خنثای مشکل
خنثی شخصی که هم آلت تناسلی مرد و هم زن را دارد. از احکام آن در بابهای طهارت، صلات، حج، جهاد، حجر، نکاح، ارث، حدود، قصاص و دیات سخن گفته اند.
نشانه بلوغ و سن تکلیف در خنثای مشکل، چیست؟
خُنثیٰ؛ به کسی می‌گویند که دارای آلت تناسلی مرد و زن است، که خود بر دو قسم است؛ خنثایی که در پرتو علائم تعیین شده در شرع، به یکی از دو جنسِ مرد یا زن ملحق می‌شود، که به او خنثای غیر مشکل گویند، که محکوم به احکام همان جنس خواهد بود و خنثایی که دارای علائم و قراین این‌چنینی نیست را «خنثای مشکل» می‌گویند.[1] نشانه‌های بلوغ در شخص خنثیٰ عبارتند از: 1. روییدن موی درشت در اطراف هر دو آلت تناسلی‌اش؛ 2. رسیدن به سنّ پانزده سالگی؛ 3. خروج منیّ از هر دو آلت؛ 4. دیدن خون حیض از آلت زنانه و خروج منیّ از آلت مردانه. اما در نشانه بودن خروج منیّ از یکی از دو آلت و یا حیض شدن به تنهایی اختلاف نظر است.[2] [1] . جمعی از پژوهشگران زیر نظر شاهرودی، سید محمود هاشمی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج 3، ص 505، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، قم، اول، 1426 ه‍ ق؛ برگرفته از نمایه 2936. [2] . نجفی، صاحب الجواهر، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج‌26، ص 46، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، هفتم، 1404 ه‍ ق؛ فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج‌3، ص 508.
خُنثیٰ؛ به کسی می‌گویند که دارای آلت تناسلی مرد و زن است، که خود بر دو قسم است؛ خنثایی که در پرتو علائم تعیین شده در شرع، به یکی از دو جنسِ مرد یا زن ملحق می‌شود، که به او خنثای غیر مشکل گویند، که محکوم به احکام همان جنس خواهد بود و خنثایی که دارای علائم و قراین این‌چنینی نیست را «خنثای مشکل» می‌گویند.[1] نشانه‌های بلوغ در شخص خنثیٰ عبارتند از: 1. روییدن موی درشت در اطراف هر دو آلت تناسلی‌اش؛ 2. رسیدن به سنّ پانزده سالگی؛ 3. خروج منیّ از هر دو آلت؛ 4. دیدن خون حیض از آلت زنانه و خروج منیّ از آلت مردانه. اما در نشانه بودن خروج منیّ از یکی از دو آلت و یا حیض شدن به تنهایی اختلاف نظر است.[2] [1] . جمعی از پژوهشگران زیر نظر شاهرودی، سید محمود هاشمی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج 3، ص 505، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، قم، اول، 1426 ه‍ ق؛ برگرفته از نمایه 2936. [2] . نجفی، صاحب الجواهر، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج‌26، ص 46، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، هفتم، 1404 ه‍ ق؛ فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج‌3، ص 508.
پاسخ:
خُنثیٰ؛ به کسی می‌گویند که دارای آلت تناسلی مرد و زن است، که خود بر دو قسم است؛
خنثایی که در پرتو علائم تعیین شده در شرع، به یکی از دو جنسِ مرد یا زن ملحق می‌شود، که به او خنثای غیر مشکل گویند، که محکوم به احکام همان جنس خواهد بود و خنثایی که دارای علائم و قراین این‌چنینی نیست را «خنثای مشکل» می‌گویند.[1]
نشانه‌های بلوغ در شخص خنثیٰ عبارتند از:
1. روییدن موی درشت در اطراف هر دو آلت تناسلی‌اش؛
2. رسیدن به سنّ پانزده سالگی؛
3. خروج منیّ از هر دو آلت؛
4. دیدن خون حیض از آلت زنانه و خروج منیّ از آلت مردانه.
اما در نشانه بودن خروج منیّ از یکی از دو آلت و یا حیض شدن به تنهایی اختلاف نظر است.[2] [1] . جمعی از پژوهشگران زیر نظر شاهرودی، سید محمود هاشمی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج 3، ص 505، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، قم، اول، 1426 ه ق؛ برگرفته از نمایه 2936. [2] . نجفی، صاحب الجواهر، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج26، ص 46، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، هفتم، 1404 ه ق؛ فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج3، ص 508.
- [سایر] نشانه های بلوغ و سن تکلیف چیست؟
- [آیت الله بهجت] فردی برای حمل وصیت کرده است سهم پسر و دختر متفاوت است. حال اگر طفل خنثای مشکل متولد شود، تکلیف چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] دخترانی که تازه به سن تکلیف رسیده اند و روزه گرفتن بر آنها مقداری مشکل است، چه حکمی دارند؟ آیا سن بلوغ شرعی دختران اکمال نه سال قمری است؟
- [آیت الله سبحانی] دیه ی خنثای مشکل چگونه محاسبه می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه شخصی با خنثای مشکل عمل شنیع از قُبل یا دُبر انجام دهد، یا خنثای مشکل با شخصی این کار را بکند، وضعیّت حرمت نزدیکان آنها بر دیگری چگونه خواهد بود؟
- [آیت الله اردبیلی] خنثای مشکل را چه کسی باید غسل بدهد و کفن کند؟
- [آیت الله بهجت] آیا به خنثای مشکل، عنوان زن (مؤنث) اطلاق می شود یا مرد؟
- [آیت الله اردبیلی] سن بلوغ زن نه سال در رساله ذکر شده است و تکلیف بر او واجب است ولی دختر آن قدر کوچک است که اگر روزه بگیرد مریض می شود، علامت دیگر بلوغ هم ندارد، تکلیف ایشان چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] من قبل از سن 14 سالگی محتلم می شدم و نمی دانستم که احتلام نشانه بلوغ است لذا تا سن پانزده سالگی روزه نگرفته ام آیا تنها قضای روزه کفایت می کند یا کفّاره هم دارد؟
- [آیت الله سبحانی] دیه ی خنثای مشکل اگر ممسوح باشد(لیس له فرج الرجال والنساء; فرج هیچ یک را ندارد)، چه مقدار است؟
- [آیت الله بهجت] پوشیدن لباس ابریشمی برای زن و خنثای مشکل، بنابر اظهر در نماز و غیر نماز اشکال ندارد؛ ولی صحت نماز پسر غیرمکلّف با لباس ابریشمی در حال اختیار، بنابر شرعیت نماز او، محل تأمل است.
- [آیت الله اردبیلی] بر هر مکلفی واجب است تکالیف شریعت اسلام را آن چنانکه متوجه او می‌باشد انجام دهد. شرایط تکلیف چند چیز است: الف (بلوغ)؛ نشانه بالغ شدن دختر یا پسر یکی از سه چیز است: اوّل:روییدن موی زبر و درشت زیر شکم و بالای عورت. دوم: بیرون آمدن منی در خواب یا بیداری. سوم:برای پسر تمام شدن پانزده سال قمری هر چند وقتی سیزده سال او تمام شد، خوب است بنابر احتیاط مستحب واجبات را بجا آورد و از کارهای حرام اجتناب کند و زنهای نامحرم نیز خودشان را از او بپوشانند و برای دختر تمام شدن نه سال قمری، و اگر سن دختر معلوم نباشد و آبستن شود یا خونی ببیند که صفات حیض را داشته باشد، حکم می‌شود که قبلاً بالغ شده است. ب (عقل)؛ پس دیوانه تکلیفی ندارد. ج (توانایی انجام تکلیف و اختیار)؛ پس شخصی که به طور کلّی از انجام وظایف خود عاجز است، تکلیفی ندارد.
- [آیت الله بهجت] خونی که دختر پیش از تمام شدن نُه سال میبیند، در صورتی که معلوم باشد نه سال او تمام نشده است و علامت و نشانه دیگری غیر از سن بر بلوغ او نباشد، و همچنین خونی که زن بعد از یائسه شدن میبیند حیض نیست.
- [آیت الله اردبیلی] روییدن موی درشت در صورت، پشت لب، سینه و زیر بغل و نیز درشت شدن صدا و مانند اینها نشانه بالغ شدن نیست مگر این که، انسان به واسطه اینها به بالغ شدن خود اطمینان یابد.
- [آیت الله علوی گرگانی] روییدن موی درشت در صورت وپشت لب و در سینه وزیر بغل ودرشت شدن صدا ومانند اینها نشانه بالغ شدن نیست، مگر انسان به واسطه اینها به بالغ شدن یقین کند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] روییدن موی درشت در صورت و پشت لب و در سینه و زیر بغل و درشت شدن صدا و مانند اینها نشانه بالغ شدن نیست، مگر انسان بهواسطه اینها یقین کند بالغ شده است.
- [آیت الله نوری همدانی] روئیدن موی درشت در صورت و پشت لب و در سینه و زیر بغل و درشت شدن صدا و مانند اینها نشانة بالغ شدن نیست ، مگر انسان به واسطة اینها به بالغ شدن یقین کند .
- [آیت الله سبحانی] روئیدن موی درشت در صورت و پشت لب و در سینه و زیر بغل و درشت شدن صدا و مانند اینها نشانه بالغ شدن نیست، مگر انسان به واسطه اینها به بالغ شدن یقین کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . روییدن موی درشت در صورت و پشت لب و در سینه و زیر بغل و درشت شدن صدا و مانند اینها نشانه بالغ شدن نیست، مگر آن که انسان به واسطه اینها به بالغ شدن یقین کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] روییدن موی درشت در صورت و پشت لب و در سینه و زیر بغل و درشت شدن صدا و مانند اینها نشانه بالغ شدن نیست مگر انسان به واسطه اینها یقین یا اطمینان به بلوغ پیدا کند