اذان صبح شیعه، هم زمان با طلوع فجر صادق است، بنابر این اگر انسان یقین داشته باشد که اذان صبح دقیقاً در زمان خود گفته شده، خواندن نماز همراه با شروع اذان، صحیح بوده و نیاز به احتیاط نیست. و آنچه در توضیح المسائل درباره احتیاط در تأخیر انداختن نماز صبح، بیان شده است، احتیاط واجب نیست بلکه مستحب است و اختصاص به نماز صبح هم ندارد. و این احتیاط برای این است که نمازگزار یقین پیدا کند که وقت نماز داخل شده است.
بله بحثی پیرامون نماز صبح در لیالی مقمره[1] هست که برخی از فقها (مانند آیت الله سید احمد خوانساری و امام خمینی) در طلوع فجر بین شبهای مهتابی و غیر مهتابی فرق می‌گذارند و معتقدند در شبهای مهتابی فجر صادق دیرتر محقق می‌شود و روایتی هم در تأیید نظریۀ خویش می‌آورند،[2] امّا دیگر فقها تفاوتی در طلوع فجر بین شبهای مهتابی و غیر مهتابی نمی‌گذارند.[3] [1] . مُقمره به شبهای مهتابی گفته می‌شود که روشنایی ماه بر طلوع فجر غلبه دارد؛ امام خمینی، روح الله، استفتائات، ج1، ص 131، چاپ جامعه مدرسین، قم، 1422ق. [2] . س: شب‌هایی که مهتاب تا صبح هست اگر کسی یقین کند که فجر صادق طالع شده می‌تواند نماز صبح را بخواند یا باید صبر کند تا سفیدۀ صبح بالحس آشکار شود. و وظیفۀ او در امساک روزۀ ماه رمضان چگونه است، و در صورتی که وقت نماز از اول آشکار شدن سفیده باشد در شبهای ابر یا در شهرستان‌هایی که روشنایی برق به حدی زیاد است که باید خیلی صبر کرد تا سفیده آشکار شود اگر به اندازۀ ده دقیقه از اول فجر متیقّن صبر کند بعد از ده دقیقه وقت نماز صبح هست یا خیر؟
ج: احتیاط لازم در شبهای مهتاب آن است که صبر کند تا سفیدۀ صبح در افق ظاهر شود و غلبه کند بر روشنایی مهتاب بلکه خالی از وجه نیست و این حکم در روشنی برق و شبهای ابر نیست؛ امام خمینی، توضیح المسائل، محقق، مصحح: مسلم قلی‌پور گیلانی، ص 621، چاپ اول، 1426ق. [3] . ر.ک: جمعی از مؤلفان، مجله فقه اهل بیت علیهم السلام (فارسی)، ج 18-17، ص: 244، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت علیهم السلام، چاپ اول؛ صافی گلپایگانی، لطف الله، جامع الأحکام، ج1، ص 64، قم، حضرت معصومه سلام الله علیها، چاپ چهارم، 1417ق؛ محمودی، محمد رضا، مناسک حج (محشّٰی)، ص 605، س 1322، نشر مشعر، تهران، ویرایش‌جدید، 1429 ه ق.
