وضویی که تنها به نیت نماز گرفته می‌شود نباید با فاصله زیاد از آن باشد. بله اگر نیت وضو، داشتن طهارت و یا برای عبادتی دیگر باشد، می‌توان با آن وضو، نماز هم بجا آورد، هر چند با نماز فاصله داشته باشد.[1] پس، اگر فرد به نیت با وضو بودن تا زمان اقامه نماز، وضو گرفته ‌است، وضو و نمازش صحیح است. با این حال، برخی از فقها در فرض سؤال، چنین وضویی را کافی ندانسته و می‌گویند به مقداری که یقین دارد نماز را اینگونه خوانده است، باید قضا نماید.[2] ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[3] حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): در هر صورت اگر وضو به نیت وظیفه‌ای بوده که بر عهده شما است محکوم به صحت است. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اشکال ندارد. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): نسبت به گذشته اشکال ندارد ولی نسبت به آینده این کار را نکند. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی): در فرض سؤال باید مقدار اقلی که یقین به بطلان آن دارد را قضا کند. حضرت آیت الله مهدی هادوی تهرانی (دامت برکاته): تمام این وضوها و نمازها صحیح است زیرا در حقیقت شما به نیت با وضو بودن تا زمان اقامه نماز وضو گرفته‌اید و چنین وضویی قطعاً صحیح است. لینک به سایت استفتائات [1] . ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، ج‌2، ص 798، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق؛ صافی گلپایگانی، لطف الله، جامع الأحکام، ج‌1، ص 37، انتشارات حضرت معصومه (س)، قم، چهارم، 1417ق. [2] . آیت الله نوری همدانی. [3] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.
من صبح قبل از رفتن به مدرسه به نیت نماز ظهر وضو میگرفتم، نه به نیت طهارت. حالا تکلیف نمازهایی که تعدادشان را هم نمیدانم چیست؟ آیا قضا کردن آنها واجب است یا نه؟
وضویی که تنها به نیت نماز گرفته میشود نباید با فاصله زیاد از آن باشد. بله اگر نیت وضو، داشتن طهارت و یا برای عبادتی دیگر باشد، میتوان با آن وضو، نماز هم بجا آورد، هر چند با نماز فاصله داشته باشد.[1]
پس، اگر فرد به نیت با وضو بودن تا زمان اقامه نماز، وضو گرفته است، وضو و نمازش صحیح است. با این حال، برخی از فقها در فرض سؤال، چنین وضویی را کافی ندانسته و میگویند به مقداری که یقین دارد نماز را اینگونه خوانده است، باید قضا نماید.[2]
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[3]
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
در هر صورت اگر وضو به نیت وظیفهای بوده که بر عهده شما است محکوم به صحت است.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
نسبت به گذشته اشکال ندارد ولی نسبت به آینده این کار را نکند.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی):
در فرض سؤال باید مقدار اقلی که یقین به بطلان آن دارد را قضا کند.
حضرت آیت الله مهدی هادوی تهرانی (دامت برکاته):
تمام این وضوها و نمازها صحیح است زیرا در حقیقت شما به نیت با وضو بودن تا زمان اقامه نماز وضو گرفتهاید و چنین وضویی قطعاً صحیح است. لینک به سایت استفتائات [1] . ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، ج2، ص 798، گردآورنده: بنیهاشمی خمینی، سید محمدحسین، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق؛ صافی گلپایگانی، لطف الله، جامع الأحکام، ج1، ص 37، انتشارات حضرت معصومه (س)، قم، چهارم، 1417ق. [2] . آیت الله نوری همدانی. [3] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنهای، سیستانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.
- [آیت الله سیستانی] اگر نماز صبح قضا شود وهنگام ادای قضا مثلا هنگام نماز ظهر آیا باید اول نماز صبح را بجا آورد یا میشود بعد از نماز ظهر ویا عصر قضای نماز صبح را بجا آورد واینکه ایا میشود موقعی که نیت نماز ظهر کرده ای ومشغول هستی در حین یادت بیاید که نماز صبح را نخوانده ای ایا میشود در نماز تغییر نیت کرد وآنرا نماز صبح تبدیل نمود؟
- [آیت الله سیستانی] اگر نماز صبح قضا شود وهنگام ادای قضا مثلا هنگام نماز ظهر آیا باید اول نماز صبح را بجا آورد یا میشود بعد از نماز ظهر ویا عصر قضای نماز صبح را بجا آورد واینکه ایا میشود موقعی که نیت نماز ظهر کرده ای ومشغول هستی در حین یادت بیاید که نماز صبح را نخوانده ای ایا میشود در نماز تغییر نیت کرد وآنرا نماز صبح تبدیل نمود؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی به اشتباه گمان برد که وقت نماز صبح تمام شده و نماز خود را به نیّت قضا بخواند و هنگام نماز ظهر بفهمد که نماز صبح قضا نشده بود، حکم نمازی که خوانده چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] اینجانب طلبه حوزه علمیه قائمیه میباشم صبح که برای نماز صبح بیدار میشوم و وضوء میگیرم با همین وضوء نماز ظهر و عصر را میخوانم، و چیزهائی که باطل کننده وضو است برایم پیش نمیآید، اوّلاً بیان کنید نیت وضو به چه نحوی است؟ ثانیاً آیا میتوان با این وضو نمازهای واجب و قضا و مستحبی خواند؟ ثالثاً از مسجدی وضو گرفتن و در مسجدی دیگر نماز خواندن چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر فرد بعد از تکبیر نماز ظهر یادش بیاید که نماز صبحش قضا شده می تواند نیت را به نماز صبح برگرداند؟
- [آیت الله اردبیلی] اینجانب نماز قضای زیادی دارم. آیا می¬توانم اول فقط نماز قضای صبح را بخوانم سپس وقتی که نماز قضای صبح به طور کامل تمام شد نماز قضای ظهر را شروع کنم. نیت نماز قضا چگونه است؟
- [آیت الله خامنه ای] به نیت طهارت برای نماز مغرب وضو گرفتم، آیا برای من با این وضو مسّ قرآن کریم و خواندن نماز عشا جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا می شود با وضوی نماز صبح نماز ظهر را هم به جا آورد با توجه به اینکه نیت برای نماز صبح بوده است؟
- [آیت الله سیستانی] آیا در نمازهای قضا برای مثال نماز صبح لازم است نماز قضای صبح را قبل از نماز ادای ظهر وعصر خواند؟
- [آیت الله بهجت] شخصی که وظیفه اش وضوی جبیره است اگر در غیر وقت نماز به نیّت طهارت وضو بگیرد، وضویش چه حکمی دارد؟ آیا با این وضو می تواند نماز واجب بخواند؟
- [آیت الله بروجردی] اگر در بین نماز یادش بیاید که یک نماز یا بیشتر از همان روز از او قضا شده، یا فقط یک نماز قضا از روزهای پیش دارد، چنانچه وقت وسعت دارد و ممکن است نیت را به نماز قضا برگرداند، بنا بر احتیاط واجب باید نیت نماز قضا کند؛ مثلاً اگر در نماز ظهر پیش از تمام شدن رکعت دوم یادش بیاید که نماز صبح آن روز قضا شده، در صورتی که وقت نماز ظهر تنگ نباشد، احتیاطاً باید نیت را به نماز صبح برگرداند و آن را دو رکعتی تمام کند، بعد نماز ظهر را بخواند، ولی اگر وقت تنگ است، یا نمیتواند نیت را به نماز قضا برگرداند، مثلاً در رکوع رکعت سوم نماز ظهر یادش بیاید که نماز صبح را نخوانده، چون اگر بخواهد نیت نماز صبح کند یک رکوع که رکن است زیاد میشود، نباید نیت را به قضای صبح برگرداند.
- [آیت الله سیستانی] اگر در بین نماز یادش بیاید که یک نماز یا بیشتر از همان روز از او قضا شده ، یا فقط یک نماز قضا از روزهای پیش دارد ، چنانچه وقت وسعت دارد و ممکن است نیّت را به نماز قضا برگرداند ، بهتر این است که نیّت نماز قضا کند اگر وقت فضیلت نماز آن روز فوت نمیشود ، مثلاً اگر در نماز ظهر پیش از رکوع رکعت سوم یادش بیاید که نماز صبح آن روز مثلاً قضا شده ، در صورتی که وقت فضیلت نماز ظهر تنگ نباشد ، نیّت را به نماز صبح برگرداند و آن را دو رکعتی تمام کند ، بعد ظهر را بخواند ، ولی اگر وقت فضیلت تنگ است یا نمیتواند نیّت را به نماز قضا برگرداند ، مثلاً در رکوع رکعت سوم نماز ظهر یادش بیاید که نماز صبح را نخوانده ، چون اگر بخواهد نیّت نماز صبح کند یک رکوع که رکن است زیاد میشود ، نباید نیّت را به قضای صبح برگرداند .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در بین نماز یادش بیاید که یک نماز یا بیشتر از همان روز از او قضا شده، یا فقط یک نماز قضا از روزهای پیش دارد، چنانچه وقت وسعت دارد و ممکن است نیت را به نماز قضا برگرداند، بنا بر احتیاط نیت نماز قضا کند؛ مثلاً اگر در نماز ظهر پیش از رکوع رکعت سوم یادش بیاید که نماز صبح آن روز قضا شده، در صورتی که وقت نماز ظهر تنگ نباشد، نیت را به نماز صبح برگرداند و آن را دو رکعتی تمام کند، بعد نماز ظهر را بخواند، ولی اگر وقت تنگ است یا نمیتواند نیت را به نماز قضا برگرداند؛ مثلاً در رکوع رکعت سوم نماز ظهر یادش بیاید که نماز صبح را نخوانده، چون اگر بخواهد نیت نماز صبح کند یک رکوع زیاد میشود، نباید نیت را به قضای صبح برگرداند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در بین نماز یادش بیاید که یک نماز یا بیشتر از همان روز از او قضا شده یا فقط یک نماز قضا از روزهای پیش دارد چنانچه وقت وسعت دارد و ممکن است نیت را به نماز قضا برگرداند احتیاط مستحب این است که نیت نماز قضا کند مثلا اگر در نماز ظهر پیش از رکوع رکعت سوم یادش بیاید که نماز صبح ان روز قضا شده در صورتی که وقت نماز ظهر تنگ نباشد نیت را به نماز صبح برگرداند و ان را دو رکعتی تمام کند بعد ظهر را بخواند ولی اگر وقت تنگ است یا نمی تواند نیت را به نماز قضا برگرداند مثل ان که در رکوع رکعت سوم نماز ظهر یادش بیاید که نماز صبح را نخوانده چون اگر بخواهد نیت نماز صبح کند یک رکوع که رکن است زیاد می شود نباید نیت را به قضای صبح برگرداند
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در بین نماز یادش بیاید که یک نماز یا بیشتر از همان روز از او قضا شده؛ یا فقط یک نماز قضا از روزهای پیش دارد؛ چنانچه وقت وسعت دارد و ممکن است نیت را به نماز قضا برگرداند بهتر این است که نیت نماز قضا کند؛ مثلا اگر در نماز ظهر پیش از رکوع رکعت سوم یادش بیاید که نماز صبح آن روز قضا شده؛ در صورتی که وقت نماز ظهر تنگ نباشد؛ نیت را به نماز صبح برگرداند و آن را دو رکعتی تمام کند بعد از آن ظهر را بخواند؛ ولی اگر وقت تنگ است یا نمی تواند نیت را به نماز قضا برگرداند مثلا در رکوع رکعت سوم نماز ظهر یادش بیاید که نماز صبح را نخوانده؛ چون اگر بخواهد نیت نماز صبح کند یک رکوع که رکن است زیاد می شود؛ نباید نیت را به قضای صبح برگرداند.
- [آیت الله خوئی] اگر در بین نماز یادش بیاید که یک نماز یا بیشتر از همان روز از او قضا شده، یا فقط یک نماز قضا از روزهای پیش دارد چنانچه وقت وسعت دارد و ممکن است نیت را به نماز قضا برگرداند، بهتر این است که نیت نماز قضا کند، مثلًا اگر در نماز ظهر پیش از رکوع رکعت سوم یادش بیاید که نماز صبح آن روز قضا شده درصورتی که وقت نماز ظهر تنگ نباشد، نیت را به نماز ظهر برگرداند و آن را دو رکعتی تمام کند بعد ظهر را بخواند، ولی اگر وقت تنگ است یا نمیتواند نیت را به نماز قضا برگرداند، مثلًا در رکوع رکعت سوم نماز ظهر یادش بیاید که نماز صبح را نخوانده، چون اگر بخواهد نیت نماز صبح کند یک رکوع که رکن است زیاد میشود نباید نیت را به قضای صبح برگرداند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در بین نماز یادش بیاید که یک نماز یا بیشتر از همان روز از او قضا شده، یا فقط یک نماز قضا از روزهای پیش دارد، چنان چه وقت وسعت دارد، و ممکن است نیت را به نماز قضا برگرداند، می تواند نیت نماز قضا کند، مثلاً اگر در نماز ظهر پیش از تمام شدن رکعت دوم، یادش بیاید که نماز صبح آن روز قضا شده، در صورتی که وقت نماز ظهر تنگ نباشد، می تواند نیت را به نماز صبح برگرداند و آن را دو رکعتی تمام کند، بعد نماز ظهر را بخواند، ولی اگر وقت تنگ است، یا نمی تواند نیت را به نماز قضا برگرداند، مثلاً در رکوع رکعت سوم نماز ظهر یادش بیاید که نماز صبح را نخوانده، چون اگر بخواهد نیت نماز صبظح کند، یک رکوع که رکن است زیاد می شود، نباید نیت را به قضای صبح برگرداند.
- [آیت الله سبحانی] اگر در بین نماز یادش بیاید که یک نماز یا بیشتر از همان روز از او قضا شده، یا فقط یک نماز قضا از روزهای پیش دارد چنانچه وقت وسعت دارد و ممکن است نیّت را به نماز قضا برگرداند مثلاً اگر در نماز ظهر پیش از رکوع رکعت سوم یادش بیاید که نماز صبح آن روز قضا شده در صورتی که وقت نماز ظهر تنگ نباشد، نیّت را به نماز صبح برگرداند و آن را دو رکعتی تمام کند بعد ظهر را بخواند، ولی اگر وقت تنگ است یا نمی تواند نیّت را به نماز قضا برگرداند مثلاً در رکوع رکعت سوم نماز ظهر یادش بیاید که نماز صبح را نخوانده، چون اگر بخواهد نیّت نماز صبح کند یک رکوع که رکن است زیاد می شود، نباید نیّت را به قضای صبح برگرداند.
- [آیت الله سیستانی] اگر وقت نماز اداء وسعت داشته باشد ، انسان میتواند در بین نماز چنانچه یادش بیاید که نماز قضا بر ذمّه دارد نیّت را به نماز قضا برگرداند ، ولی باید برگرداندن نیّت به نماز قضا ممکن باشد ، مثلاً اگر مشغول نماز ظهر است در صورتی میتواند نیّت را به قضای صبح بر گرداند که داخل رکوع رکعت سوم نشده باشد .
- [آیت الله بروجردی] اگر بعد از گذشتن وقت نماز ظهر و عصر بداند چهار رکعت نماز خوانده، ولی نداند به نیت ظهر خوانده یا به نیت عصر، باید چهار رکعت نماز قضا به نیت نمازی که بر او واجب است بخواند.