اخلاق نیکو، محبت و مهربانی، برترین ره‌آورد تعالیم پیامبران است؛ هیچ چیزی به اندازه اخلاق نیکو و مهربانی در تعاملات انسانی کارآیی ندارد.[1]
در احادیث وارده از پیشوایان دین، سفارش‌های فراوانی در موضوع حسن خلق، بویژه در محیط خانواده شده است. یکی از این سفارشات در ارتباط با خوش‌رفتاری زنان نسبت به شوهران است. این صفت چنان دارای اهمیت است که معیاری برای شناخت زنان برتر معرفی شده است. در این زمینه احادیث فراوانی وجود دارد که ما به عنوان نمونه به چند مورد اشاره می‌کنیم.
1. پیامبر(ص) فرمود: «می‌خواهید بهترین زنان را به شما معرفی کنم؟» گفتندک آری یا رسول الله. فرمود: «بهترین زنان کسی است که از آوردن فرزند خودداری نکند، با عاطفه و محبت بوده و از عفت لازم برخوردار باشد. در میان خانوادهاش عزیز و محترم، و برای شوهرش متواضع و فروتن باشد. برای شوهرش آراسته بوده و آرایش کند اما نسبت به دیگر مردان، پوشیده و سنگین باشد».[2]
2. رسول گرامی اسلام(ص) زنان قریش را به جهت خوش اخلاقی و عطوفت نسبت به همسرانشان، بهترین زنان دوره خویش معرفی می‌فرماید.[3]
3. از امام صادق(ع) در همین زمینه نقل شده است: «بهترین زنان کسی است که اگر خودش خشمگین شود و یا شوهرش را خشمگین کند به او بگوید دستانم را در دستان تو خواهم گذاشت و به بستر خواب نخواهم رفت تا از من راضی شوی!».[4]
4. در روایت دیگر می‌خوانیم: جهاد زنان، شوهرداری آنان به بهترین وجه است.[5] به عبارتی، شوهرداری مناسب چندان هم آسان نیست و مانند جهاد در راه خدا دشواری‌هایی داید زیرا به هرحال مردانی وجود دارند که با رفتارهای خود، همسرشان را آزار می‌دهند و یا بی‌جهت غیرت می‌ورزند که در این ارتباط در احادیث آمده است: «وَ جِهَادُ الْمَرْأَةِ أَنْ تَصْبِرَ عَلَی مَا تَرَی مِنْ أَذَی زَوْجِهَا وَ غَیْرَتِهِ»؛[6] جهاد زنان تحمل نمودن اذیت و آزار شوهران است.
شایان توجه است که منظور از شوهران، در این‌جا شوهران با ایمانی هستند که گاه - به دلیل آنکه معصوم نیستند - رفتاری نامناسب با همسرانشان دارند؛ بر این اساس، مردان نمی‌توانند از این توصیه اخلاقی سوء استفاده کرده و با انجام هر رفتار زشتی، انتظار بهترین پاسخ را از همسران خویش داشته باشند؛ زیرا در آن صورت، مانند فرعونی خواهند بود که همسرش به خدا پناه آورد و گفت: «رَبِّ ابْنِ لی عِنْدَکَ بَیْتاً فِی الْجَنَّةِ وَ نَجِّنی مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ وَ نَجِّنی مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمین»؛ [7] پروردگارا! برایم خانهای نزد خودت در بهشت بساز، و مرا از فرعون و کار او نجات ده و مرا از گروه ستم‌گران رهایی بخش! [1] . ر. ک: 36819، 34226، 332. [2] . کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 5، ص 324، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. [3] . همان، ص 326. [4] . طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، ص 200، قم، شریف رضی، چاپ چهارم، 1412ق. [5] همان. [6] . کافی، ج 5، ص 9. [7] . تحریم، 11.
