کسی که نمی‌داند بر گردن او روزه یا نمازی واجب است یا نه، می‌تواند به نیت روزه و نماز احتیاطی و یا به نیّت ما فی الذمه (آنچه بر عهده اوست)، روزه و نماز را بجا آورد، و اگر قضایی بر عهده‌اش نبوده برای او ثواب نوشته می‌شود. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1] حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): در مورد روزه، اگر به نیّت آن‌چه در ذمه او است روزه بگیرد از روزه قضا کفایت می‌کند و در مورد نماز، به نیت نماز قضای احتیاطی بخواند. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): نیت باید قضا باشد احتیاطاً و اگر قضا بر او نبود برای او ثواب نوشته می‌شود. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): کسی که نمی‌داند بر گردن او روزه واجب است یا نه به عنوان احتیاط روزه بگیرد، نه اینکه مانند سؤال نیت کند و نماز هم همین‌ طور است. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): می‌تواند به نیت روزه احتیاطی بگیرد. ان شاء الله از ثواب روزه مستحبی نیز بهره‌مند خواهد شد. همینطور چنانچه یقین به نماز قضا ندارد می‌تواند قضای احتیاطی بخواند. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی): اگر به نیت ماهو المطلوب باشد مانعی ندارد. [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.
آیا کسی که نمیداند روزه قضا بر گردن دارد یا خیر، میتواند در ایام رجب و شعبان روزه بگیرد با این نیت که اگر قضا داشت جبران شود و اگر نداشت به عنوان مستحبی استفاده کند؟ همینطور اگر نمیداند نماز واجب به گردن اوست هر روز نماز قضا بخواند اگر بگردن داشت حساب شود و گرنه نماز مستحبی حساب شود؟
کسی که نمیداند بر گردن او روزه یا نمازی واجب است یا نه، میتواند به نیت روزه و نماز احتیاطی و یا به نیّت ما فی الذمه (آنچه بر عهده اوست)، روزه و نماز را بجا آورد، و اگر قضایی بر عهدهاش نبوده برای او ثواب نوشته میشود.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
در مورد روزه، اگر به نیّت آنچه در ذمه او است روزه بگیرد از روزه قضا کفایت میکند و در مورد نماز، به نیت نماز قضای احتیاطی بخواند.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
نیت باید قضا باشد احتیاطاً و اگر قضا بر او نبود برای او ثواب نوشته میشود.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
کسی که نمیداند بر گردن او روزه واجب است یا نه به عنوان احتیاط روزه بگیرد، نه اینکه مانند سؤال نیت کند و نماز هم همین طور است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
میتواند به نیت روزه احتیاطی بگیرد. ان شاء الله از ثواب روزه مستحبی نیز بهرهمند خواهد شد. همینطور چنانچه یقین به نماز قضا ندارد میتواند قضای احتیاطی بخواند.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی):
اگر به نیت ماهو المطلوب باشد مانعی ندارد. [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنهای، سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.
- [آیت الله بروجردی] شخصی قضای روزه یقینی بر ذمّه ندارد ولی میخواهد در ایّام رجب و شعبان روزه بگیرد و به این طریق نیّت روزه کند که اگر روزه واجب بر ذمّه من باشد از آن باب حساب شود و الّا آن روزه مستحبّی، چه صورت دارد؟
- [سایر] علاوه بر اینکه در ماه رمضان روزه واجب است می بینیم که در ماه هایی مانند رجب و شعبان روزه گرفتن مستحب است. سؤالم این است که روزه چه آثار تربیتی بر انسان می گذارد؟
- [سایر] همان طور که مستحضرید شخصی که روزه واجب دارد نمیتواند روزه مستحب بگیرد. حال اگر شخصی مثلاً در یکی از ایام ماه رجب روزه مستحبی بگیرد و بعد متوجه شود که روزه قضای واجب به گردنش بوده و بر اثر فراموشی و غفلت روزه مستحبی گرفته، آیا روزهایی را که روزه مستحبی گرفته برایش به جای روزه واجب منظور میشود یا خیر؟ بطور کلی کسی که روزه واجب به گردن دارد و روزه مستحبی بگیرد روزهاش باطل است یا خیر؟
- [سایر] سلام، آیا میشود نماز نافله و قضای واجب را یکی خواند؟ مانند قضای روزهای که میشود همزمان با نیت مستحبی هم گرفت یعنی یک روزه و 2نیت (مثل ایام بیض)؛ آیا میشود نیت نماز قضایی کرد و نماز نافلهای هم با آن خواند (یک نماز و 2 نیت)؟ نماز قضا همراه نماز شب چطور؟
- [سایر] آیا کسی که در خواب محتلم شده و نمیداند قبل از اذان بوده یا بعد از آن و برای نماز صبح بیدار نشده میتواند روزه واجب (قضا) بگیرد. (از قبل از اذان نیت روزه نداشته ولی به غیر از محتلم شدن کاری که روزه را باطل میکند انجام نداده)؟
- [سایر] من چند تا سؤال دارم راجع به تعیین اول وقت ماه مبارک رمضان و ماه شوال. چرا یوم الشک باید باشد تا ماه شعبان به سی روز منجر شود؟ آیا یوم شک دلالت بر عدم اطمینان که ماه چند روز دور زمین می چرخد است؟ چرا؟ چون هلال باید رؤیت شود؟ یا به علت عدم کشف وسایل جدید در عصر پیامبر بود؟ آیا دلیل آن که باید هلال رؤیت شود بر اساس برداشت از آیه قرآن " فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ" است؟پس چرا آیه نمی گوید فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمُ الهلال فَلْیَصُمْهُ ؟ اگر در این آیه از کلمه "شهر" استفاده شود (به این معنی تعداد روزها 29 یا 30 روز) وجود ماه هست پس آیا آن به معنی چرخه ماه یعنی ورود اول ماه که می توان با رؤیت حاصل می شود یا با کشف دانش(حساب)؟ در مورد روزه ما باید طبق رؤیت هلال عمل کنیم ولی در ماهای دیگر بر اساس تاریخ رسمی بدون رؤیت هلال عمل می کنیم؟ در حالی که در ماهای دیگر وقتهای وجود دارد ما عملی را باید انجام بدهیم؟ در مورد ماه حج، مسلمانان که در مراسم حج شرکت می کنند فقط از تاریخ معینی را که مملکت عربیه تعیین می کنند تبعیت می کنند مانند وقوف در عرفه؟ یا مثل ماهای دیگر مثلا نیمه رجب¸ نیمه شعبان¸روزهای ولادت و شهادت؟ آیا خدا وند مهربان بین عبادت مستحب و واجب فرق قایل است؟ منظور این که عبادت واجب باید حجتش صحیح و تمام باشد در حالی که اعمال مستحبی لازم نیست این چنین شود؟ زیرا آنچه که مهم است در اعمال مستحبی ماهیت و حقیقت آن است که به دست بیاوریم؟ با تشکر
- [سایر] زنی عادت 7 روزه دارد ولی استثنائا بیش از ده روز خون می بیند و لذا باید نمازهای روز هشتم به بعد را قضا کند سوال این است؟ الف:برفرض که استحاضه اش متوسطه باشد برای قضای نماز هایی که از روز هشتم به بعد نخوانده غسل لازم دارد؟ ب:اگر بعد از پاک شدن بخواهد نماز قضای زمان استحاضه را بخواند آیا باید غسل را هم قضا کند؟ ج:با توجه به اینکه باید قبل از نماری که استحاضه متوسطه شده غسل بگیرد زمان شروع استحاضه را قبل از نماز مغرب و عشای روز هفتم حساب کند یا قبل از نماز صبح روز هشتم (با توجه به اینکه عادت هفت روزه او در هر دو موقع امکان داشته تمام شود یعنی مدت تمام شدن آن دقیقا معلوم نبوده قبل از نماز مغرب بوده یا نماز صبح) د:اگر خیال کرده استحاضه کثیره است و به نیت کثیره غسل کرده و بعد فهمیده قلیله بوده آیا آن غسل کفایت از غسل واجب در زمان قلیله می کند؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان، واجب نیست روزه بگیرد و اگر بخواهد روزه بگیرد، باید به نیت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد و نمیتواند نیت روزه ماه رمضان کند بلکه ظاهراً نمیتواند قصد کند آنچه را که فعلاً خداوند متعال از او خواسته است انجام میدهد یا چنین نیت کند که اگر ماه رمضان است روزه ماه رمضان و اگر ماه رمضان نیست روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن باشد و در صورتی که به نیّت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد، بعد معلوم شود ماه رمضان بوده، از ماه رمضان حساب میشود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] یوم الشک یعنی روزی که انسان شک دارد آخر ماه شعبان است یا اول ماه رمضان، روزه آن واجب نیست و اگر بخواهد روزه بگیرد باید نیت ماه شعبان کند، یا اگر روزه قضا به ذمه دارد نیت قضا کند و چنانچه بعداً معلوم شود ماه رمضان بوده از رمضان حساب می شود، ولی اگر در اثناء روز بفهمد باید فوراً نیت خود را به روزه ماه رمضان برگرداند.
- [آیت الله اردبیلی] واجب نیست انسان روزی را که شک دارد آخر شعبان است یا اوّل رمضان، روزه بگیرد و اگر بخواهد روزه بگیرد، نمیتواند نیّت روزه رمضان کند؛ ولی اگر نیّت روزه قضا و مانند آن را بنماید، چنانچه بعد معلوم شود اوّل رمضان بوده، روزه رمضان حساب میشود.
- [آیت الله مظاهری] روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اوّل رمضان واجب نیست روزه بگیرد و اگر بخواهد روزه بگیرد نمیتواند نیّت روزه رمضان کند ولی اگر نیّت روزه رمضان یا روزه قضا و مانند آن بنماید چنانچه بعد معلوم شود رمضان بوده روزه او صحیح است و از ماه رمضان حساب میشود.
- [آیت الله نوری همدانی] روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان واجب نیست روزه بگیرد و اگر بخواهد روزه بگیرد ، نمی تواند نیت روزة رمضان کندولی اگر نیت روزة قضا و مانند آن بنماید و چنانچه بعد معلوم شود رمضان بوده ، از رمضان حساب می شود .
- [آیت الله سبحانی] روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان، واجب نیست روزه بگیرد، و اگر بخواهد روزه بگیرد، نمی تواند نیت روزه رمضان کند ولی اگر نیت روزه قضا و مانند آن بنماید و چنانچه بعداً معلوم شود رمضان بوده، از رمضان حساب می شود.
- [امام خمینی] روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان واجب نیست روزه بگیرد، و اگر بخواهد روزه بگیرد نمی تواند نیت روزه رمضان کند، ولی اگر نیت روزه قضا و مانند آن بنماید و چنانچه بعد معلوم شود رمضان بوده، از رمضان حساب می شود.
- [آیت الله مظاهری] کسی که نماز قضا دارد میتواند نماز مستحبّی و یا نماز استیجاری بخواند، و همچنین است کسی که روزه قضا دارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان واجب نیست روزه بگیرد. و اگر بخواهد روزه بگیرد نمی تواند نیت روزه رمضان کند و بنابر احتیاط نیت قضا و مانند آن بنماید. و چنان چه بعد معلوم شود رمضان بوده، از رمضان حساب می شود.
- [آیت الله وحید خراسانی] روزی را که انسان شک دارد اخر شعبان است یا اول ماه رمضان واجب نیست روزه بگیرد و اگر بخواهد روزه بگیرد نمی تواند نیت روزه ماه رمضان کند و یا نیت کند که اگر ماه رمضان است روزه ماه رمضان و اگر ماه رمضان نیست روزه قضا یا مانند ان باشد بلکه باید نیت روزه واجب دیگری مانند قضا و یا روزه مستحبی بنماید و چنانچه بعد معلوم شود ماه رمضان بوده از ماه رمضان حساب می شود و اگر قصد کند ان چه را که به ان مامور است انجام دهد و بعد معلوم شود ماه رمضان بوده کفایت می کند