خصوصیات
ويژگيها، مشخصات
آیا زنان غیر مسلمان در صورت عدم بیان خصوصیات زن مسلمان، با آنان نامحرم هستند؟
شرح پرسش: آیا زنان غیر مسلمان برای زنان مسلمان نامحرم محسوب می شوند؟ اگر بدانیم که آنها مشخصات زن مسلمان را برای کسی که وی را بشناسد تعریف نمی کنند چه؟ پاسخ اجمالی: برای نگاه زنان غیر مسلمان به زنان مسلمان روایتی از امام صادق (ع) در کتب روائی وارد شده است که حضرت می فرمایند: برای زن (مسلمان) شایسته نیست که در مقابل زنان یهودی و مسیحی کشف حجاب کند؛ زیرا آنان صفات و خصوصیات بدنی آنان را به همسرانشان اطلاع می دهند.[1] در این روایت نکاتی باید مورد توجه قرار گیرد که به اختصار عرض می کنیم: 1. از عبارت "لا ینبغی=شایسته نیست" کراهت این فعل استفاده می شود، یعنی این کار برای زنان مسلمان مکروه است. بزرگان فقهای امامیه نیز به کراهت این عمل فتوا داده اند.[2] 2. منظور از کشف حجاب غیر از وجه (صورت) و کفین (دستها تا مچ) است؛ زیرا اظهار این دو موضع حتی در مقابل مردان، شرعاً اشکال ندارد. البته دیدن عورتین زن؛ برای زنان دیگر (مسلمان و غیر مسلمان) حرام است. پس منظور همه بدن غیر از عورتین و وجه و کفین است. 3. از تعلیل در روایت استفاده می شود که؛ فرقی بین زنان اهل کتاب با دیگر زنان غیر مسلمان نیست، پس از هر زنی که ویژگیهای زن مسلمان را تعریف کند باید زنان مسلمان، خود را مستور کنند. 4. قسمت آخر روایت که در مقام تعلیل حکم است؛ علت حکم را بیان خصوصیات بدنی زنان مسلمان، توسط زنان اهل کتاب برای همسرانشان ذکر می کند. و از این بدست می آید که فرقی بین همسر با غیر همسر نیست. یعنی اگر خصوصیات را برای غیر همسرانشان نیز بتوانند نقل کنند همان حکم، جاری است. سؤالی که این جا مطرح است و شما نیز پرسیده اید این است: اگر خصوصیات را برای افراد مذکور ذکر نکنند آیا کشف حجاب در مقابل آنان جایز است؟ اگر زن مسلمان مطمئن شود که آنان چنین کاری انجام نمی دهند و مانند زنان مسلمان این امور را رعایت می کنند، دیگر لزومی به پوشاندن خود از آنان ندارند، در چنین فرضی؛ همان طور که برخی از فقهاء بزرگ فتوا داده اند؛ می توان حکم به جواز این فعل داد[3]. پی نوشتها: [1] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج‌5 ، باب التستر ..... ص 518. [2] نجفی، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام ، ج‌29 ص63 ؛ موسوعة الإمام الخوئی ج‌32، مسألة 28: یجوز لکل من الرجل و المرأة النظر إلی ما عدا العورة ....ص : 28. [3] حکیم ،سید محسن، مستمسک العروة الوثقی، ج‌، 14(مسألة 28): یجوز لکل من الرجل و المرأة النظر الی ما عدا العورة ..... ص : 22. منبع: www.islamquest.net
شرح پرسش: آیا زنان غیر مسلمان برای زنان مسلمان نامحرم محسوب می شوند؟ اگر بدانیم که آنها مشخصات زن مسلمان را برای کسی که وی را بشناسد تعریف نمی کنند چه؟ پاسخ اجمالی: برای نگاه زنان غیر مسلمان به زنان مسلمان روایتی از امام صادق (ع) در کتب روائی وارد شده است که حضرت می فرمایند: برای زن (مسلمان) شایسته نیست که در مقابل زنان یهودی و مسیحی کشف حجاب کند؛ زیرا آنان صفات و خصوصیات بدنی آنان را به همسرانشان اطلاع می دهند.[1] در این روایت نکاتی باید مورد توجه قرار گیرد که به اختصار عرض می کنیم: 1. از عبارت "لا ینبغی=شایسته نیست" کراهت این فعل استفاده می شود، یعنی این کار برای زنان مسلمان مکروه است. بزرگان فقهای امامیه نیز به کراهت این عمل فتوا داده اند.[2] 2. منظور از کشف حجاب غیر از وجه (صورت) و کفین (دستها تا مچ) است؛ زیرا اظهار این دو موضع حتی در مقابل مردان، شرعاً اشکال ندارد. البته دیدن عورتین زن؛ برای زنان دیگر (مسلمان و غیر مسلمان) حرام است. پس منظور همه بدن غیر از عورتین و وجه و کفین است. 3. از تعلیل در روایت استفاده می شود که؛ فرقی بین زنان اهل کتاب با دیگر زنان غیر مسلمان نیست، پس از هر زنی که ویژگیهای زن مسلمان را تعریف کند باید زنان مسلمان، خود را مستور کنند. 4. قسمت آخر روایت که در مقام تعلیل حکم است؛ علت حکم را بیان خصوصیات بدنی زنان مسلمان، توسط زنان اهل کتاب برای همسرانشان ذکر می کند. و از این بدست می آید که فرقی بین همسر با غیر همسر نیست. یعنی اگر خصوصیات را برای غیر همسرانشان نیز بتوانند نقل کنند همان حکم، جاری است. سؤالی که این جا مطرح است و شما نیز پرسیده اید این است: اگر خصوصیات را برای افراد مذکور ذکر نکنند آیا کشف حجاب در مقابل آنان جایز است؟ اگر زن مسلمان مطمئن شود که آنان چنین کاری انجام نمی دهند و مانند زنان مسلمان این امور را رعایت می کنند، دیگر لزومی به پوشاندن خود از آنان ندارند، در چنین فرضی؛ همان طور که برخی از فقهاء بزرگ فتوا داده اند؛ می توان حکم به جواز این فعل داد[3]. پی نوشتها: [1] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج‌5 ، باب التستر ..... ص 518. [2] نجفی، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام ، ج‌29 ص63 ؛ موسوعة الإمام الخوئی ج‌32، مسألة 28: یجوز لکل من الرجل و المرأة النظر إلی ما عدا العورة ....ص : 28. [3] حکیم ،سید محسن، مستمسک العروة الوثقی، ج‌، 14(مسألة 28): یجوز لکل من الرجل و المرأة النظر الی ما عدا العورة ..... ص : 22. منبع: www.islamquest.net
پاسخ:
شرح پرسش:
آیا زنان غیر مسلمان برای زنان مسلمان نامحرم محسوب می شوند؟ اگر بدانیم که آنها مشخصات زن مسلمان را برای کسی که وی را بشناسد تعریف نمی کنند چه؟
پاسخ اجمالی:
برای نگاه زنان غیر مسلمان به زنان مسلمان روایتی از امام صادق (ع) در کتب روائی وارد شده است که حضرت می فرمایند: برای زن (مسلمان) شایسته نیست که در مقابل زنان یهودی و مسیحی کشف حجاب کند؛ زیرا آنان صفات و خصوصیات بدنی آنان را به همسرانشان اطلاع می دهند.[1] در این روایت نکاتی باید مورد توجه قرار گیرد که به اختصار عرض می کنیم:
1. از عبارت "لا ینبغی=شایسته نیست" کراهت این فعل استفاده می شود، یعنی این کار برای زنان مسلمان مکروه است. بزرگان فقهای امامیه نیز به کراهت این عمل فتوا داده اند.[2]
2. منظور از کشف حجاب غیر از وجه (صورت) و کفین (دستها تا مچ) است؛ زیرا اظهار این دو موضع حتی در مقابل مردان، شرعاً اشکال ندارد. البته دیدن عورتین زن؛ برای زنان دیگر (مسلمان و غیر مسلمان) حرام است. پس منظور همه بدن غیر از عورتین و وجه و کفین است.
3. از تعلیل در روایت استفاده می شود که؛ فرقی بین زنان اهل کتاب با دیگر زنان غیر مسلمان نیست، پس از هر زنی که ویژگیهای زن مسلمان را تعریف کند باید زنان مسلمان، خود را مستور کنند.
4. قسمت آخر روایت که در مقام تعلیل حکم است؛ علت حکم را بیان خصوصیات بدنی زنان مسلمان، توسط زنان اهل کتاب برای همسرانشان ذکر می کند. و از این بدست می آید که فرقی بین همسر با غیر همسر نیست. یعنی اگر خصوصیات را برای غیر همسرانشان نیز بتوانند نقل کنند همان حکم، جاری است.
سؤالی که این جا مطرح است و شما نیز پرسیده اید این است: اگر خصوصیات را برای افراد مذکور ذکر نکنند آیا کشف حجاب در مقابل آنان جایز است؟
اگر زن مسلمان مطمئن شود که آنان چنین کاری انجام نمی دهند و مانند زنان مسلمان این امور را رعایت می کنند، دیگر لزومی به پوشاندن خود از آنان ندارند، در چنین فرضی؛ همان طور که برخی از فقهاء بزرگ فتوا داده اند؛ می توان حکم به جواز این فعل داد[3].
پی نوشتها:
[1] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج5 ، باب التستر ..... ص 518.
[2] نجفی، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام ، ج29 ص63 ؛ موسوعة الإمام الخوئی ج32، مسألة 28: یجوز لکل من الرجل و المرأة النظر إلی ما عدا العورة ....ص : 28.
[3] حکیم ،سید محسن، مستمسک العروة الوثقی، ج، 14(مسألة 28): یجوز لکل من الرجل و المرأة النظر الی ما عدا العورة ..... ص : 22.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] آیا زنان غیر مسلمان برای زنان مسلمان نامحرم محسوب می شوند؟ اگر بدانیم که آنها مشخصات زن مسلمان را برای کسی که وی را بشناسد تعریف نمی کنند چه؟
- [آیت الله سیستانی] برخی آرایشگاههای زنانه به کارگر زن، احتیاج دارند آیا یک زن مسلمان می تواند در چنین آرایشگاهی مشغول کار شود و زنان بی حجاب را اعم از مسلمان و غیر مسلمان که در برابر مردان نامحرم، آرایش کرده ظاهر می شوند، آرایش کند؟
- [آیت الله سیستانی] برخی آرایشگاههای زنانه به کارگر زن، احتیاج دارند آیا یک زن مسلمان می تواند در چنین آرایشگاهی مشغول کار شود و زنان بی حجاب را اعم از مسلمان و غیر مسلمان که در برابر مردان نامحرم، آرایش کرده ظاهر می شوند، آرایش کند؟
- [آیت الله سیستانی] برخی آرایشگاههای زنانه به کارگر زن، احتیاج دارند آیا یک زن مسلمان می تواند در چنین آرایشگاهی مشغول کار شود و زنان بی حجاب را اعم از مسلمان و غیر مسلمان که در برابر مردان نامحرم، آرایش کرده ظاهر می شوند، آرایش کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] مقدار پوشش زن مسلمان در برابر زنان غیر مسلمان را بیان فرمایید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در حکم تماس بدن مرد و زن نامحرم، آیا فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان می باشد؟
- [آیت الله بهجت] نگاه کردن به زنان نامحرم غیر مسلمان (چه اهل کتاب و چه کفّار) اگر موجب مفسده باشد، چه حکمی دارد و اگر با ریبه نباشد چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا زن یا مرد مسلمان، با مرتد شدن به محارم خود نامحرم می شود؟
- [سایر] با توجه به این که »زینتهای ظاهر زنان اشکال ندارد«، آیا زن میتواند با صورت آرایش کرده جلوی نامحرم ظاهر شود؟
- [سایر] با توجه به این که »زینتهای ظاهر زنان اشکال ندارد«، آیا زن میتواند با صورت آرایش کرده جلوی نامحرم ظاهر شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] زن مسلمان نمی تواند به عقد کافر درآید، همچنین مرد مسلمان نمی تواند بنابر احتیاط با زن کافر ازدواج دائم کند ولی ازدواج موقت با زنان اهل کتاب مانند یهود و نصاری مانعی ندارد.
- [آیت الله بهجت] زن مسلمان، نمیتواند با مرد غیر مسلمان ازدواج نماید و مرد مسلمان هم نمیتواند با زنان کافری که اهل کتاب نیستند، ازدواج کند، ولی با زنانی که یهودی و یا نصرانی باشند، موقتاً بهصورت صیغه میتواند ازدواج نماید.
- [آیت الله جوادی آملی] .نمازگزار زن در نمازهای صبح و مغرب و عشاء میتواند حمد و سوره را بلند یا آهسته بخواند و در صورت بلند خواندن، احتیاط واجب, آن است که نامحرم صدای او را نشنود. زنان کهنسال مطلقاً مخیّرند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن یا مرد نامحرم مسلمان یا بچه ممیّز مسلمان، یعنی بچهای که خوب و بد را میفهمد سلامکند، باید جواب او را بگوید؛ چه در حال نماز باشد، چه نباشد.
- [آیت الله بهجت] دست زدن مرد به بدن زن نامحرم یا دست زدن زن به بدن مرد نامحرم، مثل نگاه کردن، حرام است. و دست زدن مرد به صورت و دستهای زن نامحرم و بالعکس نیز بنابر اظهر جایز نیست.
- [آیت الله مظاهری] اختلاط مردان و زنان نامحرم اگر موجب گناه و تحریک باشد حرام است، بلکه اگر ترس مفسده باشد نیز حرام است.
- [آیت الله بهجت] شنیدن صدای زن نامحرم بدون قصد لذت، جایز است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] زن باید بدن و موی خود را از مرد نامحرم بپوشاند و احتیاط مستحبّ آن است که بدن و موی خود را از پسری هم که بالغ نشده ولی خوب و بد را میفهمد بپوشاند. لخت شدن زن مسلمان در نزد زن اهل کتاب جایز نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نگاه کردن مرد به بدن زن نامحرم، خواه با قصد لذت باشد یا بدون آنحرام است و همچنین نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم، ولی نگاه کردن به صورت و دستهای زن نامحرم تا مچ اگر به قصد لذت نباشد و مایه فساد و گناه نگردد اشکال ندارد، همچنین نگاه کردن به بدن مرد نامحرم به آن مقدار که معمولاً آن را نمی پوشانند مانند سر و صورت و گردن و مقداری از پا و دست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نگاه کردن مرد به بدن زن نامحرم، خواه با قصد لذت باشد یا بدون آنحرام است و همچنین نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم، ولی نگاه کردن به صورت و دستهای زن نامحرم تا مچ اگر به قصد لذت نباشد و مایه فساد و گناه نگردد اشکال ندارد، همچنین نگاه کردن به بدن مرد نامحرم به آن مقدار که معمولاً آن را نمی پوشانند مانند سر و صورت و گردن و مقداری از پا و دست.