آیا اگر مرد با زنش نزدیکی نکند حق طلاق برای زن ثابت می شود؟

شرح پرسش:
اگر مرد با زنش نزدیکی نکند آیا حق طلاق شامل زن می شود به دلیل این که زن هم نیاز جنسی دارد و مرد اهمیت نمی دهد و خودارضایی با ماهواره می کند. حکم عمل این آقا که همخوابی با زنش نمی کند، چیست؟

پاسخ اجمالی:
طبق موازین اسلامی، هر مردی موظف است؛ در حد امکان؛ نیازهای جنسی همسر خود را برآورده نماید و حتی نباید به امور مباحی بپردازد که او را از چنین وظیفه­ ای باز می­دارد. مسلماً خود ارضایی و در نتیجه عدم توجه به همسر، از گناهان بزرگی است که مرد باید پاسخ گوی آن در مقابل خدا باشد. طبق موازین اسلامی، چنین مردی گناهکار بوده و طبق قانون نیز اگر این رفتار مرد، موجب ایجاد عسر و حرج برای زن شود، او حق مراجعه به دادگاه برای طلاق را خواهد داشت.

پاسخ تفصیلی:
ابتدا برای تبیین نظر اسلام در ارتباط با این گونه موارد، نکاتی چند؛ که برگرفته از آیات قرآن و روایات معصومان(ع) است؛ را خدمتتان عرضه داشته و بعد از آن به نتیجه­ گیری می­ پردازیم:
1 – خداوند به مردان دستور داده تا در روابط خانوادگی خود، امور عرفی را در نظر داشته باشند[1]. بر این اساس، تمام روابط خانوادگی؛ از جمله روابط جنسی؛ باید در حد معمول عرفی باشد، البته عرفی که خلاف شرع نیست. مفهوم این آیه در ماده 1103 قانون مدنی کشورمان نیز ذکر شده، بدین ترتیب که: "زن و شوهر مکلف به حسن معاشرت با یکدیگرند".
2 – خداوند با آن که چند همسری را برای مردان؛ به دلایلی که در جای خود بیان شده؛ مجاز می­داند[2]، اما به آنان تأکید می­نماید که نباید با یکی از همسران خود بگونه­ای برخورد نمایند که او خودش را همانند زنان شوهر­دار نداند که می تواند نیازهای جنسی خود را از شوهرش برطرف نماید و نه همانند زنان مطلقه باشد که بتواند تصمیم آزادانه­ای برای خود بگیرد[3] و بر اساس روایات، اگر چند­همسری، مستلزم برطرف نشدن نیاز جنسی برخی از همسران باشد و آنان به راه­های خلاف کشیده شوند، گناهش بر عهده شوهری است که با علم به موضوع، اقدام به انتخاب چند همسر نموده است[4]!
3 – هرچند نکاح موقت یا متعه، در مکتب ما مجاز است و در مواردی نیز بدان توصیه شده است، اما اگر چنین ازدواج موقتی، موجب آن شود تا مرد نتواند نیازهای جنسی همسر دائم خود را برطرف نماید، چنین اقدامی از جانب ائمه(ع) منع شده و توصیه شده که به نیاز همسران دائم توجه بیشتری شود[5] و در حد امکان، نیاز جنسی از طریق همسر دائم برآورده شده و تنها در صورت تجرد و یا عدم دسترسی به همسر، از ازدواج موقت استفاده شود[6].
4 –طبق قواعد شرعی، صاحبان بانوان کنیز، مجازند که نیاز جنسی آنها را برطرف نمایند. در روایتی از امیرالمؤمنین(ع) آمده است: اگر شخصی، کنیزان زیادی را خریداری نموده و نتواند به نیاز جنسی آنان رسیدگی نماید و به همین دلیل، آنان مرتکب زنا شوند، گناهشان بر عهده صاحب آنها خواهد بود[7].
5 – طبق موازین اسلامی، روابط جنسی باید بگونه­ای باشد که زن نیز کاملاً ارضاء شود و به فرموده امیرالمؤمنین(ع): شخصی که قصد تماس جنسی را دارد، نباید(تنها به رفع نیاز خود بسنده نموده) و با عجله کار را به پایان برساند، زیرا زنان نیز باید به خواسته­های خود برسند(و این نیاز به زمان بیشتری دارد)[8].
6 – هر مردی وظیفه دارد، دست کم هر چهار شب یک بار ، کنار همسر خود بخوابد، اگرچه به دلایلی نخواهد تماس جنسی نیز داشته باشد[9].
7 – حسن بن جهم نقل می ­نماید: امام رضا(ع) را دیدم که موهایش را رنگ نموده بود. با تعجب از او پرسیدم: فدایت شوم! موهایتان را رنگ نمودید؟! ایشان فرمودند: بلی! اگر شوهری به خودش بیشتر رسیدگی نماید، موجب پاکدامنی بیشتر همسرش می­شود و گاهی اوقات، زنان از آن جهت منحرف می­ شوند که شوهرانشان سر و وضع مناسبی ندارند!.... ایشان؛ در ادامه سخنانشان؛ پاکیزگی و خوشبو بودن و تماس جنسی مداوم و زیاد را از ویژگی­های پیامبران الاهی برشمردند[10]!
دقت در موارد فوق، نشانگر آن است که هرچند، مدیریت خانواده و نیز موضوع طلاق، بر عهده مرد می­باشد، اما این بدان معنی نیست که او به صورت عنان گسیخته بخواهد در ارتباط با مسائل جنسی هر رفتاری را؛ چه حلال و چه حرام؛ انجام داده و همسر خود را از این لحاظ در تنگنا بگذارد!
ما از شما می­ پرسیم: آیا با مطالعه آنچه گفته شد و با رعایت انصاف می ­توان عقیده داشت، اگر رفتارهایی که به خودی خود حلال می ­باشند؛ همانند چند همسری و ازدواج موقت و یا احیانا خریدن کنیز در آن زمان ها؛ در صورت برآورده نشدن نیازهای جنسی همسر دائم ، از طرف اسلام مورد نکوهش قرار گیرد و از طرفی، بر اموری همانند رسیدگی به قیافه ظاهری شوهر؛ جهت جلب رضایت همسر خود؛ تأکید شده باشد و ...، آیا همان دین می­تواند، بی­ اعتنایی به نیازهای همسر و خود­ارضایی از راه­های حرامی همانند فیلم­های غیراخلاقی که از طریق ماهواره و اینترنت و... قابل دسترسی است و یا از هر راه حرام دیگری را مجاز شمرده و مرد را در این راستا مقصر قلمداد ننماید؟!
یقیناً، پاسخ شما و ما این گونه نیست، بلکه طبق موازین اسلامی، چنین مردی گناهکار بوده و طبق قانون نیز اگر این رفتار مرد، موجب ایجاد عسر و حرج برای زن شود، او حق مراجعه به دادگاه برای طلاق را خواهد داشت[11].
البته بیان این نکته نیز لازم است که طرف مقابل، نباید رفتار ناپسند شوهر را، مجوزی برای کشیده­شدن خود به انحراف ارزیابی نموده و در مسیرهای غیر اخلاقی گام بردارد، چون به دستور قرآن، اشخاصی که به هر دلیل، امکان برقراری یک روابط جنسی سالم را ندارند، باید تا فراهم شدن زمینه­ های آن، عفت پیشه نمایند[12] و از طرفی با مطالعه این کتاب آسمانی، به دو بانوی عفیف و با­ایمان برخورد می­نماییم که به عنوان الگویی برای تمام مسلمانان؛ چه مرد و چه زن؛ معرفی شده­ اند! یکی از آنها آسیه همسر فرعون؛ پادشاه بی­ایمان و ستمگر مصر؛ بوده که با تحمل تمام دشواری­ها، در نهایت به شهادت رسید[13] و دیگری حضرت مریم بانوی مجردی که به دلیل رعایت عفت و پاکدامنی، به مرحله­ای از پیشرفت دست یافت که خود او و فرزندش به عنوان نشانه­ای از نشانه­ های خدا به بشریت معرفی شدند[14].
بر همین اساس؛ و با توجه به شخصیت مستقل زنان؛ می­توان نتیجه گرفت که تجرد و عزب ماندن و یا زندگی با مردان گناهکار و بی­ایمان، نباید به پاکدامنی بانوان آسیبی رسانده و آنان را از ارتباط با خدا بازدارد.
مسلم است که آنان، اجر و پاداش خود را از خدای عدالت ­پیشه دریافت خواهند نمود و مردانی که موجب قرار گرفتن ایشان در چنین تنگناهایی شده­ اند به سزای اعمال خود خواهند رسید.

پی نوشتها:
[1] - طلاق، 6(و ائتمروا بینکم بمعروف) .
[2] - نساء، .3
[3] - نساء، 129 و نیز در مورد تفسیر فقهی این آیه، ر.ک: شیخ مفید، المقنعة، ص 516، کنگره شیخ مفید، قم، 1413 ه ق.
[4] - حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعة ، ج 20، ص 243، روایت 25544، مؤسسة آل البیت، قم، 1409 ه ق.
[5] - همان، ج 21، ص 23، روایت 26423.
[6] - همان، ج 21، ص 22، روایت 26421.
[7] - همان، ج 21، ص 178، روایت 26836.
[8] - همان، ج 20، ص 118، روایت 25184.
[9] - همان، ج 21، ص343-342، روایت 27249.
[10] - همان، ج 20، ص 246، روایت 25549.
[11] - قانون مدنی، ماده 1130.
[12] - نور، 33.
[13] - تحریم، 11(و ضرب الله مثلا للذین آمنوا امرأة فرعون ...)
[14] - تحریم 12، انبیاء 91.
منبع: www.islamquest.net