دنیا
دنیا: جهان محسوس و مادّی، مقابل آخرت است .
انسان‌ها برهنه به دنیا می آیند پس چرا آنان را کفن کرده و برهنه در گور رها نمی کنیم؟
شرح پرسش: سلام خدمت همه ی دست اندرکاران این سایت؛ زمانی‌که انسان‌ها به دنیا می‌آیند بدون لباس و زمانی‌که این دنیا را ترک می‌کنند و به دنیا ابدی می‌پیوندند با لباس(کفن) این دنیا را ترک می‌کنند، چرا همان‌گونه که به دنیا می‌آیند یعنی برهنه و به همان‌گونه(برهنه) به خاک سپرده نمی‌شوند؟ چه حکمتی در آن وجود دارد؟ پاسخ: این‌که انسان برهنه به دنیا می‌آید شاید بدین دلیل باشد که تولد با لباس، مستلزم وجود دستگاهی شبیه کارخانه نساجی و غیره در رحم مادر است و این امری پر مشقت برای مادر است. اما لزوم پوشش در هنگام دفن این نوعی احترام به میت است؛ زیرا برهنگی موجب آشکار شدن زشتی‌های انسان و نمایان شدن امور قبیح در او است. اما زشتی برهنگی در هنگام ولادت، اولاً: به اندازه زشتی برهنگی انسان بزرگ در هنگام مرگ نیست. ثانیاً: فورا بعد از ولادت پوشیده می‌شوند. علاوه این‌که پروردگار، لباس را به عنوان کرامتی برای انسان‌ها در نظر گرفته است تا آنها بعد از برهنگی هنگام تولد، با اختیار خودشان خود را با این کرامت پروردگار بپوشانند: (یا بَنی‌ آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنا عَلَیْکُمْ لِباساً یُواری سَوْآتِکُمْ وَ ریشاً)؛[1] ای فرزندان آدم! برای شما لباسی را در نظر گرفتیم که زشتی‌های شما را پوشانده و شما را از سرما و گرما محافظت کند. ما موظفیم تا زمانی که این امکان برایمان وجود دارد، هم خود را بپوشانیم و هم برای برهنگان پوشاک تهیه کنیم و میدانیم که هنگام تدفین اموات نیز هنوز این امکان برایمان باقی است. بر این اساس و جهت احترام به مردگان، سزاوار است آنها را بدون این کرامت الهی برهنه رها نکرده و در حد توان خویش آخرین احترامات را نسبت به آنان انجام دهیم. حال این تصمیم خدا است که چگونه در روز قیامت آنان را برانگیزاند. در روایات، برای حفظ این کرامت در روز قیامت نیز توصیههایی شده است: (مَنْ أَرَادَ أَنْ لَا یَکُونَ عُرْیَاناً یَوْمَ الْقِیَامَةِ فَلْیَکْسُ الْجُلُودَ الْعَارِیَةَ فِی الدُّنْیَا)؛[2] آن‌که می‌‌خواهد در روز قیامت برهنه نباشد، در این دنیا بدنهای برهنه را بپوشاند. بر این اساس، ما نباید کرامت انسانی لباس را از مردگان خویش دریغ داشته و آنان‌را برهنه در گور رها کنیم. پی نوشتها: [1]. اعراف، 26. [2]. ابن شاذان قمی، الفضائل، ص 154، قم، رضی، 1363ش. منبع: www.islamquest.net
شرح پرسش: سلام خدمت همه ی دست اندرکاران این سایت؛ زمانی‌که انسان‌ها به دنیا می‌آیند بدون لباس و زمانی‌که این دنیا را ترک می‌کنند و به دنیا ابدی می‌پیوندند با لباس(کفن) این دنیا را ترک می‌کنند، چرا همان‌گونه که به دنیا می‌آیند یعنی برهنه و به همان‌گونه(برهنه) به خاک سپرده نمی‌شوند؟ چه حکمتی در آن وجود دارد؟ پاسخ: این‌که انسان برهنه به دنیا می‌آید شاید بدین دلیل باشد که تولد با لباس، مستلزم وجود دستگاهی شبیه کارخانه نساجی و غیره در رحم مادر است و این امری پر مشقت برای مادر است. اما لزوم پوشش در هنگام دفن این نوعی احترام به میت است؛ زیرا برهنگی موجب آشکار شدن زشتی‌های انسان و نمایان شدن امور قبیح در او است. اما زشتی برهنگی در هنگام ولادت، اولاً: به اندازه زشتی برهنگی انسان بزرگ در هنگام مرگ نیست. ثانیاً: فورا بعد از ولادت پوشیده می‌شوند. علاوه این‌که پروردگار، لباس را به عنوان کرامتی برای انسان‌ها در نظر گرفته است تا آنها بعد از برهنگی هنگام تولد، با اختیار خودشان خود را با این کرامت پروردگار بپوشانند: (یا بَنی‌ آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنا عَلَیْکُمْ لِباساً یُواری سَوْآتِکُمْ وَ ریشاً)؛[1] ای فرزندان آدم! برای شما لباسی را در نظر گرفتیم که زشتی‌های شما را پوشانده و شما را از سرما و گرما محافظت کند. ما موظفیم تا زمانی که این امکان برایمان وجود دارد، هم خود را بپوشانیم و هم برای برهنگان پوشاک تهیه کنیم و میدانیم که هنگام تدفین اموات نیز هنوز این امکان برایمان باقی است. بر این اساس و جهت احترام به مردگان، سزاوار است آنها را بدون این کرامت الهی برهنه رها نکرده و در حد توان خویش آخرین احترامات را نسبت به آنان انجام دهیم. حال این تصمیم خدا است که چگونه در روز قیامت آنان را برانگیزاند. در روایات، برای حفظ این کرامت در روز قیامت نیز توصیههایی شده است: (مَنْ أَرَادَ أَنْ لَا یَکُونَ عُرْیَاناً یَوْمَ الْقِیَامَةِ فَلْیَکْسُ الْجُلُودَ الْعَارِیَةَ فِی الدُّنْیَا)؛[2] آن‌که می‌‌خواهد در روز قیامت برهنه نباشد، در این دنیا بدنهای برهنه را بپوشاند. بر این اساس، ما نباید کرامت انسانی لباس را از مردگان خویش دریغ داشته و آنان‌را برهنه در گور رها کنیم. پی نوشتها: [1]. اعراف، 26. [2]. ابن شاذان قمی، الفضائل، ص 154، قم، رضی، 1363ش. منبع: www.islamquest.net
پاسخ:
شرح پرسش:
سلام خدمت همه ی دست اندرکاران این سایت؛ زمانی‌که انسان‌ها به دنیا می‌آیند بدون لباس و زمانی‌که این دنیا را ترک می‌کنند و به دنیا ابدی می‌پیوندند با لباس(کفن) این دنیا را ترک می‌کنند، چرا همان‌گونه که به دنیا می‌آیند یعنی برهنه و به همان‌گونه(برهنه) به خاک سپرده نمی‌شوند؟ چه حکمتی در آن وجود دارد؟
پاسخ:
این‌که انسان برهنه به دنیا می‌آید شاید بدین دلیل باشد که تولد با لباس، مستلزم وجود دستگاهی شبیه کارخانه نساجی و غیره در رحم مادر است و این امری پر مشقت برای مادر است. اما لزوم پوشش در هنگام دفن این نوعی احترام به میت است؛ زیرا برهنگی موجب آشکار شدن زشتی‌های انسان و نمایان شدن امور قبیح در او است. اما زشتی برهنگی در هنگام ولادت، اولاً: به اندازه زشتی برهنگی انسان بزرگ در هنگام مرگ نیست. ثانیاً: فورا بعد از ولادت پوشیده می‌شوند.
علاوه این‌که پروردگار، لباس را به عنوان کرامتی برای انسان‌ها در نظر گرفته است تا آنها بعد از برهنگی هنگام تولد، با اختیار خودشان خود را با این کرامت پروردگار بپوشانند: (یا بَنی آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنا عَلَیْکُمْ لِباساً یُواری سَوْآتِکُمْ وَ ریشاً)؛[1] ای فرزندان آدم! برای شما لباسی را در نظر گرفتیم که زشتی‌های شما را پوشانده و شما را از سرما و گرما محافظت کند.
ما موظفیم تا زمانی که این امکان برایمان وجود دارد، هم خود را بپوشانیم و هم برای برهنگان پوشاک تهیه کنیم و میدانیم که هنگام تدفین اموات نیز هنوز این امکان برایمان باقی است. بر این اساس و جهت احترام به مردگان، سزاوار است آنها را بدون این کرامت الهی برهنه رها نکرده و در حد توان خویش آخرین احترامات را نسبت به آنان انجام دهیم. حال این تصمیم خدا است که چگونه در روز قیامت آنان را برانگیزاند.
در روایات، برای حفظ این کرامت در روز قیامت نیز توصیههایی شده است: (مَنْ أَرَادَ أَنْ لَا یَکُونَ عُرْیَاناً یَوْمَ الْقِیَامَةِ فَلْیَکْسُ الْجُلُودَ الْعَارِیَةَ فِی الدُّنْیَا)؛[2] آن‌که می‌‌خواهد در روز قیامت برهنه نباشد، در این دنیا بدنهای برهنه را بپوشاند.
بر این اساس، ما نباید کرامت انسانی لباس را از مردگان خویش دریغ داشته و آنان‌را برهنه در گور رها کنیم.
پی نوشتها:
[1]. اعراف، 26.
[2]. ابن شاذان قمی، الفضائل، ص 154، قم، رضی، 1363ش.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] سلام خدمت همه ی دست اندرکاران این سایت؛ زمانی‌که انسان‌ها به دنیا می‌آیند بدون لباس و زمانی‌که این دنیا را ترک می‌کنند و به دنیا ابدی می‌پیوندند با لباس(کفن) این دنیا را ترک می‌کنند، چرا همان‌گونه که به دنیا می‌آیند یعنی برهنه و به همان‌گونه(برهنه) به خاک سپرده نمی‌شوند؟ چه حکمتی در آن وجود دارد؟
- [سایر] انسان برهنه به دنیا می آید و برهنه از دنیا می رود دلیل چیست؟
- [سایر] آیا انسان‌ها در خلقت خود (وارد دنیا شدن یا نشدن) اختیار داشتهاند؟ چگونه؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی در حال احرام از دنیا برود، چگونه باید کفن شود؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی که خمس مالش را نپرداخته، از دنیا رفته است. آیا برای تهیه ی کفن می توان از همین مال استفاده کرد؟
- [سایر] آیا آیت الله بهجت در کارهای اجتماعی و سیاسی شرکت می کردند؟ آیا ایشان از انسانهایی بودند که معتقد بودند باید فقط به فکر عبادت و آخرت بود و این دنیا را رها کرد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن حاملهای بر اثر حادثهای همراه با فرزند در شکمش از دنیا برود، آیا برای کفن و دفن آنها نسبت به بچه در شکم هم وظیفهای داریم یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسانی که اموال آنها مشتبه است و حرام و حلال مخلوط می باشد و در همین حال از دنیا بروند آیا می تواند از اموال آنها کفن تهیه کرد و او را در آن دفن نمود؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر در معرکه جنگ، میّتی را ببینیم که معلوم نیست به واسطه جنگ و جهاد به شهادت رسیده است یا به جهت دیگری از دنیا رفته، غسل دادن و کفن کردن او ساقط می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله سیستانی] من جوانی هستم 24 ساله وقصد دارم با دختری ازدواج نمایم که در اروپا زندگی می نماید واز نظر حجاب کمی سهلانگار است ، مثلا با موی برهنه رفت وآمد می کند. حال اگر بخواهم با این قبیل اشخاص ازدواج نمایم ، آیا از نظر احکام خداوند در این دنیا ودر دنیای آخرت مسئولیت وبازخواستی برای من وجود دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه به علتی شهید برهنه شده باشد باید او را کفن کنند و بدون غسل دفن نمایند.
- [آیت الله سیستانی] اگر میّت مالی برای تهیه کفن نداشته باشد ، جایز نیست برهنه دفن شود ، بلکه بنابر احتیاط بر مسلمانان واجب است او را کفن کنند ، و جایز است هزینه آن را از زکات حساب نمایند .
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی که برای حجّ یا عمره احرام بسته بمیرد، باید مثل دیگران کفن شود و پوشاندن سر و صورت او که در حال احرام باید برهنه باشند اشکال ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که برای حج یا عمره احرام بسته اگر از دنیا برود باید او را مثل دیگران کفن کنند و پوشاندن سر و صورت او اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] کسی که در میدان جنگ مجروح شود و بعد از انتقال به پشت جبهه از دنیا برود، گرچه شهید است ولی غسل و کفن ساقط نمیشود.
- [آیت الله بهجت] فرمودهاند شکافتن قبر در چند مورد جایز است: 1 میّت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند. 2 کفن یا چیز دیگری که با میّت دفن شده غصبی باشد و صاحب آن راضی نشود که در قبر بماند. و همچنین است اگر چیز گرانبهایی با او دفن شود و بدون نبش قبر نشود آن را بیرون آورد. 3 میّت بدون غسل یا کفن یا حنوط دفن شده باشد، یا بفهمند غسلش باطل بوده، یا به غیر دستور شرع کفن شده، یا در قبر او را رو به قبله نگذاشتهاند. ولی احوط این است که اگر موجب هتک و بیاحترامی میّت شود نبش قبر نشود و اگر برهنه دفن شده باید ملاحظه کنند که کفن کردن مهمتر است یا نبش قبر نکردن، و هر کدام برای میّت اهمیت بیشتری دارد رعایت نمایند. 4 بترسند درندهای بدن میّت را پاره کند، یا سیل او را ببرد، یا دشمن بیرون آورد، یا بخواهند میّت را به مشاهد مشرّفه منتقل کنند، اگرچه وصیّت به این مطلب نکرده باشد، بنابر اظهر.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که در وسعت وقت مشغول نماز است، اگر در بین نماز بدن یا لباس او نجس شود و پیش از آن که چیزی از نماز را با نجاست بخواند، ملتفت شود که نجس شده، یا بفهمد بدن یا لباس او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده، در صورتی که آب کشیدن بدن یا لباس، یا عوض کردن لباس، یا بیرون آوردن آن، نماز را به هم نمی زند، باید در بین نماز بدن یا لباس را آب بکشد، یا لباس را عوض نماید، یا اگر چیز دیگری عورت او را پوشانده، لباس را بیرون آورد، ولی چنان چه طوری باشد که اگر بدن یا لباس را آب بکشد، یا لباس را عوض کند، یا بیرون آورد، نماز به هم می خورد و یا اگر لباس را بیرون آورد برهنه می ماند، باید نماز را رها کند و با بدن و لباس پاک نماز بخواند.
- [آیت الله اردبیلی] انفال عبارتند از: الف زمینهای موات و زمینهایی که صاحبان آنها از آنها اِعراض و آنها را رها کرده باشند. ب کوهها، درّهها، جنگلها و نیزارهای طبیعی. ج دریاها و سواحل آنها و رودخانههای بزرگ. د معادن. ه اموال برگزیده و گرانبهایی که متعلّق به شاهان بوده و در جنگ به دست مسلمانان آمده باشند. و غنیمتهایی که در جنگهای بدون اجازه امام معصوم علیهالسلام به دست آمده باشند. ز زمینهایی که بدون جنگ و خونریزی از کفّار در اختیار مسلمانان قرار میگیرند. ح اموال کسانی که از دنیا میروند و وارث ندارند. ط گنجی که از عتائق باشد. و به طور کلّی هر چیزی که عرفا دارای مالیّت بوده ولی مالک نداشته باشد و منفعت آن متعلّق به عموم مردم باشد، جزء انفال به حساب می‌آید. تفصیل موارد ذکر شده در کتابهای فقهی بیان شده است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مساله 588 _مستحب است به امید این که مطلوب پروردگار باشد امور زیر را در دفن میت رعایت کنند: 1: قبر را به اندازه قامت انسان متوسط گود کنند. 2: میت را در نزدیکترین قبرستان دفن نمایند، مگر آن که قبرستان دورتر، از جهتی بهتر باشد، مثل این که افراد خوب در آنجا دفن شده اند، یا مردم برای فاتحه بیشتر به آنجا می روند. 3: هنگام دفن، جنازه را در چند قدمی قبر بر زمین بگذارند و تا سه مرتبه، کم کم نزدیک ببرند و در مرتبه چهارم وارد قبر کنند. 4: اگر میت مرد است او را از طرف سر وارد قبر کنند و اگر زن است از طرف عرض بدن و به هنگام وارد کردن او پارچه ای روی قبر بگیرند. 5: جنازه را با آرامی از تابوت بردارند و با آرامی وارد قبر کنند، و دعاهایی که دستور داده شده پیش از دفن و موقع دفن بخوانند. 6: قبر لحد داشته باشد، یعنی آن راطوری بسازند که خاک روی بدن میت نریزد،به این ترتیب که قسمت پایین قبررا باریکتر کنند و بعد از گذاشتن میت در قبر، بالای آن خشت یا آجر بچینند و یا طرف قبله قبر را کمی از پایین توسعه دهند به اندازه ای که میت در آن قرار بگیرد. 7: پشت سر میت مقداری خاک یا خشت بگذارند که وقتی او را به طرف راست می خوابانند به عقب برنگردد. 8: بعد از گذاشتن در قبر، گره کفن را باز کنند و صورت میت را روی خاک بگذارند و بالشی از خاک زیر سر او قرار دهند. 9: کسی که میت را در قبر می گذارد با طهارت و سربرهنه و پا برهنه باشد و غیر از خویشان میت، با پشت دست خاک بر قبر بریزند و بگویند: (انا لله و انا الیْه راجعون) و اگر میت زن است کسی که با او محرم است او را در قبر بگذارد و اگر محرم نباشد خویشانش او را در قبر بگذارند. 10: پیش از آن که (لحد) را بپوشانند دست راست به شانه میت بزنند و او را حرکت دهند و سه مرتبه بگویند:اسْمعْ افْهمْ یا فلان ابْن فلان (و به جای فلان ابن فلان اسم میت و پدرش را ببرند) مثلاً سه مرتبه بگویند: (اسْمعْ افْهمْ یا محمد بْن علی) سپس به ترتیب زیر او را به عقاید حقه اسلامی تلقین دهند و بگویند:(هلْ انْت علی الْعهْد الذی فارقْتنا علیْه منْ شهادة انْ لا اله إلا الله وحْده لا شریک له و ان محمداً صلی الله علیْه و آله عبْده و رسوله و سید النبیین و خاتم الْمرْسلین و ان علیاً امیر الْمؤمنین و سید الْوصیین و امامٌ افْترض الله طاعته علی الْعالمین، و ان الْحسن والْحسیْن و علی بْن الْحسیْن و محمد بْن علیٍ و جعْفر بْن محمد و موسی بْن جعْفر و علی بْن موسی و محمد بْن علیٍ و علی بْن محمد و الْحسن بْن علیٍ و الْقائم الحجة الْمهْدی صلوات الله علیْهمْ ائمة الْمؤمنین و حجج الله علی الْخلْق اجْمعین، و ائمتک ائمة هدیً ابْرارٌ یا فلان بْن فلان (و به جای فلان بن فلان، اسم میت و پدرش را بگویند) و بعد بگویند: اذا اتاک الْملکان الْمقربان رسولیْن منْ عنْد الله تبارک و تعالی و سئلاک عنْ ربک و عنْ نبیک و عنْ دینک و عنْ کتابک و عنْ قبْلتک و عنْ ائمتک فلاْ تخفْ و لا تحْزنْ و قلْ فی جوابهما: الله ربی و محمدٌ صلی الله علیْه و آله نبیی و الاْسْلام دینی و الْقرآن کتابی و الْکعْبة قبْلتی و امیرالْمؤمنین علی بْن ابی طالب امامی و الْحسن بْن علیٍ الْمجْتبی امامی و الْحسیْن بْن علیٍ الشهید بکرْبلاء امامی و علیٌ زیْن الْعابدین امامی و محمدٌ الْباقر امامی و جعْفرٌ الصادق امامی و موسی الْکاظم امامی و علیٌ الرضا امامی و محمدٌ الْجواد امامی و علیٌ الْهادی امامی و الْحسن الْعسْکری امامی و الْحجة الْمنْتظر امامی هؤلآء صلوات الله علیْهمْ اجْمعین ائمتی و سادتی و قادتی و شفعائی، بهمْ اتولی و منْ اعْدآئهمْ اتبرء فی الدنْیا و الاْخرة، ثم اعْلم یا فلان بْن فلان (و به جای فلان بن فلان، اسم میت و پدرش را بگویند) بعد بگویند: إن الله تبارک و تعالی نعْم الرب و ان محمداً صلی الله علیْه و آله نعْم الرسول و ان علی بْن ابیطالب و اوْلاده الْمعْصومین الاْئمة الإثْنی عشر نعْم الاْئمة و أن ما جاء به محمدٌ صلی الله علیْه و آله حقٌ و أن الْموْت حقٌ و سؤال منْکر و نکیر فی الْقبْر حقٌ و الْبعْث حقٌ و النشور حقٌ و الصراط حقٌ و الْمیزان حقٌ و تطایر الْکتب حقٌ و أن الْجنة حقٌ و النار حقٌ و أن الساعة آتیةٌ لا ریْب فیها و أن الله یبْعث منْ فی الْقبور. پس بگویند: افهمْت یا فلان (و به جای فلان اسم میت را بگوید) پس از آن بگویند: ثبتک الله بالْقوْل الثابت و هداک الله الی صراط مسْتقیم عرف الله بیْنک و بیْن اولیائک فی مسْتقرٍ منْ رحْمته. پس بگویند: اللهم جاف الاْرْض عنْ جنْبیْه و اصْعدْ بروحه الیْک و لقه منْک برْهاناً اللهم عفْوک عفْوک). 11: قبر را به صورت مربع مستطیل بسازند به اندازه چهار انگشت از زمین بلند کنند و نشانه ای روی آن بگذارند که شناخته شود و روی قبر آب بپاشند و بعد از پاشیدن آب، کسانی که حاضرند دستها را بر قبر گذارند انگشتها را باز کرده در خاک فرو برند و هفت مرتبه سوره (إنا انزلناه) بخوانند وبرای میت طلب آمرزش کنند. 12: :این دعا را بعد از آن بخوانند: (اللهم جاف الاْرْض عنْ جنْبیه و اصْعدْ الیْک روحه و لقه منْک رضْواناً و اسْکنْ قبْره منْ رحْمتک ما تغْنیه به عنْ رحْمة منْ سواک). و سزاوار است چنانچه میت زن باشد ضمیرها و اسماء را به صورت مؤنث ذکر کند.