این نکته‌ی کلی قابل ذکر است که لازم نیست هر فیلم سینمایی، عین واقعیت باشد. بلکه ممکن است نکته‌ای از یک واقعیت جنگ مورد توجه قرار گیرد و فیلم نامه نویس با توجه به قدرت تخیل و ذهن خلاق خودش آن را پرورش داده تا بتواند یک ایده و پیامی را به مخاطبین خود بدهد. لذا فیلم‌های مستند که مبتنی بر واقعیت است و از صحنه‌های جنگ و رزم تصویربرداری شده، می‌تواند دستمایه‌ی فیلم نامه نویسان و کارگردانان سینمایی و تلویزیونی باشد. همچنین باید یادآور شد چه در دوران جنگ و چه پس از آن فیلم‌های سینمایی زیادی در خصوص وقایع جنگ ساخته شده است، اما جز تعداد اندکی از آنها، ما بقی به لحاظ کیفی و کمی چندان توفیقی نیافتند. لذا نمی‌توان به سینما به عنوان مبنای ثبت تاریخچه‌ی تصویری جنگ استناد کرد. در بسیای از فیلم‌ها، به دلیل وجود جنبه‌ی افراط و تفریط، فیلم‌سازان نتوانسته‌اند به خوبی به حقایق و واقعیت‌های جنگی بپردازند و آن را به مخاطب خود منتقل سازند؛ علت عمده‌ی آن، از سویی می‌تواند حضور عینی نداشتن سازندگان این قبیل فیلم‌ها در جبهه‌ها و صحنه‌های نبرد باشد و از سوی دیگر آشنایی ضعیف فیلم سازان به فنون و تکنولوژی سینمای جنگی (noitcA) است.
در میان فیلم‌های ساخته شده درباره‌ی جنگ در طول این سال‌ها، هیچ یک جز دیده‌بان، مهاجر و هور در آتش، توفیق کافی نداشته‌اند، چرا که نگاه آنان به جنگ به عنوان جنگی که ماهیت دینی دارد و به تعبیری یک )جهاد مقدس( است، که جهاد مقدس را نه با عقل متعارف می‌توان ساخت و نه با تکنیک‌های متعارف تجربه شده در طول تاریخ سینما می‌توان بازآفرینی کرد. فیلم‌هایی چون عبور، انسان و اسلحه، چشم شیشه‌ای و نظایر آن نیز، اگر چه از لحاظ نگرش به جنگ تحمیلی تقرب به حقیقت یافته‌اند، اما توفیق آنان در بازآفرینی فضای جبهه‌ها مطلوب نبوده است.
در هر حال عدم توفیق در این مسیر به عوامل گوناگونی نظیر نوپا بودن صنعت سینما در کشور، فعال نبودن نیروهای ورزیده و معتقد به انقلاب در این رشته، کمبود امکانات خاص تهیه چنین فیلم‌هایی، کمبود اعتبار و عدم حمایت جدی از سوی سازماندهی دولتی و ... بر می‌گردد.
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
