در برخی از روایات از امام صادق علیه السّلام نقل شده زمانی که فاطمة بنت اسد از کعبه خارج شد، علی علیه السّلام خطاب به حضرت محمد(ص) فرمودند: (السلام علیک یا أبه و رحمة الله و برکاته)، یعنی: سلام و رحمت خداوند بر تو ای پدر، سپس با کمی مکث فرمود: بسم الله الرحمن الرحیم، قد افلح المؤمنون[1]... . و پیامبر گرامی اسلام هم بعد از آن فرمودند: حقا که مؤمنین به وسیلةتو رستگار شدند، به خداوند سوگند، تو امیر آنانی و با علمت بر آنان حکومت میکنی! و آنان مطیع تو خواهند شد، به خدا سوگند تو راهنمای آنان هستی و به وسیلة تو هدایت میشوند.[2] علامه مجلسی در روایتی دیگر از امام صادق علیه السّلام چنین نقل می کند: زمانی که ابوطالب فرزندش را دید خوشحال شد و حضرت علی علیه السّلام به او سلام کرد. سپس پیامبر اسلام وارد شده و به محض ورود حضرت محمد صلّی الله علیه و آله علی علیه السّلام تکانی خورد و برای پیامبر لبخند زد و گفت: السلام علیک یا رسول الله و رحمة الله و برکاته. و بعد از کمی مکث این آیات را قرائت کرد: (بسم الله الرحمن الرحیم × قد افلح المؤمنون× الذین هم فی صلاتهم خاشعون)[3] سپس رسول خدا فرمود: حقا که مؤمنین به وسیله تورستگار شدند، سپس حضرت علی علیه السّلام دنبالة آیات را خواندند تا (اولئک هم الوارثون × الذین یرثون الفردوس هم فیها خالدون) [4] و بعد از آن پیامبر صلّی الله علیه و آله فرمود، بخدا سوگند تو امیر آنانی و با علمت بر آنان حکومت میکنی! به خدا سوگند تو راهنمای آنانی و به وسیله تو هدایت میشوند.[5] طبق روایات مذکور آیاتی را که علی(ع) در بدو تولد قرائت نمودند آیات اولیه سوریه مومنان (قد افلح المؤمنون)[6] بوده تا آیة شماره 10 یعنی (هم فیها خالدون). معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. علی مولود کعبه، محمد اردوبادی. 2. نگاهی کوتاه به زندگاین امام علی(ع)، علی آقا نوری. 3. امام اول حضرت علی(ع)، شیر علی بیات. 4. شرح زندگانی حضرت علی(ع)، مهدی پیشوایی. 5. زندگانی حضرت علی(ع)، محمد علی خلیلی. -------------------------------------------------------------------------------- [1] . مومنون/1. [2] . علامه مجلسی، بحارالانوار، دارالکتب الاسلامیه،ج 35، ص18، مناقب آل ابی طالب،ج 2، ص174. [3] . مومنون/2. [4] . مومنون/10. [5] . همان، ج 35، ص30؛ امالی شیخ طوسی، چاپ کتابخانه اسلامیه، ص 706. [6] . مومنون/1.
در برخی از روایات از امام صادق علیه السّلام نقل شده زمانی که فاطمة بنت اسد از کعبه خارج شد، علی علیه السّلام خطاب به حضرت محمد(ص) فرمودند: (السلام علیک یا أبه و رحمة الله و برکاته)، یعنی: سلام و رحمت خداوند بر تو ای پدر، سپس با کمی مکث فرمود: بسم الله الرحمن الرحیم، قد افلح المؤمنون[1]... . و پیامبر گرامی اسلام هم بعد از آن فرمودند: حقا که مؤمنین به وسیلةتو رستگار شدند، به خداوند سوگند، تو امیر آنانی و با علمت بر آنان حکومت میکنی! و آنان مطیع تو خواهند شد، به خدا سوگند تو راهنمای آنان هستی و به وسیلة تو هدایت میشوند.[2]
علامه مجلسی در روایتی دیگر از امام صادق علیه السّلام چنین نقل می کند: زمانی که ابوطالب فرزندش را دید خوشحال شد و حضرت علی علیه السّلام به او سلام کرد. سپس پیامبر اسلام وارد شده و به محض ورود حضرت محمد صلّی الله علیه و آله علی علیه السّلام تکانی خورد و برای پیامبر لبخند زد و گفت: السلام علیک یا رسول الله و رحمة الله و برکاته. و بعد از کمی مکث این آیات را قرائت کرد: (بسم الله الرحمن الرحیم × قد افلح المؤمنون× الذین هم فی صلاتهم خاشعون)[3] سپس رسول خدا فرمود: حقا که مؤمنین به وسیله تورستگار شدند، سپس حضرت علی علیه السّلام دنبالة آیات را خواندند تا (اولئک هم الوارثون × الذین یرثون الفردوس هم فیها خالدون) [4] و بعد از آن پیامبر صلّی الله علیه و آله فرمود، بخدا سوگند تو امیر آنانی و با علمت بر آنان حکومت میکنی! به خدا سوگند تو راهنمای آنانی و به وسیله تو هدایت میشوند.[5]
طبق روایات مذکور آیاتی را که علی(ع) در بدو تولد قرائت نمودند آیات اولیه سوریه مومنان (قد افلح المؤمنون)[6] بوده تا آیة شماره 10 یعنی (هم فیها خالدون).
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. علی مولود کعبه، محمد اردوبادی.
2. نگاهی کوتاه به زندگاین امام علی(ع)، علی آقا نوری.
3. امام اول حضرت علی(ع)، شیر علی بیات.
4. شرح زندگانی حضرت علی(ع)، مهدی پیشوایی.
5. زندگانی حضرت علی(ع)، محمد علی خلیلی.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . مومنون/1.
[2] . علامه مجلسی، بحارالانوار، دارالکتب الاسلامیه،ج 35، ص18، مناقب آل ابی طالب،ج 2، ص174.
[3] . مومنون/2.
[4] . مومنون/10.
[5] . همان، ج 35، ص30؛ امالی شیخ طوسی، چاپ کتابخانه اسلامیه، ص 706.
[6] . مومنون/1.
- [سایر] متن روی بازوی امیرالمؤمنین علی(ع) و دیگر امامان(ع)، هنگام تولد چه بود؟
- [سایر] (المصباح الزاهر فی القرائات العشر البواهر) از شهرورزی، در جزء اول در باب قرائت حمزة بن حبیب زیات می نویسد: حمزه زیات بر امام جعفر صادق قرائت نمود و نیز جعفر بر ابوالاسود دوئلی و ابوالاسود دوئلی بر امیرالمؤمنین علی (ع) و علی (ع) بر پیامبر (ص). حمزة بن حبیب زیات می گوید: امام صادق (ع) به من فرمود: کسی بهتر از تو بر من قرائت ننمود و چیزی در این قرائت با تو مخالف نیستم مگر در ده حرف و من آن را قرائت نمی کنم گر چه در عربی جایز است. عرض کردم فدایت شوم در چه امری با من مخالفی؟ فرمود: در سوره نساء می خوانم (والارحام) نصب... تا آخر روایت. سؤال: 1. در مورد صحت سند قرائت حمزة بن حبیب زیات؟ 2. در مورد صحت این حدیث و گفتگوی بین حمزة بن حبیب زیات و امام صادق (ع)؟
- [سایر] آیاحضرت علی(ع)دربدو ولادت ازقرآن(یاتورات یاانجیل)آیاتی راتلاوت فرموده است؟
- [سایر] امام علی ع در جریان انتخاب ابوبکر به عمر چه فرمود؟
- [سایر] آیا این حدیث صحیح است: امیر المؤمنین علی بن ابیطالب(ع) فرمود: «لباس سیاه بر تن مکن که آن لباس فرعون است»؟
- [سایر] امام حسین(ع) هنگام عزیمت از مدینه تا مکه و مکه تا کربلا چه آیاتی را به تناسب حادثه تلاوت فرمود؟
- [سایر] پیامبر اکرم(ص) فرمود: (مجالس خود را به ذکر علی(ع) زینت دهید)، همچنین این حدیث: که رسول خدا فرمود: (کلام علی بالاترین کلامها است) صحیح است؟ متن کامل و منبع را ذکر نمایید.
- [سایر] گفته میشود حضرت عباس بن علی(ع) بر بام کعبه خطبهای در دفاع از امام حسین(ع) قبل از حرکت به سمت کربلا ایراد فرمود؛ آیا چنین نقلی معتبر است؟ در کدام کتابها چنین گزارشی آمده است؟
- [سایر] امام علی علیه السلام در عظمت مقام نویسندگی چه فرمود؟
- [سایر] آیا این روایت تاریخی که امام علی (ع) پس از تولد در آغوش پیامبر اکرم (ص) به ایشان فرموده اند آیا می خواهی برای تو از تورات یا انجیل و... بخوانم و سپس آیاتی از سوره مؤمنون را تلاوت می فرمایند، از نظر روایی و تاریخی معتبر می باشد؟ آیا این واقعه با بحث رسالت پیغمبر و عدم آگاهی ایشان از محتوای قرآن قبل از رسالت و در عین حال تسلط امام علی (ع) بر قرآن و سایر کتب آسمانی قابل جمع است؟
- [آیت الله جوادی آملی] ) .االله اکبر) یعنی خدای سبحان بزرگتر از آن است که وصف شود. (أشهد أن لا إله الاّ االله ), یعنی شهادت می دهم که غیر خدای یکتا و یگانه خدای دیگری نیست . (أشهد أنّ محمداً رسول االله ); یعنی شهادت میدهم که حضرت محمدبن عبداالله(ص) پیامبر و فرستاده خداست . (أشهد أنّ علیاً امیرالمؤمنین و ولیّ االله)؛ یعنی شهادت میدهم که حضرت علی(ع)امیر مؤمنان و ولیّ خدا بر همه خلق است . (حیّ علی الصلاة )؛ یعنی بشتاب برای اقامه نماز، (حیّ علی الفلاح)؛ یعنی بشتاب برای رستگاری، (حیّ علی خیر العمل )؛ یعنی بشتاب برای بهترین کار که نماز است، (قد قامت الصلاة)؛ یعنی به تحقیق نماز برپا شد، (لا إله الاّ االله )؛ یعنی خدایی؛ جز خدای یکتا و یگانه, سزاوار پرستش نیست.
- [آیت الله نوری همدانی] اذان هیجده جمله است : اللهً اکبرُ چهار مرتبه اشهدً ان لا الهَ الا اللهً ، اشهدً انّ محّمداً رسولً اللهِ ، حیّ علی الصلاهِ، حیَّ علی الفلاحِ ، حیّ علی خیرِ العملِ ، الله اکبرُ ، لا الهَ الا اللهً هر یک دو مرتبه ، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اکبرُ از اول اذان و یک مرتبه لا اِلَه الّا اللهً از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حیّ علی خیرِ العملِ باید دو مرتبه قد قامتِ الصلاهً اضافه نمود .
- [آیت الله جوادی آملی] .اذان, هجده جمله است : (االله اکبر ) چهار مرتبه، (أشهد أن لا إله الاّ االله )، (أشهد أنّ محمداً رسول االله )، (حیّ علی الصلاة )، (حیّ علی الفلاح)، (حیّ علی خیر العمل )، (االله اکبر )، (لا إله الاّ االله )، هر کدام دو مرتبه، و اقامه , هفده جمله است : دو مرتبه (االله اکبر )، از اول اذان و یک مرتبه (لا إله الاّ االله ) از آخر آن , کم می شود و دو مرتبه (قد قامت الصلاة ) بعد از (حیّ علی خیر العمل) افزوده میشود.
- [آیت الله سبحانی] اذان هیجده جمله است: اللّهُ أَکْبَر چهار مرتبه. أَشْهَدُ أَنْ لا اِلَهَ اِلاَّ اللّهُ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ، حَیَّ عَلَی الصَّلاَةِ، حَیَّ عَلَی الفَلاَح، حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ، اللّهُ أَکْبَر، لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه اللّهُ أَکْبَر از اول اذان و یک مرتبه لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ باید دو مرتبه قَدْ قامَتِ الصَّلاةُ اضافه نمود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اذان هیجده جمله است: "اللهُ أکْبَرُ" چهار مرتبه؛ "أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ اللهُ" "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله" "حَیَّ عَلی الصّلاة" "حَیَّ عَلَی الْفَلاَح" "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل" "اللهُ أَکْبَرُ" "لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله" هر یک دو مرتبه. اقامه هفده جمله است یعنی: دو مرتبه "اللهُ أکْبَرُ" از اول اذان و یک مرتبه "لا إِلَهَ إِلاَّ الله" از آخر آن کم می شود وبعد از گفتن "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل"باید دو مرتبه "قَدْ قامَتِ الصَّلاة" اضافه نمود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اذان هیجده جمله است: اَلله اکبرُ چهار مرتبه اَشهدُ اَنْ لا الهَ اِلاّاللهُ، اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسولُ الله حیَّ عَلَی الصَّلوةِ حَیَّ عَلَی الفَلاحِ حَیَّ عَلی خیرِ العملِ، الله اکبرُ لااِلَه اِلاّالله هر یک دو مرتبه و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اکبرُ از اوّل اذان و یک مرتبه لااِلهَ اِلاّالله از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حَیَّ عَلَی خیرِ العَمَل باید دو مرتبه قَد قامَتِ الصَّلوةُ اضافه نمود.
- [آیت الله خوئی] اذان هیجده جمله است:" الله اکبر" چهار مرتبه،" اشهد ان لا اله الا الله، أشهد ان محمداً رسول الله، حی علی الصلاة، حی علی الفلاح، حی علی خیر العمل، الله اکبر، لا اله الا الله"، هر یک دو مرتبه، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه" الله اکبر" از اوّل اذان، و یک مرتبه" لا اله الا الله" از آخر آن کم میشود، و بعداز گفتن" حی علی خیر العمل" باید دو مرتبه" قد قامت الصلاه" اضافه نمود.
- [امام خمینی] اذان هیجده جمله است: "الله اکبر" چهار مرتبه، "اشهد ان لا اله الا الله،اشهد ان محمدا رسول الله، حی علی الصلاه، حی علی الفلاح، حی علی خیر العمل، الله اکبر، لا اله الا الله"، هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه"الله اکبر" از اول اذان، و یک مرتبه "لا اله الا الله" از آخر آن کم می شود، و بعداز گفتن "حی علی خیر العمل" باید دو مرتبه "قد قامت الصلاه" اضاضه نمود.
- [آیت الله بهجت] اذان هیجده جمله است: (اللّه اَکبَر) چهار مرتبه؛ (اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللّه)؛ (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّه)؛ (حَی عَلَی الصَّلاة)؛ (حَی عَلَی الفَلاح)؛ (حَی عَلی خَیرِ الْعَمَل)؛ (اللّه اَکبَر)؛ (لا اِلهَ اِلاَّ اللّه) هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است؛ یعنی دو مرتبه (اللّه اکبر) از اول اذان و یک مرتبه (لا اِلهَ الاَّ اللّه) از آخر آن کم میشود، و بعد از گفتن (حَی عَلی خَیرِ الْعَمَل) باید دو مرتبه (قَدْ قامَتِ الصَّلاة) اضافه نمود.
- [آیت الله علوی گرگانی] اذان هیجده جمله است: )اللّهُ أکْبَر( چهار مرتبه، )أشْهَدُ أن لا اًّلهَ اًّلاّ اللّهُ، أشْهَدُ أنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّه، حَیَّ عَلی الصَّلاِْ، حَیَّ عَلی الفَلاحِ، حَیَّ عَلی خَیْرِ العَمَل، اللّهُ اکْبَر، لا اًّلهَ اًّلاّ اللّه( هریک دو مرتبه . واقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه اللّهُ أکبَر از اوّل اذان ویک مرتبه )لا اًّلهَ اًّلاّ اللّهُ( از آخر آن کم میشود و بعد از گفتن )حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَل(، باید دو مرتبه )قَدْ قامَتِ الصّلاْ( اضافه نمود.