زیاد مسواک زدن با چوب اراک چه ضرری دارد؟
امام رضا علیه‌السلام فرمودند: إنَّ أجوَدَ مَا استَکتَ بِهِ لیفُ الأَراکِ ؛ فَإِنَّهُ یَجلُو الأَسنانَ ویُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویَشُدُّ اللِّثَةَ ویُسَنِّنُها ، وهُوَ نافِعٌ مِنَ الحَفَرِ إذا کانَ بِاعتِدالٍ . وَالإِکثارُ مِنهُ یُرِقُّ الأَسنانَ ویُزَعزِعُها ، ویُضعِفُ اُصولَها فَمَن أرادَ حِفظَ الأَسنانِ فَلیَأخُذ قَرنَ الإِیَّلِ مُحرَقا وکَزمازَجا وسُعدا ووَردا وسُنبُلَ الطّیبِ وحَبَّ الأثلِ أجزاءً سَواءً ومِلحا أَندَرانِیّا رُبعَ جُزءٍ ، فَیَدُقُّ الجَمیعَ ناعِما ویَستَنُّ بِهِ ؛ فَإِنَّهُ یُمسِکُ الأَسنانَ ویَحفَظُ اُصولَها مِنَ الآفاتِ العارِضَةِ . ومَن أراد أن یُبَیِّضَ أسنانَهُ فَلیَاخُذ جُزءا مِن مِلحٍ أندَرانِیٍّ ومِثلَهُ زَبَدَ البَحرِ ، فَیَسحَقُهُما ناعِما ویَستَنُّ بِهِ . مرغوب‌ترین چیزی که با آن مسواک می‌زنید ، تارچه اراک است ؛ چرا که چنانچه به اندازه باشد ، دندان‌ها را جلا می‌دهد ، بوی دهان را خوش می‌سازد ، لثه را تقویت می‌کند و مالِش می‌دهد و در برابر پوسیدگی ، مفید است . امّا انجام فراوان‌تر از اندازه آن ، دندان‌ها را نازک و لَق می‌کند و بُنِ آن را نیز سست می‌کند . هر کس می‌خواهد که دندان‌های خویش را حفظ کند ، اندازه‌هایی برابر از سوخته شاخ بُز نَرِ کوهی ، گزمازک ، مُشکک گُل ، سنبل رومی ، حبّ الاثل (احتمالا نوعی دیگر از گزمازک) و به یکْ‌چهارمِ این مقدار ، نمک اندرانی بردارد و همه را نرمْ آرد کند و با این مخلوط ، مسواک بزند ؛ چرا که این مسواک ، دندان‌ها را محکم می‌سازد و از بُن دندان‌ها در برابر آفت‌هایی که بر آنها عارض می‌شود ، حفاظت می‌کند . هر کس هم می‌خواهد دندان‌هایش سفید شود ، قدری نمک اندرانی ، و به همان اندازه کف دریا ، بردارد و نرم بساید و با آن ، مسواک بزند . بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 317 نقلاً عن : طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 50 ، وذکر الحدیث فیه مع تفاوت فی الألفاظ ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 378 گزمازک : بار و میوه درخت گز را گویند و معرّب آن (جزمازج) است و به عربی (ثمرة الطرفا) خوانند و (حبّ الاثل) ، همان است (لغت‌نامه دهخدا) .معنای مُشکک (سُعد) در ج2 ، ص337 خواهد آمد .سنُبل : دواست ، هندی و رومی [دارد] ، هندی را (سنبل الطیب) و (سنبل عصافر) گویند و رومی را (ناردین) گویند (لغت‌نامه دهخدا) .نمک اندرانی (و درآنی) ، نمکی است که چنان که در کتاب قانون آمده ، به بلور می‌مانَد و در فارسی ، آن را (نمک ترکی) گویند. (نمک اندرانی) ، خطاست و صحیح آن ، (درآنی) است ، به معنای بسیار سفید (القاموس المحیط ، جلد 2 ، صفحه 140). www.hadithcity.com
عنوان سوال:

زیاد مسواک زدن با چوب اراک چه ضرری دارد؟


پاسخ:

امام رضا علیه‌السلام فرمودند:
إنَّ أجوَدَ مَا استَکتَ بِهِ لیفُ الأَراکِ ؛ فَإِنَّهُ یَجلُو الأَسنانَ ویُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویَشُدُّ اللِّثَةَ ویُسَنِّنُها ، وهُوَ نافِعٌ مِنَ الحَفَرِ إذا کانَ بِاعتِدالٍ .
وَالإِکثارُ مِنهُ یُرِقُّ الأَسنانَ ویُزَعزِعُها ، ویُضعِفُ اُصولَها فَمَن أرادَ حِفظَ الأَسنانِ فَلیَأخُذ قَرنَ الإِیَّلِ مُحرَقا وکَزمازَجا وسُعدا ووَردا وسُنبُلَ الطّیبِ وحَبَّ الأثلِ أجزاءً سَواءً ومِلحا أَندَرانِیّا رُبعَ جُزءٍ ، فَیَدُقُّ الجَمیعَ ناعِما ویَستَنُّ بِهِ ؛ فَإِنَّهُ یُمسِکُ الأَسنانَ ویَحفَظُ اُصولَها مِنَ الآفاتِ العارِضَةِ . ومَن أراد أن یُبَیِّضَ أسنانَهُ فَلیَاخُذ جُزءا مِن مِلحٍ أندَرانِیٍّ ومِثلَهُ زَبَدَ البَحرِ ، فَیَسحَقُهُما ناعِما ویَستَنُّ بِهِ .
مرغوب‌ترین چیزی که با آن مسواک می‌زنید ، تارچه اراک است ؛ چرا که چنانچه به اندازه باشد ، دندان‌ها را جلا می‌دهد ، بوی دهان را خوش می‌سازد ، لثه را تقویت می‌کند و مالِش می‌دهد و در برابر پوسیدگی ، مفید است . امّا انجام فراوان‌تر از اندازه آن ، دندان‌ها را نازک و لَق می‌کند و بُنِ آن را نیز سست می‌کند .
هر کس می‌خواهد که دندان‌های خویش را حفظ کند ، اندازه‌هایی برابر از سوخته شاخ بُز نَرِ کوهی ، گزمازک ، مُشکک گُل ، سنبل رومی ، حبّ الاثل (احتمالا نوعی دیگر از گزمازک) و به یکْ‌چهارمِ این مقدار ، نمک اندرانی بردارد و همه را نرمْ آرد کند و با این مخلوط ، مسواک بزند ؛ چرا که این مسواک ، دندان‌ها را محکم می‌سازد و از بُن دندان‌ها در برابر آفت‌هایی که بر آنها عارض می‌شود ، حفاظت می‌کند .
هر کس هم می‌خواهد دندان‌هایش سفید شود ، قدری نمک اندرانی ، و به همان اندازه کف دریا ، بردارد و نرم بساید و با آن ، مسواک بزند .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 317 نقلاً عن : طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 50 ، وذکر الحدیث فیه مع تفاوت فی الألفاظ ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 378 گزمازک : بار و میوه درخت گز را گویند و معرّب آن (جزمازج) است و به عربی (ثمرة الطرفا) خوانند و (حبّ الاثل) ، همان است (لغت‌نامه دهخدا) .معنای مُشکک (سُعد) در ج2 ، ص337 خواهد آمد .سنُبل : دواست ، هندی و رومی [دارد] ، هندی را (سنبل الطیب) و (سنبل عصافر) گویند و رومی را (ناردین) گویند (لغت‌نامه دهخدا) .نمک اندرانی (و درآنی) ، نمکی است که چنان که در کتاب قانون آمده ، به بلور می‌مانَد و در فارسی ، آن را (نمک ترکی) گویند. (نمک اندرانی) ، خطاست و صحیح آن ، (درآنی) است ، به معنای بسیار سفید (القاموس المحیط ، جلد 2 ، صفحه 140).
www.hadithcity.com





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین