پیامبر خدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم : حَسبُکَ مِن الکذبِ أن تُحَدِّثَ بکُلِّ ما سَمِعتَ . برای دروغگویی ، تو را همین بس که هر چه می‌شنوی بازگو کنی . تنبیه الخواطر : 2 / 122 منتخب میزان الحکمة : 486 ******* رسول الله صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم لمّا سَألَتهُ أسماءُ بنتُ یَزیدَ : إن قالَت‌إحدانا لِشیءٍ تَشتَهیهِ : لا أشتَهیهِ ، یُعَدُّ ذلکَ کِذبا ؟: إنّ الکذبَ یُکتَبُ کِذبا حتّی تُکتَبَ الکُذَیبَةُ کُذَیبَةً . پیامبر خدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم - در پاسخ به اسماء بنت یزید که عرض کرد : اگر فردی از ما میل به چیزی داشته باشد و بگوید : میل ندارم ، آیا این دروغ به حساب می‌آید؟- فرمودند: دروغ ، دروغ نوشته می‌شود ، حتّی دروغ کوچک هم ، به عنوان دروغ کوچک نوشته می‌شود . الترغیب والترهیب : 3 / 597 / 32 منتخب میزان الحکمة : 486
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حَسبُکَ مِن الکذبِ أن تُحَدِّثَ بکُلِّ ما سَمِعتَ .
برای دروغگویی ، تو را همین بس که هر چه میشنوی بازگو کنی .
تنبیه الخواطر : 2 / 122 منتخب میزان الحکمة : 486
*******
رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم
لمّا سَألَتهُ أسماءُ بنتُ یَزیدَ : إن قالَتإحدانا لِشیءٍ تَشتَهیهِ : لا أشتَهیهِ ، یُعَدُّ ذلکَ کِذبا ؟: إنّ الکذبَ یُکتَبُ کِذبا حتّی تُکتَبَ الکُذَیبَةُ کُذَیبَةً .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم - در پاسخ به اسماء بنت یزید که عرض کرد : اگر فردی از ما میل به چیزی داشته باشد و بگوید : میل ندارم ، آیا این دروغ به حساب میآید؟- فرمودند: دروغ ، دروغ نوشته میشود ، حتّی دروغ کوچک هم ، به عنوان دروغ کوچک نوشته میشود .
الترغیب والترهیب : 3 / 597 / 32 منتخب میزان الحکمة : 486
- [سایر] دروغگو با دروغ خود چه چیزهایی بر ضد خود فراهم می کند؟
- [آیت الله خامنه ای] انبار کردن چه چیزهایی احتکار محسوب می شود؟ و احتکار در چه مواردی است؟
- [سایر] بهایی ها به چه چیزهایی اعتقاد دارند؟ چه اعتقاداتی دارند که نجس محسوب میشوند؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا چیزهایی مثل چسب، خمیر و... که مانع وضو محسوب میشوند، مانع تیمّم هم هستند و باید برطرف شوند یا فقط چیزهایی مثل انگشتر، مانع تیمّم هستند؟
- [آیت الله بهجت] گاهی برای نماز خواندن بر میتی که نمی شناسیم دعوت می شویم، خواندن عبارت "اللهم انا لانعلم منه الا خیرا" در مورد او آیا دروغ محسوب می شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خانمی فوت کرده، و مقداری اثاثیه و هدایایی که اقوام و فامیل به آنها داده اند باقیمانده است، لطفاً بفرمایید چه چیزهایی ارث خانم محسوب می شود؟ و چه چیزهایی متعلق به شوهر وی می باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی در ماه مبارک رمضان، بدون این که به کسی اظهار کند، عمدا آیهای از قرآن را غلط بخواند، آیا دروغ بستن به خداوند محسوب میشود؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا چیزهایی که فرزندان در زمان حیات مادرشان برای او می خرند تا ازآنها استفاده کند، از اموال شخصی او محسوب می شود به طوری که بعد از وفاتش از ترکه او محسوب شود؟
- [آیت الله مظاهری] آیا تکلّم سهوی در نماز، به چیزهایی که ذکر خدا محسوب میشود، مثلاً پس از عطسه، (الحمد لله ربّ العالمین) بگوید یا صلوت بفرستد، اشکالی دارد؟
- [سایر] دروغ از گناهان کبیره بشمار می رود. در چه مواقعی دروغ گفتن جایز است ؟ آیا برای حفظ جان می توان دروغ گفت؟
- [آیت الله مظاهری] خرید و فروش چیزهایی که در میان مردم مال محسوب نمیشود نظیر مار و عقرب و حشرات اگر داعی عقلایی روی آن باشد جایز است.
- [آیت الله مظاهری] دروغ گفتن مرد به زنش و یا دروغ گفتن زن به شوهر جایز نیست، مگر ضرورتی باشد که آن ضرورت موجب جواز دروغ شود، نظیر اینکه اگر دروغ نگوید نزاع خانوادگی بهوجود میآید که در این صورت، به اندازه ضرورت و جلوگیری از آن نزاع و مفسده، دروغ جایز است.
- [امام خمینی] جایز نیست برای جلوگیری از معصیت، ارتکاب معصیت مثل فحش و دروغ و اهانت، مگر آن که معصیت، از چیزهایی باشد که مورد اهتمام شارع مقدس باشد و راضی نباشد به آن به هیچ وجه، مثل قتل نفس محترمه، در این صورت باید جلوگیری کند به هر نحو ممکن است.
- [آیت الله اردبیلی] برای جلوگیری از معصیت، ارتکاب معصیت دیگر، مثل فحش و دروغ و اهانت جایز نیست، مگر آن که معصیت، از چیزهایی باشد که مورد اهتمام شارع مقدس باشد و به هیچ وجه به آن راضی نباشد؛ مثل قتل نفس محترمه که در این صورت باید به هر نحو ممکن از آن جلوگیری نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] جایز نیست برای جلوگیری از معصیت، ارتکاب معصیت مثل فحش و دروغ و اهانت، مگر آنکه معصیت، از چیزهایی باشد که مورد اهتمام شارع مقدس باشد و به آن راضی نباشد، مثل قتل نفس محترمه، در این صورت باید جلوگیری کند به هر نحو که ممکن است.
- [آیت الله بهجت] اگر حفظ امانت متوقف بر آن باشد که دروغ بگوید، پس اگر میتواند، باید توریه کند، و اگر نمیتواند، واجب است دروغ بگوید تا امانت حفظ شود و اگر دروغ نگفت و امانت محفوظ نماند ضامن است، بلکه اگر قسم دروغ لازم شد، واجب است قسم بخورد، وگرنه ضامن است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر روزهدار با گفتن یا با نوشتن یا با اشاره و مانند آنها به خدا و پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم و جانشینان آن حضرت علیهمالسلام عمدا نسبت دروغ بدهد، اگرچه فورا بگوید: (دروغ گفتم) یا توبه کند، روزه او بنابر احتیاط واجب باطل است و اگر دروغ بستن به حضرت زهرا علیهاالسلام و سایر پیامبران و جانشینان آنان علیهمالسلام موجب دروغ بستن به خدا یا پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم یا جانشینان آن حضرت علیهمالسلام گردد نیز همین حکم را دارند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر روزه دار به گفتن یا به نوشتن یا به اشاره ومانند اینها به خدا وپیغمبران وجانشینان پیغمبران عمداً نسبت دروغ بدهد، اگرچه فوراً بگوید دروغ گفتم یا توبه کند، روزه او باطل است و احتیاط واجب آن است که به حضرت زهرأ3 هم نسبت دروغ ندهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر روزه دار به گفتن یا به نوشتن یا به اشاره و مانند اینها به خدا و پیغمبران و جانشینان پیغمبران عمدا نسبتی را بدهد که دروغ است - اگرچه فورا بگوید دروغ گفتم یا توبه کند - روزه او باطل است و احتیاط واجب آن است که به حضرت زهرا (س) هم به دروغ نسبتی ندهد.
- [آیت الله بروجردی] اگر روزهدار به گفتن یا به نوشتن یا به اشاره و مانند اینها، به خدا و پیغمبران و جانشینان پیغمبران عمداً نسبت دروغ بدهد، اگر چه فوراً بگوید دروغ گفتم یا توبه کند، روزهی او باطل است و احتیاط واجب آن است که به حضرت زهرا عَلَیْهاالسَّلَام هم نسبت دروغ ندهد.