عقد موقت
ازدواج موقّت عقد زناشویی با تعیین مدت و مهر می‌باشد.
اگر صیغه عقد موقت برای مدت چهار ماه بین زن و مردی جاری شود و پس از دو ماه برای همان زوج عقد دایم خوانده شود عقد دوم چه حکمی دارد؟
عقد دوم باطل است، بعد از اتمام مدت عقد موقت و یا بخشیدن بقیه آن توسط شوهر می توانند دوباره عقد کنند.
عقد دوم باطل است، بعد از اتمام مدت عقد موقت و یا بخشیدن بقیه آن توسط شوهر می توانند دوباره عقد کنند.
عنوان سوال:
اگر صیغه عقد موقت برای مدت چهار ماه بین زن و مردی جاری شود و پس از دو ماه برای همان زوج عقد دایم خوانده شود عقد دوم چه حکمی دارد؟
پاسخ:
عقد دوم باطل است، بعد از اتمام مدت عقد موقت و یا بخشیدن بقیه آن توسط شوهر می توانند دوباره عقد کنند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر مرد بخواهد صیغه موقت را جاری کند و زن قبول کند، صحیح است؟ متن صیغه چگونه می شود؟ اگر مردی بخواهد زنی را وکالتاً برای خود عقد موقت کند چه باید بگوید؟
- یک نفر ازدواج کرده صیغه عقد دایمی جاری شده سه ماه بعد ایشان می خواهد بار دوم صیغه عقد دایم با همین خانم جاری شود آیا این کار جایز است؟
- اگر زن و مردی در اجرای صیغه عقد نکاح اتفاق نظر داشته ولی بر دوام یا انقطاع آن اختلاف نظر داشته باشند اصل بر دائم بودن عقد ازدواج است یا موقت؟
- اگر زن و مردی در اجرای صیغه عقد نکاح اتفاق نظر داشته ولی بر دوام یا انقطاع آن اختلاف نظر داشته باشند اصل بر دائم بودن عقد ازدواج است یا موقت؟
- آیا کسی که صیغه عقد دائم خوانده، می تواند با اجرای صیغه مجدد آنرا به عقد موقت تبدیل کند؟
- در اجرای صیغه عقد دائم، زوج باید مقدّم شود، یا زوجه؟
- در اجرای صیغه عقد دائم، زوج باید مقدّم شود، یا زوجه؟
- مردی زنی را به عقد موقّت خود در می آورد در بین مباشرت با آن زن شک می کند که آیا او از زنانی است که زیاد صیغه می شود وعدّه نگه نمی دارد یا نه، آیا تحقیق واجب است؟
- مردی زنی را به عقد موقّت خود در می آورد در بین مباشرت با آن زن شک می کند که آیا او از زنانی است که زیاد صیغه می شود وعدّه نگه نمی دارد یا نه، آیا تحقیق واجب است؟
- پسرم از دختری با تأکید بر باکره بودن وی خواستگاری کرده، و صیغه عقد شرعی و دائمی زوجیّت با شرط باکره بودن زوجه جاری گردیده است. پس از گذشت ده ماه از اجرای صیغه دائمی عقد، و قبل از برگزاری مراسم ازدواج، زوجه اعلام می دارد که پرده بکارت وی ازاله گردیده، (و این امر قطعی و اثبات شده است.) ولی خود زوج اقدام به ازاله بکارت کرده، امّا زوج با اتیان سوگند شرعی منکر ادّعای زوجه می باشد. لطفاً در این مورد به سؤالات زیر پاسخ فرمایید: 1 آیا پسرم، حقّ فسخ نکاح را دارد؟ 2 آیا زوج باید اثبات کند که اقدامی نکرده است؟ 3 در صورت فسخ نکاح، آیا زوجه حقّ دریافت مهر المسمّی، یا مهر المثل دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر مردی با زنی صیغه عقد موقت جاری ساخته باشند و مجامعت نیز واقع شده باشد چنانچه به منظور تبدیل عقد مؤقت به دائم (میان همان مرد و زن) صیغه موقت را فسخ نمایند آیا قبل از جاری ساختن عقد دائم زن می بایستی عده نگه دارد؟ به بیان دیگر آیا برای تبدیل عقد موقت به دائم میان یک زن و مرد واحد نیز می بایستی توسط زن مدت عده رعایت شود؟
- [سایر] آیا جاری نمودن صیغه نکاح موقت بر زن یا مردی که از ماهیت و احکام متعه آگاه نیست،جایز است و آیا در صحت عقد اشکال وارد می کند؟
- [آیت الله بهجت] صیغه ی عقد دایم جاری شده و عاقد می گوید: با وکالت از زوج بوده است و دو شاهد هم حاضر بودند. ولی زوج می گوید که عقد باطل است، زیرا من از مجلس بیرون رفتم و دختر را عوض کرده بودند و صیغه بدون وکالت و رضایت من جاری شده است. زوج شهادت شهود را هم قبول ندارد. آیا قول وی پذیرفته می شود؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] در بین مردم مسلمان رسم است که قبل از جاری شدن صیغه دائم بین زوج و زوجه، صیغه محرمیت جاری می‌شود. آیا در هنگام جاریشدن صیغه دائم، بخشش مدت باقیمانده صیغه محرمیت و موقت از طرف زوج واجب است یا خیر؟
- [سایر] آیا زن و شوهر باید در مجلسی که صیغه عقد خوانده می‌شود، حضور داشته باشند؟
- [آیت الله نوری همدانی] زن و مردی که صیغه عقد موقت شده باشند و از لحاظ آمیزشی تماسهای ظاهری با هم داشته باشند و هیچگونه دخولی صورت نگرفته باشد، بعد از تمام شدن صیغه آیا آن زن باید عدّه نگه دارد؟
- [سایر] اگر زن و مردی بخواهند ازدواج موقّت کنند، آیا لازم است به محضر بروند تا در آنجا صیغه خوانده شود یا اینکه خود آنان میتوانند شرایط همدیگر را بپذیرند و صیغه را بخوانند؟
- [سایر] عقد موقت(صیغه) چگونه خوانده می شود؟ وچه شرایطی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر در ضمن عقد نکاح شرط شود که زوج بدون اذن زوجه، ازدواج مجدد نکند. در صورت تخلف و انجام عقد ازدواج موقت، آیا زن می تواند از حق وکالت در طلاق استفاده نماید؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] با مردی عقد موقت کردم. هنوز مدت عقد باقی مانده بود که زوج مدت را بخشید. آیا همه مهریه به بنده تعلق میگیرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر زن و مردی یا یکی از آن دو را مجبور به ازدواج نمایند ولی بعد از خواندن عقد راضی شوند و اجازه دهند احتیاط واجب آن است که صیغه عقد را از نو بخوانند.
- عقد ازدواج شرایطی دارد از جمله: 1 احتیاط آن است که صیغه آن به عربی صحیح خوانده شود، ولی در صورتی که مرد و زن نتوانند صیغه را به عربی بخوانند می توانند به زبان خود بخوانند و گرفتن وکیل برای خواندن صیغه به زبان عربی واجب نیست، ولی باید لفظی بگویند که معنی همان صیغه عربی را بفهماند. 2 کسی که صیغه را می خواند بایدقصد انشاء داشته باشد یعنی قصدشان این باشد که با گفتن این الفاظ همسری در میان آن دو برقرار گردد، زن خود را همسر مرد قرار دهد و مرد این معنی را قبول کند، وکیل نیز باید چنین قصدی را داشته باشد. 3 کسی که صیغه عقد را می خواند باید عاقل و احتیاطاً بالغ باشد هر چند از طرف دیگری وکیل باشد. 4 ولی یا وکیل در اجرای صیغه عقد باید زن و شوهر را معین کند، بنابراین اگر کسی چند دختر دارد نمی تواند به مردی بگوید : (زوجْتک احْدی بناتی) (یکی از دخترانم را به همسری تو درآوردم). 5 زن و مرد باید از روی اختیار به ازدواج راضی باشند ولی اگر یکی از آن دو ظاهراً با کراهت اجازه می دهد، اما می دانیم قلباً راضی است عقد صحیح است. 6 صیغه عقد باید صحیح خوانده شود و اگر طوری غلط بخوانند که معنی آن را عوض کند عقد باطل است، اما اگر معنی عوض نشود اشکالی ندارد.
- به واسطه عقد ازدواج زن و مرد به هم حلال می شوند و آن بر دو قسم است: ازدواج دائم که همیشگی است و زنی را که به این عقد در می آید (دائمه) گویند و ازدواج موقت که برای مدت معینی عقد زناشوئی می بندند، خواه این مدت کوتاه باشد یا طولانی و آن را (متعه) و (صیغه) نیز می نامند.
- هرگاه زن، کسی را وکیل کند که او را مثلاً برای ده روز یا دو ماه به عقد مردی درآورد و ابتدای آن را معین نکند باید آغاز آن را از روز و ساعتی که عقد می کند قرار دهد.
- هرگاه مردی بخواهد زن برادرش به او محرم شود می تواند دختر شیرخواری را با اجازه ولی او به عقد موقت خود درآورد و در همان حال زن برادرش آن دختر را شیر کامل دهد و بنابراحتیاط واجب باید مدت عقد موقت بقدری باشد که دختر به حد قابلیت بهره گیری جنسی برسد و چنین عقدی موافق مصلحت دختر نیز باشد.
- در عقد ازدواج خواه دائم باشد یا موقت، خواندن صیغه لازم است و رضایت طرفین به تنهایی کافی نیست و صیغه عقد را طرفین یا وکیل آنها می توانند بخوانند.
- زن مسلمان نمی تواند به عقد کافر درآید، همچنین مرد مسلمان نمی تواند بنابر احتیاط با زن کافر ازدواج دائم کند ولی ازدواج موقت با زنان اهل کتاب مانند یهود و نصاری مانعی ندارد.
- احتیاط مستحب آن است که یک نفر از سوی دو همسر صیغه عقد را نخواند، یعنی دو طرف عقد دو نفر باشند. و نیز احتیاط مستحب این است که انسان نمی تواند از طرف زن وکیل شود تا او را برای خود بطور دائم و یا موقّت عقد کند.
- 45 نوشتن و امضاء کردن اسناد در تمام معاملات می تواند جانشین خواندن صیغه لفظی گردد، جز در ازدواج و طلاق که احتیاط واجب آن است که صیغه لفظی خوانده شود.
- نوشتن و امضاء اسناد در تمام معاملات خواه در دفاتر رسمی باشد یا غیر آن، می تواند جانشین خواندن صیغه لفظی گردد، جز در ازدواج و طلاق که احتیاط واجب آن است که صیغه لفظی نیز خوانده شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در زناشویی؛ چه دائم و چه غیر دائم، باید صیغه خوانده شود، و تنها راضیبودن زن و مرد کافی نیست، و صیغه عقد را یا خود زن و مرد میخوانند، یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] در زناشویی چه دائم وچه غیر دائم باید صیغه خوانده شود وتنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغه عقد را یا خود زن و مرد میخوانند یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند.
- [آیت الله بهجت] در زناشویی دائم یا غیر دائم، باید صیغه عقد خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست، و صیغه را یا خود زن و مرد میخوانند، یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] یک نفر میتواند برای خواندن صیغه عقد دائم یا غیر دائم از طرف دو نفر وکیل شود وامّا زوج بنابر احتیاط واجب نمیتواند از طرف زن وکیل شود و او را برای خود بطور دائم یا غیر دائم عقد کند ولی زن میتواند وکیل از زوج در قبول عقد خود بشود و احتیاط مستحبّ آن است که عقد را دو نفر بخوانند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] زن و مرد تا اطمینان نکنند که وکیل آنها صیغه را خوانده است، یا به دلیل معتبری همچون گفتار دو شاهد عادل ثابت نشده باشد که صیغه خوانده شده، نمیتوانند به احکام زناشویی عمل کنند، مثلاً به یکدیگر نگاه محرمانه نمایند و گمان به این که وکیل صیغه را خوانده است کفایت نمیکند و اگر وکیل بگوید صیغه را خواندهام، بنا بر احتیاط واجب تا از گفته وی به خواندن صیغه اطمینان حاصل نشود، گفته وکیل کفایت نمیکند و اگر اطمینان شخصی یا نوعی حاصل شود که وکیل عقد را خوانده و شک داشته باشیم که درست خوانده یا خیر، عقد خوانده شده شرعاً صحیح به شمار میآید.
- [آیت الله اردبیلی] در زناشویی، چه دائم و چه موقّت، باید صیغه خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغه عقد را یا خود زن و مرد میخوانند یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند و اگر زن و مرد نتوانند صیغه را صحیح بخوانند، باید وکیل بگیرند.
- [آیت الله اردبیلی] زن مسلمان نمیتواند به عقد کافر درآید، مرد مسلمان هم نمیتواند با زنهای کافر غیر اهل کتاب یهودی، مسیحی و زرتشتی ازدواج کند، ولی ازدواج دائم یا موقّت با زنهای اهل کتاب مانعی ندارد؛ البته چنانچه مردی همسر مسلمان داشته باشد، بدون اجازه او نمیتواند با زن کتابی ازدواج نماید مگر آن که او را متعه نماید و مدّت ازدواجش بسیار کوتاه باشد.
- [آیت الله خوئی] در زناشویی چه دائم، چه غیر دائم باید صیغه خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغ عقد را یا خود زن و مرد میخوانند یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند.
- [آیت الله سبحانی] در زناشوئی چه دائم و چه موقّت، باید صیغه خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغه عقد را یا خود زن و مرد می خوانند، یا دیگری را وکیل می کنند که از طرف آنان بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] طلاق باید به صیغه عربی صحیح خوانده شود ودو مرد عادل آن را بشنوند و اگر خود شوهر بخواهد صیغه طلاق را بخواند واسم زن او مثلاً فاطمه باشد، باید بگوید: )زَوْجَتی فاطِمَُْ طالِقٌ( یعنی زن من فاطمه رهااست و اگر دیگریرا وکیل کند آن وکیل باید بگوید: )زَوْجَُْ مُوَکِّلی فاطِمَُْ طالِقٌ(.