وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
اگر وقتی چیزی را از زمین پیدا می کنیم ولی دست به آن نمی زنیم وظیفه ای به عهده ما می آید؟
اگر شخصی چیزی پیدا کند ولی برندارد، وظیفه خاصّی بر عهده اش نمی آید مگر آنکه نوزادی باشد و یا مال قابل ملاحظه ای که در معرض از بین رفتن باشد.
اگر شخصی چیزی پیدا کند ولی برندارد، وظیفه خاصّی بر عهده اش نمی آید مگر آنکه نوزادی باشد و یا مال قابل ملاحظه ای که در معرض از بین رفتن باشد.
عنوان سوال:
اگر وقتی چیزی را از زمین پیدا می کنیم ولی دست به آن نمی زنیم وظیفه ای به عهده ما می آید؟
پاسخ:
اگر شخصی چیزی پیدا کند ولی برندارد، وظیفه خاصّی بر عهده اش نمی آید مگر آنکه نوزادی باشد و یا مال قابل ملاحظه ای که در معرض از بین رفتن باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در روز عاشورا مراسم عجیبی در تفت یزد انجام میشود بدین صورت که مردم الوارهای سنگین را به شکل لانه کبوتر که تخمین می زنیم(تا5 تن وزن داشته باشد ) بلند کرده و دور میزنند و بعد بروی زمین گذاشته و سینه میزنند این کار را چندین بار انجام میدهند. نظر شما چیست ؟
- مالی در زمین بوده متوجه آن شدم آن را با پای خود تکان دادم ولی بر نداشتم حال تکلیفی به عهده من می باشد؟
- هرگاه همه یا قسمتی از مال میّت در دست وصی تلف شود وظیفه چیست؟
- کسی که هر دو دستش قطع گردیده، ولی ذراع هر دو دست او باقی است، وظیفه او در تیمّم چیست؟
- اگر شخصی در هنگام انجام تیمم بر صورت، دست راست و دست چپ، برای هر کدام به طور مجزا کف دست را بر زمین می زد، تیمم های گذشته او چه حکمی دارد؟
- من سال گذشته نذر پارچه خیمه کردم و حاجت روا شدم اما امسال به خاطر بارندگی، خیمه آتش نزدند من نیز پارچه نخریدم اکنون چه وظیفه ای بر عهده من است؟
- چیزی را که با ارزش است پیدا کرده ام اگر آن را از زمین بردارم وظیفه من در مقابل آن چیست؟
- چیزی را که کم ارزش است پیدا کرده ام اگر آن را از زمین بردارم وظیفه من در مقابل آن چیست؟
- درصورتی که فردی با استفاده از رانت اطلاعاتی اقدام به خرید شیئی کند و از این طریق به منفعتی دست یابد 1- آیا این معامله وجه شرعی دارد؟ 2- آیا این موجب ضمان می گردد؟ چه کسی ضامن است؟ 3- با توجه به این که اطلاعات دهنده در انجام این معامله بدین صورت نقش داشته است, آیا چیزی بر عهده او نیست؟ 4- در صورتی که مورد معامله زمین باشد نمازهایی که در آن خوانده شده و یا می شود چه حکمی دارد؟
- شخصی را بر روی زمین کشیده اند که در اثر این کار و سرمازدگی در کف پا و انگشتان پا و دست و پشت دست تاول ایجاد شده است، دیه اش چگونه تعیین می گردد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] خداوند متعال وظیفة تعلیم و تبیین قرآن کریم را به عهده چه کسانی قرار داده است؟
- [سایر] پس از کسب علم، چه وظیفه ای بر عهده آدمی می آید؟
- [آیت الله بهجت] اگر در زمین غصبی زراعتی صورت بگیرد، زکات آن بر عهده ی کیست؟
- [سایر] اینکه ما پرچم یک کشوری را آتش می زنیم بی احترامی به مردم آن کشور نیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی که زکات فطریهام بر عهده اوست از دادن خودداری، آیا کند خودم وظیفه دارم پرداخت کنم؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی که زکات فطریهام بر عهده اوست از دادن خودداری کند، آیا خودم وظیفه دارم پرداخت کنم؟
- [سایر] اینکه ما پرچم یک کشوری را آتش می زنیم بی احترامی به مردم آن کشور نیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی که زکات فطریهام بر عهده اوست از دادن خودداری، آیا کند خودم وظیفه دارم پرداخت کنم؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی که زکات فطریهام بر عهده اوست از دادن خودداری کند، آیا خودم وظیفه دارم پرداخت کنم؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی که زکات فطریهام بر عهده اوست از دادن خودداری کند، آیا خودم وظیفه دارم پرداخت کنم؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه نتواند کف دستها را بر زمین بگذارد باید پشت دستها را به زمین بگذارد و اگر آن هم ممکن نیست مچ دستها را بر زمین بگذارد و چنانچه آن هم ممکن نباشد بنابر احتیاط واجب هر جای دست تا آرنج ممکن شود روی زمین می گذارد و در صورتی که نتواند، بازو را بگذارد.
- مقداری از اطراف پا و کفش که با راه رفتن روی زمین آلوده نجس می شود آن هم اگر به زمین برسد پاک می گردد، ولی پاک شدن کف دست یا زانوی کسی که با دست و زانو راه می رود محل اشکال است و همچنین پاهای مصنوعی و ته عصا و نعل چهارپایان و چرخ اتومبیل و مانند اینها.
- کسی که خودش توانایی بر تیمم ندارد باید نایب بگیرد، یعنی کسی دستهای او را بر زمین زند، و اگر ممکن نیست، بر زمین بگذارد و بعد با دست خودش او را تیمم دهد، اگر این هم ممکن نباشد باید نایب دست خود را بر چیزی که تیمم بر آن صحیح است بزند و بر پیشانی و دستهای او بکشد.
- در مزارعه چند چیز شرط است: 1 صاحب زمین و زارع هر دو باید بالغ و عاقل باشند و با قصد و اختیار خود مزارعه را انجام دهند و حاکم شرع آنها را از تصرف در اموالشان جلوگیری نکرده باشد و سفیه نباشند، 2 همه حاصل زمین به یکی از آن دو اختصاص داده نشود. 3 سهم هر کدام بطورمشاع باشد، مانند نصف یا ثلث حاصل و مثل اینها، بنابراین اگر شرط کنندکه نوعی از حاصل مخصوص به یکی و نوع دیگر مخصوص به دیگری باشد، یا شرط کنند حاصل فلان قسمت از زمین مال یکی و حاصل قسمت دیگر مال دومی باشد صحیح نیست و نیز اگر صاحب زمین بگوید این زمین را زراعت کن و هرچه می خواهی به من بده باطل است.4 باید مدتی را که زمین در اختیار زارع است معین کنند و به اندازه ای باشد که به دست آمدن حاصل در آن مدت ممکن شود. 5 زمین باید قابل زراعت باشد ولی اگر زمین آماده نیست اما می توان کاری کرد که آماده زراعت شود مزارعه صحیح است. 6 نوع زراعت را باید معین کند، مگر این که زراعت هر چه باشد تفاوتی در نظر آنها و نظر توده مردم نداشته باشد و یا این که معلوم باشد که این زمین برای چه زراعتی مناسب است. 7 باید زمین معین باشد، بنابراین اگر کسی چند قطعه زمین دارد و بگوید یکی از آنها را به مزارعه دادم در صورتی که زمینها در مرغوبیت متفاوت باشد مزارعه باطل است، ولی اگر آن زمینها یکسان است و مثلاً بگوید مقدار پنج هکتار از این زمین را به تو واگذار می کنم مانعی ندارد و نیز ممکن است زمین را بدون این که زارع دیده باشد با اوصاف برای او بیان کند. 8 مخارج زراعت و همچنین بذر و مانند آن را باید معین کنند که بر عهده چه کسی است; ولی اگر مخارجی را که هر کدام باید بکنند میان مردم آن محل معلوم باشد کافی است.
- تیمم بدل از وضو و بدل از غسل فرقی باهم ندارند، ولی احتیاط مستحب آن است که در تیمم بدل از غسل یک بار دیگر دستها را بر زمین زند و مجدداً با آن پشت دست راست و سپس پشت دست چپ را مسح کند.
- اگر چیزی را به زور در گلوی روزه دار بریزند، یا سر او را در آب فرو برند، روزه اش باطل نمی شود، ولی اگر مجبورش کنند که خودش افطار کند، مثلاً به او بگویند اگر غذا نخوری ضرر جانی یا مالی به تو می زنیم و او برای جلوگیری از ضرر، غذا بخورد روزه اش باطل می شود.
- هرگاه زراعت یا باغی را قبل از واجب شدن زکات خریداری کند زکات بر عهده مالک جدید است و اگر بعد از آن که زکات واجب شده بخرد، زکات بر عهده فروشنده یعنی مالک قدیم است.
- هرگاه مالی را که غصب کرده با چیز دیگری مخلوط شود، چنانچه جدا کردن آنها ممکن باشد باید جدا کند و به صاحبش برگرداند، هر چند زحمت داشته باشد و اگر جای دوردستی آن را قرار داده تمام مخارج رساندن آن مال به دست صاحبش بر عهده غاصب است.
- اگر در رکعت دوم اقتدا کند قنوت و تشهد را با امام می خواند و احتیاط آن است که موقع خواندن تشهد زانوها را از زمین بلند کند و تنها انگشتان دست و سینه پا را بر زمین بگذارد (و به صورت نیمه خیز بنشیند) و بعد از تشهد امام برخیزد و حمد و سوره بخواند و اگر برای سوره وقت ندارد، حمد را تمام کند و در رکوع، خود را به امام برساند.
- کسی که یک رکعت از امام عقب مانده، وقتی امام تشهّد را می خواند احتیاط آن است که زانوها را از زمین بلند کند و انگشتان دست و سینه پا را بر زمین بگذارد و بنابر احتیاط مستحب همراه او تشهّد بخواند، یا ذکر بگوید و اگر تشهّد آخر است باید صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید و بعد برخیزد و ادامه دهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] در سجده باید دو کف دست را به زمین بگذارد و در حال ناچاری باید پشت دست را بر زمین بگذارد و اگر پشت دست هم ممکن نباشد بنابر احتیاط واجب مچ دست را به زمین بگذارد و چنانچه ان را هم نتواند تا ارنج هر جا را که می تواند به زمین بگذارد و اگر ان هم ممکن نیست بازو را بگذارد
- [آیت الله شبیری زنجانی] برای سجده اگر گذاشتن تمام دست ممکن نباشد باید هر مقداری از دست را که ممکن است - ولو انگشتان دست - به زمین بگذارد و بنا بر احتیاط اگر هیچ ممکن نباشد پشت دست را بر زمین بگذارد و چنانچه آن را هم نتواند، مچ دست را بر زمین بگذارد و اگر ممکن نباشد، تا آرنج هر جا را که میتواند بر زمین بگذارد و اگر آن هم ممکن نیست گذاشتن بازو کافی است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] در سجده باید کف دست را بر زمین بگذارد؛ ولی در حال ناچاری پشت دست هم مانعی ندارد و اگر پشت دست ممکن نباشد بنا بر احتیاط باید مچ دست را به زمین بگذارد و چنانچه آن را هم نتواند؛ تا آرنج هر جا را که می تواند به زمین بگذارد و اگر آن هم ممکن نیست گذاشتن بازو کافی است.
- [آیت الله خوئی] در سجده باید دو کف دست را بر زمین بگذارد، ولی در حال ناچاری پشت دست هم مانعی ندارد، و اگر پشت دست هم ممکن نباشد بنابر احتیاط باید مچ دست را به زمین بگذارد، و چنانچه آن را هم نتواند، تا آرنج هر جا را که میتواند بر زمین بگذارد، و اگر آن هم ممکن نیست گذاشتن بازو کافی است.
- [آیت الله اردبیلی] در سجده باید کف دست را بر زمین بگذارد، ولی در حال ناچاری، گذاشتن پشت دست نیز مانعی ندارد و اگر پشت دست نیز ممکن نباشد، بنابر احتیاط باید مچ دست را بر زمین بگذارد و چنانچه آن را نیز نتواند، احتیاطا باید تا آرنج هر جا را که میتواند بر زمین بگذارد و اگر آن نیز ممکن نباشد، احتیاطا باید بازو را بر زمین بگذارد.
- [آیت الله سیستانی] در سجده باید دو کف دست را بر زمین بگذارد و بنابر احتیاط واجب در صورت امکان همه کف دست را بگذارد ، ولی در حال ناچاری پشت دست هم مانعی ندارد ، و اگر پشت دست هم ممکن نباشد بنابر احتیاط واجب باید مچ دست را بر زمین بگذارد ، و چنانچه آن را هم نتواند ، تا آرنج هر جا را که میتواند بر زمین بگذارد ، و اگر آن هم ممکن نیست گذاشتن بازو کافی است .
- [آیت الله مظاهری] در سجده باید کف دست را بر زمین بگذارد ولی در حال ناچاری پشت دست هم مانعی ندارد و اگر پشت دست ممکن نباشد خوب است مچ دست را بگذارد و چنانچه آن را هم نتواند خوب است تا آرنج هر جای دست را که میتواند، بر زمین بگذارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . تیمم بدل از غسل مثل تیمم بدل از وضو است. ولی احتیاط مستحب آن است که تیمم بدل از غسل را با دو ضرب انجام دهد به این نحو که: یک مرتبه دست ها را به زمین بزند و به پیشانی بکشد و مرتبه دیگر دست ها را به زمین بزند و به پشت دست ها بکشد. بلکه احتیاط مستحب آن است که تیمم را چه بدل از وضو باشد، چه بدل ازغسل به ترتیب زیر به جا آورد: یک مرتبه دست ها را به زمین بزند و به پیشانی و پشت دست ها بکشد، و یک مرتبه دیگر به زمین بزند و پشت دست ها را مسح نماید.
- [آیت الله سبحانی] در تیمّم بدل از وضو و غسل یک مرتبه دست ها را به زمین بزند و به پیشانی و پشت دست ها بکشد، و یک مرتبه دیگر به زمین بزند و فقط پشت دستها را مسح کند. احکام متفرقه تیمّم:
- [آیت الله علوی گرگانی] در سجده باید کف دست را به زمین بگذارد ولی در حال ناچاری پشت دست هم مانعی ندارد، و اگر پشت دست ممکن نباشد، باید مچ دست را بگذارد و چنانچه آن را هم نتواند، باید تا آرنج هر جا را که میتواند، بر زمین بگذارد و اگر آن هم ممکن نیست، گذاشتن بازو کافی است.