قربانی
قربانی به معنی نزدیکی انسان به خدا از طریق اقدام به ذبح یک حیوان می‌باشد.
چنانچه نگهداری حیوانی که نذر شده تا قربانی شود دشوار باشد می توان آن را فروخت و در موقع ادای نذر با پول آن حیوان مشابهی تهیه کرد؟
در صورتی که مشقت شدید دارد مانعی ندارد.
در صورتی که مشقت شدید دارد مانعی ندارد.
عنوان سوال:
چنانچه نگهداری حیوانی که نذر شده تا قربانی شود دشوار باشد می توان آن را فروخت و در موقع ادای نذر با پول آن حیوان مشابهی تهیه کرد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا اشکال دارد بزغاله ای جهت ادای نذر قربانی کنیم درحالی که قسمتی از گوشش هم بریده باشد؟
- در صورتی که صاحب حیوان گمشده پیدا شود، یا بعد از یک سال پیدا نشود، و حیوان به فقیری داده شود، آیا می توان هزینه های نگهداری آن را با صاحب حیوان، یا فقیر حساب کرد؟
- اگر کسی به قصد مافیالذّمه در ماه ذیالحجّه در وطن خود قربانی کند آیا پوست و روده آن باید تماماً به فقیر داده شود یا ممکن است یک سوّم آن به فقیر داده شود و دو سوّم دیگر به عنوان سهم دوستان و خودش صرف شود و اگر خلاف عمل شده باشد آیا قیمت روز کشتن گوسفند را بدهکار است یا موقع ادای دین؟
- اشیایی مانند ظروف قدیمی که فعلا استعمال آن معمول نیست وقف مسجد شده است، آیا می توان این گونه ظروف را به جهت این که فعلا استعمال آن مرسوم نیست فروخت و با پول آن مشابه آن ظروف یا اشیای دیگری جهت مسجد خریداری کرد؟
- اگر کسی به قصد مافی الذّمه در ماه ذی الحجّه در وطن خود قربانی کند آیا پوست و روده آن باید تماماً به فقیر داده شود یا ممکن است یک سوّم آن به فقیر داده شود و دو سوّم دیگر به عنوان سهم دوستان و خودش صرف شود و اگر خلاف عمل شده باشد آیا قیمت روز کشتن گوسفند را بدهکار است یا موقع ادای دین؟
- شخصی متاعی را فروخته و به صورت مجزّا آن را نگهداری می کند ولی هنوز از خریدار خبری نشده است اکنون با این که در کیفیّت ساخت و تهیّه آن جنس ظرافت خاصّی قائل شده است بایع درباره آن جنس چه وظیفه ای دارد (و اگر پول آن را قبلا دریافت کرده باشد چطور)؟
- در شهر ما اکثر خانمها قالیباف هستند و در کنار خانه داری فرش نیز می بافند ولی معمولا خرید لوازم فرش و همچنین فروش فرش و تصرّف در پولش به عهده شوهر است و از آن جا که بافتن این فرشها چند سال طول می کشد تا تمام شود افراد سر سال خود چگونه حساب کنند؟ و اگر بعد از چند سال که فروخت و موقع وصول پول آن در سال بعد باشد بفرمایید جزء درآمد سالی که پول را وصول می کند حساب می شود یا به مجرّد این که پول را وصول کرد باید خمس آن را پرداخت کند؟
- همه ساله در روز تاسوعا و عاشورا، مردم محل گوسفندهایی را به عنوان نذر در جلوی هیأت سینه زنی و عَلمهایی که به نام حضرت ابوالفضل(علیه السلام) برپا می گردد ذبح می کنند و وجه آن توسّط هیأت امنای حسینیّه در مرمت و گسترش آن مکان مقدّس خرج می شود آیا پول این گوسفندهای قربانی را می شود در مسجدی که به نام حضرت ابوالفضل(علیه السلام) در کنار جادّه جهت عبادت و رفاه حال مسافران و رهگذران در حال احداث است خرج کرد، در صورتی که خود آن حسینیّه نیز احتیاج مبرم به بازسازی دارد؟
- از آنجائی که امکان تهیه یکباره جهیزیه برای دخترم را ندارم مجبورم به صور زیر عمل کنم: 1 - لوازم و وسایل مورد نیاز را می خرم و در محلی نگاهداری می کنم. آیا پس از گذشت یکسال با توجه به آنکه تا زمان ازدواج مورد مصرف قرار نخواهد گرفت خمس به آن تعلق می گیرد ؟ 2 – مقداری پول پس انداز می کنم تا به مقدار لازم برای تهیه جهیزیه برسد. با توجه به اینکه یکسال و یا بیشتر از مدت نگهداری این پول می گذرد آیا خمس به آن تعلق می گیرد ؟ 3 – سکه بهار آزادی خریدرای کرده ام و تا رسیدن مقدار آن به میزان لازم برای تهییه جهیزیه آن را خرج نمی کنم . آیا با توجه به اینکه امکان دارد یک سال و یا بیشتر از مدت نگهداری آنها بگذرد خمس به آن تعلق می گیرد. 4 – مبلغ لازم برای خرید جهیزیه را در بانک می گذارم. آیا پس از گذشت یکسال با توجه به دست نخورده ماندن پول خمس به آن تعلق می گیرد؟ حال خواهشمندم در هر مورد تعلق و یا عدم تعلق خمس به مورد ذکر شده را با حدود و شرایط دقیق معلوم بفرمائید. 5 - آیا به هدیه خمس تعلق می گیرد؟
- از آن جایی که بانکهای ایران گاهی توان پرداخت به موقع مطالبات خارجی را ندارند راه چاره های مختلفی پیش گرفته اند از جمله: یکی از بانکها با بعضی از بانکهای خارجی قراردادی منعقد نموده که طبق آن، بانک خارجی از طرف بانک ایرانی پول معامله را در آن کشور سر موعد به فروشنده پرداخت می نماید و یک سال بعد پول خود را به اضافه 9درصد از بانک ایرانی و 6درصد از فروشنده، به عنوان نرخ بیمه برای پرداخت سر موعد دریافت می دارد. توضیح این که پس از حمل جنس از فروشنده که حدوداً سه ماه بعد از قرارداد از طریق بانک خارجی و ایرانی می باشد، بانک خارجی پول فروشنده را تحویل می دهد ولی پول پرداختی را یک سال بعد، از بانک ایرانی با 9 درصد بهره تحویل می گیرد، بنابراین روش کار، بانک ایرانی در روز عقد قرارداد معامله توسط خریدار 100درصد مبلغ معامله را به اضافه 9 درصد بهره ای که بانک خارجی توافق نموده، از خریدار دریافت می دارد فروشنده نیز که دریافت به موقع پولش را حقّ طبیعی خود می داند 6 درصد کارمزدی را که به بانک خارجی، تحت عنوان نرخ بیمه برای پرداخت به موقع می پردازد عملا به قیمت جنس افزوده و از مصرف کننده دریافت می کند. با توجّه به این که فروشنده چیز اضافه ای از خریدار دریافت نمی دارد، آیا شکل معامله فوق برای خریدار صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] حیوان نری را برای قربانی نذر کرده ام، آیا می توان آن را به ماده نزدیک کرد، با فرض اینکه عمل مذکور موجب لاغر شدن حیوان می شود؟
- [آیت الله سبحانی] آیا می توان وسائلی را که برای امامزاده نذر می شود فروخت؟
- [آیت الله اردبیلی] بنده نذری دارم که باید حیوانی را قربانی کنم. آیا می توانم بجای قربانی کردن حیوان معادل بهای آن یا بیشتر و یا ارزاق را به کمیته امداد یا بهزیستی کمک کنم یا حتماً باید حیوان را قربانی کنم؟ همچنین آیا می توانم حیوان را بگیرم و به یکی از این سازمان ها بدهم یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] آیا می توان کاغذ تعاونی را که برای چاپ کتابی گرفته شده، فروخت و کاغذ دیگری تهیه نمود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شخصی نذر کرده روز عاشورا گوسفندی را برای امام حسین 7 قربانی کند ذابح حیوان را ذبح شرعی نکرده، آیا عمل به نذر شده یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] آیا می توان پوست عقیقه را فروخت؟ و در صورت فروش، مصرف پول آن چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا می توان مال زکاتی را فروخت و سپس به مقدار زکات از پول آن جدا کرده و پرداخت نمود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا می توان چک مدت دار را به قیمت کمتر فروخت، فرضاً چک مال خودش است و می داند بعد از یک ماه پول به دستش می رسد؟
- [آیت الله بهجت] آیا می توان به جای ادای نذری که نوع و زمان آن را مشخص کرده ایم، پول آن را در دیگر موارد مذهبی و خیریّه خرج کنیم؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا می توان ظروف وقفی حسینیه و مسجدی را که به جهت قدیمی بودن مورد استفاده واقع نمی شود فروخت و تبدیل به احسن کرد و ظروف جدید قابل استفاده تهیه کرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه گرگ، گلوی گوسفند را بطوری بکند که از رگهای گردن که باید موقع ذبح بریده شود چیزی باقی نماند آن حیوان حرام می شود. ولی اگر آن رگها سالم باشد در صورتی که گوسفند هنوز زنده است و آن را به دستوری که گفته شد سر ببرند حلال می باشد. و هرگاه حیوانی به غیر دستور شرعی ذبح شده باشد پاک است، هر چند خوردن گوشت آن حرام می باشد، بنابراین پوست و چرم حیواناتی که از ممالک غیر اسلامی می آورند پاک است؛ ولی با آن نمی توان نماز خواند.
- 26 اگر یقین ندارید خانه یا غذای او از پول غیر مخمس تهیه شده، تصرف در آن مانعی ندارد و اگر یقین دارید ما به شما اجازه می دهیم تصرف کنید و معادل خمس آن را که تصرف کرده اید به سادات نیازمندی بپردازید و اگر تمکن ندارید بر ذمه بگیرید و هر موقع که توانستید بپردازید
- با لباسهای چرمی که از بازار مسلمانان تهیه می شود می توان نماز خواند هرچند شک داشته باشد که از حیوانی است که ذبح شرعی شده یا نه، اما اگر یقین داشته باشد که چرم را از ممالک غیر اسلامی آورده اند و فروشنده یک انسان لاابالی است که درباره آن تحقیق نکرده نماز با آن جایز نیست و اگر نداند چرم از بلاد اسلامی است یا غیر بلاد اسلامی اشکالی ندارد.
- حیوان سرکشی که نمی توان آن را مطابق دستور شرع کشت و همچنین حیوانی که در چاه افتاده و امکان کشتن آن مطابق دستور شرع نیست و احتمال دارد در آنجا بمیرد، چنانچه با چیز برنده ای مانند کارد جایی از بدنش را زخم کنند و در اثر آن زخم جان دهد حلال است و رو به قبله بودن آن لازم نیست، ولی باید شرایط دیگری که برای سر بریدن حیوانات گفته شد دارا باشد.
- (سفته) به ورقه ای می گویند که پول نیست بلکه سند بدهکاری است، به همین جهت معامله به خود آن واقع نمی شود و آن بر دو قسم است: 1 سفته حقیقی که شخص بدهکار در مقابل بدهی خود به طلبکار می دهد. 2 سفته دوستانه که شخص به دیگری می دهد بی آن که در مقابلش بدهکاری داشته باشد و مقصود آن است که این سفته را به شخص سومی بدهد و مقداری از مبلغ آن را کم کرده پول نقد بگیرد. (چک) نیز مانند (سفته) بر دو قسم است: 1 چک حقیقی و مدت دار که نشانه طلب کسی از دیگری است (مثلاً در برابر خرید جنس از دیگری به او چک داده است) در این صورت، چک مدت دار را می توان به مقداری کمتر از آن با شخص طلبکار نقداً معامله کرد، یا به شخص ثالثی به مبلغی کمتر فروخت. 2 چک دوستانه که چک در مقابل طلب نبوده باشد. در اینصورت معامله آن اشکال دارد.
- جنسی را که می فروشند و چیزی را که عوض آن می گیرند چند شرط دارد: 1 باید مقدار آن معلوم باشد، به وسیله وزن، یا پیمانه، یا شماره و عدد. 2 توانایی بر تحویل آن را داشته باشند، بنابراین فروختن حیوانی که فرار کرده، صحیح نیست، حتی اگر چیزی را به آن ضمیمه کنند(بنابر احتیاط). 3 صفات و خصوصیاتی را که در آنهاست و در ارزش جنس و میل مردم به معامله اثر دارد معین نمایند. 4 شخص دیگری در جنس یا عوض آن حقی نداشته باشد، بنابر این مالی را که نزد کسی گرو گذاشته اند بدون اجازه او نمی توان فروخت و نیز خریدار می تواند به جای پول، منفعت ملک خود را بدهد، مثلاً فرشی از کسی بخرد و در عوض آن منافع یک ساله خانه خود را به او واگذار کند. خریدار و فروشنده در تعیین نرخ کالا آزادند، ولی اگر این آزادی در مواردی سبب فساد و اختلال نظام اقتصادی جامعه اسلامی گردد، حاکم شرع در چنین مواردی می تواند تعیین نرخ کند و مردم را به آن ملزم سازد.
- حق به هم زدن معامله را (خیار فسخ) می گویند و خریدار و فروشنده در یازده صورت می توانند معامله را فسخ کنند: 1 خیار مجلس: در صورتی که از مجلس معامله متفرق نشده باشند. 2 خیار غبن: در صورتی که یکی از دو طرف مغبون شده باشد. 3 خیار شرط: در صورتی که شرط کنند که هر دو یا یکی از آن دو تا مدت معینی حق فسخ دارد. 4 خیار تدلیس: در صورتی که خریدار یا فروشنده تقلب کند و مال خود را بهتر از آنچه هست نشان دهد. 5 خیار تخلف از شرط: در صورتی که فروشنده یا خریدار شرط کند کاری را برای طرف مقابل انجام دهد، یا جنس طرز مخصوصی باشد، سپس به آن شرط عمل نکند، در این صورت طرف مقابل می تواند معامله را فسخ کند. 6 خیار عیب: در صورتی که یکی از دو جنس یا هر دو معیوب باشد و قبلاً اطلاع نداشته باشند. 7 خیار شرکت یا خیار تبعض صفقه: در صورتی که معلوم شود مقداری از جنسی را که فروخته اند مال دیگری است که اگر صاحب آن راضی به معامله نشود خریدار می تواند معامله را به هم بزند، یا معامله را در مقداری که مال فروشنده بوده قبول کند و پول بقیه را پس بگیرد. 8 خیار رؤیت: در صورتی که فروشنده جنس معینی را که مشتری ندیده با بیان صفات بفروشد بعد معلوم شود آن طور که گفته نبوده است، در این صورت مشتری می تواند معامله را به هم بزند، همین حکم در مورد عوض نیز وجود دارد. 9 خیار تأخیر: در صورتی که مشتری پول جنسی را که نقداً خریده تا (سه روز) ندهد و فروشنده هم جنس را تحویل نداده باشد، فروشنده می تواند معامله را به هم بزند (مگر اینکه مشتری شرط کرده باشد دادن پول را تا مدت معینی تأخیر بیندازد) و اگر جنسی که فروخته شده مثل بعضی از میوه ها و سبزیها باشد که اگر یک روز بر آن بگذرد ضایع می شود چنانچه تا شب پول آن را ندهد فروشنده می تواند معامله را به هم بزند. 10 خیار حیوان: در صورتی که حیوانی را خریده باشد خریدار می تواند تا سه روز معامله را به هم بزند. 11 خیار تعذر تسلیم: در صورتی که فروشنده نتواند جنسی را که فروخته تحویل دهد مشتری می تواند معامله را فسخ کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] لباس نمازگزار باید از اجزأ حیوان مردهای که خون جهنده دارد، یعنی حیوانی که اگر رگش را ببرند خون از آن جستن میکند، نباشد بلکه اگر از حیوان مردهای که مانند ماهی ومار خون جهنده ندارد لباس تهیّه کند، احتیاط واجب آن است که با آن، نماز نخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] لباس نمازگزار باید از اجزاء حیوان مرده ای که خون جهنده دارد (یعنی حیوانی که اگر رگش را ببرند خون از آن جستن می کند) نباشد، بلکه اگر از حیوان حلال گوشت مرده ای مانند ماهی که خون جهنده ندارد لباس تهیّه کند احتیاط مستحب آن است که با آن نماز نخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] لباس نمازگزار باید از اجزاء حیوان مردهای که خون جهنده دارد (یعنی حیوانی که اگر رگش را ببرند خون از آن جستن میکند) نباشد، بلکه اگر از حیوان مردهای که مانند ماهی و مار خون جهنده ندارد لباس تهیه کنند، احتیاط واجب آن است که با آن نماز نخوانند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] شرط سوم لباس نمازگزار باید از اجزاء حیوان مرده ای که خون جهنده دارد - یعنی حیوانی که اگر رگش را ببرند خون از آن جستن می کند - نباشد؛ بلکه اگر از حیوان مرده ای که مانند ماهی و مار خون جهنده ندارد؛ لباس تهیه کنند؛ احتیاط واجب آن است که با آن نماز نخواند.
- [آیت الله نوری همدانی] لباس نماز گزار باید از اجزاء حیوان مرده ای که خون جهنده دارد ، یعنی حیوانی که اگر رگش را ببرند خون از آن جستن می کند نباشد .بلکه اگراز حیوان مرده ای که مانند ماهی و مار خون جهنده ندارد لباس تهیه کند احتیاط واجب آن است که با آن نماز نخواند .
- [آیت الله سبحانی] لباس نمازگزار باید از اجزاء حیوان مرده ای که خون جهنده دارد، یعنی حیوانی که اگر رگش را ببرند خون از آن به فشار می آید، نباشد. بلکه اگر از حیوان مرده ای که مانند ماهی و مار، خون جهنده ندارد لباس تهیه کند; احتیاط واجب آن است که با آن نماز نخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . لباس نمازگزار باید از اجزاء حیوان مرده ای که خون جهنده دارد یعنی، حیوانی که اگر رگش را ببرند خون از آن جستن می کند، نباشد، بلکه اگر از حیوان مرده ای که مانند ماهی و مار خون جهنده ندارد لباس تهیه کنند، احتیاط واجب آن است که با آن نماز نخواند.
- [آیت الله بروجردی] لباس نمازگزار باید از اجزاء حیوان مردهای که خون جهنده دارد (یعنی حیوانی که اگر رگش را ببرند خون از آن جستن میکند) نباشد، بلکه اگر از حیوان مردهای که مانند ماهی و مار خون جهنده ندارد لباس تهیه کنند، احتیاط واجب آن است که با آن نماز نخواند.
- [آیت الله خوئی] (شرط سوم) لباس نمازگزار باید از اجزای حیوان مردهای که خون جهنده دارد، یعنی حیوانی که اگر رگش را ببرند، خون از آن جستن میکند، نباشد. بلکه اگر از حیوان مردهای که مانند ماهی، خون جهنده ندارد لباس تهیه کند، احتیاط واجب آن است که با آن نماز نخواند.
- [امام خمینی] لباس نمازگزار باید از اجزای حیوان مرده ای که خون جهنده دارد، یعنی حیوانی که اگر رگش را ببرند، خون از آن جستن می کند، نباشد. بلکه اگر از حیوان مرده ای که مانند ماهی، خون جهنده ندارد لباس تهیه کند، احتیاط واجب آن است که با آن نماز نخواند.