تنگی وقت
عدم گنجایش زمان برای بهجا آوردن عبادت دارای وقت مشخص با اجزاء و شرایط آن راتنگی وقت گویند و از آن در بابهایی نظیر طهارت، صلات و حج سخن رفته است.
اگر شخص بتواند وضو بگیرد یا غسل کند و نماز را بدون مستحبات (ماننداقامه و قنوت) قبل از اتمام وقت نماز به جا آورد،آیا باز هم می تواند بجهت تنگی وقت تیمم کند؟
هرگاه بتواند وضو بگیرد یا غسل کند و نماز را بدون مستحبات (ماننداقامه و قنوت) به جا آورد باید چنین کند حتّی اگر به اندازه سوره هم وقت ندارد می تواند آن را ترک نماید و با وضو نمازبخواند.
هرگاه بتواند وضو بگیرد یا غسل کند و نماز را بدون مستحبات (ماننداقامه و قنوت) به جا آورد باید چنین کند حتّی اگر به اندازه سوره هم وقت ندارد می تواند آن را ترک نماید و با وضو نمازبخواند.
عنوان سوال:
اگر شخص بتواند وضو بگیرد یا غسل کند و نماز را بدون مستحبات (ماننداقامه و قنوت) قبل از اتمام وقت نماز به جا آورد،آیا باز هم می تواند بجهت تنگی وقت تیمم کند؟
پاسخ:
هرگاه بتواند وضو بگیرد یا غسل کند و نماز را بدون مستحبات (ماننداقامه و قنوت) به جا آورد باید چنین کند حتّی اگر به اندازه سوره هم وقت ندارد می تواند آن را ترک نماید و با وضو نمازبخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر بقدری نماز را به تاخیر بیاندازد که دیگر نتواند به جهت تنگی وقت وضو و غسل کند حکم تیمم و نماز او چیست؟
- اگر شخص با علم به تنگی وقت نماز، غسل کند غسل او صحیح می باشد؟
- اگر شخصی بخواهد در تنگی وقت، وضو بگیرد یا غسل کند و همه ی نماز یا مقداری از آن خارج از وقت واقع شود چه وظیفه ای دارد؟
- دور ریختن آب ، در صورتی که شخص بداند دیگر آبی برای وضو و غسل در وقت نماز یا پیش از وقت نماز در دسترس نیست چه حکمی دارد؟
- اگر بعد از تیمم بدل از وضو مبطل وضویی سر زند و بجای تیمم بدل از وضو تیمم بدل از غسل کند و نماز بخواند صحیح است؟
- اگر شخص بداند مقدار کمی وقت دارد و ترس از فوت نماز در صورت مبادرت به وضو یا غسل داشته باشد چه وظیفه ای دارد؟
- اگر کسی به واسطه تنگی وقت تیمّم کرده و مشغول نماز بشود و در بین نماز آبی که داشته از دست برود برای نمازهای بعد تکلیفش چیست؟
- شخص جنب وقتی چند نوبت آب برای غسل نداشته باشد و تیمم بدل از غسل کند آیا بعد از نوبت اول باید دوباره تیمم کند یا فقط باید وضو بگیرد؟
- آیا تفاوتی بین تیمم بدل از غسل و تیمم بدل از وضو وجود دارد؟
- در مواردی که غسل جنابت لازم است، شخص می تواند به خاطر خجالت تیمم کرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] اگر مکلف شک کند با فراهم کردن همه مقدمات و انجام همه واجبات و مستحبات نماز (مثل قنوت، سوره، ذکر رکوع و سجده، تطهیر بدن، وضو یا غسل و یا هر امری که در صورت علم به تنگی وقت باید آن را رها کرد یا عوض آن را بهجا آورد) آیا میتواند همه نماز را در داخل وقت بهجا آورد یا نه، وظیفهاش چیست؟ اگر احتمال وسعت وقت بیشتر باشد چطور؟ آیا فرقی میکند که علت شک، ندانستن زمان اتمام وقت باشد یا ندانستن زمان انجام عمل؟ ج) در فرض مرقوم وظیفه تیمم است. س: اگر کسی به علت تنگی وقت موظف باشد از میان وضو (یا غسل)، طهارت ظاهری بدن، تیمم بر خاک (یا سنگ دارای گرد و خاک)، خواندن سوره، گفتن سه مرتبه سبحان الله در رکوع و سجده و.... برخی را ترک کند (یا عوض آن را بهجا آورد) چگونه باید اولویتبندی کند؟
- [آیت الله خوئی] زیدی در تنگی وقت نماز تیمم بدل از وضو یا بدل از غسل کرد لکن در بین رکعت اول قبل از اکمال سجدتین، آفتاب طلوع کرد، آیا تیمم و نماز زید صحیح است یا باطل؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا شخص جنب می تواند در صورت تنگی وقت با تیمم و نجاست بدن و لباس نماز بخواند یا این که باید بعد از تطهیر و غسل، نماز را قضا نماید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شخص جنب در ماه مبارک رمضان در تنگی وقت تیمّم کند آیا با این تیمّم میتواند نماز صبح بخواند و حال آنکه بیش از یک ساعت تا طلوع آفتاب وقت باقی مانده است؟
- [آیت الله مظاهری] در نماز شب و هنگام تنگی وقت، خواندن قنوت کامل نماز وتر افضل است، یا تکمیل رکعات نماز؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی به خاطر تنگی وقت، نمازش را با تیمم خوانده است. بعد از فراغت از نماز برای او آشکار می شود که وقت برای وضو داشته است. نماز او چه حکمی دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] وضو گرفتن قبل از غسل مسّ میّت و غسل حیض و نفاس و... در وسعت و تنگی وقت جایز است یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] کسی که به خاطر تنگی وقت باید تیمم کند، چنان چه بر خلاف وظیفه خود عمل کرد و وضو گرفت، آیا وضویش صحیح است؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که به جهت تنگی وقت، تیمّم بدل از غسل جنابت یا حیض کرده، آیا کارهایی که بر جنب و حائض حرام است، برای او حلال می‌شود؟
- [آیت الله بهجت] آیا شخصی که جنب شده است می تواند در صورت تنگی وقت با تیمم و نجاست بدن نماز بخواند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در تنگی وقت که اگر بخواهد وضو بگیرد یا غسل کند همه نماز یا مقداری از آن خارج از وقت واقع می شود باید تیمم کند.
- در تنگی وقت اگر انجام مستحبات نماز باعث شود مقداری از واجبات در خارج وقت واقع گردد باید آن مستحبات را ترک کند (مانند قنوت و اقامه).
- کسی که در تنگی وقت نماز باید تیمّم کند، هرگاه برای نماز وضو بگیرد باطل نیست، ولی مرتکب کار خلافی شده است.
- هرگاه در آخر وقت پاک شود، اما وقت برای غسل ندارد فقط می تواند تیمم کند و یک رکعت نماز را در وقت و بقیه را در خارج وقت به جا آورد نماز بر او واجب نیست، ولی اگر گذشته از تنگی وقت تکلیفش تیمم است، مثل این که آب برای او ضرر دارد باید تیمم کند و نماز را به جا آورد.
- کسی که وظیفه اش تیمم است اگر برای کاری تیمم کند تا تیمم و عذر او باقی است می تواند تمام کارهایی را که وضو و غسل در آن شرط است به جا آورد، حتی اگر تیمم را به خاطر تنگی وقت نماز گرفته باشد دست گذاردن روی خط قرآن و مانند آن برای او جایز است.
- کسی که نمی تواند وضو بگیرد یا غسل کند جایز است نمازهای مستحبی را با تیمم بخواند، حتی اگر مثلاً برای انجام نماز شب وقت تنگ است می تواند تیمم کند.
- هرگاه کسی عمداً نماز را بقدری تأخیر بیندازد که وقت وضو یا غسل نداشته باشد معصیت کرده، ولی نماز او با تیمم صحیح است، هرچند احتیاط مستحب آن است که قضای آن را نیز به جا آورد.
- کسی که نمی داند وقت تنگ شده یا نه، باید وضو بگیرد یا غسل کند، ولی اگر می داند مقدار کمی وقت دارد اما می ترسد اگر سراغ وضو یا غسل برود به نماز نرسد باید تیمم کند.
- هرگاه کسی به واسطه تنگی وقت تیمم کرده و مشغول نماز است و در بین نماز آبی که داشته از دست برود برای نمازهای بعد می تواند با همان تیمم نماز بخواند.
- هرگاه به جای غسل تیمم کند لازم نیست وضو بگیرد، یا تیمم دیگری بدل از وضو کند، خواه غسل جنابت باشد یا غسلهای دیگر، ولی احتیاط مستحب آن است که در غسلهای دیگر وضو بگیرد یا اگر نمی تواند تیمم دیگری بدل از وضو کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که وظیفهاش تیمّم است، اگر بداند تا آخر وقت عذر او باقی میماند یا مأیوس از برطرف شدن عذر باشد در وسعت وقت میتواند با تیمّم نماز بخواند، ولی اگر بداند که تا آخر وقت عذر او برطرف می‌شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند و نیز اگر امید دارد که عذرش برطرف شود، به احتیاط مستحبّ باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند، یا در تنگی وقت با تیمّم نماز را بجا آورد.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که وظیفه اش تیمم است ، اگر بداند تا آخر وقت عذر او باقی می ماند ، در وسعت وقت می تواند با تیمم نماز بخواند ولی اگر بداند که تا آخر وقت عذر او برطرف می شود ، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند ، یا در تنگی وقت با تیمم نماز را بجا آورد . و اگر امید دارد که عذرش برطرف شود ، احتیاط واجب آن است که صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند یا در تنگی وقت با تیمم نماز را بجا بیاورد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که وظیفه اش تیمم است؛ اگر بداند تا آخر وقت عذر او باقی می ماند؛ در وسعت وقت می تواند با تیمم نماز بخواند؛ ولی اگر بداند تا آخر وقت عذر او برطرف می شود؛ باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند. و نیز اگر امید دارد که عذرش برطرف شود؛ احتیاط واجب آن است که صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند؛ یا در تنگی وقت با تیمم نماز را به جا آورد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که وظیفه اش تیمم است، اگر بداند تا آخر وقت عذر او باقی می ماند، در وسعت وقت می تواند با تیمم نماز بخواند ولی اگر بداند که تا آخر وقت عذر او بر طرف می شود، احتیاط لازم آن است که صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند بلکه اگر امید دارد که عذرش برطرف می شود، نیز بنابر احتیاط لازم صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند یا در تنگی وقت با تیمم نماز بخواند.
- [آیت الله بروجردی] کسی که وظیفهاش تیمّم است، اگر بداند تا آخر وقت عذر او باقی میماند در وسعت وقت میتواند با تیمّم نماز بخواند، ولی اگر بداند که تا آخر وقت عذر او برطرف می‌شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند و نیز اگر امید دارد که عذرش برطرف شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند، یا در تنگی وقت با تیمّم نماز را به جا آورد.
- [آیت الله خوئی] کسی که وظیفهاش تیمم است، اگر بداند تا آخر وقت عذر او باقی میماند، در وسعت وقت میتواند با تیمم نماز بخواند، ولی اگر بداند که تا آخر وقت عذر او برطرف می‌شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند، و نیز اگر امید دارد که عذرش برطرف شود، احتیاط واجب آن است که صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند، یا در تنگی وقت با تیمم نماز را بهجا آورد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که وظیفه اش تیمم است، اگر بداند یا احتمال بدهد تا آخر وقت عذر او باقی می ماند، در وسعت وقت می تواند با تیمم نماز بخواند، ولی اگر بداند که تا آخر وقت عذر او برطرف می شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند، یا در تنگی وقت با تیمم نماز را بجا آورد.
- [امام خمینی] کسی که وظیفه اش تیمم است، اگر بداند تا آخر وقت عذر او باقی می ماند، در وسعت وقت می تواند با تیمم نماز بخواند. ولی اگر بداند که تا آخر وقت عذر او برطرف می شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند یا در تنگی وقت با تیمم نماز را بجا آورد.
- [آیت الله سبحانی] اگر زن حائض به اندازه غسل و وضو وقت ندارد، ولی می تواند با تیمّم نماز را در وقت بخواند بنابر احتیاط واجب، آن نماز را بخواند و اگر گذشته از تنگی وقت، تکلیفش تیمّم است، مثل آن که آب برایش ضرر دارد، باید تیمّم کند و آن نماز را بخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که وظیفه اش تیمم است اگر مایوس باشد از زوال عذر تا اخر وقت در وسعت وقت می تواند با تیمم نماز بخواند ولی اگر مایوس نباشد باید صبر کند اگر عذر بر طرف شد با وضو یا غسل نماز بخواند وگرنه در تنگی وقت با تیمم نماز را به جا اورد