اشکال دارد
يعنی چنين كاری موجب اسقاط تكليف نيست و نمی‌شود به آن اكتفا كرد؛ ولی در اين مورد می‌توان به فتوای مجتهدی كه در رتبه‌ی بعدی است رجوع كرد. رجوع کنيد به: احتياط واجب
آیا استفاده از حیواناتی که ذبح شرعی نشده است استفاده از چرم آن اشکال دارد ؟
چرم آنها نجس است .
چرم آنها نجس است .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- با توجه به اینکه چرم وارداتی از خارج کشور حکم نجاست را دارد آیا فروش کفش چرم وارداتی از خارج کشور اشکال دارد؟
- در ایران که ذبح مرغ به صورت کاملا ماشینی در آمده است تکلیف چیست ؟ آیاصرف اینکه انشاء الله ذبح شرعی است کفایت می کند ؟
- در ذبح شرعی آیا قطع رگهای چهارگانه لازم است و یا تنها قطع حلقوم کافی است ؟
- مرغی که معلوم نیست ذبح شرعی شده یا نه اگر از دست مسلمانی بخرد یا بگیرد خوردن آن حلال است ؟
- اگر در خانه مسلمانی در خارج از کشور میهمان باشیم باید حتماً برای مطمئن شدن از ذبح شرعی گوشت سؤال شود یا اصل بر برائت است ؟
- شک در مورد ذبح حیوانات مانند مرغ گاو و گوسفنند که در موقع ذبح بسم ال.... گفته می‌شود یا نه و اصلا با یک بسم ال... برای کل انها کافی است شرعی هست یا نه در کشتارگاه ایا تحقیق لازم است ؟
- حلقه برای مردان باید از چه جنسی باشد که از نظر شرعی اشکال نداشته باشد ؟
- ایا اهدا قلب و یا کلیه و دیگر اعضاء اشکال شرعی دارد؟
- حکم کفش چرم که روی آن نوشته (ساخت ایتالیا ) و آن را از کشور اسلامی شهر مدینه خریده ایم حکم آن چیست؟ آیا نجس است؟
- من قصد ازدواج با مردی را دارم که مسلمان است ولی نماز نمی خواند . از نظر شرعی اشکال ندارد ؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر لباس یا کمربند، تکه کوچکی از چرم گاو غیر ذبح شرعی شده را داشته باشد، می توان با آن نماز خواند یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] استفاده از گوشتی که احتمال می دهیم ذبح کننده، احکام ذبح را رعایت نمی کند، اشکال دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا خریدن عَلَم که دارای مجسمه حیواناتی مثل کبوتر، طاووس و... است برای عزای امام حسین علیه السّلام اشکال دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا وطی حیوان ذبح شده، احکام وطی به حیوان پیش از ذبح را دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] چه حیواناتی حلال و چه حیواناتی حرام گوشت هستند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] ظاهراً بین مسئله 1756 و مسئله سوم از مسائل مهم و مورد ابتلا، که در آخر توضیح المسائل حضرتعالی آمده است، تناقضی به چشم می خورد; لطفاً بفرمائید: چنانچه حیوانی به غیر از دستور شرعی ذبح شده باشد، آیا پوست و چرم آن حیوان (چنانچه از ممالک غیر اسلامی باشد) پاک است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا بلدرچین و کبک نیاز به ذبح شرعی دارند؟ و آیا می توان آنها را بدون ذبح شرعی از غیر مسلمان خرید؟
- [آیت الله بروجردی] یکی از حُجّاج بیت اللَّه مبتلا به فتق بوده و فتق بندی که مال خارج و چرم آن از ذبیحه غیر مسلم بوده با جهل به این که چرم فتق بند از جلد میّته است طواف نموده و برای این تقصیر گوسفندی هم ذبح کرده، آیا فقط طواف او باطل است، یا اعمال دیگر او هم باطل است؟
- [سایر] احکام و آداب یهودیت در رابطه با احکام زنان، قضاوت، اموات، ارث، احکام ذبح و قربانی را ذکر کنید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در قرآن کریم شأن نزول آیاتی که ما را مجاب به رعایت ذبح شرعی می کند کدامند؟ در حقیقت استناد اسلام به رعایت ذبح شرعی از چه زمانی آغاز شده است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- خواندن قرآن در نماز غیر از چهار آیهای که سجده واجب دارد ، و دعا کردن در نماز اشکال ندارد . ولی احتیاط مستحب آن است که به غیر عربی دعا نکند . (و حکم چهار آیهای که سجده واجب دارد در احکام قرائت مسأله (970) گفته شد) .
- ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار ساخته شده ، آشامیدن و خوردن چیزی از آن ظرف در صورتی که رطوبتی موجب نجاستش شده باشد حرام است ، و نباید آن ظرف را در وضو و غسل و کارهایی که باید با چیز پاک انجام داد ، استعمال کنند . و احتیاط مستحب آن است که چرم سگ و خوک و مردار را اگر چه ظرف هم نباشد استعمال نکنند .
- کسی که رفتن و برگشتن او مجموعاً هشت فرسخ است ، خواه رفتن یا برگشتنش کمتر از چهار فرسخ باشد یا نباشد ، باید نماز را شکسته بخواند ، بنابراین اگر رفتن سه فرسخ ، و برگشتن پنج فرسخ ، یا به عکس باشد ، باید نماز را شکسته یعنی دو رکعتی بخواند .
- اگر محلّی دو راه داشته باشد ، یک راه آن کمتر از هشت فرسخ ، و راه دیگر آن هشت فرسخ یا بیشتر باشد ، چنانچه انسان از راهی که هشت فرسخ است به آنجا برود ، باید نماز را شکسته بخواند ، و اگر از راهی که هشت فرسخ نیست برود ، تمام بخواند .
- سربریدن حیوان چند شرط دارد : اول : کسی که سر حیوان را میبرد چه مرد باشد چه زن باید مسلمان باشد ، و بچه مسلمان هم اگر ممیّز باشد یعنی : خوب و بد را بفهمد میتواند سر حیوان را ببرد . و امّا کسی که از کفّار غیر کتابی ، یا از فرقههائی است که در حکم کفّارند ، مانند نواصب ، اگر سر حیوان را ببرد آن حیوان حلال نمی‌شود ، بلکه کافر کتابی نیز اگر سر حیوان را ببرد هر چند (بسم اللّه) هم بگوید ، بنابر احتیاط واجب آن حیوان حلال نمی‌شود . دوم : سر حیوان را در صورت امکان با چیزی ببرند که از آهن باشد ، و بریدن با چاقوی استیل بنابر احتیاط واجب کافی نیست . ولی چنانچه آهن پیدا نشود با چیز تیزی که چهار مجرای آن را جدا کند ، مانند شیشه و سنگ نیز می‌شود سر آن را برید ، هر چند ضرورتی مقتضی سربریدنش نباشد . سوم : در موقع سربریدن ، حیوان رو به قبله باشد ، پس اگر نشسته یا ایستاده باشد رو به قبله بودن آن همانند رو به قبله بودن انسان در نماز است ، و اگر حیوان بر طرف راست یا چپ خوابیده باشد باید محل بریدن و شکم حیوان رو به قبله باشد و لازم نیست پاها و دستها و صورت آن رو به قبله باشد . و کسی که میداند باید رو به قبله سر ببرد اگر عمداً حیوان را رو به قبله نکند ، حیوان حرام می‌شود ، ولی اگر فراموش کند ، یا مسأله را نداند ، یا قبله را اشتباه کند ، اشکال ندارد ، و اگر نداند قبله کدام طرف است ، یا نتواند هر چند با کمک دیگری حیوان را رو به قبله کند ، در صورتی که حیوان چموش باشد ، یا در چاه ، یا چالهای افتاده باشد و ناچار باشد آن را ذبح کند ، به هر طرف ذبح کند اشکال ندارد . و همچنین اگر بترسد معطّلی برای رو به قبله کردن آن موجب مرگش شود . و ذبح مسلمانی که معتقد نیست باید رو به قبله ذبح شود ، صحیح است هر چند رو به قبله نکشد . و احتیاط مستحب آن است که کسی که حیوان را سر میبرد نیز رو به قبله باشد . چهارم : هنگام سربریدن یا پیش از آن در زمان متصل به آن به نیّت سربریدن ، خود ذابح نام خدا را ببرد ، و نام بردن غیر ذابح کافی نیست ، و همینقدر که بگوید : (بسم اللّه) یا (اللّه أکبر) کافی است ، بلکه اگر تنها بگوید : (اللّه) نیز کافی است گر چه خلاف احتیاط است . و اگر بدون قصد سربریدن نام خدا را ببرد ، یا از روی جهل به مسأله نام خدا را نبرد ، آن حیوان حلال نمی‌شود ، ولی اگر از روی فراموشی نام خدا را نبرد اشکال ندارد . پنجم : حیوان بعد از سربریدن حرکتی بکند ، اگر چه مثلاً چشم ، یا دم خود را حرکت دهد ، یا پای خود را به زمین زند ، و این در صورتی لازم است که زنده بودن آن حیوان در حال ذبح مشکوک باشد و گرنه لازم نیست . ششم : از بدن حیوان به اندازه معمول خون بیرون آید ، پس اگر خون در رگهایش بسته شود و بیرون نیاید و یا آنکه خون بیرون آمده نسبت به نوع آن حیوان کم باشد ، آن حیوان حلال نمی‌شود ، ولی اگر کم بودن خون از این جهت باشد که حیوان پیش از سربریدن خونریزی کرده است اشکال ندارد . هفتم : آنکه بریده شدن گلو به قصد ذبح باشد ، پس اگر چاقو از دست کسی بیفتد و گلوی حیوان را ناخواسته ببرد ، یا ذابح خواب یا مست یا بیهوش یا کودک یا دیوانه غیر ممیز باشد ، یا برای مقصود دیگری چاقو را بر گلوی حیوان بکشد و اتفاقاً بریده شود ، حلال نمی‌شود .
- ابتدای هشت فرسخ را باید از جائی حساب کند که شخص پس از گذشت از آنجا مسافر محسوب می‌شود ، و آنجا غالباً آخر شهر است . ولی در بعضی از شهرهای بسیار بزرگ ممکن است آخر محله باشد و انتهای آن آخرین مقصد باشد . شرط دوم : آنکه از اول مسافرت قصد هشت فرسخ را داشته باشد ، یعنی بداند که هشت فرسخ راه را میپیماید ، پس اگر به جائی که کمتر از هشت فرسخ است مسافرت کند ، و بعد از رسیدن به آنجا قصد کند جائی برود که با مقداری که آمده هشت فرسخ شود ، چون از اول قصد هشت فرسخ را نداشته باید نماز را تمام بخواند . ولی اگر بخواهد از آنجا هشت فرسخ برود ، یا مثلاً مسافتی برود که با برگشتن هشت فرسخ می‌شود ، باید نماز را شکسته بخواند .
- اگر سفر ، مختصری از هشت فرسخ کمتر باشد ، یا انسان نداند که سفر او هشت فرسخ است یا نه ، نباید نماز را شکسته بخواند ، و چنانچه شک کند که سفر او هشت فرسخ است یا نه ، تحقیق کردن لازم نیست ، و باید نمازش را تمام بخواند .
- اگر پیش از آنکه به هشت فرسخ برسد ، مردّد شود که بقیه راه را برود یا نه ، و در موقعی که مردّد است مقداری راه برود و بعد تصمیم بگیرد که هشت فرسخ دیگر برود ، و یا تا جائی برود که رفت و برگشتش هشت فرسخ شود ، باید تا آخر مسافرت نماز را شکسته بخواند .
- کسی که یقین دارد سفری که میخواهد برود هشت فرسخ نیست ، یا شک دارد که هشت فرسخ هست یا نه ، چنانچه در بین راه بفهمد که سفر او هشت فرسخ بوده ، اگر چه کمی از راه باقی باشد ، باید نماز را شکسته بخواند ، و اگر تمام خوانده دوباره شکسته بجا آورد . ولی اگر وقت گذشته لازم نیست قضا نماید .
- مسافری که در بین مسافرت به وطنش میرسد و در آنجا توقف میکند ، تا وقتی در آنجا هست باید نماز را تمام بخواند ، ولی اگر بخواهد از آنجا هشت فرسخ برود ، یا مثلاً چهار فرسخ برود و چهار فرسخ برگردد ، وقتی که به حدّ ترخّص برسد ، باید نماز را شکسته بخواند .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] مردار حیوانی که خون جهنده دارد نجس است در صورتی که خودش مرده باشد، اما اگر به غیر دستور شرعی آن را ذبح کرده باشند پاک است، ولی احتیاط مستحب پرهیز است، بنابراین گوشت و پوست حیواناتی که از ممالک غیراسلامی می آورند پاک است، ولی خوردن این گوشت ها حرام است، مگر این که یقین به ذبح شرعی آنها پیدا شود، یا آورنده آن خبر دهد که ذبح شرعی شده است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه گرگ، گلوی گوسفند را بطوری بکند که از رگهای گردن که باید موقع ذبح بریده شود چیزی باقی نماند آن حیوان حرام می شود. ولی اگر آن رگها سالم باشد در صورتی که گوسفند هنوز زنده است و آن را به دستوری که گفته شد سر ببرند حلال می باشد. و هرگاه حیوانی به غیر دستور شرعی ذبح شده باشد پاک است، هر چند خوردن گوشت آن حرام می باشد، بنابراین پوست و چرم حیواناتی که از ممالک غیر اسلامی می آورند پاک است؛ ولی با آن نمی توان نماز خواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر گوشت، پیه و چرم را از سرزمینی تهیه کرده باشد که برخلاف نظر شیعه برخی از اقسام مردار را پاک میدانند؛ مثلاً از سرزمین حنفیان و شافعیان که عقیده دارند پوست مردار با دباغّی پاک می‌شود، در صورت اول و دوم که در مسأله پیش گفته شد باید از فروشنده سؤال شود که آیا این گوشت یا چرم از حیوانی که به دستور شرع ذبح شده گرفته شده است یا خیر؟ در صورتی که پاسخ مثبت باشد، احکام پاک بودن را بر آن گوشت و چرم می‌توان جاری و از آن گوشت خورد و در آن چرم نماز خواند، ولی نمیتوان به مجرّد گفته فروشنده، به دیگران خبر داد که این گوشت یا چرم از حیوانیست که به دستور شرع ذبح شده است و همینطور اگر کسی که این گوشت یا چرم در دست اوست در چنین سرزمینی بگوید که از حیوانیست که به دستور شرع ذبح شده، نمیتوان به مجرد گفته او این مطلب را به دیگران گفت، اگر چه می‌توان احکام پاک بودن را بر این گوشت یا چرم جاری کرد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] با لباسهای چرمی که از بازار مسلمانان تهیه می شود می توان نماز خواند هرچند شک داشته باشد که از حیوانی است که ذبح شرعی شده یا نه، اما اگر یقین داشته باشد که چرم را از ممالک غیر اسلامی آورده اند و فروشنده یک انسان لاابالی است که درباره آن تحقیق نکرده نماز با آن جایز نیست و اگر نداند چرم از بلاد اسلامی است یا غیر بلاد اسلامی اشکالی ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .مقصود از مردار , چیزی است که ذبح شرعی نشده باش د؛ خواه خودش مرده باشد یا او را کشته باشند یا به وجه غیر شرعی ذبح شده باشد.
- [آیت الله مظاهری] با لباسهای چرمی که از بازار مسلمین تهیه می‌شود اگر شک داشته باشد که از حیوانی است که ذبح شرعی شده یا نه، می‌توان نماز خواند امّا با لباسهای چرمی که از ممالک غیر اسلامی آوردهمیشودنماز با آن جایزنیست ولی اگر شکّ داشته باشد که چرممصنوعی است یا چرم واقعی نماز خواندن با آن اشکالندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نماز خواندن با چرمهای مصنوعی که به وسیله موادّ پلاستیکی و مانند آن می سازند اشکال ندارد بنابراین هرگاه انسان شک کند که چیزی چرم مصنوعی است یا چرم واقعی یا از حیوان حرام گوشت است یا حیوان مرده یا حلال گوشت و مذکی نماز با آن اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] چرم مردار و سگ و خوک، چه ظرف باشند و چه غیر آن، مانند زین دوچرخه و کمربند و کفش و مانند اینها، گرچه نجس میباشند، ولی استعمال آنها اشکال ندارد و چیزهایی که از بلاد کفر میآورند نظیر همان زین دوچرخه و کفش و کمربند و مانند اینها اگر شک کنیم که چرم است یا نه و در صورتی که بدانیم چرم است شک کنیم از مردار است یا نه علاوه بر اینکه استعمال آنها مانعی ندارد پاک نیز میباشند.
- [آیت الله اردبیلی] در ذِبح کننده (اختیار) شرط نیست، پس اگر کسی از روی اکراه ولی با مراعات شرایط شرعی حیوان را ذبح کند، حلال و پاک است؛ همچنین لازم نیست بردن نام خدا از نظر ذبح کننده واجب باشد، پس اگر کسی معتقد به وجوب آن نباشد اما هنگام ذبح به قصد ذبح نام خدا را بر زبان جاری کند، کافی است.
- [آیت الله علوی گرگانی] صدف جز حیوانات حرام گوشت نیست ونماز با آن صحیح است و همچنین خواندن نماز با شمع وعسل وابریشم مخلوط ومثل زنبور و کک و پشه وجمیع حیواناتی که گوشت ندارند اشکال ندارد.