احکام و آداب یهودیت در رابطه با احکام زنان، قضاوت، اموات، ارث، احکام ذبح و قربانی را ذکر کنید؟

یهود احکام و آداب خود را حداقل از چهار منبع به دست می آورد:
1. احکام حضرت موسی علیه السّلام که در تورات مندرج است.
2. دستورات و فرمایشات پیغمبران بنی اسرائیل، که بعد از حضرت موسی برای تأیید تورات آمده‌اند.
3. مقررات و دستورات دیگری که به وسیلة علماء و پیشوایان مذهب یهود در طول مدّت پراکندگی قوم یهود به وجود آمده است.
4. رسوم، عادات و سننی که یهود تدریجاً اخذ نموده، از مردمی است که در بین آنها قرن‌ها زندگی می کرده اند.[1]
و امّا:
الف: احکام زنان:
1. محرم‌ها و زنانی که نمی‌توانند با آنها ازدواج کنند: دختر پسر، دختر دختر، خواهر ناتنی از مادر، و خواهر پدر (عمه)، و خواهر مادر (خاله)، و زن عمو، و عروس یعنی زن پسر، زن برادر، مادر زن، دختر پسر زن و دختر دختر زن و زن را با خواهرش مگیر.[2]
2. ازدواج: اگر مرد و زنی قصد ازدواج داشته باشند تنها کاری که مرد باید انجام دهد، آن است که در حضور دو شاهد خطاب به زن بگوید که او از اکنون به وسیله یکی از راه‌های پذیرفته شده برای ازدواج (پرداخت نمادین مقداری پول، دادن ضمانت کتبی و ...) همسر او شده است. هنگامی که این کار با توافق طرفین انجام شد، ازدواج محقق می‌شود. آئین شرعی ازدواج دارای دو مرحله است: مرحله نخست: مرحله نامزدی است که از تمام اعتبار یک ازدواج برخوردار است. ولی حقوق مادّی (تأمین معاش برای زن) را برای طرفین ایجاد نمی‌کند. مرحله دوم: در حضور ده انسان مذکر بالغ، شوهر، زن را به خانه‌اش می‌برد.[3]
3. طلاق: موقعی که مرد زن خود را طلاق می‌دهد معبد خدا زاری می‌کند.[4] اگر زن تا ده سال بعد از عروسی بدون طفل بماند طلاق او جایز است. در صورتی که مرد خشن باشد، یا به عللی عاجز از رفتار زناشویی باشد، یا دهان او بوی عفونت دهد، زن حق دارد طلاق خود را تقاضا نماید.[5]
طلاق، زمانی واقع می‌شود که شوهر یک (گط) به همسرش تسلیم نماید. گط همان طلاق نامه است که اساساً یک یادداشت مکتوب است که علاوه بر تاریخ و محل طلاق، در بردارندة این بیانیه است که فلان مرد به موجب این سند همسرش را طلاق داده است.[6]
4. ارزش زن صالحه و غیر صالحه: زن صالحه از جواهرات بالاتر و تاج سر شوهر خود می‌باشد. داشتن زن خوب در اثر اعمال خوب مرد می‌باشد و اجری است که از طرف خداوند به وی عطا شده. همواره به بانوی خویش احترام بگذارید تا سعادتمند شوید.[7] فقر در جایی است که زن علاقه‌مند به شوهر خود نباشد. هر شخصی که زن بد داشته باشد هیچ گاه روی جهنم را نخواهد دید. زن جادوگر را زنده مگذار. استفاده از لوازم مرد بر زن جایز نباشد.[8]
5. غسل نفاس و قاعدگی: زنی که اولاد ذکور بزاید هفت روز نجس می‌باشد. مانند دوران قاعدگی که نجس است و روز هشتم، بچه ختنه می‌شود و زن 33 روز در خون تطهیر خود بماند و هیچ چیز مقدس را لمس ننماید و بر مکان مقدسی داخل نشود تا ایّام طهارت تمام شود. اگر دختر بزاید دو هفته مطابق با دوران قاعدگی خود نجس است و 66 روز در خون تطهیر بماند.[9]
ب: احکام قضائی: 1. اگر کسی انسانی را بزند و او بمیرد هر آینه کشته شود و امّا اگر قصد عمد نداشت، بلکه تصادفاً خدا آن را به دستش رسانید. آن گاه مکانی را معین کنند تا به آنجا فرار کند.
2. اگر کس دیگری را با سنگ یا مشت زند و او نمیرد، لیکن بستری شود. اگر برخیزد و با عصا راه رود. آنگاه زنندة آن بی‌گناه شمرده می‌شود. امّا عوض بیکاریش و خرج معالجه‌اش را باید بپردازد.[10]
3. جان به عوض جان، چشم به عوض چشم، دندان به عوض دندان، دست به عوض دست و پا به عوض پا، سوختگی به عوض سوختگی.
4. اگر کسی پسرش ناصالح و خلاف‌کار و میگسار باشد و تأدیب نشود (او را) نزد بزرگان شهر آورده و در دروازة شهر سنگسار کنند.[11]
5. اگر دزدی را هنگام دزدی بزنند و بمیرد، خونش هدر است.
6. اگر گاوی به شاخ خود مردی یا زنی را بزند، که او بمیرد گاو را البته سنگسار کنند و گوشتش را نخورند و صاحب گاو بی‌گناه است. امّا اگر گاو قبلاً شا‌خ‌زن بوده و صاحبش آگاه بوده و جلوگیری نکرده. گاو را سنگسار و صاحبش را به قتل رسانند.
7. اعدام: در دین یهود اعدام به اشکال گوناگون انجام می‌شود: به دار آویختن، سنگسار کردن، سوزاندن، تیر زدن، قطعه کردن، از کوه به زیر انداختن، و در دریا غرق کردن.
8. شهود: مجازات شهود دروغ‌گو، همان مجازات متهم است. شهادت در بعضی موارد واجب است، اگر شهادت ندهد، باید قربانی کند، شهود باید دو یا سه نفر باشد.
9. مقتولی که قاتلش شناخته نشود، نزدیک‌ترین افراد به منطقه جنایت باید قربانی بدهند.[12]
ج: اموات:
1. دست زدن به شخص محتضر قدغن است، اگر وی را لمس کند، بدان بماند که قتل نفس کرده است. وقتی محتضر جان تسلیم کرد، پر مرغی را جلوی بینی او می‌گیرند، اگر تکان نخورد حتماً فوت کرده است، موقع جان دادن او را تنها نگذارند؛ وقتی فوت کرد، همه آنهایی که نزد مرده حضور دارند باید لباس‌های خود را پاره کنند.[13]
2. غسل دادن میت: تمام بدن را تمیز بشویند با آب گرم، بعد 20 لیتر آب از سر او می‌ریزند تا تمام بدن او را فراگیرد.[14]
3. اگر بچّه در هفتة اول تولد بمیرد. او را در کنار قبر ختنه کرده و نامی برای او می‌نهند و بعد او را دفن می‌کنند. وقتی تابوت را به 30 قدمی قبر رساندند، باید هر چهار قدم به چهار قدم مکث کنند، وقتی وارد قبر کردند دعای مخصوص می‌خوانند.[15]
د: ارث:
اگر کسی بمیرد و پسری نداشته باشد، ملک او را به دخترش انتقال می‌‌دهند. اگر دختر نداشته باشد به برادرانش و اگر برادر نداشته باشد ملک او را به برادران پدرش بدهند و الاّ به نزدیک‌ترین خویشان او بدهند.[16]
ه: احکام ذبح:
1. شرایط ذبح کننده: هر کس که ذبح حیوان می‌کند باید از هر نقص عضوی، مانند کری، لالی، ناراحتی اخلاقی دور باشد. از لحاظ رفتار و کردار در میان مردم نمونه باشد و به سنّ بلوغ رسیده باشد، و سواد کافی داشته باشد، که دوره‌هایی از سوی علمای یهود تعیین شده بگذارنند، تا اجازة ذبح به وی داده شود. سنّ بلوغ مرد 13 سال و سن بلوغ زن 12 سال است.[17]
2. چگونگی ذبح: چاقو باید تیز باشد، حیوان مریض نباشد، علائم شکستگی در حیوان نباشد، که در این صورت حیوان را نمی‌توان ذبح کرد، به حیوان آب بدهند و رگ‌های مری و نای را ببرند.[18]
ی: احکام قربانی: در دین یهود چندین نوع قربانی وجود دارد:
1. قربانی سلامتی: یعنی حیوانی را از گاو یا گوسفند یا بز که سالم و بی‌عیب باشد قربانی می‌کنند، در دم خیمة عبادت سرش را ببرند و خون آن را به چهار طرف قربان‌گاه بپاشند و بعضی از اعضای حیوان را مانند پیه داخل شکم، قلوه‌ها، و چربی‌ روی آنها و سفیدی روی جگر را همراه قربانی بر آتش قربانگاه برای خداوند بسوزانند.
2. قربانی گناه: هر گاه کسانی از کاهن اعظم گرفته تا افراد عادّی قوم اسرائیل مرتکب گناهی شوند، باید گاو یا گوسفند قربانی دهند.[19]
3. قربانی بی‌کوریم: نخستین مولود از اغنام و احشام و اولین محصول و اولین میوه را باید قربانی بدهند و همچنین اولین فرزند، یعنی نخستین‌ها را باید به روحانی بدهند و او آنها را با تشریفات ویژه‌ای می‌سوزاند. ولی فرزند اول خود را به او داده و بعد از او می‌خرند.[20]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. فرهنگ و بینش یهود، مقطع متوسطه، راهنمایی و ابتدایی.
2. هارا وپدیدیا و آذر حیان، شرعیات یهود.
3. بازرگان، مهدی، پاکیزگی در اسلام.


[1] . لوی، حبیب، احکام و مقررات حضرت موسی، ص 22، بی‌نا، 1357 ش.
[2] . آدین اشتاین سالتز، سیری در تلمود، ترجمه باقر طالبی دارابی، ناشر مرکز مطالعات، ادیان و مذاهب، 1383، ص 194.
[3] . سیری در تلمود، ص 194.
[4] . تلمود، قسمت سیتین، ب.9.
[5] . آداب و مقررات حضرت موسی، بی‌نا، 1357، ص 41 40.
[6] . سیری در تلمود، ص 199.
[7] . مزامیر، 128.
[8] . تلمود، قسمت شیسیات، 62.و.
[9] . همان، ص 95.
[10] . احکام و مقررات حضرت موسی، ص 111.
[11] . همان، ص 116.
[12] . مبلغی، عبدالله، تاریخ ادیان و مذاهب جهان، ناشر سینا، 1373 ش، ص 625 623، ج2،.
[13] . موشه بن حافام، /حزقیا زرگدمای/ آرامش روح و مراسم سوگواری، انتشارات بنی‌توراه، 1361 ش، ص 16 15.
[14] . همان، ص 35.
[15] . همان، ص 46 45.
[16] . کرمانی، مجتبی، برگزیدة از کتاب مقدس، بی‌نا، 1361 ش، ص 121.
[17] . همان، ص 135 134.
[18] . همان، ص 137.
[19] . سفر لاویان، ب 3 و 4.
[20] . سفر خروج، 29، 22، 33.
( اندیشه قم )