ابتدا
اِبْتِداء، مصدرِ باب افتعال از ریشۀ بدأ می باشد.
مادری که شاغل است و نمی تواند به موقع به بچه شیر بدهد، می تواند از ابتدا به او شیر خشک بدهد که به شیر مادر عادت نکند؟
جایز نیست.
جایز نیست.
عنوان سوال:
مادری که شاغل است و نمی تواند به موقع به بچه شیر بدهد، می تواند از ابتدا به او شیر خشک بدهد که به شیر مادر عادت نکند؟
پاسخ:
جایز نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- بعضی اوقات بنابر نظر پزشک شیر مادر مشکلاتی از قبیل دل درد و ... در نوزاد پدید می آورد. در این صورت آیا مادر مجاز است به کودک خود شیر خشک بدهد؟
- آیا امتناع مادر از شیر دادن به بچه بدون دلیل شرعی و منطقی مجاز است؟
- اگر مادری برای نماز اول وقت آماده شده است و فرزند او احتیاج به شیر داشته باشد، آیا نماز اول وقت بخواند یاباید به فرزند شیر بدهد؟
- اگر فرزند تمایل بیش از اندازه به خوردن شیر مادر داشته باشد و این امر مشکلاتی برای مادر و فرزند ایجاد کند، آیا مادر می تواند بعضی اوقات به او شیر ندهد یا کمتر بدهد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] چنانچه بخواهند بچّه حیوانی را که مادرش از اوّل انعقاد نطفه او تا ولادتش جلاّل بوده استبراء نمایند، آیا لازم است از شیر غیر مادر به او داده شود یا به خوردن شیر مادر هم استبراء حاصل میشود و در صورت لزوم دادن شیر غیر جلاّل، آیا با استبراء مادر استبراء بچّه که شیر او را نمیخورد حاصل میشود یا باید استبراء بچّه پس از انقضاء مدّت استبراء مادر و یا از غیر شیر مادر باشد حکم چیست؟
- [سایر] بچه تا چه سنی دقیقا باید شیر مادر را بخورد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا بر مادر واجب است بچه خود را شیر دهد؟
- [آیت الله سیستانی] چنانچه مادر بزرگ بچه (مادر مادرش) به نوه خود شیر دهد از نظر شرعی چه می شود؟
- [سایر] آیا زنی که بچه شیر می‌دهد مانند سایرین خون حیض میبیند؟
- [آیت الله بهجت] هر گاه زنی به خاطر شیر دادن بچّه عادت ماهانه نبیند، تکلیف او برای طلاق چیست؟
- [آیت الله بهجت] آیا مادر بعد از این که بچه را شیر داده و او را بزرگ نموده، بعد از مدتی می تواند ادعای حق شیر کند؟
- [آیت الله سبحانی] اگر شیر مادر را از پستان بدوشند و در شیشه شیر ریخته و بچه شیشه را بمکد آیا رضاع حاصل می شود؟
- [آیت الله سبحانی] آیا پدر می تواند طفل چند ماهه ی خود را از شیر و مِهر مادر محروم کند و نگذارد مادر بچه اش را ببیند؟
- [آیت الله بهجت] شخصی از عیال اوّل خود بچّه ی شیرخواری دارد، آیا می شود عیال دوّم آن بچّه را شیر بدهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر زنی بچهای را شیر دهد به پدر و برادرهای واقعی آن بچّه محرم نمیشود چنانکه شوهر آن زن که شیر مال اوست به مادر و خواهرهای واقعی آن بچّه محرم نمیشود، و به طور کلی هیچ یک از محرمهای واقعی آن بچّه به محرمهای رضاعی آن بچّه محرم نمیشوند، بنابراین شوهر آن زن که صاحب شیر است، میتواند با مادر و خواهرهای واقعی آن بچّه ازدواج کند چنانکه آن زن میتواند با پدر و برادرهای آن بچّه ازدواج کند.
- صاحبِ رحم اجارهای در احکام محرمیّت و ارث و ازدواج و ... ، مادرِ طفل محسوب نمیشود. ولی اگر آن زن پس از تولّد بچّه، شیر داشته باشد و به او شیر کامل بدهد، مادرِ رضاعی طفل میشود و همه احکام مادرِ رضاعی برای او صدق می‌کند. همچنین اگر آن زن به عقد صاحب نطفه درآمده باشد، در بدو تولّد به او محرم است.
- زن حامله و زنی که بچّه شیر می‌دهد، ممکن است حیض ببیند.
- شیر دادنی که علّت محرم شدن است، شش شرط دارد: اوّل: شیر از ولادت باشد، بنابراین اگر پستان بدون ولادت بچه، شیر پیدا کند و کودکی از او بخورد سبب محرمیّت نمیشود. دوّم: شیر آن زن از حرام نباشد، پس اگر شیر بچهای را که از زنا به دنیا آمده به بچّه دیگر بدهند، به واسطه آن شیر بچّه به کسی محرم نمیشود. سوّم: بچّه شیر را از پستان بمکد، پس اگر شیر را در شیشه بریزند و به بچّه بدهند نتیجه ندارد. چهارم: بچّه به واسطه مرض شیر را قی نکند. پنجم: پانزده مرتبه، یا یک شبانه روز شیر سیر بخورد یا مقداری شیر به او بدهند که بگویند از آن شیر استخوانش محکم شده و گوشت در بدنش روییده است. ششم: دو سال بچّه تمام نشده باشد و اگر بعد از تمام شدن دو سال او را شیر دهند به کسی محرم نمیشود.
- اگر کسی دو زن شیرده داشته باشد و یکی از آنان بچهای را مثلاً هشت مرتبه و دیگری هفت مرتبه شیر بدهد آن بچّه به کسی محرم نمیشود.
- اگر به واسطه شیر دادن، حقّ شوهر از بین نرود، زن میتواند بدون اجازه شوهر، بچهای را شیر دهد، ولی جایز نیست بچهای را شیر دهد که به واسطه شیر دادن به آن بچّه به شوهر خود حرام شود، مثلاً اگر شوهر او دختر شیرخواری را برای خود عقد کرده باشد زن نباید آن دختر را شیر دهد، چون اگر آن دختر را شیر دهد خودش مادر زن شوهر میشود و بر او حرام میگردد.
- مستحب است بچّه ممیّز را یعنی بچّهای که خوب و بد را میفهمد به نماز خواندن و عبادتهای دیگر عادت دهند، بلکه مستحب است او را به قضای نمازها هم وادار نمایند. نماز قضای پدر و مادر که بر پسر بزرگتر واجب است:
- زنی که باردار است و یا زنی که بچّه شیر می‌دهد، اگر روزه برای او یا بچهاش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست و چنانچه تا ماه مبارک رمضانِ بعدی قدرت بر گرفتن روزهها نداشته باشد، قضا هم ندارد. ولی در صورت استطاعتِ مالی باید برای هر روز معادل 750 گرم گندم یا جو و مانند اینها یا قیمت آنها را به فقیر بدهد. کارهایی که برای روزه دار مکروه است>>
- حواله دهنده و طلبکار باید مقدار حواله و جنس آن را بدانند - ولو اجمالاً - پس اگر به او بگوید یکی از دو طلب خود را از فلانی بگیر، و آن را معیّن نکند، حواله صحیح است و همچنین اگر بدهی واقعاً معیّن باشد ولی بدهکار و طلبکار در موقع حواله دادن مقدار آن یا جنس آن را ندانند حواله صحیح است، مثلاً اگر طلب کسی را در دفتر نوشته باشد و پیش از دیدن دفتر حواله بدهد و بعد دفتر را ببیند و به طلبکار مقدار طلبش را بگوید، حواله صحیح میباشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] زنی که بچه شیر می‌دهد و شیر او کم است، چه مادر بچه باشد یا دایه او، چه با اجرت شیر بدهد یا بیاجرت، اگر روزه برای خودش یا بچهای که شیر می‌دهد ضرر دارد، واجب است افطار کند و برای هر روز یک مُد طعام به فقیر بدهد، و در هر دو صورت روزههایی را که نگرفته بعد از برطرف شدن عذر، باید قضا نماید، و اگر کسی پیدا شود که بیاجرت بچه را شیر دهد، یا برای شیر دادن بچه، از پدر یا مادر بچه یا از شخص دیگری که اجرت او را بدهد اجرت بگیرد، واجب است که بچه را به او بدهد و روزه بگیرد.
- [آیت الله اردبیلی] زنی که بچّه شیر می‌دهد و شیر او کم است، چه مادر بچّه باشد و چه دایه او، با اجرت شیر بدهد یا بدون اجرت، اگر روزه گرفتن برای بچّهای که شیر می‌دهد ضرر داشته باشد، روزه بر او واجب نیست و باید برای هر روز یک مُدّ طعام به فقیر بدهد و نیز اگر روزه برای خود او ضرر داشته باشد، بر او واجب نیست و بنابر احتیاط واجب باید برای هر روز یک مُد طعام به فقیر بدهد و در هر دو صورت، روزههایی را که نگرفته باید قضا نماید؛ ولی اگر زنی که شیر می‌دهد، دایه بچه باشد نه مادر او، چنانچه کسی پیدا شود که بدون اجرت بچّه را شیر دهد یا برای شیر دادنِ بچّه، از پدر یا مادر یا از کس دیگری که اجرت او را می‌دهد اجرت بگیرد، باید بچّه را به او بدهد و خود روزه بگیرد، بلکه اگر مادر بچّه باشد نیز بنابر احتیاط همین حکم را دارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] برای شیر دادن بچه بهتر از هرکس مادر او است وسزاوار است که مادر برای شیر دادن از شوهر خود مزد نگیرد و خوب است که شوهر مزد بدهد، واگر مادر بخواهد بیشتر از دایه مزد بگیرد، شوهر میتواند بچه را از او گرفته وبه دایه بدهد.
- [آیت الله سبحانی] برای شیر دادن بچه بهتر از هر کس مادر او است و سزاوار است که مادر برای شیر دادن از شوهر خود مزد نگیرد و خوب است که شوهر مزد بدهد. و اگر مادر بخواهد بیشتر از دایه مزد بگیرد، شوهر می تواند بچه را از او گرفته و به دایه بدهد.
- [آیت الله سبحانی] برای شیر دادن بچه بهتر از هر کس مادر او است و سزاوار است که مادر برای شیر دادن از شوهر خود مزد نگیرد و خوب است که شوهر مزد بدهد. و اگر مادر بخواهد بیشتر از دایه مزد بگیرد، شوهر می تواند بچه را از او گرفته و به دایه بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] برای شیر دادن بچه بهتر از هرکس مادر اوست و سزاوار است که مادر برای شیر دادن فرزند از شوهر خود مزد نگیرد و خوب است که شوهر مزد بدهد و اگر مادر بخواهد بیشتر از دایه مزد بگیرد شوهر می تواند بچه را از او گرفته و به دایه بدهد
- [امام خمینی] برای شیر دادن بچه بهتر از هر کس مادر اوست و سزاوار است که مادر برای شیر دادن از شوهر خود مزد نگیرد و خوب است که شوهر مزد بدهد و اگر مادر بخواهد بیشتر از دایه مزد بگیرد شوهر می تواند بچه را از او گرفته و به دایه بدهد.
- [آیت الله خوئی] برای شیر دادن بچه بهتر از هر کس مادر اوست و سزاوار است که مادر برای شیر دادن از شوهر خود مزد نگیرد و خوب است که شوهر مزد بدهد و اگر مادر بخواهد بیشتر از دایه مزد بگیرد، شوهر میتواند بچه را از او گرفته و به دایه بدهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . زنی که بچه شیر می دهد و شیر او کم است چه مادر بچه، یا دایه او باشد، یا بی اجرت شیر دهد، اگر روزه برای بچه یا برای خودش ضرر دارد روزه بر او واجب نیست. و در صورت اول باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد و در هر دو صورت روزه هایی را که نگرفته باید قضا نماید، ولی اگر کسی پیدا شود که بی اجرت بچه را شیر دهد، یا برای شیردادن بچه از پدر یا مادر بچه یا از کس دیگری که اجرت او را بدهد اجرت بگیرد، احتیاط واجب آن است که بچه را به او بدهد و روزه بگیرد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] برای شیر دادن بچه بهتر از هر کس مادر او است و سزاوار است که مادر برای شیر دادن از شوهر خود مزد نگیرد و خوب است که شوهر مزد بدهد. و اگر مادر بخواهد بیشتر از دایه مزد بگیرد؛ شوهر می تواند بچه را از او گرفته و به دایه بدهد.