وصیت
وصیت به معنای توصیه و سفارش فردی با فرد دیگر است.
ثلث پدرم بیشتر از آن است که وصیت کرده مابقی را در چه راه می توان مصرف نمود؟
بسمه تعالی: اگر کارهای مورد وصیت قابل تکرار است تکرار شود والا در امور خیر به مصرف کند به شرطی که تمام ثلث را برای خود اختصاص داده باشد و در غیر این صورت مازاد بین ورثه تقسیم می شود . والله العالم
بسمه تعالی: اگر کارهای مورد وصیت قابل تکرار است تکرار شود والا در امور خیر به مصرف کند به شرطی که تمام ثلث را برای خود اختصاص داده باشد و در غیر این صورت مازاد بین ورثه تقسیم می شود . والله العالم
پاسخ:
بسمه تعالی: اگر کارهای مورد وصیت قابل تکرار است تکرار شود والا در امور خیر به مصرف کند به شرطی که تمام ثلث را برای خود اختصاص داده باشد و در غیر این صورت مازاد بین ورثه تقسیم می شود . والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- پدر اینجانب وصیت کرد که از ثلث مالش بعد از مخارج معمول، یک حج واجب و نماز و روزه به مدت عمر، هزینه شود و بنده به عنوان وصی پس از بررسی به این نتیجه رسیدم که ثلث اموال بیشتر از موارد وصیت می باشد. آیا می توان کل ثلث را در بانک یا در معامله ای به کار گرفت و از درآمد آن به وصیت عمل نمود و مابقی را در دیگر امور به عنوان صدقه ی جاریه مصرف کرد؟
- شخصی وصیت کرده است که ثلث ماترک را جدا نمایند و سپس مواردی برای مصرف آن بیان کرده است و وصی پس از مصرف درآن موارد، مقداری از ثلث باقی مانده است آیا مابقی به وارث برمی گردد؟
- پدرم وصیّت کرده است که ثلث اموالش به مصرف خیرات برسد و خمس نیز بدهکار است، آیا محاسبه ی خمس پس از مصرف ثلث است یا قبل از آن؟
- پدرم وصیت نمود تا زمانی که مادر در قید حیات است منزل را نفروشید و احترامش را حفظ کنید ولی پدر پس از چند سال آن منزل را به مادر با سند رسمی منتقل نمود مادر پس از فوت پدر این منزل را به یکی از فرزندانش تملیک نمود آیا مادر مالک منزل می باشد یا وصیت به قوت خود باقی است؟
- آیا می توان زکات اموال را در مورد ساخت مسجد و یا تزویج فرزند و تحصیل مصرف نمود؟
- آیا می توان زکات فطره را در بهسازی مساجد و مسائل بهداشتی شهر و روستا مصرف نمود؟
- آیا می توان از درآمدی که از مسجد به دست می آید، در ساختن وقف عام مثل وضوخانه و سرویس بهداشتی مصرف نمود؟
- از طرف دولت مبلغی به عنوان وام به زوج ها می دهند آیا می توان این مبلغ را برای کارهای دیگر به غیر ازدواج مصرف نمود؟
- موصی ثلث اموال خود را برای خود محفوظ نگهداشته و ضمن بر شمردن مصارف آن اظهار می دارد که مابقی ثلث را ورثه در بین خود قسمت کنند آیا این تقسیم نیز بر مبنای للذکر مثل حظ الانیین خواهد بود؟
- شخصی وصیت کرده که ثلث اموالش در امور خیر مصرف شود، لکن حدود دو سال است که ورثه با همدیگر اختلاف دارند که چه کسی این اموال را خرج نماید. حال وظیفه چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] آیا می توان سهم ازدواج هر یک از صغار را از ثلث مال تقسیم نمود و از باب مقدّمه ازدواج برای آن ها مسکن یا قطعه زمینی خریداری کرد، در صورتی که وصیت به ثلث برای این هزینه بوده است؟
- [آیت الله بهجت] مرحوم پدرم وصیّت فرمود که وصیّ او فرزندان پسر می باشند و همان طور که مستحضر می باشید، ثلث زیر نظر وصیّ باید به مصرف شرعیّه برسد. آیا خواهر بنده حق گرفتن ثلث دارد؟ با توجه به این که وصیّ راضی نیست که خواهر ثلث را به هر میزان بگیرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر میّت تعیین وصی نموده، اما وصیّت به ثلث ننموده باشد، آیا لازم است ثلث او را در کارهای خیر مصرف کنند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر میّت تعیین وصی نموده، اما وصیّت به ثلث ننموده باشد، آیا لازم است ثلث او را در کارهای خیر مصرف کنند؟
- [آیت الله بهجت] اگر میّت تعیین وصیّ نموده، امّا وصیّت به ثلث ننموده باشد، آیا لازم است ثلث او را در کارهای خیر مصرف کنند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] میتی که ثلث اموال را به امور خیریه وصیت کرده،آیا مصرف یک سوّم اموال ایشان جهت کار خیر فوریّت دارد، یا می توان با تأنّی و در دراز مدّت انجام داد؟
- [آیت الله خوئی] اگر کسی که از اداره حقوق میبرد وصیت کند ثلث حقوقی را که بعد از فوتم میگیرید به فلان مصرف خیر برسانید آیا این وصیت نافذ است؟
- [آیت الله بهجت] اگر میّت ثلث اموال خود را وصیت کرده، ولی موردش را تعیین نکرده در چه راهی مصرف می شود؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا باید مال مشخّصی را که میّت به عنوان ثلث اموالش وصیت کرده تا برایش مصرف شود، تخمیس کرد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی به گمان اینکه قطعه زمینی ثلث مال او است نسبت به آن وصیت کرده است. مثلا گفته است این زمین را که ثلث مال من است در فلان راه مصرف کنید. بعد معلوم شد که ثلث مال او چند برابر قیمت زمین است، آیا فقط همان زمین متعلق وصیت می باشد یا ثلث مال او؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مال میت از بدهی و حج واجب و حقوقی که مثل خمس و زکات و مظالم بر او واجب است زیاد بیاید، چنانچه وصیت کرده باشد که ثلث یا مقداری از ثلث را به مصرفی برسانند، باید به وصیت او عمل کنند و اگر وصیت نکرده باشد، آنچه می ماند مال ورثه است.
- اگر انسان از وصیت خود برگردد مثلاً بگوید ثلث مالش را به کسی بدهند، بعد بگوید به او ندهند وصیت باطل می شود. و اگر وصیت خود را تغییر دهد، مثل آنکه قیمی برای بچه های خود معین کند بعد دیگری را به جای او قیم نماید، وصیت اولش باطل می شود و باید به وصیت دوم او عمل نمایند.
- اگر مصرفی را که میت معین کرده، از ثلث مال او بیشتر باشد، وصیت او در بیشتر از ثلث در صورتی صحیح است که ورثه اعتراض نکنند یا کاری کنند که معلوم شود عملی شدن وصیت را اجازه داده اند. و اگر مدتی بعد از مردن او هم اجازه بدهند صحیح است.
- اگر وصیت کند که ثلث مال او را بفروشند و عایدی آن را به مصرفی برسانند، باید مطابق گفته او عمل نمایند.
- اگر کسی در مرضی که به آن مرض می میرد، مقداری از مالش را به کسی ببخشد و وصیت کند که بعد از مردن او هم مقداری به کس دیگر بدهند، چنانچه روی هم بیشتر از ثلث نباشد یا اگر بیشتر است ورثه اجازه بدهند باید به آنچه که گفته عمل کنند و اگر اجازه ندادند باید مالی را که پیش از مرگ بخشیده از ثلث بدهند و اگر از ثلث چیزی زیاد آمد مال دومی است.
- اگر مصرفی را که میت معین کرده، از ثلث مال او بیشتر باشد، و پیش از مردن او ورثه اجازه بدهند که وصیت او عملی شود، بعد از مردن او نمی توانند از اجازه خود برگردند.
- اعتکاف عمل واحدی است ، و باید از طرف یک نفر انجام بگیرد، بنابراین نمی توان یک اعتکاف را از طرف چند نفر انجام داد، فقط می توان ثواب عمل اعتکاف را برای گروهی اهدا نمود، خواه زنده باشند، یا نه.
- نمازخواندن در ملکی که منفعت آن مال دیگری است، بدون اجازه کسی که منفعت ملک، مال او می باشد باطل است: مثلا در خانه اجاره ای اگر صاحب خانه یا دیگری بدون اجازه کسی که آن خانه را اجاره کرده نماز بخواند، نمازش باطل است. ولی اگر میت وصیت کرده باشد که ثلث مال او را به مصرفی برسانند و نماز خواندن عرفاً مزاحم با حق او نباشد، نماز صحیح است.
- انسان می تواند در مرضی که به آن مرض از دنیا می رود، هر قدر از مال خود را به مصرف خود و عیال و مهمان و کارهائی که اسراف شمرده نمی شود برساند و نیز اگر مال خود را به کسی ببخشد یا ارزانتر از قیمت بفروشد یا اجاره دهد صحیح است ولی احتیاط آن است که در بیش از ثلث مال خود تصرف نکند، مگر به اجازه ورثه.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی وصیت کرده باشد که مقدار مستحب کفن را که در دو مسالة قبل گفته شد ، از ثلث مال او بردارند ، یا وصیت کرده باشد ثلث مال را به مصرف خود او برسانند ولی مصرف آن را معین نکرده باشد یا فقط مصرف مقداری از آن را معین کرده باشد ، می توانند مقدار مستحب کفن را از ثلث سال مال او بردارند .
- [امام خمینی] اگر کسی وصیت کرده باشد که مقدار مستحب کفن را که در دو مساله قبل گفته شد، از ثلث مال او بردارند، یا وصیت کرده باشد ثلث مال را به مصرف خود او برسانند، ولی مصرف آن را معین نکرده باشد، یا فقط مصرف مقداری از آن را معین کرده باشد، می توانند مقدار مستحب کفن را از ثلث مال او بردارند.
- [آیت الله بروجردی] اگر کسی وصیت کرده باشد که مقدار مستحب کفن را که در دو مسأله قبل گفته شد از ثلث مال او بردارند، یا وصیت کرده باشد ثلث مال را به مصرف خود او برسانند، ولی مصرف آن را معین نکرده باشد، یا فقط مصرف مقداری از آن را معین کرده باشد، میتوانند مقدار مستحب کفن را از ثلث مال او بردارند.
- [آیت الله بهجت] اگر میت وصیت به ثلث کند، ولی مصرفی را معین نکند، در امور خیریه مصرف میشود.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی وصیّت کرده باشد که مقدار مستحبّ کفن را که در دو مسأله قبل گفته شد، از ثلث مال او بردارند، یا وصیّت کرده باشد ثلث مال را به مصرف خود او برسانند ولی مصرف آن رامعیّن نکرده باشد، یا فقط مصرف مقداریاز آن را معیّن کرده باشد، میتوانند مقدار مستحبّ کفن را از ثلث مال او بردارند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی وصیت کرده باشد ان اندازه ای را که از کفن افضل است از ثلث مال او بر دارند یا وصیت کرده باشد ثلث مال را به مصرف خود او برسانند ولی مصرف ان را معین نکرده باشد یا فقط مصرف مقداری از ان را معین کرده باشد می توانند مقدار افضل کفن را از ثلث مال او بردارند
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر کسی وصیت کرده باشد که مقدار مستحب کفن را که در دو مسأله قبل گفته شد؛ از ثلث مال او بردارند؛ یا وصیت کرده باشد ثلث مال را به مصرف خود او برسانند ولی مصرف آن را معین نکرده باشد یا فقط مصرف مقداری از آن را معین کرده باشد؛ می توانند مقدار مستحب کفن را از ثلث مال او بردارند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر کسی وصیت کرده باشد که مقدار مستحب کفن را از ثلث مال او بردارند، یا وصیت کرده باشد ثلث مال را به مصرف خود او برسانند ولی مصرف آن را معین نکرده باشد، یا فقط مصرف مقداری از آن را معین کرده باشد، می توانند مقدار مستحب کفن را از ثلث مال او بردارند.
- [آیت الله خوئی] اگر کسی وصیت کرده باشد که مقدار مستحب کفن را که در دو مسألة قبل گفته شد، از ثلث مال او بردارند، یا وصیت کرده باشد ثلث مال را به مصرف خود او برسانند، ولی مصرف آن را معین نکرده باشد، یا فقط مصرف مقداری از آن را معین کرده باشد، میتوانند مقدار مستحب کفن را از ثلث مال او بردارند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی وصیّت کرده باشد که مقدار مستحب کفن را از ثلث مال او بردارند یا وصیّت کرده باشد که ثلث مال را به مصرف خود او برسانند، ولی مصرف آن را معین نکرده باشد یا فقط مصرف مقداری از آن را معین کرده باشد، میتوانند مقدار مستحب کفن را از ثلث مال او بردارند.