وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
خانمی که عادت او 6 روز می باشد و این ماه روز هشتم لکه بینی دارد، نمی داند از ده روز می گذرد یا خیر، وظیفه او چیست؟
بسمه تعالی: اگر از عادت گذشت بین محرّمات حائض و واجبات مستحاضه جمع کند . والله العالم
بسمه تعالی: اگر از عادت گذشت بین محرّمات حائض و واجبات مستحاضه جمع کند . والله العالم
عنوان سوال:
خانمی که عادت او 6 روز می باشد و این ماه روز هشتم لکه بینی دارد، نمی داند از ده روز می گذرد یا خیر، وظیفه او چیست؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زنی که صاحب عادت عددیه است اگر در طول ماه لکه بینی های منقطع داشت و بعد از سه روز لکه بینی خون با شرایط حیض دید و تا ده روز ادامه یافت. کدام خون را حیض قرار دهد؟
- اگر خانمی برای جلوگیری از بارداری از قرص و یا آمپول استفاده کرده است حکم لکه و خونی که در ایام عادت می بیند چیست؟
- زنی که عادت وقتیه ندارد، پس از گذشت ده روز از حیض قبلی، لکه ی خونی می بیند که نمی داند استمرار دارد یا ندارد. آیا در ماه رمضان می تواند روزه را بخورد یا تا سه روز احتیاط کند؟
- خانمی در حال اعتکاف در ایامی که عادت او نمی باشد لکه های خونی می بیند البته از پاکی آخر او ده روز گذشته است آیا بر او واجب است از مسجد خارج شود؟
- خانم معتکفی در ایام عادت خود لکه ای می بیند و به گمان اینکه حیض می باشد از اعتکاف خارج می شود پس از نیم ساعت یقین می کند که استحاضه بوده است وظیفه اش چیست؟
- زنی عادت او هفت روز می باشد و پس از آن پاک می شود، ولی می داند که اگر قبل از گذشتن ده روز از آغاز حیض نزدیکی کند، لکه ی خون می بیند (و یقین دارد که آن، خون رحم است). آیا می تواند نزدیکی کند؟
- زنی کفاره عمد بر عهده اش بود اگر بمیرد آیا می توان خانمی را اجیر نمود در حالی که می داند که در بین این 31 روز که باید پشت سر هم روزه بگیرد قطعاً حیض می بیند؟
- خانمی که عادت وی مشخص نیست گاهی اوقات از ده روز بیشتر خون می بیند و گاهی اوقات کمتر از ده روز و گاهی کمتر از سه روز، وظیفه اش چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر خانمی که عادت 6 روزه دارد، یک ماه تا روز نهم خون ببیند و روز دهم پاک شود و روز پانزدهم مجددا خون ببیند وظیفه او چیست و چه روزهایی را حیض و چه روزهایی را استحاضه قرار دهد؟
- [آیت الله بهجت] اگر خانمی که عادت 6 روزه دارد یک ماه تا روز نهم خون ببیند و روز دهم پاک شود و روز پانزدهم مجددا خون ببیند، وظیفه او چیست و چه روزهایی را حیض و چه روزهایی را استحاضه قرار دهد؟
- [سایر] اگر لکه بینی 6 روز قبل از عادت ماهانه (که قهوهای رنگ بوده) شروع شود و بدون وقفه تا پایان عادت ماهانه کلا 13 روز شود، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر هفت روز عادت ماهانه زن تمام شود و زن روزه بگیرد اما در روز هشتم یا نهم لکه ای زرد رنگ ببیند که نداند خون حیض است یا ترشحاتی دیگر، وظیفه ی او چیست؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا هر لکه بینی در موقعی که موعد عادت ماهانه باشد حیض است یا باید شرایط خون حیض را داشته باشد ملاک تشخیص چیست؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا هر لکه بینی در موقعی که موعد عادت ماهانه باشد حیض است یا باید شرایط خون حیض را داشته باشد ملاک تشخیص چیست؟
- [آیت الله بهجت] خانمی خونی دیده و نمی داند خون حیض است یا نفاس، مثل آن که احتمال سقط و ولادت را بدهد ولی مطمئن نباشد، چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله سیستانی] آیا زردی بجا مانده از لکه بینی خانمها بر روی لباسها که بعد از شستشو باقی مانده است نجس است یا خیر لکه های بعد از حیض که بعد از شستشو بر روی لباس می ماند چطور ؟
- [آیت الله بهجت] خانمی هستم 50 سال قمری من تمام شد ولی مثل جوانی که سر ماه رگل شدم، خون می بینم. وظیفه ام چیست؟ آیا یائسه هستم؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] خانمی روز هشتم ذی الحجّه خون دید. خیال کرد عادت ماهیانه است، بدین جهت احرامش را تبدیل به حجّ افراد کرد، سپس در عرفات متوجّه شد که مستحاضه است. اکنون وظیفه اش چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- زن هایی که عادت وقتیه دارند; یعنی دو ماه پشت سرهم در وقت معین، خون ببینند، سه دسته اند: 1. زنی که دو ماه پشت سرهم در وقت معین خون حیض ببیند و بعد از چند روز پاک شود ولی شماره روزهای آن در هر دو ماه یک اندازه نباشد; مثلا دو ماه پشت سرهم روز اول ماه خون ببیند ولی ماه اول روز هفتم و ماه دوم روز هشتم از خون پاک شود، که این زن باید روز اول ماه را عادت حیض خود قرار دهد. 2. زنی که از خون پاک نمی شود ولی دو ماه پشت سرهم در وقت معین خون او نشانه های حیض را دارد یعنی غلیط و سیاه و گرم است و با فشار و سوزش بیرون می آید و بقیه خون های او نشانه استحاضه را دارد و شماره روزهایی که خون او نشانه حیض دارد در هر دو ماه یک اندازه نیست. مثلا در ماه اول، از اول ماه تا هفتم و در ماه دوم، از اول ماه تا هشتم خون او نشانه های حیض و بقیه نشانه استحاضه را داشته باشد. این زن هم باید روز اول ماه را روز اول عادت حیض خود قرار دهد. 3. زنی که دو ماه پشت سرهم در وقت معین سه روز یا بیشتر خون حیض ببیند و بعد پاک شود و دو مرتبه خون ببیند و تمام روزهایی که خون دیده با روزهایی که در وسط پاک بوده از ده روز بیشتر نشود ولی ماه دوم کمتر یا بیشتر از ماه اول باشد، مثلا در ماه اول هشت روز و در ماه دوم نه روز باشد. این زن هم باید روز اول ماه را روز اول عادت حیض خود قرار دهد.
- زنهایی که عادت وقتیه و عددیه دارند سه دسته اند: 1. زنی که دو ماه پشت سرهم در وقت معین خون حیض ببیند و در وقت معین هم پاک شود، مثلا دو ماه پشت سرهم از روز اول ماه خون ببیند و روز هفتم پاک شود که عادت حیض این زن از اول ماه تا هفتم است. 2. زنی که از خون پاک نمی شود ولی دو ماه پشت سرهم چند روز معین مثلا از اول ماه تا هشتم خونی که می بیند نشانه های حیض را دارد; یعنی غلیظ و سیاه و گرم است و با فشار و سوزش بیرون می آید و بقیه خون های او نشانه های استحاضه را دارد، عادت او از اول ماه تا هشتم می شود. 3. زنی که دو ماه پشت سرهم در وقت معین خون حیض ببیند و بعد از آنکه سه روز یا بیشتر خون دید، یک روز یا بیشتر پاک شود و دوباره خون ببیند، و تمام روزهایی که خون دیده با روزهایی که در وسط پاک بوده از ده روز بیشتر نشود، عادت او به اندازه تمام روزهایی است که خون دیده و در وسط پاک بوده است و لازم نیست روزهایی که پاک بوده در هر دو ماه یک اندازه باشد.
- غسل های مستحب در شرع مقدّس اسلام بسیار است و از آن جمله است: 1. غسل جمعه; و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر و بهتر است نزدیک ظهر به جا آورده شود و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیّت ادا و قضا تا غروب جمعه به جا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند مستحب است از صبح شنبه تا غروب، قضای آن را به جا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند می تواند روز پنجشنبه و شب جمعه غسل را به امید آن که مطلوب خداوند عالم است به جا آورد و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: (أشْهَدُ أنْ لا إلهَ إلاّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ و أنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ و رَسولُهُ اللّهُمَّ صَلِّ علی مُحَمَّد و آلِ مُحَمَّد و اجْعَلْنی مِنَ التَّوّابینَ و اجْعَلْنی مِنَ المُتَطَهِّرینَ). 2. غسل شب اول ماه رمضان و تمام شب های طاق; مثل شب سوم و پنجم و هفتم ولی از شب بیست و یکم مستحب است همه شب غسل کند و برای غسل شب اول، پانزدهم و هفدهم و نوزدهم و بیستویکم و بیستوسوم و بیستوپنجم و بیستوهفتم و بیستونهم بیشتر سفارش شده است. و وقت غسل شب های ماه رمضان، تمام شب است و بهتر است مقارن غروب یا کمی پیش از آن به جا آورده شود ولی از شب بیستویکم تا آخر ماه بهتر است غسل را بین نماز مغرب و عشا به جا آورد. و نیز مستحب است در شب بیست سوم غیر از غسل اول شب، یک غسل هم در آخر شب انجام دهد. 3. غسل روز عید فطر و عید قربان و وقت آن از اذان صبح است تا غروب و بهتر است آن را پیش از نماز عید به جا آورد. 4. غسل شب عید فطر و وقت آن از اول مغرب است تا اذان صبح وبهتر است در اول شب به جا آورده شود. 5. غسل روز هشتم و نهم ذی الحجّة و در روز نهم بهتر است آن را نزدیک ظهر به جا آورد. 6. غسل روز اول و پانزدهم و بیستوهفتم و آخر ماه رجب. 7. غسل روز عید غدیر و بهتر است پیش از ظهر آن را انجام دهند. 8. غسل روز عید نوروز و پانزدهم شعبان و نهم و هفدهم ربیع الاول و روز بیستوپنجم ذی قعده ولی غسل روز پانزدهم شعبان و غسل های دیگری که تا آخر مسأله ذکر شده رجاءً انجام دهد. 9. غسل دادن بچه ای که تازه به دنیا آمده در زمان تولد تا سه روز. 10. غسل زنی که برای غیرشوهرش بوی خوش استعمال کرده است. 11. غسل کسی که در حال مستی خوابیده.12. غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میّتی که غسل داده اند رسانده. 13. غسل کسی که در موقع گرفتن خورشید و ماه نماز آیات را عمداً نخوانده در صورتی که تمام ماه و خورشید گرفته باشد. 14. غسل کسی که برای تماشای دار آویخته رفته و آن را دیده باشد ولی اگر اتفاقاً یا از روی ناچاری نگاهش بیفتد یا مثلا برای شهادت دادن رفته باشد، غسل مستحب نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] زنی که عادت وقتیه دارد و شماره عادت خویشان خود را حیض قرار می دهد، باید روزی را که در هر ماه اول عادت او بوده، اول حیض خود قرار دهد.مثلا زنی که هر ماه، روز اول ماه خون می دیده و گاهی روز هفتم و گاهی روز هشتم پاک می شده، چنانچه یک ماه، دوازده روز خون ببیند و عادت خویشانش هفت روز باشد،باید هفت روز اول ماه را حیض و باقی را استحاضه قرار دهد.
- [آیت الله بروجردی] زنی که عادت وقتیه دارد و شمارهی عادت خویشان خود را حیض قرار میدهد، باید روزی را که در هر ماه اوّل عادت او بوده اوّلِ حیض خود قرار دهد، مثلاً زنی که هر ماه روز اوّلِ ماه خون میدیده و گاهی روز هفتم و گاهی روز هشتم پاک میشده، چنانچه یک ماه دوازده روز خون ببیند و عادت خویشانش هفت روز باشد، باید هفت روز اوّل ماه را حیض و باقی را استحاضه قرار دهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] زنی که عادت وقتیه دارد و شماره عادت خویشان خود را حیض قرار می دهد باید روزی را که در هر ماه اول عادت او بوده اول حیض خود قرار دهد مثلا زنی که هر ماه روز اول ماه خون می دیده و گاهی روز هفتم و گاهی روز هشتم پاک می شده چنانچه یک ماه دوازده روز خون ببیند و عادت خویشانش هفت روز باشد باید هفت روز اول ماه را حیض و باقی را استحاضه قرار دهد
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . زنی که عادت وقتیه دارد و شماره عادت خویشان خود را حیض قرار می دهد، باید روزی را که در هر ماه اول عادت او بوده، اول حیض خود قرار دهد مثلاً زنی که هر ماه، روز اول ماه خون می دیده و گاهی روز هفتم و گاهی روز هشتم، پاک می شده چنان چه یک ماه، دوازده روز، خون ببیند و عادت خویشانش هفت روز باشد، باید هفت روز اول ماه را، حیض و باقی را استحاضه قرار دهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] زنی که عادت وقتیّه دارد وشماره عادت خویشان خود را حیض قرار میدهد، باید روزی را که در هر ماه اوّل عادت او بوده، اوّل حیض خود قرار دهد، مثلاً زنی که هر ماه، روز اوّل ماه خون میدیده وگاهی روز هفتم وگاهی روز هشتم پاک میشده، چنانچه یک ماه دوازده روز خون ببیند وعادت خویشانش هفت روز باشد، باید هفت روز اوّل ماه را حیض وباقی را استحاضه قرار دهد.
- [آیت الله نوری همدانی] زنی که عادت وقتیه دارد و شمارة عادت خویشان خود را حیض قرار میدهد ، باید روزی را که در هر ماه اول عادت او بوده ، اول حیض خود قرار دهد ، مثلاً زنی که هرماه،روز اول ماه خون می دیده وگاهی روز هفتم وگاهی روز هشتم پاک می شده ، چنانچه یک ماه دوازده روز خون ببیند و عادت خویشانش هفت روز باشد ، باید هفت روز اول ماه را حیض و باقی را استحاضه ، قرار دهد .
- [آیت الله علوی گرگانی] زنهایی که عادت وقتیّه دارند سه دستهاند: اوّل زنی که دو ماه پشت سر هم در وقت معیّن خون حیض ببیند و بعد از چند روز پاک شود ولی شماره روزهای آن در هر دو ماه یک اندازه نباشد، مثلاً دو ماه پشت سر هم روز اوّل ماه خون بیند ولی ماه اوّل روز هفتم وماه دوم روز هشتم ازخون پاک شود، که این زن باید روز اوّل ماه را عادت حیض خود قرار دهد. دوم زنی که ازخون پاک نمیشود ولی دو ماه پشت سر هم در وقت معیّن خون او نشانههای حیض را دارد، یعنی غلیظ وسیاه وگرم است و با فشار وسوزش بیرون میآید وبقیه خونهای او نشانه استحاضه را دارد وشماره روزهایی که خون او نشانه حیض دارد، در هر دو ماه یک اندازه نیست مثلاً در ماه اوّل از اوّل ماه تا هفتم و در ماه دوم از اوّل ماه تا هشتم خون او نشانههای حیض وبقیّه نشانه استحاضه را داشته باشد، که این زن هم باید روز اوّل ماه را روز اوّل عادت حیض خود قرار دهد. سوم زنی که دو ماه پشت سر هم در وقت معیّن سه روز یا بیشتر خون حیض ببیند و بعد پاک شود ودو مرتبه خون ببیند وتمام روزهایی که خون دیده با روزهایی که در وسط پاک بوده از ده روز بیشتر نشود ولی ماه دوم کمتر یا بیشتر از ماه اوّل باشد، مثلاً در ماه اوّل هشت روز و در ماه دوم نه روز باشد که این زن هم باید روز اوّل ماه را روز عادت حیض خود قرار دهد.
- [آیت الله اردبیلی] زنی که عادت وقتیّه دارد و شماره عادت خویشان خود و یا هفت روز را عادت حیض خود قرار میدهد، باید روزی را که در هر ماه اوّل عادت او بوده، اوّل حیض خود قرار دهد، مثلاً زنی که هر ماه در روز اوّل ماه خون میدیده ولی گاهی روز هفتم و گاهی روز هشتم پاک میشده، چنانچه یک ماه دوازده روز خون ببیند و عادت خویشان او هفت روز باشد، باید هفت روز اوّل ماه را حیض و باقی را استحاضه قرار دهد.
- [آیت الله بهجت] زنهای حائض بر شش قسمند: 1 صاحب عادت وقتیه و عددیه؛ و آن زنی است که دو ماه پشت سر هم در وقت معین خون حیض ببیند و شماره روزهای حیض او هم در هر دو ماه یک اندازه باشد، مثل آنکه دو ماه پشت سر هم از اوّل ماه تا هفتم آن خون ببیند. 2 صاحب عادت وقتیه؛ و آن زنی است که دو ماه پشت سر هم در وقت معین، خون حیض ببیند، ولی شماره روزهای حیض او در هر دو ماه یک اندازه نباشد، مثلاً دو ماه پشت سر هم از روز اول ماه خون ببیند ولی ماه اول روز هفتم و ماه دوم روز هشتم از خون پاک شود. 3 صاحب عادت عددیه؛ و آن زنی است که شماره روزهای حیض او در دو ماه پشت سر هم به یک اندازه باشد، ولی وقت دیدن آن دو خون یکی نباشد، مثل آنکه ماه اول از پنجم تا دهم و ماه دوم از دوازدهم تا هفدهم خون ببیند. 4 مضطربه؛ و آن زنی است که چند ماه خون دیده، ولی عادت معینی پیدا نکرده، یا عادتش بههم خورده و عادت تازهای پیدا نکرده است. 5 مبتدئه؛ و آن زنی است که دفعه اولِ خون دیدن او است. 6 ناسیه؛ و آن زنی است که عادت خود را فراموش کرده است. و هر کدام از اینها احکامی دارند که در مسائل بعدی گفته می‌شود.
- [آیت الله خوئی] زنهایی که عادت وقتیه دارند دو دستهاند: (اول): زنی که دو ماه پشتسر هم در وقت معین، خون حیض ببیند و بعد از چند روز پاک شود، ولی شمارة روزهای آن در هر دو ماه یک انداز نباشد. مثلًا دو ماه پشت سر هم روز اول ماه خون ببیند ولی ماه اول روز هفتم، و ماه دوم روز هشتم از خون پاک شود، که این زن باید روز اول ماه را عادت حیض خود قرار دهد. (دوم): زنی که دو ماه پشت سر هم در وقت معین، سه روز یا بیشتر خون حیض ببیند و بعد پاک شود و دو مرتبه خون ببیند و تمام روزهائی که خون دیده با روزهائی که در وسط پاک بوده از ده روز بیشتر نشود ولی ماه دوم کمتر یا بیشتر از ماه اول باشد، مثلًا در ماه اول هشت روز و در ماه دوم نه روز باشد که این زن هم باید روز اول ماه را روز اول عادت حیض خود قرار دهد.