تخلی
تَخَلّی در فقه اسلامی، به معنای دفع ادرار و مدفوع، در باب طهارت ذکر شده و احکامی دارد؛ از جمله اینکه پوشاندن عورت از دیگران در هنگام تخلّی واجب است.
مستحب است در حال تخلّی سر را بپوشاند) آیا این فقط شامل قسمتی که به طور معمول موی سر روییده می شود یا شامل صورت هم می شود؟
بسمه تعالی: استحباب مربوط به سر است نه صورت.والله العالم
بسمه تعالی: استحباب مربوط به سر است نه صورت.والله العالم
عنوان سوال:
مستحب است در حال تخلّی سر را بپوشاند) آیا این فقط شامل قسمتی که به طور معمول موی سر روییده می شود یا شامل صورت هم می شود؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- دیدن موی نامحرم پس از آن که از سر وی جدا شد، جایز است یا خیر؟
- آرایش ریش و موی سر به شکل غیرمتعارف جایز است یا خیر؟
- آنچه در مورد استحباب خضاب آمده است آیا شامل رنگهای شیمیایی نیز می شود؟
- آیا تقلید مختص واجبات و محرمات است یا شامل مستحبات و مکروهات نیز می شود؟
- اگر به موی سر ژل بمالند، آیا مسح سر برای وضو صحیح است؟ حکم نمازی که به این نحو اقامه شده چیست؟
- شخصی جهت ترمیم کچلی سر یا ترمیم ابروها اقدام به کشت مو می کند آیا وضو یا غسل با موی کاشته شده چه صورت دارد؟
- مقصود از عضو واحد در این قاعده چیست و آیا رگ ها و یا موی سر و امثال اینها، عضو واحد محسوب می شود؟
- نگاه کردن و لمس نمودن عضو مبان (عضو گوشتی همراه با استخوان ) از جسد زن مرده بلحاظ شرعی چیست؟ آیا حکم تمام جسد را دارد؟ از قبیل موی سر، دست و پا و غیره.
- قسمتی از فوقانی مسجد (ایوان) بعنوان مرکز فرهنگی و محل مطالعه برادران اشغال گردیده است و حتی پنجره های مسجد را با کائوچو مسدود کرده اند تا سر و صدای مسجد به کتابخانه نیاید، آیا این اقدام شرعاً اشکال دارد؟
- شخصی در وضو اشتباهاً اینطور متوجه شده که اگر مسح سر را دو بار انجام دهد مستحب است و این شخص هم به قصد مستحب دو بار مسح کرده حالا بعد از پی بردن به مسأله، آیا نماز های خوانده شده به این شکل را باید قضاء کند یا لازم نیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر موی سر بین پیشانی و مهر قرار بگیرد (مثلا نیمی از مهر را بپوشاند) آیا سجده درست است؟
- [سایر] اگر هنگام گذاشتن پیشانی روی مهر، قسمتی از موی سر یا چادر بین پیشانی و مهر حایل شود، وظیفه چیست؟
- [آیت الله مظاهری] نگاه کردن به صورت زنان چادرنشین که معمولا قسمتی از موی سر آن‌ها نیز دیده می شود برای مرد نامحرم چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر در موقع گزاردن پیشانی روی مهر قسمتی از موی سر یا چادر، پیشانی را فرا گیرد و مانع چسبیدن پیشانی روی مهر گردد، چه باید کرد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در موقع گذاشتن پیشانی روی مهر قسمتی از موی سر یا چادر، مانع چسبیدن پیشانی روی مهر گردد، چه باید کرد؟
- [آیت الله مظاهری] مردی که معمولاً کلاه گیس یا موی مصنوعی دارد، در هنگام احرام باید بردارد یا می تواند طبق معمول آن را بر سر داشته باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجّه به این که از بین بردن موی سر و صورت و ابرو دیه معیّن دارد، چنانچه جراحتی مثل متلاحمه یا موضحه سبب از بین رفتن قسمتی از موی سر، یا صورت، یا ابرو شود; به گونه ای که دیگر نروید، به علاوه نقص زیبایی ایجاد شود. آیا هم دیه جراحت، و هم دیه مو، و هم ارش زیبایی گرفته می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجّه به این که از بین بردن موی سر و صورت و ابرو دیه معیّن دارد، چنانچه جراحتی مثل متلاحمه یا موضحه سبب از بین رفتن قسمتی از موی سر، یا صورت، یا ابرو شود; به گونه ای که دیگر نروید، به علاوه نقص زیبایی ایجاد شود. آیا هم دیه جراحت، و هم دیه مو، و هم ارش زیبایی گرفته می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] نگاه کردن به صورت زنان چادرنشین که معمولا قسمتی از موی سر آن‌ها نیز دیده می شود برای مرد نامحرم چه حکمی دارد؟ توضیح اینکه آن‌ها به این نوع پوشش عادت کرده اند و اگر تذکر داده شود نمیپذیرند
- [سایر] وقتی در قرآن اشاره ای به پوشاندن موی سر نشده به چه دلیل باید موی سر را از نامحرم پوشاند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- زن باید بدن و موی خود را از مرد نامحرم بپوشاند، بلکه احتیاط واجب آن است که بدن و موی خود را از پسری هم که بالغ نشده، ولی خوب و بد را می فهمد و به حدی رسیده که موردنظر شهوانی است، بپوشاند.
- زن باید در موقع نماز، تمام بدن حتی سر و موی خود را بپوشاند ولی پوشاندن صورت به مقداری که در وضو شسته می شود و دستها تا مچ و پاها تا مچ، خواه روی پا و یا کف آن لازم نیست. اما برای آنکه یقین کند که مقدار واجب را پوشانده است، باید مقداری از اطراف صورت و قدری پائین تر از مچ را هم بپوشاند.
- لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است; ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازه ای بلند است که اگر مثلا شانه کند به صورتش می ریزد، یا به جاهای دیگر سر می رسد، باید بیخ موها را مسح کند; یا فرق سر را باز کرده پوست سر را مسح نماید و اگر موهایی را که به صورت می ریزد یا به جاهای دیگر سر می رسد جلوی سر جمع کند و بر آن‌ها مسح نماید، یا بر موی جاهای دیگر سر، که جلوی آن آمده مسح کند باطل است.
- اگر با اجیر شرط نکنند که نماز را با چه مقدار از مستحبات آن بخواند، باید مقداری از مستحبات نماز را که معمول است به جا آورد.
- کلمات تشهّد باید به عربی صحیح و به طوری که معمول است پشت سر هم گفته شود.
- واجب است انسان وقت تخلی و مواقع دیگر، عورت خود را از کسانی که مکلفند، اگرچه مثل خواهر و مادر با او محرم باشند، و همچنین از دیوانه ممیّز و بچه های ممیّز که خوب و بد را می فهمند، بپوشاند ولی زن و شوهر لازم نیست عورت خود را از یکدیگر بپوشانند.
- اگر موی سر و صورت را با آب قلیل آب بکشند، در صورتی که مو زیاد باشد باید فشار دهند که غساله آن جدا شود.
- لنگ باید از ناف تا زانو; اطراف بدن را بپوشاند. و بهتر آن است که از سینه تا روی پا برسد. و بنابر احتیاط واجب، پیراهن باید از سر شانه تا نصف ساق پا، تمام بدن را بپوشاند و درازی سرتاسری باید به قدری باشد که بستن دو سر آن ممکن باشد و پهنای آن باید به اندازه ای باشد که یک طرف آن روی طرف دیگر بیاید.
- این کارها در موقع تخلی مکروه است: 1. نشستن روبروی خورشید و ماه ولی اگر عورت خود را به وسیله ای بپوشاند مکروه نیست. 2. نشستن روبروی باد. 3. تخلی در جاده و خیابان و کوچه و درب خانه و زیر درختی که میوه می دهد. 4. چیز خوردن. 5. توقف زیاد. 6. تطهیر کردن با دست راست. 7. حرف زدن; ولی اگر ناچار باشد یا ذکر خدا بگوید اشکال ندارد. 8. ایستاده بول کردن. 9. بول کردن در زمین سخت و سوراخ جانوران و در آب; خصوصاً آب ایستاده.
- بین جمله های اذان و اقامه باید خیلی فاصله نشود و اگر بین آن‌ها بیشتر از معمول فاصله بیندازد، باید دوباره آن را از سر بگیرد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است در موقع تخلی جایی بنشیند که کسی او را نبیند و موقع وارد شدن به مکان تخلی اول پای چپ و موقع بیرون امدن اول پای راست را بگذارد و همچنین مستحب است در حال تخلی سر را بپوشاند و تقنع نماید و سنگینی بدن را بر پای چپ بیندازد
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مستحب است در موقع تخلی جائی بنشیند که کسی او را نبیند و موقع وارد شدن به مکان تخلی؛ اول پای چپ و موقع بیرون آمدن؛ اول پای راست را بگذارد و همچنین مستحب است در حال تخلی سر را بپوشاند و سنگینی بدن را بر پای چپ بیندازد.
- [آیت الله سیستانی] مستحب است در موقع تخلّی جائی بنشیند که کسی او را نبیند ، و موقع وارد شدن به مکان تخلّی ، أول پای چپ ، و موقع بیرون آمدن ، أول پای راست را بگذارد ، و همچنین مستحب است در حال تخلّی سر را بپوشاند و سنگینی بدن را بر پای چپ بیندازد .
- [آیت الله اردبیلی] مستحب است در هنگام تخلّی (دفع ادرار و مدفوع) جایی بنشیند که کسی او را نبیند و هنگام وارد شدن به مکان تخلی، اوّل پای چپ و هنگام بیرون آمدن، اوّل پای راست را بگذارد. همچنین مستحب است در حال تخلی سر را بپوشاند و سنگینی بدن را بر روی پای چپ بیندازد.
- [آیت الله خوئی] مستحب است در موقع تخلی جایی بنشیند که کسی او را نبیند، و موقع وارد شدن بهجای تخلی اول پای چپ، و موقع بیرون آمدن، اول پای راست را بگذارد، و همچنین مستحب است در حال تخلی سر را بپوشاند، و سنگینی بدن را بر پای چپ بیندازد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است در موقع تخلّی جایی بنشیند که کسی او را نبیند و موقع وارد شدن به جای تخلّی، اول پای چپ و هنگام بیرون آمدن، اول پای راست را بگذارد و همچنین مستحب است در حال تخلّی سر را بپوشاند و سنگینی بدن را بر پای چپ بیندازد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مستحب است در موقع تخلی جایی بنشیند که کسی او را نبیند و موقع وارد شدن بمکان تخلی، اول پای چپ و موقع بیرون آمدن، اول پای راست را بگذارد و هم چنین مستحب است در حال تخلی سر را بپوشاند و سنگینی بدن را بر پای چپ بیندازد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است در موقع تخلی جایی بنشیند که کسی او را نبیند، و موقع وارد شدن به مکان تخلّی، اول پای چپ و موقع بیرون آمدن، اول پای راست را بگذارد. و همچنین مستحب است در حال تخلی سر را بپوشاند وسنگینی بدن را برپای چپ بیندازد.
- [آیت الله بروجردی] مستحب است در موقع تخلّی جایی بنشیند که کسی او را نبیند و موقع وارد شدن به مکان تخلّی، اوّل پای چپ و موقع بیرون آمدن، اوّل پای راست را بگذارد و همچنین مستحب است در حال تخلّی سر را بپوشاند و سنگینی بدن را بر پای چپ بیندازد.
- [امام خمینی] مستحب است در موقع تخلی جایی بنشیند که کسی او را نبیند، و موقع وارد شدن به مکان تخلی اول پای چپ و موقع بیرون آمدن اول پای راست را بگذارد. و همچنین مستحب است در حال تخلی سر را بپوشاند، و سنگینی بدن را بر پای چپ بیندازد.