اطعام
غذا دادن را اطعام گویند. در فقه از آن در باب‌های طهارت ، صوم ، حج ، جهاد ، تجارت ، نکاح ، کفّارات ، اطعمه و اشربه ، غصب و ارث سخن رفته است.
شخصی روزه را به حرام باطل کرده آیا می تواند پولی که معادل اطعام 60 فقیر است را بپردازد؟
بسمه تعالی: باید شصت مسکین را اطعام کند و پرداخت مبلغ کافی نیست، و دفتر مراجع تسهیلاتی در این مورد دارند، علاوه بر این باید شصت روز روزه بگیرد . والله العالم
بسمه تعالی: باید شصت مسکین را اطعام کند و پرداخت مبلغ کافی نیست، و دفتر مراجع تسهیلاتی در این مورد دارند، علاوه بر این باید شصت روز روزه بگیرد . والله العالم
پاسخ:
بسمه تعالی: باید شصت مسکین را اطعام کند و پرداخت مبلغ کافی نیست، و دفتر مراجع تسهیلاتی در این مورد دارند، علاوه بر این باید شصت روز روزه بگیرد . والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر کسی در قضای روزه ی ماه رمضان، بعد از ظهر افطار کند و از حرام بودن افطار اطلاعی نداشته است، آیا کفاره (دادن ده مُد طعام به ده فقیر) بر او واجب است؟
- شخصی وصیت کرده بود که پس از کفن و دفن و مقداری نماز و روزه، ثلث اموالش را به فقیر بدهند، لکن ورّاث، اموال را تقسیم و در ثلث، به وصیت عمل نکردند و سهم خود را یکی پس از دیگری فروختند. اکنون پس از گذشت چند سال حاضر شده اند که به وصیت عمل کنند. لطفاً وظیفه ی ایشان را مشخص نمایید؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] دختری چند سال روزه های خود را نگرفته و از طرفی می باید برای خودش جهیزیّه تهیه کند، اگر بخواهد برای هر روز 60 فقیر اطعام کند جمعاً چقدر می شود؟ آیا دادن کفاره مقدّم است یا تهیّه جهیزیه؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دختری 4 سال روزه های خود را نگرفته و از طرفی می باید برای خودش جهیزیّه تهیه کند، اگر بخواهد برای هر روز 60 فقیر اطعام کند جمعاً چقدر می شود؟ آیا دادن کفاره مقدّم است یا تهیّه جهیزیه؟
- [آیت الله مظاهری] شخصی پس از سالها که به نماز و روزه و....اهمیت نمی داده است اکنون توبه کرده و با توجه به استطاعت مالی که دارد می خواهد به حج مشرّف شود ولی در مورد روزه هائی که طی سالها عمداً خورده است، اگر بخواهد جبران کند و کفّاره آن را بپردازد، آن تعداد روزه(به ازای هر روز 60 روزه) را نمی تواند بگیرد. پس باید برای هر روزه 60 فقیر را اطعام کند و در این صورت استطاعت او برای انجام حج ساقط می شود حال بفرمائید به فتوای حضرتعالی چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله سیستانی] آیا می توان در کفاره جمع به جای 60 روز روزه به 60 فقیر طعام داد؟
- [سایر] سلام پول اطعام 60 فقیر دقیقا چند تومان میشه؟ برای کفاره روزه میپرسم طبق نظر رهبری تشکر و آیا نهاد رهبری یا جایی مربوط به آن شماره کارت یا حسابی دارن که راحت انتقال وجه بدیم ؟ تشکر
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که روزه ماه مبارک رمضان را بدون عذر شرعی باطل کند، اگر بخواهد بعنوان کفّاره شصت فقیر را اطعام کند، آیا می تواند قیمت آن را حساب کرده و پول آن را به فقیر بدهد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی به جهت مریضی روزه ماه رمضان را نگرفته، آیا می تواند پول کفاره تأخیر آن را به فقیر بپردازد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] چنانچه شخصی بابت روزه ماه مبارک رمضان کفّاره بدهکار باشد و بخواهد بابت آن شصت فقیر یا بیشتر را اطعام نماید آیا می تواند کل مبلغ کفّاره را به یک فقیر یا یک خانواده فقیر بدهد اگر نه چنانچه به شصت فقیر دسترسی نداشت تکلیف او چیست؟
- [آیت الله مظاهری] شخصی مقداری کفّاره روزه بدهکار است، آیا میتواند مبلغ کفاره را بر اساس پول گندم محاسبه کند و با آن پول، مرغ، گوشت و یا خوراکی دیگری که فقیر به آن نیاز دارد بخرد و به فقیر بپردازد؟
- [آیت الله سیستانی] آیا در موضوع کفاره روزه بجای اطعام ده فقیر میتواند پول ده پرس غذای متوسط را به صندوق مستمندان واریز کرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که قضای روزه رمضان را گرفته، اگر بعدازظهر عمداً کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد، باید به ده فقیر، هر کدام یک مدّ، طعام دهد. و اگر نمی تواند باید سه روز پی در پی روزه بگیرد. جاهائی که فقط قضای روزه واجب است
- اگر روزه دار کاری که حلال است و روزه را باطل می کند، انجام دهد، مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می کند، انجام دهد، مثلاً غذای حرامی بخورد، یک کفّاره کافی است.
- اگر نذر کند که روز معینی را روزه بگیرد، چنانچه در آن روز عمداً روزه خود را باطل کند کفاره آن مانند کفاره ماه رمضان است یعنی باید یک بنده آزاد نماید یا دو ماه پی در پی روزه بگیرد یا به شصت فقیر طعام دهد.
- رساندن غبار غلیظ به حلق، بنابر احتیاط واجب روزه را باطل می کند، چه غبار چیزی باشد که خوردن آن حلال است مثل آرد، یا غبار چیزی باشد که خوردن آن حرام است.
- اگر از اول قصدش این باشد پول حرام به حمامی بدهد، غسل او باطل است. ولی اگر قصدش این باشد از پولی که خمس آن را نداده بدهد، غسل او صحیح است، ولی باید مقدار خمس را از مال دیگر بدهد.
- هرگاه اعتکاف واجب را با نزدیکی با همسر خود هر چند در شب باطل کند، باید کفاره بدهد. و کفاره آن کفاره ماه رمضان است، یعنی باید یکی از سه چیز را انجام دهد: غلامی را آزاد کند، یا شصت روز پشت سر هم روزه بگیرد، و یا شصت فقیر را سیر کند.
- هر چیزی که روزه را باطل می کند، مایه بطلان اعتکاف می شود، به شرط این که در روز انجام بگیرد، زیرا روزه یکی از ارکان اعتکاف است. و بطلان روزه، مایه باطل شدن اعتکاف می شود، ولی برخی از چیزها مطلقاً مایه بطلان اعتکاف است، مانند جماع و معاشرت های جنسی با زن و بوسیدن و دست دادن. و احتیاط آن است که اگر در اعتکاف خرید و فروش غیر ضروری انجام داد و یا بوی خوش به کاربرد اعتکاف خود را به پایان برساند و اگر واجب بود، قضا کند. هرگاه یکی از محرمات ، از فرد معتکف از روی سهو سر زد، اعتکاف او صحیح است، ولی اگر سهواً با همسر خود نزدیکی کرد، اعتکاف او باطل می شود، و اگر اعتکاف واجب بوده، باید قضا کند، و اگر مستحب بود، آن را به پایان برساند.
- در چند مورد معامله باطل است: اول :خرید و فروش عین نجس مثل: بول و غائط و خون و خوک و سگ ولی خرید و فروش خون برای معالجه بیماران و خرید و فروش سگ شکاری و نگهبان جایز است. دوم :خرید و فروش مال غصبی مگر آنکه صاحبش اذن دهد. سوم: خرید و فروش چیزهائی که ارزش مالی ندارد. چهارم :معامله چیزی که منافع معمولی آن حرام باشد، مثل آلات قمار و موسیقی. پنجم: معامله ای که در آن ربا باشد. ششم: فروختن اجناس تقلبی که خریدار از وضع آن خبر نداشته باشد.و فروختن روغنی که آن را با پیه مخلوط کرده است و این عمل را غش می گویند، از پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) منقول است که فرمود: کسی که در معامله با مسلمانان غش کند یا به آنان ضرر بزند یا تقلب و حیله نماید، از ما نیست و هر که با برادر مسلمان خود غش کند، خداوند برکت روزی او را می برد و راه معاش او را می بندد و او را به خودش واگذار می کند. هفتم :خرید و فروش اعضای بدن مانند کلیه و امثال آن و اگر پولی می گیرد آن را در مقابل اجازه برداشتن عضو در بدن، بگیرد نه در مقابل اصل و در هر حال این کار در صورتی جائز است که برای دهنده عضو، ایجاد خطر نکند. هشتم :خرید و فروش اراضی موات پیش از آنکه آن را احیاء کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نذر کند که روز معیّنی را روزه بگیرد، چنانچه در آن روز عمداً روزه خود را باطل کند باید یک بنده آزاد کند، یا دو ماه پی در پی روزه بگیرد یا شصت فقیر را اطعام کند، یعنی کفاره نذر را بدهد و قضای آن را هم بگیرد.
- [آیت الله بهجت] کسی که قضای روزه ماه رمضان گرفته است، در صورت وسعت وقت پیش از ظهر میتواند افطار کند و آن قضا را در وقت دیگری انجام دهد، ولی افطار بعد از ظهر حرام است، و اگر بعد از ظهر افطار کند باید کفاره بدهد و کفاره او اطعام ده فقیر و در صورت عدم توانایی سه روز روزه گرفتن است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر نذر کند که روز معینی را روزه بگیرد، چنان چه در آن روز عمداً روزه خود را باطل کند، در کفاره آن دو قول است: یکی این است که یک بنده آزاد نماید و یا دو ماه پی درپی روزه بگیرد یا به شصت فقیر طعام دهد و این قول در صورت اختیار آزاد کردن بنده یا اطعام شصت فقیر مطابق با احتیاط است و قول دیگر تخییر بین آزاد کردن یک بنده و طعام دادن به ده فقیر یا پوشاندن آن‌ها و اگر هیچ یک را نتواند، سه روز پی درپی روزه بگیرد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر روزه دار کاری که حلال است و روزه را باطل می کند ، انجام دهد ، مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می کند انجام دهد ، مثلاً غذای حرامی بخورد دو ماه روزه بگیرد یا شصت فقیر را سیر کند کافی است .
- [آیت الله وحید خراسانی] انچه از اقسام حواله های بانکی و تطبیق انها با عناوین فقهی گذشت نسبت به اشخاص هم جاری است مانند این که کسی مبلغی در محلی به شخصی بدهد که ان مبلغ و یا معادل ان را در محل دیگر دریافت کند و ان شخص مبلغی اضافه بگیرد و یا مبلغی از شخصی در محلی بگیرد و معادل ان را با اضافه ای در شهر یا کشور دیگر بپردازد
- [آیت الله مظاهری] اگر جنسی را نقد بخرد و قیمت آن را از پولی که خمس آن را نداده بپردازد آن معامله باطل است. ولی اگر نسیه بخرد و بعداً از پولی که خمس آن را نداده است بپردازد معامله صحیح است ولی به مقدار خمسِ آن پول، به فروشنده مدیون است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر با عین پولی که خمس یا زکوة آن را نداده لباس بخرد حکم لباس غصبی را دارد و نماز خواندن در آن لباس باطل است، و چنانچه لباس را به نسیه بخرد یا قرض کند و قصد داشته باشد که قیمت یا عوض آن را از پولی که خمس یا زکات آن را نداده یا از مال حرام بپردازد نماز با آن لباس باطل است. شرط سوّم:
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر قسم بخورد که کاری را انجام دهد یا ترک کند، مثلاً قسم بخورد که روزه بگیرد، یا دود استعمال نکند، چنان چه عمداً مخالفت کند، باید کفاره بدهد یعنی: یک بنده آزاد کند، یا ده مسکین را اطعام کند یا ده فقیر را بپوشاند، و اگر اینها را نتواند، باید سه روز روزه بگیرد، و باید روزه پی درپی باشد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بخواهد پول حرام یا پولی که خمس آن را نداده به حمامی بدهد ، غسل او باطل است .
- [آیت الله بروجردی] اگر بخواهد پول حرام یا پولی که خمس آن را نداده به حمامی بدهد، غسل او باطل است.