تفریط
كوتاهی كردن؛ مسامحه نمودن. (در مقابل افراط)
اگر عامل مال گمشده را پیدا کند ولی بر اثر افراط و تفریط تلف شود و عامل بدل را رد کند آیا مستحق اجرت می باشد؟
بسمه تعالی: در فرض سؤال پس از پرداخت مثل و یا قیمت، اقل الأمرین از اجرت المثل و اجرت المسمی احتیاطاً پرداخته شود و به این سؤال قبلاً نیز پاسخ داده شد . والله العالم
بسمه تعالی: در فرض سؤال پس از پرداخت مثل و یا قیمت، اقل الأمرین از اجرت المثل و اجرت المسمی احتیاطاً پرداخته شود و به این سؤال قبلاً نیز پاسخ داده شد . والله العالم
عنوان سوال:
اگر عامل مال گمشده را پیدا کند ولی بر اثر افراط و تفریط تلف شود و عامل بدل را رد کند آیا مستحق اجرت می باشد؟
پاسخ:
بسمه تعالی: در فرض سؤال پس از پرداخت مثل و یا قیمت، اقل الأمرین از اجرت المثل و اجرت المسمی احتیاطاً پرداخته شود و به این سؤال قبلاً نیز پاسخ داده شد . والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- هرگاه جاعل، عقد جعاله را فسخ کند ولی عامل مطلع نشود و عمل را انجام دهد آیا عامل مستحق اجرت می باشد؟
- هرگاه جاعل از اجرتی که اعلان کرده بود به اجرت کمتر عدول کند و عامل اطلاع نداشته باشد مستحق چه مقدار اجرت می باشد؟
- هرگاه جاعل، جعاله را فسخ کند و عامل کارهای مقدماتی را انجام داده باشد آیا مستحق اجرت المثل است ؟
- هرگاه عامل پیش از اطلاع از قراردادی که جاعل تعیین کرده، آن کار را انجام دهد مستحق اجرت می باشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] شخصی نذر کرده گوسفند معیّنی را روز هفتم محرم ذبح کند. اگر روز ششم گوسفند بدون افراط و تفریط تلف شود، آیا نذر کننده باید چیزی جریمه بدهد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا قرار دادن نیمی از مال گمشده به عنوان اجرت پیدا کردن آن در جعاله اشکالی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا مستاجر می تواند شرط نماید که هرگاه مال مورد اجاره با تعدّی و تفریط او تلف شود، مسئولیّتی نداشته باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر در نذر شرعی قبل از فرا رسیدن موعد آن، منذور (مثل این که حیوانی باشد یا موردی باشد که دارای رشد و نمو و یا قابلیت افزایش داشته باشد) تلف شود، افراط و تفریط مدخلیتی در بری شدن ذمه از نذر خواهد داشت؟
- [آیت الله بروجردی] نایب حج هرگاه بعد از احرام و دخول حرم بمیرد، آیا مجزی از منوب عنه میباشد یا خیر؟ و آیا مستحق اُجرت میباشد یا نه؟ و هرگاه قبل از دخول حرم بمیرد، آیا مستحق اجرت میباشد یا خیر؟ و آیا دو مرتبه لازم است بر ورثه منوب عنه یا نایب حج از مال منوب عنه یا نایب؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی وصیت کرد که ثلث مال او را در نماز و روزه و رد مظالم و برگزاری مراسم ترحیم خرج کنند. ولی وصی مقداری بیش از 41 ثلث آن را صرف مراسم ترحیم کرده است. آیا برئ الذمه است یا خیر؟ و آیا وصی یا ناظر می توانند مقداری از ثلث را به عنوان اجرت کاری که می کنند بردارند؟
- [آیت الله بهجت] کسی که پول را به کسی می دهد تا کار کند و هر چه سود کرد نصف آن را به مالک بدهد و ضمن مضاربه شرط می کند که اگر تلف یا خسارتی متوجه سرمایه شد، عامل ضامن باشد که از مال خودش جبران کند، اشکال دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] حدود 14 سال پیش با همسرم به عقد نکاح یکدیگر در آمدیم و زندگی خوبی و خوشی را با عشق و علاقه شروع کردیم و نتیجه این زندگی یک فرزند 12 ساله دختر میباشد. به دلایلی ایشان منزل را ترک و قصد جدایی دارد. و جدا از نفقه و مهریه، مطالبه اجرتالمثل نیز نموده. با توجه به اینکه زندگی ما با عشق و علاقه بود هیچ قول و شرطی راجع به اینکه ایشان در طول زندگی حقوقی دریافت یا در ضمن عقد نکاح در این زمینه شرطی ذکر شود وجود نداشته. حال آیا ایشان از نظر فقهی و شرعی مستحق اجرتی میباشد؟ در ضمن ایشان می‌گویند من با خودم نیت کردم هر وقت دیگر نخواستم زندگی کنم اجرت سنوات قبل را بگیرم. آیا با این وجود که بنده بعد از 14 سال از نیت ایشان در حال جدایی باخبر میشوم و صحت این موضوع از نظر اینجانب صد در صد رد می‌شود از نظر شرعی و فقهی درست است یا خیر که ایشان مستحق اجرتی میباشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] پدرم پس از سکته مغزی و بستری شدن در بیمارستان، بعد از دو روز بیهوشی از مرگ نجات یافته، و از بیمارستان مرخّص شد. نامبرده که در حال صحّت جسمی و فکری کامل نبود بنا به توصیه یک نفر، ملک خود را بین پسر و دخترش بطور مساوی تقسیم کرد، و این تقسیم به خاطر دریافت سند عادی از ثبت اسناد به صورت خرید و فروش نوشته شده است، بدین گونه که فروشنده پدرم و خریدار هر یک از فرزندان هستند; ولی در واقع هیچ گونه مبادله ای صورت نگرفته، و از طرف خریداران هیچ مبلغی پرداخت نشده، و قبض و اقباضی صورت نگرفته است، لطفاً در این باره به پرسش‌های زیر پاسخ دهید: الف) آیا شخص مذکور با چنین حالی، که در اثر سکته مغزی قسمتی از مغزش از کار افتاده، می تواند شخصاً به نقل و انتقال مالی دست بزند؟ ب) آیا تقسیم مزبور در تمام مال نافذ است، یا نسبت به ثلث مال اثر دارد؟ ج) آیا نوشتن قرار داد بیع بدون نقل و انتقال مال، و یا ردّ و بدل اسناد، صحیح است؟
- [آیت الله خامنه ای] اخیراً طی توافقی که سازمان حج و زیارت با بانک ملی ایران بعمل آورده، متقاضیانِ حج تمتع با مراجعه به بانک، مبلغ یک میلیون تومان به صورت قرارداد مضاربه ای به نام خود به حسابی در بانک ملی واریز نموده، فیش آن را دریافت می دارند، این پول تا هنگام تشرف به نام واریز کننده و در حساب شخصی او باقی می ماند و طبق قرارداد مکتوب مبلغی در حدود 17% به دارنده حساب در پایان هر سال منفعت مضاربه تعلّق می گیرد. سازمان حج و زیارت فقط برای کسانی که زودتر ثبت نام کرده اند اولویت قائل شده و پس از حدود سه سال نوبت اشخاص را اعلام و در صورت تمایل آن‌ها را به حج اعزام می دارد. زمان اعزام که فرا رسید واریز کننده، پولی را که در حساب مضاربه ای خود دارد از بانک اخذ و همراه با مانده هزینه ها به حساب حج و زیات واریز می نماید و سپس به حج مشرف می شود. حال خواهشمند است با عنایت به اینکه قرارداد مذکور به صورت کتبی بوده و شفاهاً گفتگویی بین صاحب پول و بانک رد و بدل نمی شود. بفرمایید مبلغ درصدی که صاحب مال به عنوان منفعت مضاربه دریافت می کند چه صورتی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر مالک مالی را به عامل بدهد که با آن کار کند آن مال در دست عامل امانت است و اگر تلف شد عامل ضامن نیست، و اگر شرط ضمان کند معامله صحیح است و شرط، ضمان آور نیست گرچه آن شرط در ضمن عقد دیگری باشد، بنابراین اگر مال تلف شد از مال مالک رفته است و ضمانی بر عامل نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر طلا و نقره را عاریه نماید و اتفاقاً بدون افراط و تفریط از بین برود ضامن است هرچند شرط هم نکرده باشند. بلی اگر ضمن عاریه کردن طلا و نقره شرط کند که اگر از بین رفت ضامن نباشد و اتفاقاً تلف شود ضامن نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چنانچه عامل ادّعا کند که مال تلف شده یا ضرر کرده یا سود حاصل نشده است و مالک انکار کند و بینه نداشته باشد قول عامل با قسم مقدم است.
- [آیت الله وحید خراسانی] عامل نمی تواند سرمایه ای که از مالک گرفته بدون اذن او با مال خود یا مال دیگری مخلوط کند هر چند به این عمل مضاربه باطل نمی شود ولی اگر مال را مخلوط کند و تلف شود ضامن است
- [آیت الله مظاهری] اگر عامل زیاده‌روی یا کوتاهی در حفظ سرمایه کند و یا به شرایط عمل نکند و مال تلف شود، ضامن سرمایه است.
- [آیت الله مظاهری] عامل، باید مال را در تجارت صرف کند، امّا اگر پولی را به عامل بدهد تا آن را در زارعت صرف کند یا استخراج معدن کند و در منافع شریک باشند، معامله صحیح است، و اگر مال تلف شد عامل ضامن نیست، گرچه احکام مضاربه را ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] هرگاه خریدار کالا را برای دیدن یا تصمیم گرفتن از فروشنده بگیرد و مدّتی نزد او بماند و از بین برود، در صورتی که صاحب مال شرط کرده باشد که عاریه مضمونه باشد یا خریدار در حفظ آن افراط و تفریط کرده باشد، باید عوض آن را به صاحبش بپردازد.
- [آیت الله علوی گرگانی] جعاله آن است که انسان قرار بگذارد در مقابل کاری که برای او انجام میدهند، مال معیّنی بدهد مثلاً بگوید هرکس گمشده مرا پیدا کند، ده تومان به او میدهم و به کسی که این قرار را میگذارد جاعل و به کسی که کار را انجام میدهد عامل می‌گویند وفرق بین جعاله واین که کسی را برای کاری اجیر کنند، این است که در اجاره بعد از خواندن صیغه، اجیر باید عمل را انجام دهد و کسی هم که او را اجیر کرده اجرت را بدهکار می‌شود، ولی در جعاله عامل میتواند مشغول عمل نشود وتا عمل را انجام ندهد، جاعل بدهکار نمیشود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] جعاله) آن است که انسان قرار بگذارد در مقابل کاری که برای او انجام میدهند مال معیّنی بدهد، مثلاً بگوید: هر کس گمشده مرا پیدا کند، ده هزار تومان به او میدهم و به کسی که به این امر ملتزم می‌شود (جاعل) و به کسی که کار را انجام میدهد (عامل) می‌گویند. و فرق بین جعاله و اجاره این است که در اجاره بعد از بستن قرارداد، اجیر باید عمل را انجام دهد و کسی هم که او را اجیر کرده اجرت را به او بدهکار می‌شود، ولی در جعاله اگر چه عامل شخص معیّنی باشد میتواند مشغول عمل نشود و تا عمل را انجام ندهد جاعل بدهکار نمیشود.
- [آیت الله اردبیلی] (جعاله) یعنی انسان قرار بگذارد در مقابل کاری که برای او انجام میدهند، مال معیّنی بدهد؛ مثلاً بگوید: (هر کس گمشده مرا پیدا کند صد تومان به او میدهم). به کسی که این قرار را میگذارد (جاعل) و به کسی که کار را انجام میدهد (عامل) می‌گویند و فرق بین جعاله و اجاره اشخاص این است که در اجاره بعد از خواندن صیغه، اجیر باید عمل را انجام دهد و کسی هم که او را اجیر کرده اجرت را به او بدهکار می‌شود، ولی در جعاله عامل میتواند مشغول عمل نشود و تا عمل را انجام نداده، جاعل بدهکار نمیشود.