تقسیم
تقسیم (بلاغت)، استیفای اقسام موجود برای یک شیء و بیان وضع آنها است.
هرگاه پدر و پسری بمیرند و ندانیم کدام یک زودتر از دیگری مرده است، تقسیم ارث چگونه است؟
بسمه تعالی: اگر تقدّم و تأخّر یا تقارن مرگ آن دو را ندانیم، هر دو از اصل مالِ یکدیگر ارث می برند; یعنی پسر از ترکه ی پدر ارث می برد و پدر از ترکه ی پسر، نه از آنچه که از دیگری ارث برده است. والله العالم
بسمه تعالی: اگر تقدّم و تأخّر یا تقارن مرگ آن دو را ندانیم، هر دو از اصل مالِ یکدیگر ارث می برند; یعنی پسر از ترکه ی پدر ارث می برد و پدر از ترکه ی پسر، نه از آنچه که از دیگری ارث برده است. والله العالم
پاسخ:
بسمه تعالی: اگر تقدّم و تأخّر یا تقارن مرگ آن دو را ندانیم، هر دو از اصل مالِ یکدیگر ارث می برند; یعنی پسر از ترکه ی پدر ارث می برد و پدر از ترکه ی پسر، نه از آنچه که از دیگری ارث برده است. والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- هرگاه پدر و پسری همزمان بمیرند، تقسیم ارث آنها چگونه است؟
- مردی مرده است و فرزندی ندارد، ولی همسرش حامله به پسری است. آیا بعد از به دنیا آمدن پسر، قضای نمازهای پدر به عهده ی اوست؟
- زوجه مرده است فقط شوهر و دو خواهر ناتنی دارد نحوه تقسیم ارثیه چگونه است؟
- حدود چند سال قبل پدر از دنیا رفت، تاکنون یکی از وراث موافقت بر تقسیم خانه ای که به ارث رسیده نکرده، وظیفه شرعی برخی از وراث در مورد استفاده از ارثیه چیست؟
- مردی مرتد شد و بعد از ارتداد اموال او بر طبق احکام ارث تقسیم گشت. بعد از تقسیم ارث، دوباره مسلمان شد. آیا اموال او عودت داده می شود؟
- آیا بیمه عمر مرحوم جزء ماترک است آیا به شکل ارث تقسیم می شود؟
- اگر زوج بمیرد و غیر از زوجه وارثی نباشد ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر ورثه از پرداخت ارث زوجه امتناع کند آیا می توانند اموال را بین خودشان تقسیم کنند؟
- اگر پدر املاکی را به فرزند به عنوان سهم ارث تملیک کند و فرزند نیز نوشته ای به پدر بدهد بر اینکه حق سهم ارث را دریافت کرده ام و پس از آن حقی ندارم و هرگونه ادعا را از خود سلب می نمایم آیا پس از فوت پدر حق ارث آنها ساقط می شود؟
- بچه های دوقلویی که نمی دانیم کدام زودتر به دنیا آمده است، نماز قضای پدر بر عهده کدام یک می باشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] پدری از دنیا می‌رود و دو پسر بجای میگذارد. قبل از تقسیم ارث یکی از دو پسر نیز میمیرند و این پسری که مرده، دارای یک فرزند پسر و یک دختر می‌باشد. سهم ارث آن دختر و پسر از ارث پدر بزگشان چقدر خواهد بود؟ آیا یک سهم عموی آنها میبرد و یک سهم به مجموع آن پسر و دختر میرسد یا این که یک سهم عمو میبرد و یک سهم پسرمیبرد و یک نیم سهم دختر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر فقط پدر و مادر از گروه اول ارث موجود باشد ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر فقط پدر و مادر از گروه اول ارث موجود باشد ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] پدر و پسری همزمان با هم در اثر یک سانحه تصادف به رحمت حق پیوسته اند. پدر دارای سه فرزند دیگر نیز می باشد، از طرف دیگر پسر که همراه پدر مرده است نیز دارای چهار فرزند می باشد، آیا از ارث پدر بزرگ به این فرزندان یتیم چیزی می رسد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر ورثه میت فقط پدر و مادر و یک دختر باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر ورثه میت فقط پدر و مادر و یک پسر باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] نحوه تقسیم ارث بین پدر بزرگ و مادر بزرگ چگونه است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] نحوه تقسیم ارث بین پدر بزرگ و مادر بزرگ چگونه است؟
- [آیت الله نوری همدانی] ارث پدر و مادر پس از فوت بین دختر و پسر چگونه تقسیم می‌شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر از ورثه میت فقط پدر بزرگ یا مادربزرگ موجود باشد ارث چگونه تقسیم می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر وارث میّت فقط پدر و مادر و یک پسر باشد، مال را شش قسمت می کنند، پدر و مادر هر کدام یک قسمت و پسر چهار قسمت آن را می برد و اگر چند پسر یا چند دختر باشند، آن چهار قسمت را به طور مساوی بین خودشان قسمت می کنند و اگر پسر و دختر باشند، آن چهار قسمت را طوری تقسیم می کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
- هر گاه بخواهند ارث را تقسیم کنند، در صورتی که میت بچه ای داشته باشد که در شکم مادر است، و در طبقه او وارث دیگری هم مانند اولاد و پدر و مادر باشد. برای بچه ای که در شکم است، که اگر زنده به دنیا بیاید، ارث می برد. سهم دو پسر را کنار می گذارند. ولی اگر احتمال بدهند بیشتر است، مثلاً احتمال بدهند که زن به سه بچه حامله باشد، سهم سه پسر را کنار می گذارند. و چنانچه مثلاً یک پسر یا یک دختر به دنیا آمده; زیادی را ورثه بین خودشان تقسیم می کنند.
- دسته دوم از کسانی که به واسطه خویشی ارث می برند جد یعنی پدر بزرگ و جده یعنی مادربزرگ و برادر و خواهر میت است و اگر برادر و خواهر نداشته باشد، اولادشان ارث می برند.
- اگر عمو و عمه و دائی و خاله خود میّت و اولاد آنان و اولاد اولاد آنان نباشند، عمو و عمه و دائی و خاله پدر و مادر میت ارث می برند و اگر اینها نباشند، اولادشان ارث می برند و اگر اینها هم نباشند، عمو و عمه و دائی و خاله جد و جده میّت و اگر اینها نباشند، اولادشان ارث می برند.
- پدر و جد شوهر، هر چه بالا روند و پسر و نوه پسری و دختری او هر چه پائین آیند، چه در موقع عقد باشند، یا بعداً به دنیا بیایند، به زن او محرم هستند.
- پدر و جد شوهر، هر چه بالا روند و پسر و نوه پسری و دختری او هر چه پائین آیند، چه در موقع عقد باشند، یا بعداً به دنیا بیایند، به زن او محرم هستند. صفحه 452
- اگر وارث میت عمو و عمه باشد و بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدر و مادری باشند، عمو و عمه پدری ارث نمی برند، پس اگر میت یک عمو یا یک عمه مادری دارد، مال را شش قسمت می کنند، یک قسمت را به عمو یا عمه مادری و بقیه را به عمو و عمه پدر و مادری می دهند و عموی پدر و مادری دو برابر عمه پدر و مادری می برد و اگر هم عمو،هم عمّه مادری دارد، مال را سه قسمت می کنند دو قسمت را به عمو و عمه پدر و مادری می دهند و عمو دو برابر عمّه می برد و یک قسمت را به عمو و عمه مادری می دهند و احتیاط واجب آن است که عمو و عمه مادری در تقسیم با یکدیگر صلح کنند.
- اگر وارث میت فقط پدر، یا مادر، با پسر و دختر باشد، مال را شش قسمت می کنند، یک قسمت آن را پدر، یا مادر می برد و بقیه را طوری قسمت می کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
- کسانی که به واسطه خویشی ارث می برند، سه دسته هستند: دسته اول: پدر و مادر و اولاد میّت است و با نبودن اولاد، اولاد اولاد هر چه پائین روند هر کدام آنان که به میّت نزدیکتر است، ارث می برد و تا یک نفر از این دسته هست، دسته دوم ارث نمی برند. دسته دوم: جدّ و جدّه (یعنی پدربزرگ و مادربزرگ) خواه پدری باشد یا مادری و هر چه بالا رود و خواهر و برادر و با نبودن برادر و خواهر، اولاد ایشان هر کدام به میّت نزدیکتر است ارث می برد و تا یک نفر از این دسته هست، دسته سوم ارث نمی برند. دسته سوم: عمو و عمّه و دائی و خاله هر چه بالا رود و اولاد آنان هر چه پائین روند و تا یک نفر از عموها و عمه ها و دائی ها و خاله های میّت زنده اند، اولاد آنان ارث نمی برند ولی اگر میّت عموی پدری و پسر عموی پدر و مادری داشته باشد و غیر از اینها وارثی نداشته باشد، ارث به پسر عموی پدر و مادری می رسد و عموی پدری ارث نمی برد.
- ازدواج موقت پس از تمام شدن مدت عده دارد، و فرزندانی که از آن متولد می شوند، تمام حقوق فرزندی را دارند و از پدر و مادر و بستگان خود ارث می برند هر چند آن زن و شوهر از یکدیگر ارث نبرند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر چند نفر که از همدیگر ارث میبرند مثل پدر و پسر و زن و شوهر در یک حادثه بمیرند و معلوم نباشد کدامیک اول مرده اند همه از یکدیگر ارث میبرند. در تقسبم ارث فرض میکنیم که اول یکی از آنها فوت نموده و بنا بر این فرض اموال او را بین ورثه او تقسیم میکنیم و سهم کسانی که فوت کرده اند را به ورثه زنده آنها میدهیم. سپس فرض میکنیم که دیگری اول فوت نموده وبنا بر این فرض اموال او را بین ورثه او تقسیم میکنیم (در این فرض کسی را که در فرض سابق فرض کرده بودیم اول مرده است زنده فرض میکنیم) و سهم الارث افرادی که فوت شده اند را به ورثه زنده آنها میدهیم.
- [آیت الله مظاهری] اگر دو نفر یا چند نفر که از هم ارث میبرند به سبب حادثهای نظیر غرق یا زلزله یا تصادف اتومبیل و مانند اینها بمیرند و معلوم نباشد کدامیک از آنها جلوتر مرده است هر یک از دیگری نسبت به آنچه که قبل از مردن داشتهاند ارث میبرند و آنچه را که از یکدیگر ارث بردهاند به ورثه آنان منتقل می‌شود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه وارث، فقط یک دایی، یا یک خاله مادری، و دایی و خاله پدر و مادریو دایی و خاله پدری باشد، دایی و خاله پدری ارث نمی برند و مال را شش قسمت می کنند یک سهم به دایی و خاله مادری و بقیه به دایی و خاله پدر و مادری می رسد و آنها بطور مساوی تقسیم می کنند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه وارث فقط دایی و خاله پدری و دایی و خاله مادری و دایی و خاله پدر و مادری باشد، دایی و خاله پدری ارث نمی برند و باید مال را سه قسمت کنند، یک سهم آن را دایی و خاله مادری به طور مساوی تقسیم می کنند و بقیه به دایی و خاله پدر و مادری می رسد، آنها هم بطور مساوی میان خود تقسیم می کنند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه از میت فرزندی در شکم مادر باشد و در طبقه او وارث دیگری نیز مانند اولاد و پدر و مادر وجود داشته باشد، باید هنگام تقسیم برای بچه ای که در شکم مادر است سهم دو پسر را کنار بگذارند، هرگاه زنده به دنیا آمد ارث می برد و چنانچه مثلاً یک پسر یا یک دختربه دنیا آید زیادی را ورثه بین خودشان تقسیم می کنند و اگر در طبقه او وارث دیگری نباشد هرگاه حمل زنده متولد شود تمام مال به او می رسد و الا میان سایر ورثه تقسیم می گردد.
- [آیت الله بهجت] اگر میت خواهر و برادر نداشته باشد، سهم ارث آنان را به اولادشان می دهند و سهم برادرزاده و خواهرزاده مادری به طور مساوی بین آنان تقسیم می شود و از سهمی که به برادرزاده و خواهرزاده پدری یا پدر و مادری می رسد هر پسری دو برابر دختر می برد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر وارث میت عبارت باشند از دایی وخاله پدری و دایی و خاله مادری چون دایی و خاله پدر و مادری وجود ندارند دایی و خاله پدری ارث می برند و در تقسیم ارث احکام دایی و خاله پدر و مادری را خواهند داشت ودر کنار دایی و خاله مادری طبق مساله قبل ارث می برند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر وارث پدر یا مادر و چند پسر ودختر باشند سهم پدر یا مادر 61 می شود و بقیه مال بین بچه ها بگونه ای تقسیم می‌شود که هر پسر دو برابر هر دختر ارث ببرد.
- [آیت الله سیستانی] معتکف و زنی که شوهر او مرده و هنوز عدّهاش تمام نشده ، اگر چه حرام است خود را خوشبو کنند ، ولی چنانچه بمیرند حنوط آنها واجب است .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر تمام برادر و خواهرهای میت قبل از او از دنیا رفته باشند فرزندان آنها از میت ارث می برند و برای تقسیم ارث فرض می کنند که آنها زنده هستند و سهم الارث آنها را تعیین نموده وسپس آنرا بین فرزندان آنان تقسیم می کنند (رعایت این نکته لازم است که سهم الارث برادر و خواهر پدری یا پدر و مادری بین فرزندان آنها طوری تقسیم می شود که هر پسر دو برابر هر دختر ارث ببرد ولی سهم الارث برادر و خواهر مادری بین فرزندان آنها بالسویه تقسیم می شود). اجداد وخواهر برادر