عقد موقت
ازدواج موقّت عقد زناشویی با تعیین مدت و مهر می‌باشد.
آیا در عقد موقت اذن همسر اول شرط است؟
بسمه تعالی: شرط نیست مگر عقد همسر اول با آن شرط خوانده شود . والله العالم
بسمه تعالی: شرط نیست مگر عقد همسر اول با آن شرط خوانده شود . والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر در ضمن عقد نکاح شرط شود که زوج بدون اذن زوجه، ازدواج مجدد نکند. در صورت تخلف و انجام عقد ازدواج موقت، آیا زن می تواند از حق وکالت در طلاق استفاده نماید؟
- آیا شرط خیار نسبت به مهر در عقد موقت موجب بطلان عقد می شود؟
- آیا درضمن عقد موقت می توان شرط ازدواج دائم در آینده را ذکر نمود؟
- دختری با پسری بدون اذن پدر عقد موقت خواند و بکارت او از بین رفت. آیا دختر مهرالمثل را بگیرد یا مهرالمسمی را؟
- دختری باکره که می دانسته برای ازدواج، اذن پدر لازم است، اگر به عقد موقت یا دائم کسی درآید، آیا عده دارد؟
- اگر کسی با اذن ولی با دختری عقد موقت بخواند آیا می تواند با مادر او به حکم محرم بودن به مسافرت برود؟
- دختری به اجازه پدر به عقد موقت مردی درآمده و در ضمن عقد شرط شده که دخول نشود ولی بر خلاف شرط و بدون رضایت زن، بکارت او زائل شده است آیا ارش بدهکار است؟
- هرگاه دختر و پسر ادعا کنند که ما نمی دانستیم در عقد نکاح اذن پدر شرط است و عقد را خوانده و نزدیکی نیز نموده اند آیا جهل تقصیری یا قصوری آنان مسقط حدّ است؟
- یکی از مواد مندرج در دفترچه عقد این است که شوهر بدون اذن همسر نمی تواند ازدواج مجدد نماید، در صورتی که زوجه سالها تمکین نکند و شوهر به جهت عسر و حرج ازدواج مجدد نماید آیا زوجه به استناد شرط مزبور حق طلاق را دارد؟
- چنانچه واقف اذن متولی را در انتفاع از موقوفه شرط نماید آیا موقوف علیه می تواند بدون اذن منتفع شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا ازدواج با زنان اهل کتاب نیاز به اذن همسر اول مسلمان دارد حتی اگر در ضمن عقد شرط نشده باشد؟ (مراجع دیگر اذن را شرط دانسته اند و حتی برخی با رضایت و اجازه زن نیز جایز نمی دانند).
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اذن پدر در متعه شرط لزوم متعه است یا شرط صحت؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا در ازدواج موقت، اذن پدر شرط است یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] در ازدواج موقت بین مرد و دختری 28 ساله اگر مرد مقلد مرجعی باشد که احتیاط واجب در ازدواج موقت دختر باکره بدون اذن پدر داده و دختر مقلد مرجعی باشد که عقد بدون اذن را بیاشکال می داند، آیا پسر میتواند او را عقد موقت بدون اذن پدر دختر نماید؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا یک دختر 39 ساله میتواند بدون اذن پدر به عقد موقت مردی درآید؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا یک دختر 39 ساله میتواند بدون اذن پدر به عقد موقت مردی درآید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] ازدواج دائم یا موقّت با اهل کتاب حکمش چیست آیا اذن ولیّ شرط است؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا یک دختر 39 ساله میتواند بدون اذن پدر به عقد موقت مردی درآید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا در عقد موقّت نذر زن منوط به اذن شوهر است؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا اذن پدر در ازدواج موقت با دختران اهل کتاب شرط است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- زنی که صیغه می شود اگر در عقد شرط کند که شوهر با او نزدیکی نکند، عقد و شرط او صحیح است و شوهر فقط می تواند لذت های دیگر از او ببرد، ولی اگر بعداً به نزدیکی راضی شود، شوهر می تواند با او نزدیکی نماید.
- دختری که به حد بلوغ رسیده و رشیده است یعنی مصلحت خود را تشخیص می دهد; اگر بخواهد شوهر کند، چنانچه باکره باشد، باید از پدر یا جد پدری خود اجازه بگیرد و اجازه مادر و برادر لازم نیست. ولی اگر همسر مناسبی برای دختر پیدا شود و پدر مخالفت کند، اذن او شرط نیست.
- دختری که به حد بلوغ رسیده و رشیده است یعنی مصلحت خود را تشخیص می دهد; اگر بخواهد شوهر کند، چنانچه باکره باشد، باید از پدر یا جد پدری خود اجازه بگیرد و اجازه مادر و برادر لازم نیست. ولی اگر همسر مناسبی برای دختر پیدا شود و پدر مخالفت کند، اذن او شرط نیست.
- پدر و جد پدری می توانند برای محرم شدن، با زنی که در یک خانه زندگی می کنند او را به عقد موقت پسر نابالغ خود درآورند به شرط این که مدت عقد به اندازه ای باشد که پسر به حد بهره گیری جنسی برسد و نیز می توانند دختر نابالغ خود را برای محرم شدن بستگان به عقد کسی درآورد به شرط آنکه مدت آن به قدری باشد که امکان استمتاع از او باشد سپس بعد از عقد مرد می تواند بقیه مدت را به دختر نابالغ ببخشد.
- پدر و جد پدری می توانند برای محرم شدن، با زنی که در یک خانه زندگی می کنند او را به عقد موقت پسر نابالغ خود درآورند به شرط این که مدت عقد به اندازه ای باشد که پسر به حد بهره گیری جنسی برسد و نیز می توانند دختر نابالغ خود را برای محرم شدن بستگان به عقد کسی درآورد به شرط آنکه مدت آن به قدری باشد که امکان استمتاع از او باشد سپس بعد از عقد مرد می تواند بقیه مدت را به دختر نابالغ ببخشد.
- در صحت مضاربه صیغه عقد لازم نیست بلکه به صورت معاطات نیز صحیح است.
- اگر شوهر در عقد شرط کند که زن باکره باشد و بعد از عقد ثابت شود که بکارت او به وسیله نزدیکی قبل از عقد از بین رفته، می تواند عقد را به هم بزند.
- وکیل لازم نیست مرد باشد، زن هم می تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود.
- مرد می تواند زنی را که صیغه او بوده و هنوز عده اش تمام نشده به عقد دائم خود درآورد.
- وکیل لازم نیست مرد باشد، زن هم می تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] همسر موقّت اگر نداند که حقّ خرجی و همخوابی ندارد عقد او صحیح است و برای آن که نمیدانسته، حقّی به شوهر پیدا نمیکند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] احتیاط مستحب آن است که یک نفر از سوی دو همسر صیغه عقد را نخواند، یعنی دو طرف عقد دو نفر باشند. و نیز احتیاط مستحب این است که انسان نمی تواند از طرف زن وکیل شود تا او را برای خود بطور دائم و یا موقّت عقد کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] ازدواج موقّت هر چند برای لذّت بردن هم نباشد صحیح است، همسر موقّت را (متعه) یا (صیغه) نیز میگویند.
- [آیت الله وحید خراسانی] به فتوای علمای عامه جز معدودی از انها در صحت عقد نکاح حضور شهود شرط است و حنفیه و حنبلیه و شافعیه وقت ان را هنگام اجرای صیغه نکاح می دانند و مالکیه وقت ان را تا قبل از دخول توسعه داده اند و این شرط نزد علمای امامیه معتبر نیست بنابراین اگر مردی از عامه که تابع نظر مشهور علمای انهاست بدون حضور شهود عقد کند بر مذهب خود او این عقد باطل است و ان زن همسر او نشده است در این صورت مرد شیعی مذهب می تواند بر طبق قاعده الزام ان زن را به عقد خود دراورد
- [آیت الله مکارم شیرازی] پدر و جد پدری دیوانه می توانند زن او را در صورت مصلحت طلاق دهند، اما ولی صغیر اگر همسر دائمی برای او عقد کرده است بنابر احتیاط واجب نمی تواند او را طلاق دهد، اما اگر همسر موقت برای او عقد کرده می تواند باقیمانده مدت را در صورت مصلحت ببخشد.
- [آیت الله سیستانی] زنی که متعه میشود ، اگر در عقد شرط کند که شوهر با او نزدیکی نکند ، عقد و شرط او صحیح است ، و شوهر فقط میتواند لذتهای دیگر از او ببرد ، ولی اگر بعداً به نزدیکی راضی شود ، شوهر میتواند با او نزدیکی نماید ، و همچنین است حکم در عقد دائم .
- [آیت الله اردبیلی] با عقد ازدواج، زن به مرد و مرد به زن حلال میشوند. عقد ازدواج بر دو قسم است: =============================================================================== 1 وسائل الشیعة، چاپ آل البیت، باب 1 از (أبواب مقدّمات النکاح)،ج20،ص13 و ما بعد آن. 2 نور(24):32. 3 وسائل الشیعة، چاپ آل البیت، باب 3 از (أبواب مقدّمات النکاح)،ح4 و 5،ج20،ص22 و 23. 4 همان، باب 8،ح8،ص40. 5 همان، باب 27،ح2 و 3،ص72 و 73. اوّل: (عقد دائم) و آن عقدی است که مدّت ندارد و به واسطه آن زن و مرد تا پایان زندگی به هم حلال میشوند و همسری را که به این صورت عقد میشود، (همسر دائم) میگویند. دوم:(عقد موقّت) و یا (مُتْعه) و آن عقدی است که با آن زن و مرد به طور موقّت و تا زمان محدودی به هم حلال میشوند و زنی را که به این صورت عقد میشود، (همسر موقّت) میگویند.
- [آیت الله علوی گرگانی] زنی که صیغه میشود اگر در عقد شرط کند که شوهر با او نزدیکینکند، عقد وشرط او صحیح است وشوهر فقط میتواند لذّتهای دیگر از او ببرد ولی اگر بعد به نزدیکی راضی شود، شوهر میتواند با او نزدیکی نماید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مرد همسرش را دو بار طلاق دهد و به او رجوع کند یا دو بار او را طلاق دهد و بعد از هر طلاق او را عقد کند، بعد از طلاق سوم آن زن بر او حرام است، ولی اگر بعد از طلاق سوم، زن به دیگری شوهر کند، با چهار شرط به شوهر اوّل حلال میشود، یعنی مرد میتواند آن زن را دوباره عقد نماید: اوّل: آن که عقد همسر دوم دائمی باشد و اگر مثلاً یک ماهه یا یک ساله او را عقد موقّت کند، بعد از آن که از او جدا شد، شوهر اوّل نمیتواند او را عقد کند. دوم: همسر دوم بالغ باشد و با او از جلو آمیزش و دخول کند به نحوی که موجب غسل شود. سوم: همسر دوم زن را طلاق بدهد یا بمیرد. چهارم: عدّه طلاق یا عده وفات شوهر دوم تمام شود.
- [آیت الله وحید خراسانی] عقد ازدواج چند شرط دارد اول ان که بنابر احتیاط واجب به عربی صحیح خوانده شود و اگر خود مرد و زن نتوانند صیغه را به عربی صحیح بخوانند می توانند به غیر عربی بخوانند ولی باید لفظی بگویند که معنی زوجت و قبلت را بفهماند هرچند احتیاط مستحب ان است که اگر ممکن باشد کسی را که می تواند به عربی صحیح بخواند وکیل کنند دوم مرد و زن یا وکیل انها که صیغه را می خوانند قصد انشاء داشته باشند یعنی اگر خود مرد و زن صیغه را می خوانند زن به گفتن زوجتک نفسی قصدش این باشد که خودرا زن او قرار دهد و مرد به گفتن قبلت التزویج زن بودن اورا برای خود قبول نماید و اگر وکیل مرد و زن صیغه را می خوانند به گفتن زوجت و قبلت قصدشان این باشد که مرد و زنی که انان را وکیل کرده اند زن و شوهر شوند سوم کسی که صیغه را می خواند باید عاقل باشد و اما کسی که بالغ نیست ولی قادر بر انشاء عقد است در صورتی که بدون اذن و اجازه ولی برای خودش صیغه را بخواند باطل است و با اذن یا اجازه ولی مانعی ندارد و در صورتی که صیغه را به وکالت از غیر بخواند عقدش صحیح است چهارم اگر وکیل زن و شوهر یا ولی انها صیغه را می خوانند در موقع عقد زن و شوهر را معین کنند مثلا اسم انهارا ببرند یا به انها اشاره نمایند پس کسی که چند دختر دارد اگر به مردی بگوید زوجتک احدی بناتی یعنی زن تو نمودم یکی از دخترانم را و او بگوید قبلت یعنی قبول کردم چون در موقع عقد دختررا معین نکرده اند عقد باطل است پنجم زن و مرد به ازدواج راضی باشند ولی اگر زن ظاهرا با کراهت اذن دهد و معلوم باشد قلبا راضی است عقد صحیح است