فسخ نکاح
در متون فقهی بعضی از عیوب ذکر شده است که فی‌الجمله سبب جواز فسخ نکاح می‌شود.
آیا تدلیس و فریب در ازدواج از موارد فسخ نکاح دائم یا موقت محسوب می شود؟
بسمه تعالی: در صورتی که وصف مورد نظر شرط شود می تواند فسخ کند . والله العالم
بسمه تعالی: در صورتی که وصف مورد نظر شرط شود می تواند فسخ کند . والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- مردی با دختری ازدواج کرد و سپس مطلع شد که وی مدتی در عقد موقت کسی بوده است. آیا عمل دختر تدلیس محسوب می شود و در نتیجه آیا مرد حق فسخ عقد را دارد؟
- در خیار تدلیس اگر مشتری نخواهد از حق فسخ استفاده کند آیا می تواند بایع را الزام به ارش نماید؟
- دختری با مردی ازدواج می نماید و لکن قبل از ثبت در شناسنامه و قبل از رابطه ی زناشویی از او جدا می شود و با مرد دیگری ازدواج می کند. اکنون پس از چند سال، زوج متوجه ازدواج سابق او شده است. آیا مرد می تواند نکاح را به عنوان تدلیس زوجه فسخ نماید؟
- اگر تدلیس در نکاح یا بیع واقع شد خسارت از چه کسی دریافت می شود؟
- اگر تدلیس در نکاح یا بیع واقع شد خسارت از چه کسی دریافت می شود؟
- ازدواج موقت افضل است یا ازدواج دائم؟
- پس از عقد ازدواج و قبل از عروسی، پدر دختر منصرف شد و درخواست فسخ عقد کرد و بدون اطلاع بنده، دختر را به ازدواج شخص دیگری درآورد. آیا پدر حق فسخ دارد؟
- فلسفه ازدواج موقت چیست؟
- آیا شرط خیار فسخ در عقد ازدواج موجب بطلان عقد می شود؟
- بر فرض وقوع تغییر جنسیت و وقوع فسخ نکاح، مسأله حضانت اطفال به چه شکل است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر متصدی مشاور املاک به همراهی چند نفر برای خارج کردن زمین مزروعی کشاورز بی سوادی، نقشه ای طراحی نموده و با عملیاتی که انجام داده اند، او را فریب داده و زمینش را ارزانتر از قیمت واقعی تصاحب و مبایعه نامه امضاء نموده باشند، صرفنظر از اینکه اثبات فریب خوردن بر عهده کشاورز بی سواد می باشد، با توجه به اینکه خیار تدلیس اسقاط نشده است، آیا کشاورز مزبور از باب تدلیس می تواند فسخ معامله را خواستار شود؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا کتمان حقیقت وجود سابقه بیماریهای صعب العلاج از قبیل سرطان زوجه در زمان عقد و مشخص شدن آن پس از ازدواج به عنوان فریب در ازدواج تلقی شده و امکان فسخ نکاح وجود دارد؛ در هر صورت آیا پرداخت مهریه بر شخص فریب خورده الزامی است یا خیر؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا ازدواج موقت به مدت طولانی مثل هفتاد سال صحیح است و موقت محسوب می‌شود؟
- [آیت الله خامنه ای] تدلیس در ازدواج
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در ازدواج تدلیس صورت گیرد، ولی زوج ازدواج را به امید برطرف شدن عیب فسخ نکند، و بعد ناچار شود زن را طلاق دهد، آیا می تواند در مهر (نصف یا تمام آن) به مدلس رجوع کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر شخصی در ازدواج تدلیس کرد، بعد زوج متوجه شد و نکاح را فسخ کرد، آیا باید مهر دختر را بدهد یا لازم نیست؟ و اگر داد آیا می تواند به مدلّس رجوع کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا عیوبی که موجب فسخ عقد ازدواج دائم است، شامل عقد موقّت نیز می شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر از طرف زوجه اظهاراتی شود که موجب تدلیس و فریب زوج گردد و عقد بر طبق آن جاری گردد، آیا مهرالمسمّی به گردن او است یا مهرالمثل؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورتی که داماد به خاطر عدم بکارت، نکاح را فسخ کند چه مقدار از مهریه را باید بپردازد و در صورت تدلیس از چه کسی می تواند بگیرد؟
- [آیت الله بهجت] در عدّه ی رجعیّه فردی عیال قبلی خود را متعه می کند. آیا متعه صحیح است؟ و آیا عمل او رجوع محسوب می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- زنی که صیغه شده اگرچه آبستن شود، حق خرجی ندارد.
- موکل (کسی که دیگری را وکیل می کند) و نیز کسی که وکیل می شود، باید بالغ و عاقل باشند و از روی قصد و اختیار اقدام کنند و بچه ممیز هم اگر فقط در خواندن صیغه وکیل شده باشد و صیغه را با شرائطش بخواند صیغه ای که خوانده صحیح است.
- اگر پدر یا جد پدری برای طفل خود در صورت مصلحت زنی را صیغه کند; اگرچه مقداری از زمان تکلیف بچه جزء مدت صیغه باشد، مثلاً برای پسر چهارده ساله خودش زنی را دو ساله صیغه کند، چنانچه صلاح بچه باشد، می تواند مدت آن زن را ببخشد ولی زن دائمی او را نمی تواند طلاق دهد.
- در زناشوئی چه دائم و چه موقّت، باید صیغه خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغه عقد را یا خود زن و مرد می خوانند، یا دیگری را وکیل می کنند که از طرف آنان بخواند.
- زن و مرد تا یقین نکنند که وکیل آن‌ها صیغه را خوانده است، نمی توانند به یکدیگر حلال شوند و گمان به این که وکیل صیغه را خوانده است، کفایت نمی کند ولی اگر وکیل بگوید صیغه را خوانده ام و مورد اعتماد باشد کافی است.
- زن و مرد تا یقین نکنند که وکیل آن‌ها صیغه را خوانده است، نمی توانند به یکدیگر حلال شوند و گمان به این که وکیل صیغه را خوانده است، کفایت نمی کند ولی اگر وکیل بگوید صیغه را خوانده ام و مورد اعتماد باشد کافی است.
- در زناشوئی چه دائم و چه موقّت، باید صیغه خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغه عقد را یا خود زن و مرد می خوانند، یا دیگری را وکیل می کنند که از طرف آنان بخواند.
- صیغه کردن زن در صورتی که قصد زناشوئی داشته باشد صحیح است اگرچه برای لذت بردن هم نباشد.
- صیغه کردن زن در صورتی که قصد زناشوئی داشته باشد صحیح است اگرچه برای لذت بردن هم نباشد.
- اگر خانه ای را مثلاً یک ساله اجاره دهند و ابتدای آن را یک ماه بعد از خواندن صیغه قرار دهند اجاره صحیح است، اگرچه موقعی که صیغه می خوانند خانه در اجاره دیگری باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] پس از آن که زن به هر دلیل از شوهر خود جدا شد خواه با خواندن صیغه طلاق باشد یا از موارد فسخ نکاح باشد یا با تمام شدن مدّت و یا بخشیدن مدّت توسّط شوهر در عقد موقّت باید مدّتی را که در شرع مقدّس تعیین شده به عنوان (عدّه) صبر نماید و در این مدّت از ازدواج با شوهر دیگری خودداری نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] ازدواج موقّت هر چند برای لذّت بردن هم نباشد صحیح است، همسر موقّت را (متعه) یا (صیغه) نیز میگویند.
- [آیت الله بهجت] بنابر اظهر، ترجمه صیغه عقد به فارسی یا زبان دیگر با وجود قدرت بر عربی کافی است، و احتیاط مستحب عربی بودن صیغه است، و برای کسی که آشنا به معنای عربی صیغه نیست و فقط میداند که صیغه عقد، به این لفظ جاری می‌شود، احتیاط مستحب این است که هم صیغه عربی و هم ترجمهاش را بخواند، و اکتفا کردن او به عربی خالی از تأمل نیست، و اگر نمیتوانند صیغه عربی را بخوانند و یا وکیل بگیرند، قطعاً ترجمه کافی است.
- [آیت الله خوئی] زن و مرد تا یقین نکنند که وکیل آن‌ها صیغه را خوانده است نمیتوانند به یکدیگر نگاه محرمانه نمایند، و گمان به این که وکیل صیغه را خوانده است کفایت نمیکند، ولی اگر وکیل بگوید صیغه را خواندهام کافی است.
- [آیت الله علوی گرگانی] زن و مرد تا یقین نکنند که وکیل آن‌ها صیغه را خوانده است، نمیتوانند بیکدیگر نگاه محرمانه نمایند و گمان به این که وکیل صیغه را خوانده است کفایت نمیکند ولی اگر وکیل بگوید صیغه را خواندهام کافیاست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . زن و مرد تا یقین نکنند که وکیل آنان صیغه را خوانده است نمیتوانند به یکدیگر نگاه محرمانه نمایند، و گمان به اینکه وکیل صیغه را خوانده است کفایت نمیکند، ولی اگر وکیل بگوید صیغه را خواندهام کافی است.
- [آیت الله اردبیلی] زن و مرد تا یقین نکنند که وکیل آن‌ها صیغه را خوانده است، نمیتوانند به یکدیگر نگاه محرمانه نمایند و گمان به این که وکیل صیغه را خوانده است، کفایت نمیکند؛ ولی اگر وکیل بگوید: (صیغه را خواندهام) کافی است.
- [آیت الله بروجردی] زن و مرد تا یقین نکنند که وکیل آن‌ها صیغه را خوانده است، نمیتوانند به یکدیگر رفتار محرمانه نمایند و گمان به این که وکیل صیغه را خوانده است کفایت نمیکند، ولی اگر وکیل بگوید صیغه را خواندهام کافی است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در عقد ازدواج خواه دائم باشد یا موقت، خواندن صیغه لازم است و رضایت طرفین به تنهایی کافی نیست و صیغه عقد را طرفین یا وکیل آن‌ها می توانند بخوانند.
- [آیت الله اردبیلی] در زناشویی، چه دائم و چه موقّت، باید صیغه خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغه عقد را یا خود زن و مرد میخوانند یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند و اگر زن و مرد نتوانند صیغه را صحیح بخوانند، باید وکیل بگیرند.