حق حبس
حق حبس، اصطلاحی فقهی و حقوقی، به معنای حق خودداری یک طرف عقد، از اجرای تعهد خود تا اقدام طرف دیگر به اجرای تعهد خویش می‌باشد.
آیا زوجه به جهت حق حبس از استمتاعات تا پرداخت مهریه می تواند بدون اجازه شوهر از خانه خارج شود؟
بسمه تعالی: فقط حق امتناع از استمتاع را دارد بقیه حقوق زوج باقی است . والله العالم
بسمه تعالی: فقط حق امتناع از استمتاع را دارد بقیه حقوق زوج باقی است . والله العالم
عنوان سوال:
آیا زوجه به جهت حق حبس از استمتاعات تا پرداخت مهریه می تواند بدون اجازه شوهر از خانه خارج شود؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا حق حبس(عدم تمکین) برای زوجه تا پرداخت مهریه اختصاص به دخول دارد یا شامل همه استمتاعات می شود؟
- آیا حق حبس تنها با دخول ساقط می شود یا آماده شدن زوجه برای استمتاعات موجب سقوط حق است .
- اگر زوج از پرداخت تمامی مهریه در یک نوبت ناتوان شناخته شود دادگاه وی را به پرداخت مهر طی اقساط محکوم نماید آیا پس از دریافت اولین قسط زوجه می تواند از حق حبس استفاده کند؟
- اگر زوج، همسرش را طلاق دهد، لکن قادر به پرداخت مهریه نباشد، آیا وی را می توان حبس نمود؟
- زنی با مردی ازدواج کرده است و نسبت به تمام استمتاعات به غیر از نزدیکی در تمکین زوج بوده است آیا می تواند به جهت عدم پرداخت مهریه از تمکین خودداری کند؟
- آیا شوهر از مهریه ی که به زن پرداخت کرده است ارث می برد؟
- اگر زوج به زوجه وکالت در طلاق دهد و زوجه خود را مطلقه به طلاق مبارات نماید در حالی که در وکالت نامه قبول زوجه بذل مهریه را از طرف شوهر قید نشده باشد آیا طلاق صحیح است؟
- زوجه مهریه خود را در ازاء یک سفر عتبات بخشیده است اگر زوج زوجه را به عتبات نبرد آیا زوجه می تواند به مهریه رجوع کند؟
- شخصی به پرداخت دفعی مهریه ملتزم شده و سپس اعسار او ثابت گردیده است و باید به طور اقساط پرداخت نماید. آیا در این صورت، حق عدم تمکین برای زوجه باقی است؟
- اگر زوج خواستار تمکین زوجه شود وزوجه تمکین خویش را منوط به پرداخت مهریه نماید ولی زوج مدعی است که عمل نزدیکی صورت گرفته و زوجه منکر می باشد آیا قول زوج مقدم است یا زوجه؟ آیا زوجه می تواند از بررسی موضوع توسط قابله ها امتناع کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] خروج زوجه از خانه بدون اجازه شوهر
- [آیت الله فاضل لنکرانی] عدم تمکین زوجه غیر مدخوله، برای اخذ مهریه منحصر به دخول است؟ یا شامل سایر استمتاعات و خروج از منزل هم می شود؟
- [سایر] در زمان استفاده زن از حق حبس (خودداری از تمکین تا زمان دریافت مهریه)، حقوق شوهر بر همسرش چیست؟ آیا پرداخت نفقه در این زمان، بر شوهر واجب است؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا زوجه حق دارد که تمکین خود را از زوج منوط به دریافت مهریه کند؟ مثلاً به شوهر بگوید من تا زمانی که مهریهام را پرداخت نکنی به خانه پدرم میروم و زوج هم استطاعت پرداخت مهریه را نداشته باشد. در این صورت آیا زن دست به کار حرامی زده است یا این کار جایز است؟ در صورت حرمت این عمل، حق مرد در تمکین زوجه از او چه می‌شود؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا زوجه حق دارد که تمکین خود را از زوج منوط به دریافت مهریه کند؟ مثلاً به شوهر بگوید من تا زمانی که مهریهام را پرداخت نکنی به خانه پدرم میروم و زوج هم استطاعت پرداخت مهریه را نداشته باشد. در این صورت آیا زن دست به کار حرامی زده است یا این کار جایز است؟ در صورت حرمت این عمل، حق مرد در تمکین زوجه از او چه می‌شود؟
- [سایر] با سلام مهریه زنی عبارت است از یک باب منزل مسکونی که در آینده خریداری شود. حال زوجه قبل از خرید خانه مهریه خود را به اجرا گذاشته است. آیا قرار دادن این مهریه صحیح است؟ در هر حال این مهریه چگونه باید به زوجه پرداخت شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا مهریه زن جزء ترکه اوست و اگر جزء ترکه اوست آیا شوهر می تواند به نسبت سهم الارث خود از آن، کسر و مانده مهریه را به سایر ورثه زن (زوجه خود) پرداخت نماید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر زوجه رفتن به خانه شوهر را منوط به دریافت اجناس مورد توافق (غیر از مهریه) نماید، و زوج از تحویل آن امتناع ورزد، بفرمایید: الف) آیا زوجه چنین حقّی دارد؟ ب) در صورت خودداری از رفتن به خانه شوهر، آیا استحقاق نفقه دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بعد از عقد نکاح آیا زن در صورت اعسار زوج از پرداخت مهریه، می تواند به خاطر دریافت مهریه تمکین نکند؟ و در صورت جواز آیا تمکین فقط منحصر است به بضع، یا سایر استمتاعات را هم شامل است؟
- [آیت الله بهجت] هر گاه زنی به خانه ی شوهر آمده و پس از مدّت کمی خانه ی شوهر را بدون جهت و اجازه ی شوهر ترک کند و به خانه ی پدرش برود و دیگر حاضر به آمدن به خانه ی شوهر نباشد و تقاضای طلاق کند، آیا حقّی به مهریه دارد یا نه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- زنی که صیغه شده، می تواند بدون اجازه شوهر از خانه بیرون برود، ولی اگر به واسطه بیرون رفتن، حق شوهر از بین می رود، بیرون رفتن او حرام است.
- زن می تواند برای آنکه از شیرش استفاده کند اجیر شود و لازم نیست از شوهر خود اجازه بگیرد، ولی اگر به واسطه شیر دادن، حق شوهر از بین برود، بدون اجازه او نمی تواند اجیر شود.
- اجازه شوهر برای همسرش، آن گاه که زن بخواهد معتکف شود لازم است.
- زنی که عقد دائمی شده، نباید بدون اجازه شوهر از خانه بیرون رود یا کاری را در خارج خانه انتخاب کند مگر برای نیازمندی های جزئی که با حقوق زوج و شئون او منافات نداشته باشد و بدون عذر شرعی نباید از نزدیکی کردن او جلوگیری کند در این صورت، تهیه غذا و لباس و منزل او و لوازم دیگری که در کتاب های فقهی ذکر شده بر شوهر واجب است و اگر تهیه نکند، چه توانائی داشته باشد، یا نداشته باشد، مدیون زن است.
- زنی که عقد دائمی شده، نباید بدون اجازه شوهر از خانه بیرون رود یا کاری را در خارج خانه انتخاب کند مگر برای نیازمندی های جزئی که با حقوق زوج و شئون او منافات نداشته باشد و بدون عذر شرعی نباید از نزدیکی کردن او جلوگیری کند در این صورت، تهیه غذا و لباس و منزل او و لوازم دیگری که در کتاب های فقهی ذکر شده بر شوهر واجب است و اگر تهیه نکند، چه توانائی داشته باشد، یا نداشته باشد، مدیون زن است.
- اگر جایی از خانه یا فرش کسی نجس باشد و ببیند بدن یا لباس یا چیز دیگر کسانی که به اجازه او وارد خانه می شوند با رطوبت به جای نجس رسیده است; لازم نیست به آنان بگوید.
- نمازخواندن در ملکی که منفعت آن مال دیگری است، بدون اجازه کسی که منفعت ملک، مال او می باشد باطل است: مثلا در خانه اجاره ای اگر صاحب خانه یا دیگری بدون اجازه کسی که آن خانه را اجاره کرده نماز بخواند، نمازش باطل است. ولی اگر میت وصیت کرده باشد که ثلث مال او را به مصرفی برسانند و نماز خواندن عرفاً مزاحم با حق او نباشد، نماز صحیح است.
- اگر پدر و جد پدری غائب باشند، به طوری که نشود از آنان اذن گرفت و دختر هم احتیاج به شوهر کردن داشته باشد، اجازه پدر و جد پدری ساقط است و نیز اگر دختر باکره نباشد در صورتی که بکارتش به واسطه شوهر کردن از بین رفته باشد، اجازه پدر و جد لازم نیست.
- اگر پدر و جد پدری غائب باشند، به طوری که نشود از آنان اذن گرفت و دختر هم احتیاج به شوهر کردن داشته باشد، اجازه پدر و جد پدری ساقط است و نیز اگر دختر باکره نباشد در صورتی که بکارتش به واسطه شوهر کردن از بین رفته باشد، اجازه پدر و جد لازم نیست.
- اگر موقع خواندن عقد دائمی برای دادن مهر مدتی معین نکرده باشند، زن می تواند پیش از گرفتن مهر از نزدیکی کردن شوهر جلوگیری کند. چه شوهر توانائی دادن مهر را داشته باشد چه نداشته باشد. مگر این که ناتوانی مالی شوهر قرینه باشد که پرداخت مهر (عندالاستطاعه) خواهد بود. ازدواج موقت
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] زنی که صیغه شده می‌تواند بدون اجازه شوهر از خانه بیرون برود ولی اگر به واسطه بیرون رفتن، حقّ شوهر از بین می‌رود، بیرون رفتن او حرام است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] زنی که صیغه شده، می‌تواند بدون اجازه شوهر از خانه بیرون برود، ولی اگر به واسطه بیرون رفتن حقّ شوهر از بین می‌رود، بیرون رفتن او حرام است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . زنی که متعه شده می‌تواند بدون اجازه شوهر از خانه بیرون برود، ولی اگر به واسطه بیرونرفتن، حق شوهر از بین می‌رود، بیرونرفتن او حرام است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] زنی که صیغه شده چنانچه بدون اجازه شوهر از خانه بیرون برود و به واسطه بیرون رفتن؛ حق شوهر از بین می رود؛ بیرون رفتن او حرام است و بنا بر احتیاط در صورتی هم که حق شوهر از بین نرود؛ بدون اجازه او از خانه بیرون نرود.
- [آیت الله سیستانی] زنی که متعه شده است می‌تواند بدون اجازه شوهر از خانه بیرون برود ، ولی اگر بواسطه بیرون رفتن ، حقّ شوهر از بین می‌رود ، بیرون رفتن او حرام است ، و بنابر احتیاط مستحب در صورتی که حقّ شوهر از بین نرود ، بدون اجازه او از خانه بیرون نرود .
- [آیت الله مکارم شیرازی] همسر موقت می تواند بدون اجازه شوهر از خانه بیرون رود یا کاری در خارج خانه برای خود انتخاب کند، مگر این که به خاطر بیرون رفتنش حق شوهر از بین برود.
- [آیت الله خوئی] زنی که صیغه شده، چنانچه بدون اجاز شوهر از خانه بیرون برود، و به واسط بیرون رفتن، حق شوهر از بین می‌رود، بیرون رفتن او حرام است و بنابر احتیاط درصورتی که حق شوهر از بین نرود بدون اجازة او از خانه بیرون نرود.
- [آیت الله اردبیلی] زنی که متعه شده می‌تواند بدون اجازه شوهر از خانه بیرون برود، ولی اگر به واسطه بیرون رفتن او حقّ شوهر از بین برود، بیرون رفتن او حرام است.
- [آیت الله وحید خراسانی] زنی که به ازدواج موقت در امده می تواند بدون اجازه شوهر از خانه بیرون برود ولی اگر به واسطه بیرون رفتن حق شوهر از بین برود بیرون رفتن حرام است
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . زنی که متعه شده می تواند بدون اجازه شوهر از خانه بیرون برود. ولی اگر به واسطه بیرون رفتن، حق شوهر از بین می رود، بیرون رفتن او حرام است.