حج واجب
حج واجب یکی از اقسام حج می باشدکه با شرایطی بر مکلف واجب می شود
شخصی که حج واجب خود را انجام داده است ایا می تواند ان را به قصد مافی الذمه اعاده کند
مانع ندارد ولی اعاده حج در صورت صحت حج سابق و بطلان اجزاء کفایت از اجزاء نمی کند و باید خود ان جزء تدارک شود
مانع ندارد ولی اعاده حج در صورت صحت حج سابق و بطلان اجزاء کفایت از اجزاء نمی کند و باید خود ان جزء تدارک شود
پاسخ:
مانع ندارد ولی اعاده حج در صورت صحت حج سابق و بطلان اجزاء کفایت از اجزاء نمی کند و باید خود ان جزء تدارک شود
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی محرم به احرام عمره تمتع شده است بعد از فراغ از اعمال عمره تمتع در ماه بعد به تنعیم رفته است و بدون احرام به مکه برگشته است در مساله مناسک مطرح است که اعاده عمره لازم است اگر اعاده نکرد ایا حج او باطل می شود و برای اعاده عمره تمتع میقات عمره تمتع معروف است یا خیر
- شخصی بجز برای هدی استطاعت حج را دارا است ایا حج برای او واجب است
- شخصی در سال نایب شخص دیگری شد و برای اولین بار امد مکه و در مرز بین وادی محسر و منی حلق نمود به اعتقاد این که این جا جزو منی است و یک سال بعد باز به مکه مشرف شد برای خودش به عنوان حجه الاسلام و در منی تقصیر نمود به خیال اینکه حلق قبلی و اعمال حج گذشته او صحیح بوده است و سال باز به مکه مشرف شد و به عنوان مافی الذمه محرم شد در این بین متوجه شد که حلق سال اول در خارج منی بوده است و کافی نیست امسال حلق را در منی بقصد ما فی الذمه انجام می دهد و بقیه اعمال را نیز بقصد ما فی الذمه بجا اورده است ایا این کار کافی است یا نه
- شخصی طواف حج واجب خود را غلط انجام داده و پس از ان چندین بار حج نیابی انجام داده است تکلیف او در مورد حج خود و دیگر حج ها چیست
- شخصی که حج به جا اورده لیکن چون امرار معاش او از وجوه و امثال ان بوده و ان زمان نیز متذکر مساله مربوط به عدم استطاعت چنین شخصی نشده و گمان کرده که حج واجب خود را انجام داده است پس از ان و در حال استطاعت قطعی نیابتا حج بجا اورده است ایا حج نیابتی وی صحیح است یا باید پس از انجام حج واجب مستقر خودش نیابت را تکرار کند
- بجا نیاوردن طواف نساء از روی جهل همانند طواف حج و عمره است که باید حج را اعاده کند وشتر قربانی نماید
- شخصی برای زیارت سوریه ثبت نام کرده و فعلا سه هزار روپیه به دست اورده است و خرج حج بیت الله هم همین مقدار می شود ایا رفتن حج واجب است یا می تواند به زیارت سوریه برود
- شخصی که استطاعت رفتن به حج را پیدا کرده ایا می تواند پول حج را به مصرف لازمی در غیر موونه خود و افراد واجب النفقه اش خرج کند و خود را از استطاعت بیندازد
- شخصی قدرت مسافرت حج را ندارد و از قادر شدن بعد هم مایوس است واستطاعت مالی هم ندارد اگر به او بذل نفقه حج نمایند ایا باید قبول کند و نایب بگیرد یا اینکه قبول واجب نیست و نیز اگر او را مهمان کنند حج واجب می شود تا استنابه کند یا خیر
- شخصی با احرام عمره تمتع وارد مکه شده و بعد از اعمال عمره برای حج افراد محرم شده است ایا حج او صحیح است
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] این جانب یک سال حج برای خود انجام داده ام و چند حج نیابتی نیز در سالهای متعدّد انجام داده ام ان شاءالله امسال توفیق تشرف به حجّ خواهم داشت، آیا می توانم به نیّت مافی الذّمه حج بجا آورم که اگر حج خود یا یکی از منوب عنه ها اشکال داشته بجای آنها محسوب شود والاّ برای خودم مستحبی محسوب شود؟
- [سایر] باسلام 1-اگرنمازی رابه صورت فرادا خواندیم وبعدازآن قصدخواندن نمازجماعت راداشته باشیم،آیامیشودآن نمازفرادارا ،نمازقضاحساب کرد،وبعدنمازجماعت مربوطه را بخوانیم!؟ 2-همچنین میشودزمانیکه شک داریم یااحساس میکنیم نمازمان کمی مشکل داردویابقول معروف تودلمون ننشست،آیامیتوانیم مجددانمازبخوانیم بااین تفاوت که نیت "مافی الذمه"بکنیم؟!(درکل چه وقت میشودنیت مافی الذمه کنیم؟!) باسپاس
- [آیت الله سیستانی] در مورد نمازی که نمیدانیم وقتش گذشته یا نه فرصت تحقیق هم نیست باید چه نیتی نماز بخوانیم (مافی الذمه) یا نیت دیگر؟
- [آیت الله سبحانی] آیا طلاب علوم دینی که به عنوان روحانی کاروان و یا معین روحانی به حج مشرف می شوند و بعد از رجوع حداقل بخشی از زندگی خود را با دریافت شهریه تأمین خواهند نمود و بدون شهریه به تکلف خواهند افتاد .در بار اوّلی که مشرف می شوند، آیا نیّت حجه الاسلام نمایند و یا نیت مافی الذمّه و یا غیره؟
- [امام خمینی] شخصی به نیابت پدرش که در قید حیات است به حج رفته، طواف و نماز نساء را همانطور که در مناسک آمده با نیّت (ما فی الذّمه) ولی در عین حال همراه با ذکر کلمه (واجب) به انجام رسانده و گفته: (طواف و نماز نسائی را که از حجّ نیابتی پدرم بر گردن دارم بجا میآورم واجب، قربة الی اللّه)؛ آیا نیابت فوق صحیح بوده؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی خودش مستطیع بوده و باید به حج بیت اللَّه مشرّف شود و ضمناً از پدر و یا عمو و یا مادر هم حج بر ذمّه او قرار گرفته، آیا تشرّف خود او به حج کافی از برائت ذمّه او هم خواهد شد یا خیر؟ و آیا میتواند در مکّه معظّمه یک نفر را به عنوان اجیر برای حج میقاتی ما فی الذمّه انتخاب کند؟ و یا آن که باید حتماً یک نفر را برای انجام حج ما فی الذمّه ازموطن خود برای حج اعزام دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی پس از استقرار وجوب حج، دیوانه شده، وظیفه ولیّ، نسبت به حجّ او چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی پس از استقرار وجوب حج، دیوانه شده، وظیفه ولیّ، نسبت به حجّ او چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی پس از استقرار وجوب حج، دیوانه شده، وظیفه ولیّ نسبت به حج او چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی یک بار به حج مشرّف می‌شود؛ ولی میگوید: (حج را آن طور که دلخواه من باشد، انجام ندادم) و اراده میکند که حج را برای بار دوم انجام دهد. آیا در بار دوم، باید نیّت احتیاط کند یا نیّت (ما فی الذمّه)؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر چیزی را که مثل پارچه با متر و ذرع می فروشند یا چیزی را که مثل گردو و تخم مرغ با شماره معامله می کنند بفروشد و زیادتر بگیرد در صورتی که معامله بین دو عین شخصی باشد اشکال ندارد و همچنین است اگر به مافی الذمه بفروشد و بین انها امتیاز باشد مثل اینکه ده عدد تخم مرغ بزرگ را به یازده عدد متوسط در ذمه بفروشد ولی اگر بین انها هیچ امتیاز نباشد صحت معامله محل اشکال است و همچنین فروختن اسکناس هر چند معدود است به زیادتر در صورتی که هر دو از یک جنس باشند چه هر دو عین شخصی یا شخصی به ما فی الذمه باشد محل اشکال است
- اگر مقداری مال به کسی بدهند و حج بر او واجب شود چنانچه حج نماید هر چند بعد مالی از خود پیدا کند دیگر حج بر او واجب نیست
- در مساله قبل گذشت که حکم قرض دادن به بانک مانند حکم قرض گرفتن از بانک است و چنانچه در قرارداد وام شرط فایده و سود شده باشد ربا و حرام است و فرق نمی کند پولی که به بانک داده می شود به نحو سپرده ثابت باشد یعنی صاحب پول بر حسب قرار داد تا مدت معینی نمی تواند از پول خود استفاده نماید یا به نحو حساب در گردش باشد که هر موقع بخواهد می تواند از پول خود استفاده کند ولی چنانچه شرط سود نشود و خود را طلب کار نداند اگرچه بانک به او سود بدهد گذاشتن پول نزد ان بانک جایز است و در بانک های دولتی و مشترک که به شرکت دولت و مردم تاسیس شده است بنابر احتیاط واجب یک پنجم ان سود را به نیت مافی الذمه به سادات فقیر بدهد و بقیه از منافع ان سال می باشد که اگر در موونه ان سال صرف نشود باید خمس ان را بپردازد
- اگر مقداری مال که برای حج کافیست به کسی بدهند و با او شرط کنند که در راه مکه به کسی که مال را داده خدمت نماید حج بر او واجب نمی شود
- کسی که برای حج یا عمره احرام بسته است اگر بمیرد حنوط کردن او جایز نیست ولی اگر در احرام حج بعد از تمام کردن سعی بمیرد حنوط کردن او واجب است
- اگر در بین غسل حدث اصغر از او سر زند مثلا بول کند بنابر احتیاط واجب غسل را تمام کند و اعاده نماید و وضو هم ضمیمه کند مگر این که از غسل ترتیبی به غسل ارتماسی عدول کند
- اگر در نماز واجب یکی از چهار سوره ای را که ایه سجده دارد و در مساله گذشت عمدا بخواند واجب است بعد از قرایت ایه سجده سجده تلاوت را به جا اورد و در این صورت بنابر احتیاط واجب نماز را تمام کند و اعاده نماید و همچنین است اگر معصیت کرد و به جا نیاورد
- اگر در بین غسل حدث اصغر از او سر زند مثلا بول کند بنابر احتیاط واجب غسل را تمام کند و اعاده نماید و وضو هم ضمیمه کند مگر این که از غسل ترتیبی به غسل ارتماسی عدول کند
- اگر کسی توشه راه و مرکب سواری نداشته باشد و دیگری به او بگوید حج برو و من خرج تو و عیالات تو را در موقعی که در سفر حج هستی می دهم در صورتی که اطمینان داشته باشد که خرج او را می دهد حج بر او واجب می شود
- اگر برای تجارت مثلا تا جده برود و مالی به دست اورد که اگر بخواهد از ان جا به مکه رود انچه در استطاعت معتبر است داشته باشد باید حج کند و در صورتی که حج نماید اگر چه بعد مالی پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکه رود دیگر حج بر او واجب نیست
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر بعد از نماز شک کند که نمازی که خوانده به قصد ظهر خوانده یا عصر، اگر مسافر نیست یک نماز چهار رکعتی و اگر مسافر است یک نماز دو رکعتی به قصد مافی الذمه بخواند کافی است، و اگر شک کرد نمازی که خوانده واجب بوده یا مستحب، باید نماز واجب را بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر بعد از گذشتن وقت نماز ظهر و عصر بداند فقط چهار رکعت نماز خوانده ولی نداند به نیّت ظهر خوانده یا به نیّت عصر باید چهار رکعت نماز قضا به نیت نمازی که بر او واجب است (مافِی الذّمة) بخواند.
- [آیت الله مظاهری] حجّ برای غیر بالغ گرچه بدون اذن ولی باشد، مستحب است و اگر اعمال حجّ را به صورت کامل و صحیح انجام داد، این حجّ کفایت از حجّ واجب او میکند و در صورتی که پس از بلوغ مستطیع شد، لازم نیست حجّ را اعاده نماید.
- [آیت الله خوئی] در غسل میت غسل جبیرهای مشروع نیست و اگر آب پیدا نشود، یا استعمال آن مانعی داشته باشد، باید عوض هر غسل، میت را یک تیمم بدهند، و احتیاط واجب آن است که یک تیمم دیگر هم عوض هر سه غسل بدهند، و اگر کسی که تیمم میدهد، در یکی از این سه تیمم قصد مافی الذمه نماید، یعنی نیت کند که این تیمم را برای آنکه به تکلیف عمل شده باشد، انجام میدهم، تیمم چهارم لازم نیست.
- [آیت الله مظاهری] هرگاه میّت وصیّت به حجّ بلدی کرده باشد ولی وارث کسی را از میقات اجیر نماید، گرچه گناه کرده است ولی میّت بری الذمّه می‌شود.
- [آیت الله مظاهری] اگر شخصی پول رفت و برگشت را ندارد یا بعد از برگشتن نمیتواند زندگی خود را به طور متعارف اداره کند ولی پول حجّ را کسی به او ببخشد یا کسی او را برای بردن به حجّ مهمانی کند که به آن حجّ بذلی میگویند حجّ بر او واجب می‌شود و کفایت از حجّ واجب میکند.
- [آیت الله مظاهری] هرگاه شخصی را برای عمره مفرده یا حجّ واجب یا مستحب اجیر کنند و اجیر، عمره یا حجّ خود را به جماع فاسد کند گرچه واجب است حجّ یا عمره را به آخر برساند و کفّاره نیز باید بدهد ولی این حجّ یا عمره برای منوب عنه کفایت نمیکند و نایب استحقاق اجرت ندارد، مگر اینکه کسی که او را اجیر کرده است راضی شود که در سالهای بعد آن حجّ یا عمره را به جا آورد.
- [آیت الله مظاهری] اگر میّتی که حجّ واجب بر ذِمّه اوست، نزد شخصی مالی داشته باشد و او بداند که ورثه حجّ میّت را به جا نمیآورند او باید به واسطه آن مال، حجّ میّت را به جا آورد و فرقی نیست بین آنکه نایب بگیرد یا خودش حجّ را به جا آورد.
- [امام خمینی] کسی که از طرف دیگری برای حج اجیر شده باید طواف نساء را از طرف او یا به نیت ما فی الذمه بجا آورد. و اگر بجا نیاورد، زن بر آن اجیر حرام می شود.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی نمیدانست که یکی از واجبات، حجّ است یا نمیدانست که مستطیع شده و حجّ بر او واجب است و حجّ نرفت تا از استطاعت افتاد حجّ بر او واجب نیست.