نماز طواف
نماز طَواف یکی از واجبات حج و عمره است. این نماز دو رکعت مانند نماز صبح است که پس از طواف، پشت مقام ابراهیم خوانده می شود. نماز طواف نساء تنها در نیت با این نماز تفاوت دارد.
شخصی در سال گذشته که حج تمتع واجب خود را انجام می داده تنها نماز طواف را به گمان اینکه کفایت می‌کند بدون طواف انجام داده است و سپس باقی اعمال را انجام داده ایا چه وظیفه‌ای دارد
اگر طواف عمره تمتع را بجا نیاورده حج او باطل است و باید اعاده کند و اگر طواف حج بوده باید حج را اعاده کند و بنابر احتیاط واجب بر او کفاره یک شتر است مناسک مساله
اگر طواف عمره تمتع را بجا نیاورده حج او باطل است و باید اعاده کند و اگر طواف حج بوده باید حج را اعاده کند و بنابر احتیاط واجب بر او کفاره یک شتر است مناسک مساله
عنوان سوال:
شخصی در سال گذشته که حج تمتع واجب خود را انجام می داده تنها نماز طواف را به گمان اینکه کفایت می‌کند بدون طواف انجام داده است و سپس باقی اعمال را انجام داده ایا چه وظیفه‌ای دارد
پاسخ:
اگر طواف عمره تمتع را بجا نیاورده حج او باطل است و باید اعاده کند و اگر طواف حج بوده باید حج را اعاده کند و بنابر احتیاط واجب بر او کفاره یک شتر است مناسک مساله
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی طواف نساء عمره مفرده را فراموش کرده و بعد برای عمره تمتع محرم شده است ایا طواف نساء فراموش شده را بعد از انجام اعمال عمره تمتع بجا اورد یا قبل از ان
- زنی است مستحاضه قلیله بعد از وضو طواف حج تمتع را انجام می دهد و لیکن نسبت به وضوء برای نماز طواف غافل می شود و ضمنا غافل می شود خود را وارسی کند که اگر لک جدید دیده باشد تطهیر نماید ایا احتیاج به اعاده طواف و نماز و اعمال مترتبه است یا این که فقط نماز طواف باید اعاده گردد
- شخصی با احرام عمره تمتع وارد مکه شده و بعد از اعمال عمره برای حج افراد محرم شده است ایا حج او صحیح است
- ایا جایز است برای نایب در طواف عمره تمتع یا طواف حج که طواف را در غیر موسم حج به جا اورد یا نه
- شخصی محرم به احرام عمره تمتع شده است بعد از فراغ از اعمال عمره تمتع در ماه بعد به تنعیم رفته است و بدون احرام به مکه برگشته است در مساله مناسک مطرح است که اعاده عمره لازم است اگر اعاده نکرد ایا حج او باطل می شود و برای اعاده عمره تمتع میقات عمره تمتع معروف است یا خیر
- طبق مساله مناسک و اخر مساله مناسک اگر کسی بعد از اتمام اعمال عمره تمتع جهلا محرم به عمره مفرده بعد از عمره تمتع شد ایا اتمام اعمال عمره مفرده برای او لازم است یا احرام او واقع نشده است
- محرم وارد مکه شد ایا می تواند قبل از اعمال عمره تمتع یا قبل از اعمال عمره مفرده و همچنین پس از محرم شدن به احرام حج تمتع و قبل از رفتن به عرفات طواف مستحبی بجا اورد یا خیر و اگر بجا اورد به عمره و حجش ضرر می زند یا نه
- کسی که از منی برگشته و هنوز اعمال واجب مکه را انجام نداده ایا می تواند طواف مستحبی انجام دهد و نیز در حال احرام عمره تمتع ایا می تواند قبل از انجام عمره طواف مستحبی انجام دهد
- شخصی در حال طواف افتاد و غش کرد و چند ساعت بعد به هوش امد ایا می تواند از همان جا که طواف را قطع کرده بود شروع کند و باقی اعمال را ادامه دهد یا نه
- کسی که طواف نساء عمره مفرده را بجا نیاورده و بعد از ان حج افراد بجا می اورد ایا طواف نساء حج افراد کفایت می کند
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] آیا برای صحّت اعمال عمره و حج - برای کسی که حسابرسی خمس ندارد، پرداخت خمس لباس احرام و لباسی که در طواف و نماز طواف میپوشد، کفایت می‌کند یا باید حسابرسی تمام اموال صورت گیرد؟
- [امام خمینی] شخصی در دوره طاغوت به عنوان خدمه کاروان به مکه رفته، ضمنا حج نیابتی هم قبول نموده و تمام اعمال حج را تا روز سیزدهم انجام داده، فقط قربانی نکرده و به علّت درد پا موفق نشده که طواف نساء و نماز آن را بجا آورد و چون امسال دوباره عازم مکّه است، بفرمایید آیا باید تمام اعمال حج استفتائات، ص: 461 را به طور کامل انجام دهد یا این که فقط طواف نساء و نماز آن کفایت می‌کند؟
- [امام خمینی] آیا انجام طواف و نماز نسائی که از حج تمتع باقی مانده، فقط در ماههای حج ممکن است یا در ماههای دیگر نیز می‌توان انجام داد؟
- [امام خمینی] شخصی در عمره تمتع مشغول طواف بوده، از آنجائی که خودش اظهار میدارد: ناراحتی جسمی داشته و با معّیت یک نفر طواف میکرده به خیال خودشان هفت دور تمام شده و نماز طواف و سعی بجا آوردهاند و پس از چند روز توقف در مکه معظمه برای حج تمتع محرم می‌شود و بعد از اعمال حج تمتع به طور کامل، به ایران مراجعت مینماید و پس از گذشت 5 ماه این شخص شک می‌کند که آیا هفت دور طواف عمره تمتع کامل بوده یا خیر اگر استفتائات، ص: 459 احیانا کامل نبوده در برابر این شک تکلیف شرعی وی چیست؟
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] در قربانی کفاره حج آیا شرایط قربانی حج تمتع شرط است یا مجرد ذبح یک قربانی کفایت می‌کند؟
- [آیت الله خامنه ای] کسی که چندین عمره بجا آورده یا اعمال حج را انجام داده و قبل از طواف نساء مُحرم به احرام شده آیا یک طواف نساء کفایت می کند؟
- [آیت الله مظاهری] آیا حضرتعالی سر تراشیدن در حجِّ تمتّع را برای مردان واجب میدانید یا تقصیر برای آنان کفایت می‌کند؟ در صورتی که کسی سهواً یا جهلاً و یا عمداً در حجِّ تمتّع سر نتراشد و فقط قسمتی از موی سر یا ناخن خود را بچیند حجِّ او چه حکمی پیدا می‌کند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا برای صحّت اعمال عمره و حج - برای کسی که حسابرسی خمس ندارد، پرداخت خمس لباس احرام و لباسی که در طواف و نماز طواف می پوشد، کفایت می کند یا باید حسابرسی تمام اموال صورت گیرد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا برای صحّت اعمال عمره و حج برای کسی که حسابرسی خمس ندارد، پرداخت خمس لباس احرام و لباسی که در طواف و نماز طواف می پوشد، کفایت می کند یا باید حسابرسی تمام اموال صورت گیرد؟
- [آیت الله بروجردی] زنی که عمره تمتّع را به جا آورد و یقین دارد که بعد از اعمال حج از جهت عادت نمیتواند طواف حج، طواف نساء را به جا آورد، تکلیف او چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مستحب است انسان برای اموری که وضو هر چند شرط صحت انها نیست ولی در کمال انها معتبر است وضو بگیرد مانند مناسک حج به غیر از طواف واجب ونماز طواف که وضو در ان دو شرط صحت است و همچنین برای نماز میت و ادخال میت در قبر و رفتن به مسجد و برای خواندن قران و نوشتن ان و برای خوابیدن و نیز مستحب است کسی که وضو دارد دوباره وضو بگیرد و هرگاه برای یکی از این کارها وضو بگیرد می تواند هر کاری را که باید با وضو انجام داد به جا اورد مثلا می تواند با ان وضو نماز بخواند یا طواف واجب انجام دهد
- نمازهای واجب شش است اول نماز یومیه که از انهاست نماز جمعه دوم نماز ایات سوم نماز میت بنابر این که اطلاق نماز بر ان به نحو حقیقت باشد هر چند در هر صورت واجب است چهارم نماز طواف واجب خانه کعبه پنجم نماز قضای پدر که بر پسر بزرگتر واجب است ششم نمازی که به واسطه اجاره و نذر و قسم و عهد و شرط در ضمن عقد واجب می شود
- اگر به واسطه یقین یا خوف ضرر تیمم کند وپیش از نماز بفهمد که اب برایش ضرر ندارد تیمم او باطل است و اگر بعد از نماز بفهمد و وقت باقی باشد باید دوباره نماز را با وضو یا غسل بخواند و اگر وقت باقی نباشد قضا واجب نیست
- اگر طواف نساء را از روی نادانی به جا نیاورد یا درست به جا نیاورد یا فراموش کند بنابر احتیاط واجب خودش به جا اورد و در صورت عدم تمکن یا حرج می تواند نایب بگیرد ولی در صورتی که عمدا با علم به حکم به جا نیاورده باشد باید برگردد و به جا اورد مگر در صورتی که نتواند یا برایش حرجی باشد که می تواند نایب بگیرد و تفصیل مسایل حج در مناسک ذکر شده است
- اگر در سال اولی که مستطیع شده حج نکند و بعد به واسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج نماید و یا بر او حرجی باشد و ناامید باشد از این که بعد خودش بدون حرج حج را به جااورد باید دیگری را از طرف خود فورا بفرستد بلکه اگر در سال اولی که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده به واسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج کند و یا بر او حرجی باشد و ناامید باشد از این که بعد خودش حج کند احتیاط واجب ان است که کسی را از طرف خود بفرستد که حج نماید و احتیاط مستحب ان است که چنانچه منوب عنه مرد باشد کسی را نایب بگیرد که اولین مرتبه حج رفتن او باشد
- هشتم از مبطلات نماز بنابر احتیاط واجب ان است که برای کار دنیا عمدا گریه کند مگر این که جاهل قاصر باشد و اگر از ترس خدا یا برای اخرت گریه کند از بهترین اعمال است
- کسی که خمس یا زکات بدهکار است و حجه الاسلام بر او واجب است و قرض هم دارد اگر بمیرد و مال او برای همه انها کافی نباشد چنانچه مالی که خمس و زکات به ان تعلق گرفته از بین نرفته باشد باید خمس یا زکات را بدهند و بقیه مال او را بر حج و قرض قسمت نمایند و اگر مالی که خمس و زکات ان واجب شده از بین رفته باشد در صورتی که صروره باشد یعنی اولین مرتبه رفتن او به حج باشد و در راه حج قبل از احرام مرده باشد باید مال او را صرف حج بنمایند و اگر چیزی باقی ماند بر خمس و زکات و قرض به نسبت قسمت نمایند و در غیر این صورت حج بر خمس و زکات مقدم است ولی تقدم ان بر قرض محل اشکال است
- کسی که وظیفه اش تیمم است نمی تواند پیش از وقت نماز برای ان نماز تیمم کند ولی اگر برای کار واجب دیگر یا مستحبی تیمم کند و تا وقت نماز عذر او باقی باشد در صورتی که از زوال عذر تا اخر وقت مایوس باشد می تواند با همان تیمم نماز بخواند و در غیر این صورت محل اشکال است
- در نه صورت اگر در شماره رکعتهای نماز چهار رکعتی شک کند باید فکر نماید و بنابر احتیاط واجب تاخیر نیندازد پس اگر یقین یا گمان به یک طرف شک پیدا کرد همان طرف را بگیرد و نماز را تمام کند وگرنه به دستورهایی که بیان می شود عمل نماید و ان نه صورت از این قرار است
- اگر پیش از هر نماز خون مستحاضه کثیره قطع شود و دوباره بیاید در صورتی که زمان قطع شده وسعت برای غسل و نماز داشته باشد در ان فاصله باید غسل کند و نماز بخواند و اگر زمان قطع شده وسعت برای نماز با طهارت ندارد همان یک غسل کفایت می کند و اگر برای غسل و بعض نماز وسعت داشته باشد احتیاط واجب ان است که در ان فاصله غسل کند و نماز بخواند
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر در وقت درک مشعر الحرام نابالغ بالغ شد یا مجنون عاقل گردید حجّ او کفایت از حجّ واجب می‌کند.
- [آیت الله مظاهری] حجّ برای غیر بالغ گرچه بدون اذن ولی باشد، مستحب است و اگر اعمال حجّ را به صورت کامل و صحیح انجام داد، این حجّ کفایت از حجّ واجب او می‌کند و در صورتی که پس از بلوغ مستطیع شد، لازم نیست حجّ را اعاده نماید.
- [آیت الله مظاهری] اگر شخصی پول رفت و برگشت را ندارد یا بعد از برگشتن نمیتواند زندگی خود را به طور متعارف اداره کند ولی پول حجّ را کسی به او ببخشد یا کسی او را برای بردن به حجّ مهمانی کند که به آن حجّ بذلی میگویند حجّ بر او واجب می‌شود و کفایت از حجّ واجب می‌کند.
- [آیت الله مظاهری] کسی که اجیر شده حجّ تمتع به جا آورد، میتواند در ضمن اعمال حجّ یا بعد از آن برای طواف یا ذبح یا رمی جمره و مانند اینها بلکه برای عمره مفرده اجیر دیگری شود، چنانکه میتواند برای خود طواف و عمره مفرده به جا آورد.
- [آیت الله اردبیلی] حجّ بر سه قسم است: حجّ تَمتّع، حجّ اِفراد و حجّ قِران. (حج تمتّع) وظیفه کسی است که فاصله وطن او تا مکّه معظّمه شانزده فرسنگ یا بیشتر باشد. (حجّ اِفراد) و (حجّ قِران) نیز وظیفه کسی است که اهل خود مکّه یا اطراف آن تا کمتر از شانزده فرسنگ باشد. البتّه در بعضی از موارد، وظیفه برخی افراد بیمار یا معذور از حجّ تمتّع به حجّ إفراد تبدیل می‌شود. هر سه قسم حجّ در بیشتر اعمال مشترک هستند؛ ولی در حجّ تمتّع، عمره پیش از حجّ و وابسته به حجّ و همچون جزیی از آن می‌باشد که باید در یک سال و در ماههای حجّ بجا آورده شود؛ ولی در حجّ اِفراد و حجِّ قِران، عمره کاملاً مستقل و از حجّ جداست. همچنین در حجّ تمتّع در روز عید قربان در مِنی قربانی واجب است و از اعمال آن می‌باشد و در حجّ قِران، قربانی از ابتدا مقرون با احرام است و باید تا روز عید در مِنی همراه حاجی باشد، ولی در حجّ اِفراد اصلاً قربانی واجب نیست.
- [آیت الله مظاهری] اگر عاقل در حال احرام دیوانه شود یا کسی در حال احرام مریض شود و نتواند اعمال را به جا آورد و بردن آنها نیز به عرفات و مشعر ممکن نباشد، حجّ آنها تبدیل به عمره مفرده می‌شود و اگر ممکن است آنها را طواف و سعی میدهند و اگر ممکن نیست از طرف آنها نیابت میکنند و آنها را تقصیر مینمایند و با این عمل از احرام بیرون میآیند، ولی حجّ آنها کفایت از حجّ واجب نمیکند.
- [آیت الله مظاهری] اگر مستطیع پس از احرام بمیرد هر چند مردنش قبل از دخول حرم باشد، احرام او کفایت از حجّ می‌کند و لازم نیست ورثه برای او حجّ واجب به جا بیاورند.
- [آیت الله مظاهری] هرگاه با اینکه حجّ خوف خطر داشت یا مستلزم ترک واجب مهمتر یا به جا آوردن فعل حرام بود به حجّ رود و آن خطر به او برسد و یا واجب را ترک و حرام را به جا آورد، گرچه گناه کرده است ولی حجّ او صحیح و کفایت از حجّ واجب او می‌کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحاضه کثیره، هرگاه غسلهای روزانه خود را انجام دهد برای اعمال دیگر مانند طواف و نماز قضا و نماز آیات و نماز شب، غسل دیگری بر او واجب نیست تنها باید وضو بگیرد.
- [آیت الله مظاهری] حدودی که عامّه برای عرفات و مشعر و منی و مسلخ و مانند اینها تعیین کردهاند کفایت می‌کند و لازم نیست شیعیان در این امور تحقیق کنند و نباید به شک یا گمان خود اعتنا نمایند بلکه اگر بر فرض نادر یقین به خلاف کنند همان حدود نیز کفایت می‌کند.