اعمال حج
منظور از مناسک حج ، اعمالی است که دز زمان انجام عبادت حج در مکه ، منا ، عرفات و مشعر انجام داده می شود.
صبی ممیزی تمام اعمال حج را به نحو صحیح انجام داده است ایا از صروره بودن خارج می شود یا نه
بلی خارج می شود
بلی خارج می شود
عنوان سوال:
صبی ممیزی تمام اعمال حج را به نحو صحیح انجام داده است ایا از صروره بودن خارج می شود یا نه
پاسخ:
بلی خارج می شود
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- انجام عمره مفرده در ماه های حج پیش از عمره تمتع جایز است یا خیر و در این مساله فرقی بین صروره و غیر صروره هست یا نه
- کسی احتمال قوی عقلایی می دهد که نتواند اعمال را به نحو عادی انجام دهد و ممکن است حج تمتع را بدل به افراد کند ایا می تواند از حج واجب نیابت کند
- شخصی با احرام عمره تمتع وارد مکه شده و بعد از اعمال عمره برای حج افراد محرم شده است ایا حج او صحیح است
- اگر کسی بداند در صورت صحیح نگفتن تلبیه محرم نمی شود و تلبیه را غلط بگوید و اعمال حج را انجام دهد ایا اعمالش صحیح است یا نه
- حاجی تمام اعمال عمره و حج را انجام داد و بعد فهمید وضویش باطل بوده است ایا با تدارک طوافها و نماز حج او صحیح است یا نه و بر فرض فساد چگونه از احرام خارج شود وظیفه او چیست
- کسی که سال دوم حج او است و سال قبل برای خودش حج نموده و حلق کرده است و امسال به نیابت دیگری حج بجا می اورد ایا در سفر دوم حکم صروره را دارد که باید حلق کند یا تقصیر کافی است
- طبق مساله مناسک و اخر مساله مناسک اگر کسی بعد از اتمام اعمال عمره تمتع جهلا محرم به عمره مفرده بعد از عمره تمتع شد ایا اتمام اعمال عمره مفرده برای او لازم است یا احرام او واقع نشده است
- ایا نایب هم اگر خوف حیض یا مرض داشته باشد می تواند اعمال حج را بر وقوفین و اعمال منی مقدم بدارد یا نه
- کسی که اعمال حج را بر وقوفین مقدم می دارد ایا می تواند طواف نساء را بعد از وقوفین و اعمال دیگر انجام دهد
- کسانی که اعمال حج را قبل از اعمال منی انجام می دهند ایا می توانند سعی را بعد از برگشتن از منی انجام دهند و باقی اعمال را قبل
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] آیا حلق نمودن برای صروره به نحو احتیاط وجوبی است یا استحابی؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چگونه حج صبی ممیز بدون اذن ولیّ او صحیح است ولی تصرف در اموالش اذن ولیّ را می خواهد در حالیکه رفتن به حج مستلزم خرج و مخارجی است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا انجام عمره مفرده در ماههای حج پیش از عمره تمتّع جایز است؟ آیا در این مسأله فرقی بین صروره و غیر صروره هست؟
- [امام خمینی] طفل خرد سالی را در کودکی به حج بردهاند و پس از کبیر شدن مستطیع شده و به حج رفته، آیا از صروره بودن خارج می‌شود؟
- [آیت الله بروجردی] در (مناسک) احتیاط حلق در منی نسبت به صروره (93) و جو بیست یا استحبابی؟
- [آیت الله سیستانی] اگر کودکی حج کند، از عنوان (صروره) (کسی که اولین بار حج می کند) خارج می شود، همچنین کسی که به نیابت از دیگری حج می کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] کودک نابالغی که خوب و بد را از هم تشخیص می دهد (و ممیّز است) تمام اعمال حج را به طرز صحیح انجام داده است. آیا از صرورة بودن خارج می گردد؟ و اگر بعد از بلوغ مشرّف شود سفر دوّم او حساب می شود؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که احتمال قوی عقلائی میدهد که نتواند اعمال را به نحو عادی انجام دهد، و ممکن است حجّ تمتع را بدل به افراد کند، آیا میتواند از حجّ واجب نیابت کند؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که احتمال قوی عقلائی میدهد که نتواند اعمال را به نحو عادی انجام دهد، و ممکن است حجّ تمتع را بدل به افراد کند، آیا میتواند از حجّ واجب نیابت کند؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی که ختنه نشده بود عالماً یا جاهلاً احرام بسته و اعمال عمره و یا حج را انجام داده است. آیا اعمال او صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بین کسانی که در یک صف ایستاده اند یک نفر که نمازش باطل است یا بچه ممیزی که ندانند نماز او صحیح است فاصله شود در صورتی که از جهت ماموم دیگر اتصال به جماعت نباشد بنابر احتیاط واجب نمی شود اقتدا کرد
- اگر در نماز ایه سجده را گوش دهد نمازش صحیح است و به قصد سجده تلاوت اشاره کند و بنابر احتیاط مستحب بعد از نماز به نحو متعارف هم سجده ان را به جا اورد
- مکلفی که مدتی اعمال خود را بدون تقلید انجام داده در صورتی که مطابق با واقع یا فتوای مجتهدی باشد که فعلا وظیفه اش تقلید از اوست صحیح است
- حج زیارت کردن خانه خدا و انجام اعمالی است که دستور داده اند به جا اورده شود و در تمام عمر بر کسی که شرایط ذیل را دارا باشد یک مرتبه واجب می شود اول ان که بالغ باشد دوم ان که عاقل باشد سوم ان که ازاد باشد چهارم ان که به واسطه رفتن به حج مجبور نشود کار حرامی را که ترک ان از حج مهم تر است انجام دهد یا عمل واجبی را که از حج مهم تر است ترک نماید پنجم ان که مستطیع باشد و مستطیع بودن به چند چیز است ان که توشه راه و مرکب سواری یا مالی که بتواند با ان مال انها را تهیه کند داشته باشد سلامت مزاج و توانایی ان را داشته باشد که به مکه رود و حج را به جا اورد در راه مانعی از رفتن نباشد و اگر راه بسته باشد یا انسان بترسد که در راه یا هنگام انجام اعمال جان یا عرض او از بین برود یا مال او را ببرند حج بر او واجب نیست ولی اگر از راه دیگری بتواند برود اگر چه دورتر باشد باید از ان راه برود به قدر به جا اوردن اعمال حج وقت داشته باشد مخارج کسانی را که خرجی انان بر او واجب است مثل زن و بچه و مخارج کسانی را که مردم خرجی دادن به انها را لازم می دانند مانند نوکر و کلفتی که به انها حاجت دارد داشته باشد بعد از برگشتن کسب یا زراعت یا عایدی ملک یا راه دیگری برای معاش خود و عایله اش به حسب شانش داشته باشد که در زندگی به مشقت نیفتد
- دستور سجده سهو این است که بعد از سلام نماز فورا نیت سجده سهو کند و پیشانی را بر چیزی که سجده بر ان صحیح است بگذارد و احتیاط واجب ان است که سایر مواضع سجده را هم بر زمین بگذارد و این ذکر را بگوید بسم الله و بالله السلام علیک ایها النبی و رحمه الله و برکاته و بعد باید بنشیند و دوباره به سجده رود و ذکری را که گذشت بگوید و بنشیند و بعد از تشهد سلام دهد و احتیاط واجب ان است که تشهد به نحو متعارف باشد و در سلام بگوید السلام علیکم
- در موقع نیت باید معین کند که تیمم او بدل از غسل است یا بدل از وضو و اگر بدل از غسل باشد باید ان غسل را معین نماید و تعیین به نحو اجمال هم مثل این که نیت کند این تیمم بدل از ان چیزی است که اول بر او واجب شده یا دوم کفایت می کند و چنانچه یک تیمم بر او واجب باشد و قصد نماید که وظیفه فعلی خود را انجام دهد اگر چه در تشخیص اشتباه کند تیممش صحیح است
- در مزارعه اموری معتبر است اول ایجاب از مالک و قبول از زارع به این که مالک زمین مثلا به زارع بگوید زمین را برای زراعت به تو واگذار کردم و زارع هم بگوید قبول کردم یا بدون این که حرفی بزنند مالک زمین را به زارع به قصد زراعت واگذار کند و زارع تحویل بگیرد و جایز است ایجاب از زارع و قبول از مالک باشد دوم صاحب زمین و زارع هر دو عاقل و بالغ باشند و باید کسی انها را به ناحق اکراه بر مزارعه نکرده باشد و مالک از تصرف در مال خود شرعا ممنوع نباشد مانند سفیه و کسی که از طرف حاکم شرع از تصرف در مال خود به جهت افلاس منع شده است و همچنین زارع مفلس در صورتی که مزارعه از طرف او مستلزم تصرف در مالش باشد و مزارعه با سفیه بدون اذن ولی جایز نیست سوم ان که حاصل زمین بین هر دو مشترک باشد پس اگر شرط کنند که تمام حاصل یا انچه اول یا اخر می رسد مال یکی از انان باشد مزارعه باطل است چهارم ان که سهم هر کدام به نحو کسر مشاع باشد مانند نصف یا ثلث حاصل پس اگر مالک بگوید در این زمین زراعت کن و هر چه می خواهی به من بده یا مقدار معینی مثلا ده من از حاصل را برای زارع یا مالک قرار دهند مزارعه باطل است پنجم ان که مدتی را که باید زمین در اختیار زارع باشد معین کنند و باید مدت به قدری باشد که در ان مدت به دست امدن حاصل ممکن باشد و اگر اول مدت را روز معینی و اخر مدت را رسیدن حاصل قرار دهند کافیست ششم ان که زمین قابل زراعت باشد و اگر زراعت در ان ممکن نباشد ولی بتوانند کاری کنند که زراعت ممکن شود مزارعه صحیح است هفتم ان که اگر منظور هر کدام انان زراعت مخصوصی است چیزی را که زارع باید بکارد معین کنند ولی اگر زراعت معینی را در نظر ندارند یا زراعتی را که هر دو در نظر دارند معلوم است لازم نیست ان را معین نمایند هشتم ان که مالک زمین را معین کند به گونه ای که مورد معامله مردد نباشد و ظاهر این است که تعیین به نحو کلی در معین کفایت می کند هر چند قطعات زمین با یکدیگر تفاوت داشته باشند نهم ان که خرجی را که هر کدام از انان باید بکنند معین نمایند ولی اگر خرجی را که هر کدام باید بکند معلوم باشد لازم نیست ان را معین نمایند
- برای شش چیز باید وضو گرفت اول برای نمازهای واجب غیر از نماز میت و برای نمازهای مستحب وضو شرط صحت است دوم برای سجده و تشهد فراموش شده و دو سجده سهوی که برای تشهد فراموش شده بجا می اورد و اگر بین انها و نماز حدثی از او سر زده مثلا بول کرده باشد بنابر احتیاط واجب نماز را اعاده کند ولی برای سجده سهو در غیر موردی که ذکر شد واجب نیست وضو بگیرد سوم برای طواف واجب در حج یا عمره چهارم اگر نذر یا عهد کرده یا قسم خورده باشد که وضو بگیرد پنجم اگر نذر کرده باشد که جایی از بدن خود را به خط قران برساند در صورتی که ان نذر صحیح باشد مانند بوسیدن قران ششم برای اب کشیدن قرانی که نجس شده یا برای بیرون اوردن ان از محلی که بودن قران در ان محل موجب هتک است در صورتی که مجبور باشد دست یا جای دیگر بدن خود را به خط قران برساند ولی چنانچه معطل شدن به مقدار وضو بی احترامی به قران باشد باید بدون این که وضو بگیرد قران را از ان محل بیرون اورد یا اگر نجس شده اب بکشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] بچه ممیزی که خوب و بد را می فهمد، اگر تکلیفش هم نزدیک است اگربگوید چیزی را آب کشیدم، دوباره باید آن را آب کشید. ولی اگر بگوید چیزی که در دست اوست نجس است، احتیاط آن است که از آن اجتناب کنند. اگر چه بعید نیست اعتبار قول صبی مراهق.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسانی که خود مستطیع هستند تا حج خود را بجا نیاوردهاند، نباید در انجام حجّ نایب دیگری بشوند و اگر انجام بدهند، ظاهراً حجّ آنها باطل است و برای خودشان نیز واقع نمیشود. کسانی که نمازشان صحیح نیست یا توانایی انجام اعمال اختیاری عمره یا حجّ را ندارند (مثلاً نمیتوانند رمی جمرات نمایند) در حج واجب نیابتشان باطل است، هر چند مجّانی باشد.
- [آیت الله مظاهری] حجّ برای غیر بالغ گرچه بدون اذن ولی باشد، مستحب است و اگر اعمال حجّ را به صورت کامل و صحیح انجام داد، این حجّ کفایت از حجّ واجب او میکند و در صورتی که پس از بلوغ مستطیع شد، لازم نیست حجّ را اعاده نماید.
- [آیت الله بهجت] طلاق دادن بچه ممیزی که ده سال او تمام شده بنابر اظهر صحیح است، ولی خلاف احتیاط میباشد و بهتر است او طلاق ندهد.
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی که مستطیع شده حج نکند ، و بعد بواسطه پیری یا مرض و ناتوانی ، نتواند حج نماید ، یا حرجی باشد و ناامید باشد از اینکه بعداً خودش حج کند ، باید دیگری را از طرف خود بفرستد ، ودر صورتی که بعداً قدرت پیدا کرد ، خودش نیز حج نماید و همچنین است اگر در سال اولی که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده ، بواسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج کند وناامید از توانائی خود باشد ، و در تمام این صور احتیاط مستحب آن است که چنانچه منوب عنه مرد باشد ، نائب صروره باشد ، یعنی کسی باشد که برای اولین بار به حج میرود .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مکلّف مدتی اعمال خود را بدون تقلید انجام دهد و پس از آن از مجتهدی تقلید نماید، در صورتی که این مجتهد اعمال گذشته را صحیح بداند، آن اعمال صحیح است و اگر باطل بداند محکوم به بطلان است و چنانچه نسبت به صحت آن اعمال احتیاط کند مکلف به وظیفه احتیاطی عمل میکند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر چیزی را که غلط خوانده دوباره به نحو صحیح بخواند، برای دوباره خواندن آن سجده سهو واجب نیست.
- [آیت الله مظاهری] حجّ بر دیوانه واجب نیست ولی اگر دیوانه ادواری باشد و در ایّام حجّ عاقل باشد و بتواند اعمال را به جا آورد حجّ بر او واجب است، ولی اگر دیوانگی او در موسم حجّ باشد حجّ بر او واجب نیست و لازم نیست سرپرست او قبل یا بعد از مردن او برای او نایب بگیرد.
- [آیت الله اردبیلی] در (نایب) چند شرط معتبر است: اوّل : بالغ باشد، اگرچه نیابت بچه ممیز در صورتی که اطمینان به صحّت اعمال او وجود داشته باشد، کافی است. دوم : عاقل باشد. سوم : شیعه دوازده امامی باشد. چهارم : مورد وثوق و اطمینان باشد که اعمال را انجام میدهد. پنجم:آشنایی لازم به احکام و اعمال حجّ داشته باشد، هر چند در حال انجام دادن اعمال با ارشاد و راهنمایی کسی آنها را به جا آورد. ششم : در آن سال، حجّ واجب به عهده او نباشد. هفتم : از انجام حجّ یا بعضی از اعمال آن معذور و ناتوان نباشد و اگر اجیر شود تا از طرف دیگری حجّ بجا آورد و خودش نتواند برود و بخواهد دیگری را از طرف خود به مکّه بفرستد، باید از کسی که او را اجیر کرده اجازه بگیرد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه مدتی تقلید کرده اما نمی داند تقلید او صحیح بوده یا نه، نسبت به اعمال گذشته اشکالی ندارد، اما برای اعمال فعلی و آینده باید تقلید صحیح کند.