صروره
صَروره، یعنی کسی که نخستین بار حج میگزارد. [۱]
اگر کودکی حج کند، از عنوان (صروره) (کسی که اولین بار حج می کند) خارج می شود، همچنین کسی که به نیابت از دیگری حج می کند؟
ظاهراً از این عنوان خارج می شوند، زیرا صروره کسی است که اولین بار است که حج می کند و پیشتر حج نکرده است.
ظاهراً از این عنوان خارج می شوند، زیرا صروره کسی است که اولین بار است که حج می کند و پیشتر حج نکرده است.
عنوان سوال:
اگر کودکی حج کند، از عنوان (صروره) (کسی که اولین بار حج می کند) خارج می شود، همچنین کسی که به نیابت از دیگری حج می کند؟
پاسخ:
ظاهراً از این عنوان خارج می شوند، زیرا صروره کسی است که اولین بار است که حج می کند و پیشتر حج نکرده است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر شخص صروره (که اولین بار حج می کند) سرش زخمی باشد و نتواند حلق کند، آیا تقصیر از او مُجزی است؟
- آیا زن می تواند برای مرد ویا زن نیابت حج انجام دهد؟
- آیا به جای آوردن حج یا عمره به نیابت از حضرت ولی عصر ارواحنا له الفدا جایز است؟
- اگر شخصی وصیت کرد که به نیابت از او حج کنند، لیکن معلوم نشد که مقصودش حج بلدی است یا حج میقاتی یا اعم از این دو، در این صورت وظیفه شخص وصی چیست؟
- در حج نیابت طواف نساء چه ثمره ای دارد ، در حالی که زن و شوهر مرده اند ؟
- اگر شخصی برای نیابت از دیگری خود را اجیر کرد یا قصد نیابت تبرعی از او را داشت، در حالی که برای عمره یا حج مُحرم شده بود، اینک شک دارد که آیا به هنگام احرامش قصد نیابت داشته است یا آن که برای خود مُحرم شده است. در این صورت تکلیفش چیست؟
- شخص مکلَّفی هزینه حج را به سازمان حج و زیارت پرداخت می کند و سال ها منتظر نوبت خود می ماند و چون نوبتش رسید، بیمار می شود و بر اثر آن می میرد. در حال بیماری به یکی از پسرانش وصیت می کند تا به نیابت از او حج کند. اما این پسر خودش استطاعت مالی دارد، لیکن چون هنوز نوبتش نرسیده است، به او اجازه رفتن به حج داده نمی شود. حال تکلیف او چیست؟ آیا به وصیت پدر عمل نماید و به نیابت از او حج کند، یا آن که از حق پدرش استفاده نموده برای خودش حج کند؟
- اگر کسی به نیابت از مستطیعی که شخصاً عاجز از ادای حج بود، حج کرد و طواف النساء را ترک نمود، آیا زن بر منوب عنه حرام می گردد یا بر نایب؟
- شخصی برای خودش به عنوان عمره مستحبی مُحرم می شود، حال آیا برایش جایز است که از آن به حج به نیابت از پدرش عدول کند؟
- کسی که در حج نایب دیگری است آیا طواف النساء را باید برای خودش به جای آورد یا به نیابت از منوب عنه؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که سال قبل اوّلین سفر حجّ او بوده، و حَجّة الاسلام را انجام داده، و امسال اوّلین سفر حج نیابتی اوست، آیا در سفر دوّم که سفر اوّل حجّ نیابتی اوست حکم صرورة را دارد که باید تمام سر را بتراشد، یا تقصیر کافی است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا انجام عمره مفرده در ماههای حج پیش از عمره تمتّع جایز است؟ آیا در این مسأله فرقی بین صروره و غیر صروره هست؟
- [آیت الله وحید خراسانی] انجام عمره مفرده در ماه های حج پیش از عمره تمتع جایز است یا خیر و در این مساله فرقی بین صروره و غیر صروره هست یا نه
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که سال دوم حج او است و سال قبل برای خودش حج نموده و حلق کرده است و امسال به نیابت دیگری حج بجا می اورد ایا در سفر دوم حکم صروره را دارد که باید حلق کند یا تقصیر کافی است
- [آیت الله بروجردی] در (مناسک) احتیاط حلق در منی نسبت به صروره (93) و جو بیست یا استحبابی؟
- [آیت الله وحید خراسانی] صبی ممیزی تمام اعمال حج را به نحو صحیح انجام داده است ایا از صروره بودن خارج می شود یا نه
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی که یک پای او قطع شده به نیابت از دیگری به حج آمده است، آیا نیابت او صحیح است؟
- [آیت الله مظاهری] آیا در حج تمتّع می شود کسی حج را به نیابت از چند نفر انجام دهد؟
- [آیت الله سبحانی] در حج نیابتی غیر ازنیت نیابت، تعیین نوع حج مثل حجة الاسلام یا حج مستحبی لازم است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا صروره (یعنی کسی که تا کنون به حجّ مشرف نشده است) میتواند نایب شود، مرد باشد یا زن از طرف مرد باشد یا از طرف زن؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- خونی که زن پیش از بیرون آمدن اولین جزء بچّه می بیند نفاس نیست .
- - عدول از اعتکاف به اعتکاف دیگر جایز نیست، چه هر دو واجب باشند مثل آنکه یکی را به نذر و دیگری را به قسم بر خود واجب کرده باشد، یا هر دو مستحب باشند، یا یکی واجب و دیگری مستحب باشد، یا یکی برای خود و دیگری به نیابت یا اجاره برای غیر باشد، یا هر دو به نیابت از غیر باشد.
- اگر مقداری مال به کسی بدهند و حج بر او واجب شود ، چنانچه حج نماید هر چند بعداً مالی از خود پیدا کند ، دیگر حج بر او واجب نیست .
- اگر مخارج رفت و برگشت و مصارف عیال کسی را در مدتی که مکه میرود و برمیگردد ، به او ببخشند برای اینکه حج کند ، حج بر او واجب میشود ، اگر چه قرض داشته باشد و در موقع برگشتن هم مالی که بتواند با آن زندگی کند نداشته باشد . ولی اگر طوری باشد که روزهای سفر حج روزهای کسب و کارش باشد بطوری که اگر حج رود نتواند قرض خود را در موقعش ادا نماید ، یا آنکه نتواند مخارج زندگانیش را در بقیه سال تأمین نماید ، حج بر او واجب نیست .
- از وقتی که اولین جزء بچّه از شکم مادر بیرون میآید ، خونی که زن در فاصله ده روز می بیند خون نفاس است ، بشرط آنها خون زایمان بر آن صدق کند . و زن را در حال نفاس (نفساء) می گویند .
- اگر کسی توشه راه و مرکب سواری نداشته باشد و دیگری به او بگوید : حج برو و من خرج تو و عیال تو را در موقعی که در سفر حج هستی میدهم ، در صورتی که اطمینان داشته باشد که خرج او را میدهد ، حج بر او واجب میشود .
- اگر برای تجارت مثلاً تا جدّه برود و مالی بدست آورد که اگر بخواهد از آنجا به مکه رود مستطیع باشد ، باید حج کند ، و در صورتی که حج نماید اگر چه بعداً مالی پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکه رود ، دیگر حج بر او واجب نیست .
- کسی که شغلش مسافرت است شرط نیست که سه بار مسافرت کند تا نمازش تمام باشد ، بلکه همین که عنوان راننده و مانند آن بر او منطبق شود هر چند در اولین سفر باشد ، نمازش تمام است .
- اگر مقداری مال که برای حج کافی است به کسی بدهند و با او شرط کنند که در راه مکه به کسی که مال را داده خدمت بنماید ، حج بر او واجب نمیشود .
- حج : زیارت کردن خانه خدا و انجام اعمالی است که دستور دادهاند در آنجا بجا آورده شود . و در تمام عمر بر کسی که این شرایط را دارا باشد ، یک مرتبه واجب میشود : اول : آنکه بالغ باشد . دوم : آنکه عاقل و آزاد باشد . سوم : بواسطه رفتن به حج مجبور نشود که کار حرامی را که ترک آن از حج مهمتر است انجام دهد ، یا عمل واجبی را که از حج مهمتر است ترک نماید ، ولی اگر در این حال به حج برود گر چه گناه کرده اما حجش صحیح است . چهارم : آنکه مستطیع باشد ، و مستطیع بودن به چند چیزاست : اول : آنکه توشه راه و همچنین مرکب سواری در صورت احتیاج به آن یا مالی که بتواند با آن مال آنها را تهیه کند ، داشته باشد . دوم : سلامت مزاج و توانائی آن را داشته باشد که بدون مشقت زیاد بتواند مکه رود ، و حج را بجا آورد . و این شرط در وجوب مباشرت حج معتبر است و کسی که توانایی مالی دارد ولی قدرت بدنی مباشرت ندارد یا مباشرت برای او حرجی است و امید بهبودی ندارد باید نایب بگیرد . سوم : در راه مانعی از رفتن نباشد ، و اگر راه بسته باشد یا انسان بترسد که در راه جان یا عرض او از بین برود یا مال او را ببرند ، حج بر او واجب نیست . ولی اگر از راه دیگری بتواند برود اگر چه دورتر باشد ، باید از آن راه برود ، مگر آنکه آن راه آنقدر دورتر و غیر معمولی باشد که بگویند راه حج بسته است . چهارم : تمکن از سایر جهات داشته باشد که به قدر بجا آوردن اعمال حج وقت داشته باشد . پنجم : مخارج کسانی را که خرجیِ آنان بر او واجب است مثل زن و بچه ، یا ترک انفاق بر آنان برای او حرجی است ، داشته باشد . ششم : بعد از برگشتن ، کسب یا زراعت یا عایدی ملک یا راه دیگری برای معاش خود داشته باشد ، یعنی اینطور نباشد که بواسطه مخارج حج پس از برگشتن مجبور شود به زحمت زندگی کند .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در سال اولی که مستطیع شده حج نکند و بعد به واسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج نماید و ناامید باشد از این که بعداً خودش حج کند باید دیگری را از طرف خود بفرستد، بلکه اگر در سال اولی که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده به واسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج کند، احتیاط واجب آن است که کسی را از طرف خود بفرستد که حج نماید، و بهتر بلکه احوط این است که در این صورت ها کسی را به نیابت بفرستد که اولین مرتبه حج او باشد.
- [آیت الله مظاهری] نیابت در حجّ نظیر نیابت در بقیه عبادات جایز است و لازم نیست نایب بالغ و عاقل و رشید باشد و اگر کسی که آنها را نایب کرده است (منوب عنه) اطمینان داشته باشد که عمل را به جا میآورند و بعداً هم اطمینان پیدا کند که عمل را به طور صحیح به جا آوردهاند نیابت آنها صحیح است و همچنین لازم نیست ذمّه نایب در سال نیابت مشغول به حجّ واجب نباشد و اگر نایب حجّ واجب خودش به ذمّهاش باشد میتواند نایب شود و حجّ او صحیح است گرچه گناه کرده است.
- [آیت الله مظاهری] به جا آوردن حجّ واجب برای دو نفر یا بیشتر جایز نیست ولی به جا آوردن عمرهمفرده یا طواف استحبابیبلکه حجّ استحبابی به نیابت چند نفر مانعی ندارد.
- [آیت الله خوئی] اگر در سال اولی که مستطیع شده حج نکند و بعد به واسطة پیری یا مرض و ناتوانی نتواند حج نماید و ناامید باشد از این که بعداً خودش حج کند باید دیگری را از طرف خود بفرستد، بلکه اگر ناامید هم نباشد احتیاط واجب آن است که اجیر بگیرد و درصورتی که بعداً قدرت پیدا کرد خودش نیز حج نماید و همچنین است اگر در سال اولی که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده، به واسطة پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج کند و ناامید از توانائی خود باشد و در تمام این صور بنابر احتیاط واجب چنانچه منوب عنه مرد باشد باید نائب صروره باشد یعنی کسی که اولین مرتبة حج رفتن او باشد.
- [آیت الله مظاهری] نیابت از جانب شخص زنده در حجّ مستحبّی اشکال ندارد گرچه خود او حجّ را به جا میآورد، و همچنین در حجّ واجب در صورتی که خودش معذور از مباشرت عمل باشد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در سال اولی که مستطیع شده حج نکند و بعد به واسطه پیری یا مرض و ناتوانائی نتواند حج نماید و نا امید باشد از اینکه بعدا خودش حج کند؛ باید دیگری را از طرف خود بفرستد؛ بلکه اگر نا امید هم نباشد احتیاط واجب آن است که اجیر بگیرد و در صورتی که بعدا قدرت پیدا کرد خودش نیز حج نماید و همچنین است اگر در سال اولی که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده؛ به واسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج کند و نا امید از توانائی خود باشد و در تمام این صور بنا بر احتیاط واجب باید نائب صروره باشد یعنی کسی که اولین مرتبه حج رفتن او باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که خمس یا زکات بدهکار است و حجه الاسلام بر او واجب است و قرض هم دارد اگر بمیرد و مال او برای همه انها کافی نباشد چنانچه مالی که خمس و زکات به ان تعلق گرفته از بین نرفته باشد باید خمس یا زکات را بدهند و بقیه مال او را بر حج و قرض قسمت نمایند و اگر مالی که خمس و زکات ان واجب شده از بین رفته باشد در صورتی که صروره باشد یعنی اولین مرتبه رفتن او به حج باشد و در راه حج قبل از احرام مرده باشد باید مال او را صرف حج بنمایند و اگر چیزی باقی ماند بر خمس و زکات و قرض به نسبت قسمت نمایند و در غیر این صورت حج بر خمس و زکات مقدم است ولی تقدم ان بر قرض محل اشکال است
- [آیت الله شبیری زنجانی] شخص بالغ و عاقل که استطاعت مالی دارد ولی برخی از شرایط دیگر استطاعت را ندارد، چنانچه احتمال دهد که بتواند استطاعت بدنی یا طریقی را فراهم کند باید برای ایجاد آن شرایط اقدام کند و تأخیر حج تا زمان فراهم شدن شرایط جایز است و چنانچه از فراهم شدن آن شرایط در آینده مأیوس است، واجب است با قصد قربت برای انجام حجّ خود در اولین سال ممکن نایب بگیرد، هر چند امسال، اولین سالی باشد که استطاعت مالی پیدا کرده است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بعد از مرگ انسان میشود نماز و عبادتهای دیگری را که او در زندگی بجا نیاورده، شخص دیگری به جا آورد که به او (نایب) میگویند و عمل او را نیابت مینامند و به کسی که از طرف او عمل را انجام میدهند (منوب عنه) میگویند و در حال حیات انسان تنها در حج و زیارت، نیابت مشروع است به تفصیلی که در جای خود ذکر شده است. و همچنان که نیابت تبرعی و بدون مزد صحیح است، نیابت با اجاره یا جعاله یا شرط ضمن عقد و مانند اینها نیز صحیح میباشد.
- [آیت الله بهجت] اگر بهعلت رسیدن مال به حدّ نصاب، مستطیع شود و رسیدن سالِ زکات بعد از زمان حج باشد، حج واجب میشود، و اگر از روی معصیت حج بهجا نیاورد تا سال زکات فرا برسد، زکات واجب میشود، اگرچه بهسبب تقصیر در انجام حج و پرداخت زکات استطاعت او برای حج، در سالهای آینده از بین برود، و اگر فرارسیدن سال زکات قبل از اولین ماه از ماههای سه گانه حج (شوال، ذیقعده و ذیحجه) باشد در این صورت زکات واجب است و حج واجب نمیشود، مگر آنکه با بقیه مال مستطیع برای حج باشد.