خودکشی
خودكشى ، کشتن خویش است .
آیا برای ممانعت از خودکشی، رضایت یا عدم رضایت خودکشی کننده، مدخلّیت دارد یا خیر و در صورت عدم رضایت اگر کسی اقدامی در جهت نجات جان وی انجام داد و در ضمن، آسیبی هم به شخص خودکشی کننده وارد شد، آیا منجی ضامن است؟
رضایت طرف مقابل شرط نیست، ولی اگر در ضمن جلوگیری وی آسیبی به وی رسید که اصل جلوگیری از خودکشی فی نفسه مستلزم آن نبود، جلوگیری کننده ضامن است.
رضایت طرف مقابل شرط نیست، ولی اگر در ضمن جلوگیری وی آسیبی به وی رسید که اصل جلوگیری از خودکشی فی نفسه مستلزم آن نبود، جلوگیری کننده ضامن است.
عنوان سوال:
آیا برای ممانعت از خودکشی، رضایت یا عدم رضایت خودکشی کننده، مدخلّیت دارد یا خیر و در صورت عدم رضایت اگر کسی اقدامی در جهت نجات جان وی انجام داد و در ضمن، آسیبی هم به شخص خودکشی کننده وارد شد، آیا منجی ضامن است؟
پاسخ:
رضایت طرف مقابل شرط نیست، ولی اگر در ضمن جلوگیری وی آسیبی به وی رسید که اصل جلوگیری از خودکشی فی نفسه مستلزم آن نبود، جلوگیری کننده ضامن است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا در نجات جان شخص خودکشی کننده، فرقی بین مسلمان یا کافر حربی یا کافر غیر حربی، وجود دارد؟
- اگر بازداری شخص از خودکشی، مستلزم استقبال از خطر جانی یا به خطر افتادن سلامت شخص نجات دهنده باشد، تا چه اندازه ای باید از این خطر استقبال نماید؟
- شخصی یکی از زمین های خود را به فردی فروخته و مشتری هم آن را به شخص سومی فروخته است، با توجه به اینکه به هر یک از معامله های مربوط به آن زمین طبق قانون رایج، عوارض دولتی تعلّق می گیرد، آیا واجب است ابتدا فروشنده اوّل مبیع را به نام مشتری اوّل کند و سپس او اقدام به ثبت آن به نام مشتری دوّم نماید یا آنکه جایز است مستقیماً آن را به نام مشتری دوّم کند تا مشتری اوّل از مالیاتهای معامله، معاف شود؟ و اگر اقدام به ثبت آن به اسم مشتری اوّل کند، آیا ضامن ضررهایی که بر اثر مالیاتهای مأخوذه به مشتری اوّل وارد می شود هست یا خیر؟ و آیا بر او اجابت خواست مشتری اوّل، مبنی بر ثبت مستقیم مبیع به نام مشتری دوّم واجب است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر کودکی که از دنیا رفته، در زمان حیات آسیبی به کسی وارد کرده است، آیا خانواده او باید از آن شخص حلالیت بطلبند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] الف) آیا دروغ گفتن برای حفظ جان مسلمانی جایز است؟ ب) دروغ گفتن جهت حفظ جان کافر ذمّی چه صورتی دارد؟ ج) در جایی که انسان می تواند با دروغ گفتن و به خطر انداختن جان خود و یا شخص دیگر، موجب نجات جان چند مسلمان بشود تکلیف وی را در این مورد بیان فرمایید که آیا این کار جایز است و در صورت به خطر افتادن جان آن شخص دیگر (با دروغ این انسان) و تلف شدن، دیه به عهده کیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر در اثر امر به معروف و نهی ازمنکر، ضرر جانی و مالی به شخص وارد شد، آیا آمر و ناهی که ضرر را وارد کرده ضامن است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] از آنجا که پیوند اعضای شخص زنده به زنده موجب ضرر جزئی یا غیر جزئی فرد دهنده می شود، آیا بخاطر نجات جان دیگری اقدام به چنین کاری مجاز است؟
- [آیت الله سبحانی] اشخاصی، عکس های تبلیغاتی خود را به دیوار منازل مردم می چسبانند. در صورت عدم رضایت صاحب خانه، اگر خسارت به دیوار منزل وارد شود، آیا آن اشخاص ضامن می باشند؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی با احرام عمره مفرده وارد مکه شده و پس از به جا آوردن عمره مفرده خودش، به جهت انجام دادن حجّ تمتّع از طرف شخص دیگری نایب شده است؛ ولی به دلیل ممانعت مأمورین نمیتواند برای احرام عمره تمتّع نیابتی به میقات برود. آیا میتواند از ادنی الحل برای عمره تمتّع نیابتی مُحرم شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] به طور کلّی با توجّه به علوم امروزی اگر بدانیم یا احتمال بدهیم که نجات جان بیمار وابسته به مصرف داروهای خاصی می باشد که مضرّند و این مضرّات به احتمال قوی برای همگان رخ خواهد داد و با تجویز پزشک، شخص دچار یک یا چند مورد از این عوارض شود، آیا پزشک مسؤول است؟
- [آیت الله بهجت] به طور کلّی اگر با توجه به علوم امروزی بدانیم یا احتمال دهیم که نجات جان بیمار وابسته به مصرف دارو یا داروهای خاصّی می باشد که مضرّند و این ضررها به احتمال قوی برای همگان رخ خواهد داد؛ و با تجویز پزشک، شخص دچار یک یا چند مورد از این عوارض شود، آیا پزشک مسؤول است؟
- [آیت الله بهجت] 1) در مواردی که نجات جان بیمار مسلمانی، وابسته به پیوند یک یا چند عضو از شخص دیگری باشد، اگر جسد مجهول الهویه ای که اعضای قابل پیوندی داشت، در دسترس باشد آیا می توان این اعضا را به بیماری که محتاج است، پیوند زد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بطور کلی اگر (با توجه به علم امروزی) بدانیم یا احتمال بدهیم که نجات جان بیمار وابسته به مصرف دارو یا داروهای خاصی می باشد که مضرّند (و این مضرّات به احتمال قوی برای همگان رخ خواهد داد) و با تجویز پزشک، شخص دچار یک یا چند مورد از این عوارض شود، آیا پزشک مسؤول است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخص ضامن نمی تواند ضمانت خود را بدون رضایت طلبکار فسخ کند، ولی اگر ضامن یا طلبکار در قرار داد خود شرط کنند که هر وقت بخواهند می توانند فسخ کنند مانعی ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مادر احتیاج به عمل سزاریَن داشته باشد و در اثر تأخیر آسیبی به مادر یا بچّه وارد شود یا منجر به مرگ یکی از آنان گردد، چنانچه مرگ یا آسیب مستند به کسی نباشد، هیچ کس ضامن نیست، ولی اگر به کسی مستند باشد، همان فرد ضامن خواهد بود، مگر این که شرط عدم ضمان کرده باشد و تقصیر و کوتاهی نیز از او سر نزده باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کسی بچهای را ختنه کند و ضرری به آن بچه برسد یا بمیرد، چنانچه اصول پزشکی را که برای متعارف اهل آن حرفه شناخته شده است، رعایت کرده و با اجازه ولیّ انجام داده باشد، ضامن نیست؛ مگر شرط ضمان شده باشد که در این صورت ضامن است. بلی در صورتی که ولیّ کودک رضایت داده باشد که پزشک در صورت غفلت ضامن ضرر نباشد، اگر در اثر غفلت ضرری به طفل وارد شده ضامن نیست، ولی اگر در اثر مسامحه و سهلانگاری ضرری به طفل وارد شود ضامن است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر هنگام دفاع با رعایت مراتب آن به شخص تجاوزگر زیان مالی و جانی یا نقص عضو وارد شود، دفاع کننده ضامن نیست؛ ولی اگر درجات خفیف تر یا فرار میسّر باشد و دفاع کننده هم متوجّه این جهت بوده و با این حال به مراحل بالاتر و شدیدتر عمل نموده باشد، ضامن است و در هر صورت اگر از سوی مهاجم به دفاع کننده خسارتی برسد، شخص مهاجم ضامن است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر حیوان درندهای که متعلّق به شخص دیگری است، به انسان حمله کند، انسان حق دارد از خود دفاع نماید و اگر با رعایت مراتب دفاع به حیوان خسارتی وارد شود، ضامن نیست، مگر در موردی که انسان متجاوز باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] 47 خرید و فروش خون برای نجات جان بیمار جایز است، ولی در مورد خرید و فروش اعضای بدن مانند کلیه و امثال آن، احتیاط آن است که اگر پولی می خواهند بگیرند در مقابل اجازه برداشتن عضو از بدن شخص دهنده بوده باشد، نه در مقابل خود عضو و اصل این کار در صورتی جایز است که برای دهنده تولید خطر نکند.
- [آیت الله سیستانی] بر هر مسلمان واجب است مسلمان دیگری را که نزدیک است از گرسنگی یا تشنگی بمیرد ، آب و غذا داده و او را از مرگ نجات دهد اگر جان خودش در خطر نباشد ، و همچنین اگر آن شخص مسلمان نباشد ولی انسانی است که قتل او جایز نیست . آداب غذا خوردن
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر شخصی با شرکتی قرارداد کند که هر سال مبلغی بدون عوض بدهد و در مقابل شرط کند که اگر آسیبی به تجارتخانه یا ماشین یا منزل یا وجود خودش برسد، آن شرکت خسارت او را جبران، یا آسیب را برطرف، یا مرض را معالجه نماید، عمل به این قرارداد با رضایت طرفین اشکال ندارد و در صورت عدم رضایت و اجبار، گیرنده وجه ضامن است، بلی اگر در ضمن عقد صلح چنین شرطی بنمایند صحت چنین صلحی با این شرط بعید نیست و الزام آور است.
- [آیت الله مظاهری] اگر انسان خیال کرد کسی یا حیوانی، قصد هجوم به جان یا ناموس یا مال او را دارد و در مقام دفاع، خسارت مالی یا جانی به او وارد کرد، ولی بعد معلوم شد که او چنین قصدی نداشته و انسان اشتباه کرده است در این صورت گناه ندارد ولی ضامن خسارت است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر انسان از طریق معقولی گمان کند شخصی قصد هجوم به جان یا مال و یا ناموس وی را دارد و در مقام دفاع و با رعایت مراتب آن، خسارتی به مهاجم برساند و بعد معلوم شود اشتباه کرده، گناهکار نیست، ولی ضامن خسارتی که وارد نموده میباشد.