فتوای مجتهد
فتوا، رأی مجتهد در احکام شرعی است.
کسانی که از مجتهدین مختلفی تقلید می کنند، آیا می توانند در مسأله رؤیت هلال به فتوای مجتهد واحد عمل کنند یا خیر؟
اگر مجتهد جامع الشرایط حکم به اول ماه یا آخر ماه نماید دیگران باید بدان ملتزم شوند.
اگر مجتهد جامع الشرایط حکم به اول ماه یا آخر ماه نماید دیگران باید بدان ملتزم شوند.
عنوان سوال:
کسانی که از مجتهدین مختلفی تقلید می کنند، آیا می توانند در مسأله رؤیت هلال به فتوای مجتهد واحد عمل کنند یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا نائب در نیابت حج باید به فتوای مرجع تقلید خود عمل کند یا به فتوای مرجع تقلید منوبٌ عنه؟
- آیا در عدول از یکی از فتاوای امام خمینی(قدّسسرّه) واجب است به فتوای مجتهدی که از او برای بقا بر تقلید میّت اجازه گرفتهام، رجوع کنم یا آنکه به فتوای سایر مجتهدین هم می‌شود عمل کرد؟
- آیا تقلید ابتدایی از مجتهد میّت، متوقف بر تقلید از مجتهد زنده است؟
- اینکه گفته می شود مجتهد باید در مورد رؤیت هلال حکم دهد تا برای همگان لازم الاجرا باشد منظور چیست؟ و چه کسانی را شامل می شود؟
- آیا تقلید کسی که از جهت احتمال عدم وجود شرایط معتبر تقلید در مجتهد اعلم، از مجتهد غیر اعلم تقلید کرده است، محکوم به بطلان است؟
- بعد از وفات امام راحل(قدّس سرّه) گمان می کردم که بنا بر فتوای ایشان بقا بر تقلید میّت جایز نیست، لذا مجتهد زنده دیگری را برای تقلید انتخاب کردم. آیا می توانم بار دیگر به تقلید از امام راحل رجوع کنم؟
- آیا جایز است که در یک مسأله با وجود اختلاف در فتوا گاهی به فتوای مجتهد میّت رجوع کنم و گاهی به فتوای مجتهد زنده اعلم؟
- در صورت تعارض فتوای ولی امر مسلمین با فتوای مرجعی در مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی وظیفه شرعی مسلمانان چیست؟ آیا معیاری برای تفکیک احکام صادره از طرف مراجع تقلید و ولی فقیه وجود دارد؟ مثلاً اگر نظر مرجع تقلید با نظر ولی فقیه در مسأله موسیقی اختلاف داشته باشد، متابعت از کدامیک از آنان واجب و مجزی است؟ به طور کلی احکام حکومتی که در آن نظر ولی فقیه بر فتوای مراجع تقلید برتری دارد، کدام است؟
- آیا عدالت معتبر در مجتهد و مرجع تقلید با عدالت معتبر در امام جماعت از حیث شدّت و ضعف تفاوت دارد؟
- اگر امام جماعت کاری کند که به فتوای مرجع تقلید ما مبطل نماز باشد ولی احتمال بدهیم که مرجع تقلید امام جماعت آن را مبطل نداند حکم اقتدا به این امام جماعت چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] آیا در فرض اعلمیتِ مجتهد میّت نسبت به مجتهدین حی و وجوب تقلید از او، میتوان در بعضی از مسائل از مجتهد حی تقلید نمود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در فرض اعلمیّت مجتهد میّت نسبت به مجتهدین حیّ و وجوب تقلید از وی آیا میتوان در بعضی از مسائل از مجتهد حیّ تقلید کرد؟
- [آیت الله بهجت] فردی بین دو فتوا از دو مجتهد احتیاط می کرده است، البته از آن دو مجتهد به صورت تفصیلی تقلید نمی کرده است ، آیا پس از فوت یکی از مجتهدین می تواند به فتوای وی باقی بماند؟
- [آیت الله بهجت] فردی در مسأله ای که می بایست از مجتهد زنده تقلید نماید، مطابق با فتوای مجتهد میّت عمل کرده است، تکلیفش چیست؟
- [آیت الله بهجت] آیا تقلید ابتدایی از مجتهد میّت در صورتی که مجتهد میّت اعلم از مجتهدین زنده باشد جایز است؟
- [آیت الله سبحانی] هرگاه تمامی مسائل را از یکی از مجتهدین اعلم تقلید نمایم، آیا می توانم در برخی مسائل از مجتهد مساوی دیگر تقلید کنم؟
- [آیت الله علوی گرگانی] وضعیت جوانان مسلمانی که بواسطه گرایش به مسائل روشنفکری، تقلید از مجتهدین را قبول ندارند چگونه است در حالی که اعمال آنها بدون تقلید از مجتهد میباشد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا باید قاضی به فتوای مرجع تقلید محکوم علیه حکم کند، یا مرجع خودش؟ یا اگر مجتهد است به فتوای خودش؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا تقلید کردن از مجتهد غیر اعلم، در مسائلی که فتوای او موافق فتوای اعلم است یا مخالفت فتوای او با فتوای اعلم معلوم نیست، جایز است؟
- [آیت الله اردبیلی] دو عالم از یک مرجع تقلید واحد، دو فتوای متضاد نقل میکنند، وظیفه ما تحقیق کامل است یا با عمل به یکی از آنها تکلیف ساقط می‌شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] اگر مجتهدی که انسان از او تقلید می‌کند، از دنیا برود باید از مجتهد زنده تقلید کرد، ولی کسی که در مسألهای به فتوای مجتهدی عمل کرده، اگر بعد از مردن آن مجتهد در آن مسأله به فتوای مجتهد زنده رفتار نکرده باشد، میتواند در آن مسأله به فتوای مجتهدی که از دنیا رفته باقی باشد، اگر چه احتیاط مستحب آن است که به فتوای مجتهد زنده رفتار نماید.
- [آیت الله اردبیلی] تقلید از میّت ابتداءً جایز نیست ولی باقی ماندن بر تقلید میّت چنانچه مجتهد میّت اعلم از مجتهد زنده باشد، واجب است. و در صورت تساوی مجتهد زنده و میت در علم، بین بقاء بر تقلید میت و رجوع به زنده مخیر است؛ گرچه رجوع به مجتهد زنده بهتر و مطابق با احتیاط است. و چنانچه مجتهد زنده اعلم از مجتهد میّت باشد، رجوع به مجتهد زنده واجب است و بقاء بر تقلید میّت جایز نیست. و باید بقاء بر تقلید میّت به فتوای مجتهد زنده باشد. و اگر کسی در هنگام عمل التزام و تصمیم به عمل به فتوای مجتهد داشته است، برای بقاء در آن مسأله کافی است.
- [آیت الله مظاهری] اگر مجتهدی که انسان از او تقلید می‌کند از دنیا برود، بقاء بر تقلید از او جایز است نه واجب. گرچه مجتهدِ میّت، اعلم از مجتهدینِ زنده باشد.
- [آیت الله جوادی آملی] .تقلید مجتهد متوفّا در ابتدا جایز نیست؛ ولی بقای بر تقلید میت, اشکال ندارد و بقای بر تقلید مجتهد میت باید به فتوای مجتهد مطلق زنده باشد; خواه فرد به آن عمل کرده باشد یا نه. اگر مجتهد متوفّا اعلم باشد، بقای بر تقلید او احتیاطاً واجب است و اگر مجتهد زنده اعلم باشد، عدول از مجتهد متوفا به مرجع زنده, واجب است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مجتهدی که انسان از او تقلید می کند، از دنیا برود باید از مجتهد زنده تقلید کند، ولی کسی که در مسأله ای به فتوای مجتهدی عمل کرده یا آن را یاد گرفته و ملتزم به عمل به آن شده باشد، اگر بعد از مردن آن مجتهد در آن مسأله به فتوای مجتهد زنده رفتار نکرده باشد، می تواند در آن مسأله به فتوای مجتهدی که از دنیا رفته باقی باشد، بلکه جواز بقا بر تقلید او در سایر مسائل نیز بعید نیست. ولی اگر مجتهد میتی که از او تقلید می کرده اعلم از حی باشد بقا بر تقلید او بنابر احتیاط واجب است چنان که اگر مجتهد حی از میت اعلم باشد عدول به حی واجب است.
- [امام خمینی] تقلید میّت ابتداءً جایز نیست، ولی بقاء بر تقلید میّت اشکال ندارد و باید بقاء بر تقلید میّت به فتوای مجتهد زنده باشد و کسی که در بعضی از مسائل به فتوای مجتهدی عمل کرده، بعد از مردن آن مجتهد میتواند در همه مسائل از او تقلید کند.
- [امام خمینی] تقلید در احکام، عمل کردن به دستور مجتهد است، و از مجتهدی باید تقلید کرد که مرد و بالغ و عاقل و شیعه دوازده امامی و حلالزاده و زنده و عادل باشد. و نیز بنا بر احتیاط واجب باید از مجتهدی تقلید کرد که حریص به دنیا نباشد و از مجتهدین دیگر اعلم باشد، یعنی در فهمیدن حکم خدا از تمام مجتهدین زمان خود استادتر باشد.
- [آیت الله خوئی] اگر در مسألهای فتوای مجتهدی را یاد گرفته، و بعد از مردن او در همان مسأله بر حسب وظیفهاش از مجتهد زنده تقلید نماید، دوباره نمیتواند آن را مطابق فتوای مجتهدی که از دنیا رفته است انجام دهد.
- [آیت الله جوادی آملی] .تقلید در احکام، التزام به عمل نمودن به فتوای مجتهد است.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر در مسأله به فتوای مرجع تقلیدی عمل کرد و بعد از وفات وی در همان مسأله به فتوای مجتهد مطلق زنده رفتار نمود، دوباره نمیتواند آن را برابر فتوای مرجع متوفّا انجام دهد, مگر آنکه مجتهد مطلقِ زنده, در آنمسأله, فقط احتیاط کرده و مقلّد مدتی برابر آن عمل کرده باشد; در این حال, مقلّد میتواند دوباره به فتوای مرجع متوفّا رفتار کند.