پشت بام
بام همان طرف بیرونى سقف که بر آن سقف دیگرى نباشد و از آن به مناسبت در بابهاى طهارت، صلات، اعتکاف، حج، اجاره و نکاح سخن رفته است.
آیا پشت بام مسجد تابع مسجد است یا بستگی به وقف کننده دارد؟
پشت بام مسجد به حکم مسجد است مگر اینکه احراز شود که هنگام وقفِ مسجد، پشت بام آن از وقف خارج شده است.
پشت بام مسجد به حکم مسجد است مگر اینکه احراز شود که هنگام وقفِ مسجد، پشت بام آن از وقف خارج شده است.
پاسخ:
پشت بام مسجد به حکم مسجد است مگر اینکه احراز شود که هنگام وقفِ مسجد، پشت بام آن از وقف خارج شده است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی یک مغازه تجاری را به این شرط که پشت بام آن ملک خود او باقی بماند و حق ساخت بنا در بالای آن را داشته باشد، فروخته است، آیا با وجود این شرط و با علم به اینکه اگر آن شرط نبود اصلاً آن رانمی فروخت، مشتری حقّی، نسبت به پشت بام مغازه دارد یا خیر؟
- کیفیت وقف مسجد
- ج: اگر زیر زمین عنوان مسجد را ندارد و جزء تأسیساتی نیست که مسجد به آن نیاز داشته باشد و وقف آن هم وقف انتفاع نباشد، اشکال ندارد.
- زمینی است که سالیان گذشته در حوالی شهر بوده و وقف منفعت برای استفادههای کشاورزی بوده، و حال در محدوده شهر قرار گرفته و میخواهند در آن مسجد بسازند، آیا میتوانند این زمینها را وقف مسجد کنند؟ عدهای میگویند زمینهای وقفی که وقف منفعت است را نمیتوان وقف مجدد کرد؛ نظر مقام معظم رهبری را در این زمینه بیان نمایید.
- زمینی جهت ساخت مسجد وقف شده در طراحی جهت ساخت ، قسمت زیر زمینی آن جهت امور فرهنگی ورزشی مسجد در نظر گرفته شده است. (این قسمت از شبستان مسجد کاملاً مجزا است) آیا این امر اشکالی دارد؟
- در نزدیکی محل برگزاری نماز جمعه مکانی برای وضو گرفتن وجود دارد که تابع مسجد جامع است و پول آب آن از غیر بودجه مسجد پرداخت میشود. آیا شرکت کنندگان در نماز جمعه جایز است که از آن آب استفاده کنند؟
- آیا زن در وطن و اقامت تابع شوهر است؟
- مسجدی در مجاورت قبرستانی، وجود دارد و هنگامی که بعضی از مؤمنین به زیارت اهل قبور می آیند، از آب مسجد برای پاشیدن روی قبرهای ارحام خود استفاده می کنند و ما نمی دانیم که این آب عمومی است یا وقف خاص مسجد، و بر فرض هم که وقف خاص مسجد نباشد، معلوم نیست که مخصوص وضو گرفتن و دستشویی رفتن است یا خیر، آیا استفاده مذکور از آن آب جایز است؟
- بر لمس و نظر باشد و حدود ضرورت هم بستگی به مقدار، نیاز دارد.
- ج: ایجاد موزه یا کتابخانه در گوشه صحن مسجد اگر مخالف کیفیت وقف تالار و شبستان و صحن مسجد باشد و یا موجب تغییر ساختمان مسجد گردد، جایز نیست. بهتر این است که مکانی در کنار مسجد برای این منظور تهیه شود.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا در حیاط مسجد هم اعتکاف صحیح است؟ همچنین در پشت بام و زیرزمین مسجد چطور؟
- [آیت الله جوادی آملی] پشت بام مسجد النبی که دیوار اطراف پشت بام بیش از قامت انسان بلند است و هیچ طرف صفهای جماعت مسجد پیدا نیست آیا اقتداء با این وضع صحیح است؟
- [آیت الله جوادی آملی] پشت بام مسجد النبی که دیوار اطراف پشت بام بیش از قامت انسان بلند است و هیچ طرف صفهای جماعت مسجد پیدا نیست آیا اقتداء با این وضع صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] آیا پختن غذا در ایّام سوگواری، در پشت بام مسجد جایز است؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا احداث محلّ تخلّی (دستشویی) در پشت بام یا طبقه دوم یا سوم مسجد، جایز است یا خیر؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] پشت بام و سرداب و محراب مسجد و هر چه به سبب توسعه مسجد به آن افزوده شده جزو مسجد به حساب میآید؟ و در صورت شکّ، چنین جاهایی حکم مسجد را دارد؟
- [آیت الله سیستانی] آیا به دام انداختن پرندگان از روی پشت بام و فروش آنها اشکال دارد ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی فرشی را بخرد و بعد از خریدن ببیند در پشت آن نوشته شده است: (وقف مسجد امام حسین (علیه السلام)) و او نداند که این مسجد کجاست، تکلیف او چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر انسان علم به وجود نجاست بر پشت بام داشته باشد، آیا پس از قطع باران آب ناودان نجس است؟
- [سایر] اعتکاف در مکان هایی که شک داریم جزء مسجد است (مانند بام، سرداب و مقداری که به مسجد افزوده می شود) چگونه است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر جای مأموم بلندتر از جای امام باشد در صورتی که بلندی به مقدار متعارف باشد مثل اینکه امام در صحن مسجد و مأموم در پشت بام بایستد اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] اعتکاف لازم نیست در خود مسجد باشد و اگر در اطاقی از مسجد یا در صحن یا روی بام آن و مانند اینها باشد اشکال ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] تابش آفتاب، زمین و پشت بام را پاک می کند، ولی پاک کردن ساختمان و درب و پنجره و مانند آن محل اشکال است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مسجدی را وقف کنند، لازم نیست که یک نفر در آن مسجد نماز بخواند تا وقف درست شود، بلکه همین که برای آن متولّی تعیین شود کفایت میکند و بدون تعیین متولّی وقف مسجد صحیح نیست.
- [آیت الله سبحانی] وقف چیزی هم با صیغه عربی و دیگر زبان ها انجام می گیرد مثلاً بگوید این خانه را وقف کردم، و همچنین با فعل نیز صورت می پذیرد و به آن (وقف معاطاطی) می گویند: مثلا فرش را برای وقف به مسجد، ببرد، و روی آن دو رکعت نماز به عنوان این که فرش مسجد است بگذارد، و تحویل، متولّی مسجد بدهد.
- [آیت الله سبحانی] وقف چیزی هم با صیغه عربی و دیگر زبان ها انجام می گیرد مثلاً بگوید این خانه را وقف کردم، و همچنین با فعل نیز صورت می پذیرد و به آن (وقف معاطاطی) می گویند: مثلا فرش را برای وقف به مسجد، ببرد، و روی آن دو رکعت نماز به عنوان این که فرش مسجد است بگذارد، و تحویل، متولّی مسجد بدهد.
- [آیت الله بهجت] اگر مسجد را وقف کنند، بعد از آنکه واقف به قصد واگذار کردن اجازه دهد که در آن مسجد نماز بخوانند، همین که یک نفر در آن مسجد نماز خواند، وقف درست میشود.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر جای ماموم بلندتر از جای امام باشد در صورتی که بلندی به مقدار متعارف زمان قدیم باشد مثل آنکه امام در صحن مسجد و ماموم در پشت بام بایستد اشکال ندارد ولی اگر مثل ساختمانهای چند طبقة این زمان باشد ، جماعت اشکال دارد .
- [آیت الله سبحانی] اگر جای مأموم بلندتر از جای امام باشد در صورتی که بلندی به مقدار متعارف زمان قدیم باشد مثل آنکه امام در صحن مسجد و مأموم در پشت بام بایستد اشکال ندارد ولی اگر مثل ساختمان های چند طبقه این زمان باشد که از جماعت دور است اشکال دارد. سوم: نبودن فاصله میان مأمومین
- [امام خمینی] اگر جای ماموم بلندتر از جای امام باشد در صورتی که بلندی به مقدار متعارف زمان قدیم باشد مثل آن که امام در صحن مسجد و ماموم در پشت بام بایستد اشکال ندارد، ولی اگر مثل ساختمانهای چند طبقه این زمان باشد، جماعت اشکال دارد.