منفعت کسب
سودی كه از طريق كسب و كار بدست می آيد.
ج: اگر از منفعت کسب مستأجر باشد، بر او واجب است که بعد از گرفتن آن از موجر، خمس آن را بپردازد، و خمس آن بر عهده موجر که آن مال را به عنوان قرض می گیرد، واجب نیست.
س 899: حقوق ماهیانه کارمندان که پرداخت آن توسط دولت چند سال به تأخیر افتاده، آیا هنگام دریافت، جزء درآمدهای همان سال (سال دریافت) محسوب می شود و محاسبه خمس آن در سر سال خمسی واجب است یا اینکه به این مال اصلاً خمس تعلّق نمی گیرد؟
س 899: حقوق ماهیانه کارمندان که پرداخت آن توسط دولت چند سال به تأخیر افتاده، آیا هنگام دریافت، جزء درآمدهای همان سال (سال دریافت) محسوب می شود و محاسبه خمس آن در سر سال خمسی واجب است یا اینکه به این مال اصلاً خمس تعلّق نمی گیرد؟
عنوان سوال:
ج: اگر از منفعت کسب مستأجر باشد، بر او واجب است که بعد از گرفتن آن از موجر، خمس آن را بپردازد، و خمس آن بر عهده موجر که آن مال را به عنوان قرض می گیرد، واجب نیست.
پاسخ:
س 899: حقوق ماهیانه کارمندان که پرداخت آن توسط دولت چند سال به تأخیر افتاده، آیا هنگام دریافت، جزء درآمدهای همان سال (سال دریافت) محسوب می شود و محاسبه خمس آن در سر سال خمسی واجب است یا اینکه به این مال اصلاً خمس تعلّق نمی گیرد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر مستأجر از موجر بخواهد که اصلاحات وتغییراتی در عین مستأجره ایجاد کند، مخارج آن بر عهده چه کسی است؟
- آیا سهم سادات(کثّرهم الله تعالی) و سهم امام(علیه السلام) به منفعت کسب کودکان تعلّق می گیرد؟
- ج: اگر یقین به وجود مال حرام در اموالش دارد، ولی مقدار دقیق آن را نمی داند و صاحب آن را هم نمی شناسد، راه حلال کردن آنها این است که خمس آن را بپردازد، ولی اگر شک در مخلوط شدن مال حرام با اموال خود داشته باشد، چیزی بر عهده او نیست.
- اگر شخصی مغازه ای را اجاره کند و علاوه بر اجاره ماهانه مبلغی را به عنوان سرقفلی بپردازد و شرط نماید که موجر هنگام تخلیه محل مبلغ سرقفلی را به قیمت فعلی آن بپردازد والا مستأجر حق خواهد داشت که سر قفلی آن مکان را به شخص دیگری بفروشد و آنجا را برای او تخلیه نماید، آیا این شرط صحیح است؟ و آیا واجب است موجر با پرداخت قیمت کنونی آن به مستأجر و یا با رضایت به واگذاری آن مکان به دیگری، به آن شرط وفا کند؟
- مالک یکی از شرکتها ساختمانی را اجاره داده بدون آنکه از مستأجر چیزی در برابر سرقفلی آن بگیرد، آیا هنگام تخلیه ساختمان توسط مستأجر باید مبلغی را به عنوان سرقفلی به او بپردازد؟ و اگر موجر آن را به مستأجر بفروشد، آیا باید مبلغی را به عنوان حق سرقفلی از قیمت آن کم نماید؟
- اگر شخصی مبلغی را قرض بگیرد و نتواند آن را قبل از آن سال ادا کند، آیا پرداخت خمس آن بر عهده قرض دهنده است یا قرض گیرنده؟
- ج: اگر مالی را که نزد بانک به ودیعه گذاشته اید از منافع کسب شما باشد و هنگام رسیدن سال خمسی گرفتن آن مبلغ از بانک برای شما ممکن باشد، واجب است خمس آن در سر سال خمسی، پرداخت شود.
- ج: اگر آن مال را قرض داده اید و سر سال خمسی قابل وصول نیست، فعلاً خمس آن بر شما واجب نیست، بلکه هنگامی واجب می شود که آن را دریافت کنید، ولی در این صورت شما حقی در سود حاصل از کار قرض گیرنده ندارید، و اگر چیزی از او مطالبه نمایید، ربا و حرام است، و اگر آن مال را به عنوان سرمایه مضاربه به او داده اید، بر اساس قرارداد، در سود آن شریک هستید و واجب است که خمس سرمایه را بپردازید.
- اگر مثلاً فرشی را با مال مخمّس به قیمت ده هزار تومان بخرم و بعد از مدتی آن را به پانزده هزار تومان بفروشم، آیا پنج هزار تومان اضافه بر مال مخمّس، جزء منفعت کسب محسوب می شود و خمس به آن تعلّق می گیرد؟
- اگر مستأجر هنگام اجاره مغازه مبلغی را به عنوان سرقفلی به مالک بپردازد، آیا در صورتی که مستأجر به هر علتی بخواهد آنجا را تخلیه کند، مالک فقط باید همان مقدار را به مستأجر بپردازد یا آنکه واجب است قیمت سرقفلی را به قیمت روز تخلیه به او بدهد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا مبلغی که از طرف مستأجر، نزد موجر بعنوان امانت یا قرض الحسنه یا رهن به مدّت یکسال میماند، خمس آن بعهده کدامیک از آنهاست؟
- [آیت الله بهجت] آیا به منفعت کسب کسی که شغل و کسب موقّت دارد، خمس تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله بهجت] اگر مستأجر هنگام پرداخت اجاره، قدرت پرداخت نداشته باشد و پس از حلول سال خمسی موجر آن را بپردازد، این پول داخل درآمد سال بعد موجر است یا همان سال قبل؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا در صورت عدم دریافت مورد اجاره توسط مستاجر و یا عدم استفاده مستاجر از مورد اجاره موجر می تواند مال الاجاره رامطالبه کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی باغ مرکبات خود را اجاره داده و شرط کرده که ضرر بر عهده مستأجر باشد و فعلا مستأجر مقدار زیادی ضرر کرده، آیا موجر می تواند همه پول را دریافت کند؟
- [آیت الله سیستانی] مبلغی را که به عنوان ودیعه به مؤجر می دهیم، خمس دارد؟ مبلغی را که به عنوان ودیعه از مستأجر می گیریم، خمس دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر بدانیم در عین مال هدیه داده شده، خمس واجب است، دادن خمس بر عهده کیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا می توان در ضمن عقد اجاره، شرط قرض کند؟ مثلا موجر خانه خود را به مبلغ کمی به مستأجر به مدت یکسال اجاره دهد، مشروط به اینکه مبلغ معینی در این مدت به او قرض بدهد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی بین سال خمسی، مهریه ی همسر خود را می پردازد و سپس از او قرض می کند تا با آن کسب و کار کند آیا باید خمس مبلغ مذکور را بپردازد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی در اثنای سال مهریه همسر خود را می پردازد و سپس از او قرض می کند تا با آن کسب و کار کند آیا باید خمس مبلغ مذکور را بپردازد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر برای زیاد کردن مال یا خریدن ملکی که به آن احتیاج ندارد قرض کند، چنانچه از منافع کسب آن قرض را بدهد، در سر سال باید خمس ارزش مال یا ملک در سر سال را بپردازد، ولی اگر مالی که قرض کرده و چیزی که از قرض خریده از بین برود و ناچار شود که قرض خود را بدهد، میتواند از منافع کسب، قرض را ادا نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] (اجاره) بر دو قسم است: قسم اوّل: قراردادی که انسان منفعت مالی را در مقابل عوضی به ملکیت دیگری در میآورد، کسی که منفعت مال را به ملکیت دیگری در میآورد، موجر (=اجارهدهنده) و کسی را که منفعت مال به ملکیت وی درمیآید، مستأجر (=اجارهکننده) می‌گویند. قسم دوم: قراردادی که با آن کار یا منفعت انسانی در مقابل عوضی به ملکیت دیگری در میآید، کسی که کار یا منفعت او به ملکیت دیگری درآمده اجیر و کسی که عمل یا منفعت دیگری را مالک می‌گردد، مستأجر خوانده می‌شود، در مسأله 2146 و 2226 فرق بین اجاره و جعاله توضیح داده شده است.
- [آیت الله نوری همدانی] در هفت چیز خمس واجب می شود : اوّل : منفعت کسب . دوّم : معدن . سوّم : گنج . چهارم : مال حلال مخلوط به حرام . پنجم : جواهری که به واسطة غواّصی یعنی فرو رفتن در دریا بدست می آید . ششم : غنیمت جنگ . هفتم : زمینی که کافرِ ذِمّی از مسلمان بخرد . و احکام اینها مفصّلاً گفته خواهد شد . 1 منفعت کسب :
- [آیت الله سیستانی] در هفت چیز خمس واجب می‌شود : اول : منفعت کسب . دوم : معدن . سوم : گنج . چهارم : مال حلال مخلوط به حرام . پنجم : جواهری که بواسطه غواصی یعنی فرو رفتن در دریا بدست میآید . ششم : غنیمت جنگ . هفتم : بنابر مشهور زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد . واحکام اینها مفصلاً گفته خواهد شد . 1 منفعت کسب :
- [آیت الله بهجت] اگر از منفعت کسب، پیش از دادن خمس، اثاثیهای برای منزل بخرد که خود آن اثاثیه باقی است، و از آن استفاده مینمایند، خمس آن واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] در هفت چیز خمس واجب می شود: اول: منفعت کسب دوم: معدن سوم: گنج چهارم: مال حلال مخلوط به حرام پنجم: جواهری که به واسطه غوّاصی یعنی فرو رفتن در دریا به دست می آید ششم: غنیمت جنگ هفتم: زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد و احکام اینها مفصّلاً گفته خواهد شد. 1 منفعت کسب
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در هفت چیز خمس واجب می شود اوّل: منفعت کسب. دوّم: معدن. سوّم: گنج. چهارم: مال حلال مخلوط به حرام. پنجم: جواهری که بواسطه غوّاصی یعنی فرو رفتن در دریا بدست می آید. ششم: غنیمت جنگ. هفتم: زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد. و احکام اینها مفصّلا گفته خواهد شد. 1 منفعت کسب
- [آیت الله بهجت] اگر مؤجر یا مستأجر بمیرد، بنابر اظهر اجاره باطل نمیشود، ولی اگر خانه، ملک مؤجر نباشد، مثلاً دیگری وصیت کرده که تا او زنده است منفعت خانه مال او باشد، چنانچه آن خانه را اجاره دهد و پیش از تمام شدن مدت اجاره بمیرد، از وقتی که مرده اجاره باطل است، مگر آنکه مالک آن منفعت، بقیه مدت اجاره را اجازه دهد. همچنین اگر خانه را به مستأجر به این صورت اجاره داده باشند که شخص دیگری، حق نداشته باشد در آن سکونت کند، باز هنگام موت مستأجر اجاره باطل خواهد شد.
- [آیت الله بهجت] اگر در اول سال برای مخارج خود قرض کند وپیش از تمام شدن سال منفعتی ببرد، میتواند مقدار قرض خود را از آن منفعت بپردازد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر برای زیاد کردن مال، یا خریدن ملکی که به آن احتیاج ندارد قرض کند، میتواند از منافع کسب، آن قرض را بدهد امّا باید خمس آن چیز را که خریده است بدهد، بلکه اگر مالی را که قرض کرده وچیزی را که از قرض خریده از بین برود وناچار شود که قرض خود را بدهد، نمیتواند از منافع کسب قرض را ادا نماید بنابر احتیاط واجب.