وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
کسی که در وقت معین حیض می شده اگر عبادتش را ترک کند بعد بفهمد حیض نبوده، مثلاً چون قبل از 3 روز پاک شده چه وظیفه ای دارد؟
عبادات خود را قضا نماید.
عبادات خود را قضا نماید.
عنوان سوال:
کسی که در وقت معین حیض می شده اگر عبادتش را ترک کند بعد بفهمد حیض نبوده، مثلاً چون قبل از 3 روز پاک شده چه وظیفه ای دارد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی که در وقت معین عادت نمی شود و فقط عدد معین دارد چه موقع با دیدن خون عبادتش را باید ترک کند؟
- خانمی که عادت وقتیه وعددیه دارد (در وقت معین حیض می شود و تعداد روزهای عادتش هم معین است)، اگر در وقت عادت یا دو سه روز جلوتر یا دو سه روز عقب تر خون ببیند، به طوری که بگویند حیض را جلو یا عقب انداخته آیا می تواند به محض دیدن خون نماز و روزه را ترک کند؟
- اگر نداند همسرش عادت ماهانه است و بعد در حال آمیزش متوجه شود یا این که در ابتدای آمیزش حیض نبوده و بعدا شده چه وظیفه ای دارد؟
- خانمی 7 روز پس از پاک شدن خون حیض مجددا خونی با علایم حیض می بیند که حداقل تا 7 روز ادامه می یابد. وظیفه وی چیست؟
- خانمی 7 روز پس از پاک شدن خون حیض مجددا خونی با علایم حیض می بیند که حداقل تا 7 روز ادامه می یابد. وظیفه وی چیست؟
- کسی که وقت عادت معین ندارد اما از حالات دیگر مثلاً دل درد یا این که هر ماه فقط حیض می شود به محض دیدن خون می داند حیض است آیا می تواند خود را حائض قرار دهد و عبادت را ترک کند؟
- اگر بر کسی دو غسل واجب باشد (حیض و جنابت) سپس غسل کند و پس از آن بفهمد که از حیض پاک نشده است، آیا باید برای آن یکی هم غسل کند؟
- اگر زنی پس از پاکی از حیض و پیش از ده روز، لکه زرد رنگی بیند که خون بودن آن مشکوک است، وظیفه اش چیست؟ آیا پاک است یا ادامه حیض قبلی محسوب می شود؟
- خانم که عادت معین دارد 7 روز خون ببیند و 7 روز پاک شود دو باره 3 روز خون ببیند چه حکم دارد؟
- آیا می شود خون حیض از 3 روز کمتر باشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] زنی که از خون پاک نمیشود؛ اگر دو ماه پشت سر هم در وقت معین خونی با نشانههای حیض ببیند آیا عادت وقتیه پیدا میکند؟
- [سایر] اگر زن به اعتقاد اینکه حیض است، نماز و روزههای خود را نخواند و بعد بفهمد که حیض نبوده، تکلیف عبادات او چیست؟
- [سایر] وظیفه زنی که از خون حیض پاک شده، چیست؟
- [سایر] اگر زن در آخر وقت از حیض پاک شود و وقت برای غسل نداشته باشد، آیا خواندن نماز واجب است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر زن در حال حیض، جنب یا در حال جنابت حایض شود، آیا بعد از پاک شدن از حیض هر دو غسل بر او واجب است؟ یا این که با حدوث جنابت در حال حیض، غسل جنابت بر او واجب نیست زیرا در موقع جنابت پاک نبوده است؟
- [آیت الله خامنه ای] بعضی از خانم ها بعد پاک شدن از حیض قبل از تمام شدن ده روز ترشحاتی چرکین یا زرد رنگ می بینند که نه خون است و نه ترشحات عادتی، وظیفه شان چیست؟ آیا آنها را تتمه یا جزء خون حیض به حساب آورند و اگر ماه رمضان باشد نماز و روزه شان را ترک نمایند، یا چون عین خون نیست خود را پاک به حساب آورند و غسل نمایند؟
- [آیت الله اردبیلی] خونریزیهای زیاد قبل زایمان یا قبل سقط که شرایط حیض ندارد چه حکمی دارد و وظیفه چیست؟ آیا ممکن است با علایم حیض، حیض باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] خونریزیهای زیاد قبل زایمان یا قبل سقط که شرایط حیض ندارد چه حکمی دارد و وظیفه چیست؟ آیا ممکن است با علایم حیض، حیض باشد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] خانمی بعد از اذان صبح از حیض و یا نفاس پاک می‌شود آیا میتواند ضمن انجام غسل نیّت روزه مستحبّی و یا واجب غیر معیّن نماید؟
- [آیت الله وحید خراسانی] در فرض مساله فوق اگر در عرفات یا مشعر لک دید و همان وقت یقین پیدا کرد که خون حیض است و قبلا پاک نبوده باید چه کند با توجه به اینکه وقت وقوفین اختیاری و یا اضطراری ان باقی است ولی وقت برگشتن به مکه و انجام اعمال عمره تمتع را ندارد
مسائل مرتبط از این مرجع
- زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر در وقت عادت یا دو سه روز جلوتر یا دو سه روز عقبتر خون ببیند، بهطوریکه بگویند حیض را جلو یا عقب انداخته، اگرچه آن خون، نشانههای حیض را نداشته باشد، باید به احکامی که برای زن حائض گفته می‌شود عمل کند. و چنانچه بعد بفهمد حیض نبوده، مثل اینکه پیش از سه روز پاک شود، باید عبادتهایی را که بهجا نیاورده قضا نماید.
- اگر زن نزدیک اذان صبح از حیض و نفاس پاک شود و برای هیچ کدام از غسل و تیمم وقت نداشته باشد، یا بعد از اذان بفهمد که پیش از اذان پاک شده، روزه او صحیح است.
- مبتدئه، مضطربه، ناسیه و زنی که عادت عددیه دارد، اگر خونی ببینند که نشانههای حیض را داشته باشد، یا یقین کنند که سه روز طول می‌کشد، باید عبادت را ترک کنند و چنانچه بعد بفهمند حیض نبوده باید عبادتهایی را که بهجا نیاوردهاند قضا نمایند؛ ولی اگر یقین نکنند که تا سه روز طول می‌کشد و نشانههای حیض را هم نداشته باشد، بنابر احتیاط واجب باید تا سه روز کارهای استحاضه را بهجا آورند و کارهایی را که بر حائض حرام است ترک نمایند و چنانچه پیش از سه روز پاک نشدند، باید آن را حیض قرار دهند.
- زنی که در حیض عادت عددیه دارد، اگر بیش از مقدار عادت خود خون دید در صورتی که نشانههای حیض را داشته باشد و بداند یا احتمال دهد که قبل از ده روز پاک خواهد شد، عبادتهای خود را ترک میکند؛ و اگر در اثناء ده روز در ظاهر پاک شد، بنابر احتیاط باید مقداری پنبه داخل فرج خود کرده، کمی صبر کند و بعد بیرون آورد، اگر پاک بود غسل میکند و اگر پاک نبود میتواند عبادتهای خود را ترک کند تا از داخل هم پاک شود. ولی در صورتی که میداند خون بیش از ده روز ادامه خواهد داشت، مقدار عادت خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار میدهد.
- اگر چند روز را حیض قرار دهد و عبادت نکند، بعد بفهمد حیض نبوده است، باید نماز و روزهای را که در آن روزها بهجا نیاورده قضا نماید. و اگر چند روز را به گمان اینکه حیض نیست عبادت کند، بعد بفهمد حیض بوده، چنانچه آن روزها روزهایی بوده که باید روزه میگرفته، واجب است قضا نماید. 3 نفاس از وقتی که اولین جزء بچه از شکم مادر بیرون میآید، هرخونی که زن میبیند، اگر پیش از ده روز یا سر ده روز قطع شود، خون نفاس است. و زن را در حال نفاس نَفساء میگویند.
- طلاق دادن زن در حال حیض یا نفاس در سه صورت صحیح است: 1 آنکه شوهرش بعد از ازدواج با او نزدیکی نکرده باشد؛ 2 آبستن باشد، و اگر معلوم نباشد که آبستن است و شوهر در حال حیض طلاقش بدهد، بعد بفهمد آبستن بوده، اشکال ندارد؛ 3 مرد بهواسطه غایب بودن، نتواند یا برایش مشکل باشد که پاک بودن زن را بفهمد، ولی احتیاط مستحب در این است که در این صورت یک ماه صبر کند و بعد طلاق بدهد.
- مردی که غایب است، اگر بخواهد زن خود را طلاق دهد چنانچه بتواند اطلاع پیدا کند که زن او در حال حیض یا نفاس است یا نه، باید تحقیق کند؛ ولی اگر اطلاع او از روی عادت حیض زن، یا نشانههای دیگری باشد که در شرع معین شده، باید تا مدتی که معمولاً زنها از حیض یا نفاس پاک میشوند، صبر کند.
- زنهای حائض بر شش قسمند: 1 صاحب عادت وقتیه و عددیه؛ و آن زنی است که دو ماه پشت سر هم در وقت معین خون حیض ببیند و شماره روزهای حیض او هم در هر دو ماه یک اندازه باشد، مثل آنکه دو ماه پشت سر هم از اوّل ماه تا هفتم آن خون ببیند. 2 صاحب عادت وقتیه؛ و آن زنی است که دو ماه پشت سر هم در وقت معین، خون حیض ببیند، ولی شماره روزهای حیض او در هر دو ماه یک اندازه نباشد، مثلاً دو ماه پشت سر هم از روز اول ماه خون ببیند ولی ماه اول روز هفتم و ماه دوم روز هشتم از خون پاک شود. 3 صاحب عادت عددیه؛ و آن زنی است که شماره روزهای حیض او در دو ماه پشت سر هم به یک اندازه باشد، ولی وقت دیدن آن دو خون یکی نباشد، مثل آنکه ماه اول از پنجم تا دهم و ماه دوم از دوازدهم تا هفدهم خون ببیند. 4 مضطربه؛ و آن زنی است که چند ماه خون دیده، ولی عادت معینی پیدا نکرده، یا عادتش بههم خورده و عادت تازهای پیدا نکرده است. 5 مبتدئه؛ و آن زنی است که دفعه اولِ خون دیدن او است. 6 ناسیه؛ و آن زنی است که عادت خود را فراموش کرده است. و هر کدام از اینها احکامی دارند که در مسائل بعدی گفته می‌شود.
- اگر زن در ماه رمضان پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و عمداً غسل نکند، یا اگر وظیفه او تیمم است عمداً تیمم نکند، روزهاش باطل است و وجوب کفاره خالی از وجه نیست.
- اگر خونی ببیند که از سه روز بیشتر و از ده روز کمتر باشد و نداند خون حیض است یا زخم، اگر قبلاً حیض بوده، یعنی خون حیض دیده و ممکن است این خون دنباله آن باشد حیض است، لیکن اظهر اعتبار خروج از چپ برای حیض و خروج از طرف راست برای زخم است، و با عدم امکان وارسی، عمل به حالت سابقه مینماید و اگر سابقاً پاک بوده وظیفهای نسبت به حیض ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر در وقت عادت دو روز جلوتر خون ببیند، اگر چه آن خون، نشانه های حیض را نداشته باشد باید به احکامی که برای حایض گفته شد عمل کند و چنان چه بعد بفهمد حیض نبوده مثل این که پیش از سه روز پاک شود باید عبادت هایی را که به جا نیاورده، قضا نماید.
- [آیت الله خوئی] زنی که عادت وقتیه دارد، اگر در وقت عادت یک یا دو روز جلوتر خون ببیند، اگرچه آن خون نشانههای حیض را نداشته باشد، باید به احکامی که برای زن حائض گفته شد عمل کند، و چنانچه بعد بفهمد حیض نبوده مثل اینکه پیش از سه روز پاک شود، باید عبادتهایی را که بهجا نیاورده قضا نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] زنی که عادت وقتیّه دارد، اگر در وقت عادت خود یا دو سه روز پیش از عادت یا دو سه روز بعد از عادت خون ببیند به طوری که بگویند حیض را جلو یا عقب انداخته، اگرچه آن خون نشانههای حیض را نداشته باشد، باید به احکامی که برای زنهای حائض گفته شده رفتار نماید و اگر بعد بفهمد حیض نبوده، مثل آن که پیش از سه روز پاک شود، باید عبادتهایی را که بجا نیاورده، قضا نماید.
- [آیت الله سبحانی] زنی که عادت وقتیه دارد، اگر در وقت عادت خود یا دو سه روز پیش از عادت یا دو سه روز بعد از عادت خون ببیند به طوری که بگویند حیض را جلو یا عقب انداخته، اگرچه آن خون نشانه های حیض را نداشته باشد، باید به احکامی که برای زن های حائض گفته شد، عمل نماید. و اگر بعد بفهمد حیض نبوده، مثل آنکه پیش از سه روز پاک شود، باید عبادت هایی را که بجا نیاورده قضا نماید.
- [امام خمینی] زنی که عادت وقتیه دارد، اگر در وقت عادت خود یا دو سه روز پیش از عادت یا دو سه روز بعد از عادت، خون ببیند به طوری که بگویند حیض راجلو یا عقب انداخته، اگر چه آن خون نشانه های حیض را نداشته باشد، باید به احکامی که برای زنهای حائض گفته شد، رفتار نماید. و اگر بعد بفهمد حیض نبوده،مثل آنکه پیش از سه روز پاک شود، باید عبادتهایی را که بجا نیاورده قضا نماید.
- [آیت الله بروجردی] زنی که عادت وقتیه دارد، اگر در وقت عادت خود یا دو [یا] سه روز پیش از عادت [و] یا دو [یا] سه روز بعد از عادت خون ببیند، به طوری که بگویند حیض را جلو یا عقب انداخته، اگر چه آن خون نشانههای حیض را نداشته باشد، باید به احکامی که برای زنهای حائض گفته شد رفتار نماید و اگر بعد بفهمد حیض نبوده، مثل آن که پیش از سه روز پاک شود، باید عبادتهایی را که به جا نیاورده قضا نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر زن، نزدیک اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود، و برای هیچکدام از غسل و تیمم وقت نداشته باشد، یا بعد از اذان بفهمد که پیش از اذان پاک شده، چنانچه روزهای را که میگیرد مثل روزه رمضان واجب معین باشد، صحیح است، و اگر روزه مستحب یا روزهای باشد که مثل روزه کفاره وقت آن معین نیست، صحیحبودن آن اشکال دارد.
- [آیت الله نوری همدانی] زنی که عادت وقتیه دارد ، اگر در وقت عادت خود یا دو سه روز پیش از عادت یا دو سه روز بعد از عادت خون ببیند ، بطوری که بگویند حیض را جلو یا عقب انداخته ، اگر چه آن خون نشانه های حیض را نداشته باشد ، باید به احکامی که برای زنهای حائض گفته شد ، رفتار نماید و اگر بعد بفهمد حیض نبوده ، مثل آنکه پیش از سه روز پاک شود ، باید عبادتهائی را که بجا نیاورده ، قضا نماید .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنی که عادت وقتیّه و عددیّه دارد اگر در وقت عادت یا دو سه روز جلوتر خون ببیند به طوری که بگویند حیض را جلو انداخته و نیز اگر دیدن خون از ایام عادت تأخیر بیفتد اگرچه آن خون، نشانه های حیض را نداشته باشد باید به احکامی که برای زن حائض گفته شد عمل کند. و چنانچه بعد بفهمد حیض نبوده مثل اینکه پیش از سه روز پاک شود باید عبادتهائی را که به جا نیاورده قضا نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] زنی که عادت وقتیه وعددیه دارد، اگر در وقت عادت یا دو سه روز جلوتر یا دو سه روز عقبتر خون ببیند، به طوری که بگویند حیض را جلو یاعقب انداخته اگرچه آن خون، نشانههای حیض را نداشته باشد، باید به احکامی که برای زن حائض گفته شد عمل کند، و چنانچه بعد بفهمد حیض نبوده مثل این که پیش از سه روز پاک شود، باید عبادتهایی را که بجا نیاورده قضا نماید.