اشکال دارد
يعنی چنين كاری موجب اسقاط تكليف نيست و نمی‌شود به آن اكتفا كرد؛ ولی در اين مورد می‌توان به فتوای مجتهدی كه در رتبه‌ی بعدی است رجوع كرد. رجوع کنيد به: احتياط واجب
اگر کسی عمدا یا سهوا ذکر رکوع و سجده را به جای یکدیگر به کار برد، اشکال دارد؟
سهوا اشکال ندارد و هم چنین عمدا اگر به قصد مطلق ذکر باشد، اشکال ندارد؛ ولی عمدا به قصد ذکر خاصّ جا به جا نگوید.
سهوا اشکال ندارد و هم چنین عمدا اگر به قصد مطلق ذکر باشد، اشکال ندارد؛ ولی عمدا به قصد ذکر خاصّ جا به جا نگوید.
پاسخ:
سهوا اشکال ندارد و هم چنین عمدا اگر به قصد مطلق ذکر باشد، اشکال ندارد؛ ولی عمدا به قصد ذکر خاصّ جا به جا نگوید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر نمازگزار یا کسی در سجده پس از ادای ذکر واجب، دست یا پا را از زمین عمدا یا سهوا بردارد، ولی هنوز سجده را تمام نکرده و می خواهد ذکر مستحبی بگوید، آیا سجده دچار اشکال می شود؟
- اگر نمازگزار قبل از تمام شدنِ ذکر رکوع، سهوا، سر از رکوع بر دارد، نمازش چه حکمی دارد؟
- آیا رعایت تجوید در ذکر رکوع و سجده واجب است؟
- حداقل مقدار ضروری ذکر رکوع و سجود چه مقدار است؟
- اگر قبل از آن که به مقدار رکوع خم شود و بدن آرام گیرد، سهوا ذکر رکوع را بگوید، نمازش چه حکمی دارد؟
- اگر مأموم سهوا زودتر از امام سر از رکوع یا سجود بردارد در حالت های زیر چه وظایفی دارد؟
- آیا در رکوع یا سجود پس از ذکر واجب، می توان به فارسی دعا کرد؟
- اگر کسی به هنگام ذکر رکوع، سهوا، به خاطر ناهمواریِ مکانی که در آن مکان ایستاده، پایش را جا به جا کند، چه حکمی دارد؟
- در موارد تنگی وقت، آیا می شود در ذکر رکوع و سجده به یک مرتبه سبحان اللّه اکتفا کرد؟
- اگر امام مشغول قرائت حمد و سوره باشد و مأموم سهوا به رکوع و پس از آن به سجده برود و بعد متوجّه شود که امام در حال رکوع است، حکم نمازش چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی سهواً در سجده ذکر رکوع را بگوید و یا بر عکس، در رکوع ذکر سجده را بگوید و در همان حال متوجه اشتباه خود شده و آن را اصلاح نماید، آیا نماز او باطل است؟
- [آیت الله مظاهری] می دانیم که در نماز جماعت، اگر انسان سهواً زودتر از امام جماعت سر از رکوع یا سجده بر دارد، باید دوباره خود را به رکوع یا سجده امام برساند. از بعضی افراد شنیده ام که وقتی مأموم دوباره به رکوع یا سجده رفت نباید ذکر بگوید. زیرا نمازش مشکل پیدا می کند، آیا این مطلب صحیح است ؟
- [سایر] 1- اگر شخصی داخل مسجد شود و نداند امام جماعت مثلاً در رکعت دوم است یا سوم و اقتدا کند؛ بعد که به رکوع می رود بفهمد امام جماعت در رکعت سوم بوده، حکمش چیست؟ 2- اگر در رکوع یا سجده سهواً ذکر را برعکس بگوید؛ مثلاً در رکوع (سبحان ربی الاعلی و بحمده) بگوید، حکمش چیست؟ 3- اگر در رکوع یا سجده، عمداً ذکر را جا به جا بگوید، حکمش چیست؟ (مرجع تقلید مقام معظم رهبری).
- [آیت الله اردبیلی] کسی که مثلاً ذکر (سبحان ربی العظیم وبحمده) را در رکوع، سهوا غلط بخواند و یا اینکه سهوا در حال گفتن این ذکر، بدنش حرکت کند، آیا موقعی که میخواهد ذکر رکوع را دوباره به صورت صحیح تکرار کند، میتواند به جای آن ذکر، سه بار (سبحان اللّه) بگوید؟
- [سایر] فراموش کردن گفتن ذکر رکوع یا سجده چه حکمی دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در رکوع و سجود افزون بر ذکر واجب، دعا و ذکر غلط خوانده شود به نماز صدمه میزند؟
- [سایر] آیا در ذکر رکوع و سجود اگر فقط یک سبحان الله بگوییم کافی است یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] در سجده و رکوع بعد از قرائت ذکر واجب، گفتن چه ذکری افضل است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر کسی سهواً یا جهلاً ذکر رکوع یا سجده یا اذکار در حال قیام را در حال حرکت بدن بگوید و یا کسی میدانسته که نباید در حال حرکت بدن ذکر رکوع یا سجود و یا هر ذکر دیگری را بگوید ولی آن را فراموش کرده باشد و یا بر اثر بیتوجهی و غفلت و عادت، قسمتی از اذکار را در حال حرکت ادا کرده باشد؛ مثلاً قبل از اینکه سر بر سجده گذارده و بدنش آرام گیرد، ذکر سجده را شروع کرده یا قبل از اینکه ذکر سجدهاش را بهطور کامل تمام کند سر از سجده برداشته باشد، در موارد فوق چه حکمی دارد؟ ج) اگر از روی جهل یا سهو یا فراموشی اذکار نماز را در حال حرکت بگوید، نمازش صحیح است و در غیر این صورت نماز اشکال پیدا میکند. س: برخی بهطور عرفی یاد گرفتهاند که در حال برخاستن از رکوع یا سجده ذکر (الله اکبر) بگویند و چه بسا توجهی هم به این ندارند که از باب استحباب می‌گویند یا به قصد ذکر مطلق و یا تفاوت مستحب بودن ذکر و قصد ذکر مطلق را نمیدانند، در این موارد که در حال حرکت بدن ذکر (الله اکبر) را می‌گویند، نمازشان چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] می خواستم بدانم اگر در نماز ذکری را بجای ذکر دیگر بگوییم مثلاً ذکر سجده را بجای رکوع یا بجای تسبیحات اربعه حمد را بخوانیم حکم چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر پیشانی را عمداً یا سهواً بر زمین نگذارد، سجده نکرده است، اگرچه جاهای دیگر به زمین برسد. ولی اگر پیشانی را به زمین بگذارد و سهواً جاهای دیگر را به زمین نرساند، یا سهواً ذکر نگوید سجده صحیح است.
- اگر مأموم سهواً قبل از امام سر از رکوع برداشت، درحالیکه ذکر واجب را نگفته بود، باید به قصد متابعت به رکوع برگردد و ذکر را بگوید، ولی اگر دید که نمیتواند به رکوع امام برسد و امام زود سر برمیدارد، به رکوع برنگردد و بهسبب نگفتن ذکر، نمازش باطل نیست.
- اگر پیش از آنکه پیشانی به زمین برسد و بدن آرام گیرد، سهواً ذکر سجده را بگوید و پیش از آنکه سر از سجده بردارد، بفهمد اشتباه کرده باید دوباره در حال آرام بودن، ذکر را بگوید.
- اگر پیش از تمام شدن ذکر سجده سهواً پیشانی را از زمین بردارد، نمیتواند دوباره به زمین بگذارد و باید آن را یک سجده حساب کند. ولی اگر جاهای دیگر را سهواً از زمین بردارد، باید دو مرتبه به زمین بگذارد و ذکر را بگوید.
- بعد از تمام شدن ذکر رکوع، باید راست بایستد و بعد از آنکه بدن آرام گرفت به سجده رود و اگر عمداً پیش از ایستادن، یا پیش از آرام گرفتن بدن به سجده رود، نمازش باطل است.
- موقعی که ذکر سجده را میگوید باید تمام هفت عضو روی زمین باشند و از زمین برداشته نشوند، ولی موقعی که مشغول گفتن ذکر نیست، اگر غیر پیشانی جاهای دیگر را از زمین بردارد و دوباره بگذارد اشکال ندارد.
- اگر بعد از رکوع یا سجود شک کند که کارهای واجب آن، مانند ذکر و آرام بودن بدن را انجام داده یا نه، باید به شک خود اعتنا نکند.
- اگر بعد از رکوع یا سجود شک کند که کارهای واجب آن، مانند ذکر و آرام بودن بدن را انجام داده یا نه ، باید به شک خود اعتنا نکند .
- در رکوع باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد. و آرام گرفتن بدن در حدّی که بگویند آرام گرفت داخل در رکن رکوعی است و زائد بر آن مثل خود ذکر رکوع، داخل در رکن نیست؛ اگرچه واجب است.
- اگر نتواند به مقدار ذکر در رکوع بماند، در صورتی که بتواند پیش از آنکه از حد رکوع بیرون رود ذکر را بگوید، باید در آن حال تمام کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر پیش از آن که پیشانی به زمین برسد، سهوا ذکر سجده را بگوید و پیش از آن که سر از سجده بردارد، بفهمد اشتباه کرده، باید دوباره ذکر را بگوید و بنابر احتیاط واجب اگر قبل از آرام گرفتن بدن نیز سهوا ذکر سجده را بگوید، باید پس از آرام گرفتن بدن دوباره ذکر سجده را بگوید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر سهوا سر از رکوع یا سجده بردارد و سهوا یا به گمان این که به امام نمیرسد به رکوع یا سجده نرود، نماز او به جماعت صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر اشتباهاً سر از رکوع یا سجده بردارد، و سهواً یا به خیال این که به امام نمی رسد، به رکوع یا سجده نرود، نمازش صحیح است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر اشتباهاً سر از رکوع یا سجده بردارد و سهواً یا به خیال اینکه به امام نمی رسد به رکوع یا سجده نرود، نمازش صحیح است.
- [آیت الله سبحانی] اگر اشتباهاً سر از رکوع یا سجده بردارد و سهواً یا به خیال اینکه به امام نمی رسد، به رکوع یا سجده نرود، نمازش صحیح است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر اشتباها سر از رکوع یا سجده بردارد و سهوا یا به خیال اینکه به امام نمی رسد به رکوع یا سجده نرود؛ جماعت و نمازش صحیح است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر اشتباهاً سر از رکوع یا سجده بردارد و سهواً یا به خیال اینکه به امام نمی رسد ، به رکوع یا سجده نرود ، نمازش صحیح است .
- [آیت الله بروجردی] اگر اشتباهاً سر از رکوع یا سجده بردارد و سهواً یا به خیال این که به امام نمیرسد به رکوع یا سجده نرود، نمازش صحیح است.
- [آیت الله خوئی] اگر اشتباهاً سر از رکوع یا سجده بردارد و سهواً یا به خیال این که به امام نمیرسد به رکوع یا سجده نرود جماعت و نمازش صحیح است.
- [امام خمینی] اگر اشتباها سر از رکوع یا سجده بردارد و سهوا یا به خیال اینکه به امام نمی رسد به رکوع یا سجده نرود نمازش صحیح است.