خودداری
خودداری همان امتناع است. از آن در بابهای مختلفی نظیر طهارت، تجارت، شرکت، ودیعه، کفالت، نکاح، ظهار، ایلاء، لعان و قضاء سخن گفته‌اند.
شخصی مشغول نماز است و دیگران مشغول شنیدن غنای مطرب اند و خود شخص نمی تواند از شنیدن خودداری کند، آیا قطع نماز جایز است؟
اختیارا گوش ندهد و در حال نماز با اشاره، نهی از منکر کند.
اختیارا گوش ندهد و در حال نماز با اشاره، نهی از منکر کند.
عنوان سوال:
شخصی مشغول نماز است و دیگران مشغول شنیدن غنای مطرب اند و خود شخص نمی تواند از شنیدن خودداری کند، آیا قطع نماز جایز است؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی مشغول نماز است و دیگران مشغول غیبت مؤمن می باشند؛ تکلیف شخص نمازگزار چیست؟ آیا برای ردّ آن، قطع نماز جایز است؟
- اگر شخصی را به جایی که مسافت شرعی است ، برای عروسی دعوت کنند و او می داند که در آن جا موسیقی مطرب پخش می شود و با فرض حضور، نمی تواند خودداری و جلوگیری از شنیدن داشته باشد، وظیفه ی نماز و روزه ی او چگونه است؟
- بعضی از دانشجویانی که در بعضی از قسمت های دانشگاه مشغول به کار می باشند، از تلفن دانشگاه استفاده شخصی می کنند، آیا این کار جایز است؟
- شخصی در منزل فردی با اجازه او مشغول نماز خواندن می شود. در همین هنگام صاحب خانه فوت می کند یا این که خانه را می فروشد، تکلیف شخصی نمازگزار چیست؟
- شخصی می خواهد برای یک میّت چند بار نماز بخواند تا ثواب بیشتری عاید او گردد، آیا جایز است؟
- شخصی برای نماز در مسجد جا گرفته و برای وضو گرفتن می رود. شخص دیگر سجّاده او را کنار زده و در جای او نماز می خواند. آیا نماز او صحیح است؟
- شخصی اتومبیلی را فروخته است و خریدار هم آن را به شخص دیگری فروخته است و قبض و اقباض ثمن و مثمن در هر دو معامله انجام شده است. اکنون فروشنده ی اوّل چون به جهت دیگر طلب کار است، از انتقال سند خودداری می کند. حکم شرعی آن را بیان کنید؟
- اگر شخصی در خواندن نماز احتیاج به کمک داشته باشد و شخص کمک دهنده به موقع نتواند کمک کند، آیا می تواند نماز را بعدا به صورت قضا بخواند؟
- شخصی که قدرت نگهداری بول ندارد، آیا می تواند در نماز جمعه شرکت کند و خطبه ها را گوش کند و با عمل به وظیفه شخص مسلوس، نماز جمعه و عصر را بخوانند؟
- شخصی دو رکعت اوّل نماز خود را به جماعت خوانده که نماز اوّل تمام می شود، بنابراین دو رکعت دیگر را فرادا می خواند. آیا شخص سوم می تواند به فرد مزبور اقتدا کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] تشخیص موسیقی مطرب و حرام موکول به عرف است یا شخص مکلف ؟
- [آیت الله سبحانی] اگر بین ارحام، کسی غیر امامی باشد آیا قطع رابطه با آن شخص جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا مجروحان جنگی که قطع نخاع شدهاند و قدرت نگهداری بول را ندارند، جایز است در نماز جمعه شرکت کرده و به خطبهها گوش دهند و با عمل به وظیفه شخص مسلوس، نماز جمعه و عصر را بخوانند؟
- [آیت الله سبحانی] در مراسم یادواره شهداء ومراسم دینی در مساجد، آهنگ پخش می شود آیا پخش آهنگ های غیر مطرب جایز است؟
- [سایر] آیا شنیدن آواز زن برای مرد نامحرم جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی عَلَمی را برای عزاداری سیدالشهدا(علیه السلام) نذر کرده باشد، آیا جایز است مسئولین حسینیه از قبول آن خودداری کنند؟
- [آیت الله وحید خراسانی] شخصی در شوط اول طواف بود که نماز جماعت شروع شد طواف را قطع می کند و مشغول نماز می شود و پس از نماز طواف را از سر می گیرد و هفت شوط کامل بجا می اورد ایا طواف او صحیح است
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در اثنای نماز عذری پیش بیاید و شخص تردید کند که نماز را ادامه دهد یا قطع کند؛ نمازش چه حکمی دارد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در اثنای نماز عذری پیش بیاید و شخص تردید کند که نماز را ادامه دهد یا قطع کند؛ نمازش چه حکمی دارد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در اثنای نماز عذری پیش بیاید و شخص تردید کند که نماز را ادامه دهد یا قطع کند؛ نمازش چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد، نمازی که خوانده درست بوده، لازم نیست نماز احتیاط را بخواند، و اگر در بین نماز احتیاط بفهمد، لازم نیست آن را تمام نماید، بلکه مثل نماز نافله می‌شود، که قطع و ادامه آن هر دو جایز است.
- اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد، نمازی که خوانده درست بوده، لازم نیست نماز احتیاط را بخواند، و اگر در بین نماز احتیاط بفهمد، لازم نیست آن را تمام نماید بلکه مثل نماز نافله می شود ، که قطع و ادامه آن هردو جایز است .
- در حال توانائی بر تحصیل علم موقعی انسان میتواند مشغول نماز شود که یقین کند وقت داخل شده است؛ و یا اینکه بنابر اظهر شخص عادلی که آشنا با اوقات نماز است اذان بگوید؛ و یا دو مرد عادل به داخل شدن وقت خبر دهند.
- اگر به نیت نماز ظهر مشغول نماز شود و در بین نماز یادش بیاید که نماز ظهر را خوانده است، نمیتواند نیت را به نماز عصر برگرداند، مگر اینکه قصدش این بوده که نمازی که بر او واجب است بخواند و اشتباهاً کلمه ظهر را در نیت آورده است و یا اینکه خیال کرده ظهر را باید بخواند؛ و در صورت جائز نبودن عدول باید نماز را بشکند و نماز عصر را بخواند؛ و همینطور است در نماز مغرب و عشا.
- مجموع کارهایی که در مورد گشایش اعتبارات بانکی در قسمت بالا گفته شد در صورتی که کشور صادرکننده و واردکننده، دولتی داشته باشد و آن را بهمنزله یک نفر مالک شخصی فرض کنیم و بانک بهمنزله وکیل آن شخص باشد، بدین معنی که در اجرای معاملات خاص، بانک بهعنوان وکیل دولت مشغول این عملیات می‌شود و کارهایی که وکیل میتواند انجام دهد به عهده میگیرد، در صورتی که حلال بودن پولهای بانک معلوم باشد و معاملات و عملیاتی که بانک انجام میدهد از تمام جهات حلال و جایز باشد گشایش اعتباراتی که گفته شد بیاشکال است.
- کسی که نمیتواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند در صورتی که ممکن باشد و مشقت و زحمت و خوف ضرر نداشته باشد باید به مقدار نماز از خارج شدن بول و غائط جلوگیری نماید، اگرچه خرج داشته باشد و خرج آن به او ضرر زیادی نزند، بلکه اگر مرض او به آسانی، یعنی بدون عُسر شخصی معالجه شود، احتیاط واجب آن است که خود را معالجه نماید.
- اگر از بواسیری که دانههای آن بیرون نباشد یا زخمی که توی دهان و بینی و مانند اینها است، خونی به بدن یا لباس برسد، بنابر اظهر نمیتواند با آن نماز بخواند، مگر اینکه عرفاً مضطر و مجبور باشد با همین بدن یا لباس نماز بخواند یا برای شخص او آب کشیدن یا تعویض آنها مشکل و سخت باشد. و اما خون بواسیری که دانههای آن بیرون است و یا اینکه در داخل بوده، ولی مثل بواسیری که در بیرون است بدن یا لباسش را نجس میکند، بدون اشکال نماز خواندن با آن جایز است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] خوردن ماهی زنده جایز است هرچند احوط خودداری کردن است
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] خوردن ماهی زنده جایز و اولی خودداری کردن است.
- [آیت الله خوئی] خوردن ماهی زنده جائز است و اولی خودداری کردن است.
- [آیت الله مظاهری] زن مستحاضه بعد از آنکه خونش قطع شد فقط برای نماز اوّلی که میخواند باید کارهای مستحاضه را انجام دهد ولی اگر بداند از وقتی که برای نماز پیش مشغول غسل شده دیگر خون نیامده لازم نیست دوباره غسل نماید.
- [آیت الله خوئی] جایز نیست بریدن عضوی از اعضاء بدن مردة مسلمان مانند چشم و یا عضو دیگر به منظور پیوند زدن آن عضو به بدن شخص زندة دیگر و قطع کننده ملزم شود که دیة آن عضو را به ورثة مرده بپردازد، ولی چنانچه زنده ماندن یک فرد مسلمان متوقف گردد که عضو بدن مردة مسلمانی را ببرند و به او پیوند زنند، جایز است بریدن آن عضو ولی قطع کننده باید دیة آن را بپردازد و در هر دو صورت پیوند زدن عضو قطع شده به بدن دیگری اشکال ندارد و پس از پیوند چون جزء بدن شخص زنده میگردد، احکام بدن زنده بر او جاری است .... و ظاهر این است که جایز باشد در حال حیات خود وصیت کند که پس از مردن او عضوی از اعضاء او را قطع کنند و به دیگری پیوند زنند و در این صورت بریدن عضو آن میت دیه ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .شنیدن اذان نماز کسی برای نماز دیگری , کافی است; نه شنیدن اذان در گوش نوزاد ; یا موارد دیگری که اصل مشروع بودن آنها ثابت شده باشد; چه رسد به موارد غیر ثابت.
- [آیت الله علوی گرگانی] جائز نیست بریدن عضوی از اعضأ بدن مرده مسلمان مانند چشم و یا عضو دیگر بمنظور پیوند زدن آن عضو به بدن شخص زنده دیگر وقطع کننده ملزم است که دیه آن عضو را با اجازه حاکم شرع صرف حج یا سایر خیرات ومبّرات خود میّت نماید، ولی چنانچه زنده ماندن یک فرد مسلمان متوقّف گردد که عضو بدن مرده مسلمانی را ببرند و به او پیوند زنند، جائز است بریدن آن عضو ولیقطع کننده باید دیه آن را بپردازد و در هر دو صورت پیوند زدن عضو قطع شده به بدن دیگری اشکال ندارد وپس از پیوند چون جزو بدن شخص زنده میگردد، احکام بدن زنده بر او جاری است. و ظاهر این است که جائز نباشد شخصی در حال حیات خود وصیت کند که پس از مردن او عضوی از اعضأ او را قطع کنند و به دیگری پیوند زنند و در این صورت بریدن عضو آن میّت دیه دارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] به دست آوردن فتوی یعنی دستور مجتهد چهار راه دارد: اول: شنیدن از خود مجتهد. دوم: شنیدن از دو نفر عادل که فتوای مجتهد را نقل کنند. سوم: شنیدن از کسی که انسان به گفته او اطمینان دارد. چهارم: دیدن در رساله مجتهد در صورتی که انسان بدرستی آن رساله اطمینان داشته باشد و در صورتی که نقل شخص معتبر با نوشته رساله معتبره مخالفت کند و اشتباه در یکی معلوم نگردد؛ شخص باید تا روشن شدن فتوای مجتهد عمل به احتیاط کند و اگر ناقل نقل خود را نسبت به رساله بدهد که در آن رساله خلاف نقل مذکور است نقل او اعتبار ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر میت وصیت کرده باشد که شخصی معینی بر او نماز بخواند ، احتیاط مستحب آن است که آن شخص از ولی میت ، اجازه بگیرد .
- [آیت الله اردبیلی] اگر برای شخص ثابت شود که وقت نماز شده و مشغول نماز شود و در بین نماز بفهمد که هنوز وقت فرا نرسیده و یا بعد از نماز بفهمد که تمام نماز را پیش از وقت خوانده، نماز او باطل است؛ ولی اگر در بین نماز یا بعد از آن بفهمد که در بین نماز وقت داخل شده، نماز او صحیح است.