افراد
حج افراد از اقسام حج است. از این عنوان در باب حج سخن گفته‌اند.
آیا می شود زکات را به افراد فقیر معتاد به تریاک داد؟
اگر صرف در کشیدن تریاک می کند، در ابتدای معتاد شدن نمی تواند به او بدهد؛ ولی اگر معتاد شده است، عدم پرداخت مبنی بر حرمت ادامه اعتیاد است، و اگر صرف در ضروریات خود و عیالش می کند، پرداخت زکات به او مانعی ندارد و هم چنین اگر ندانیم که آن را چه می کند.
اگر صرف در کشیدن تریاک می کند، در ابتدای معتاد شدن نمی تواند به او بدهد؛ ولی اگر معتاد شده است، عدم پرداخت مبنی بر حرمت ادامه اعتیاد است، و اگر صرف در ضروریات خود و عیالش می کند، پرداخت زکات به او مانعی ندارد و هم چنین اگر ندانیم که آن را چه می کند.
پاسخ:
اگر صرف در کشیدن تریاک می کند، در ابتدای معتاد شدن نمی تواند به او بدهد؛ ولی اگر معتاد شده است، عدم پرداخت مبنی بر حرمت ادامه اعتیاد است، و اگر صرف در ضروریات خود و عیالش می کند، پرداخت زکات به او مانعی ندارد و هم چنین اگر ندانیم که آن را چه می کند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اشخاصی که معتاد به مواد مخدر مثل تریاک هستند، به طوری که روزانه چند نوبت تریاک می کشند، آیا می توانند در ماه رمضان روزه بگیرند و در حدّ ضرورت از تریاک استفاده کنند؟
- آیا کسانی که از طرف عده ای وکیل شده اند تا فطریه ها را به افراد مستحق برسانند، می توانند هزینه های خود را از مبالغ فطریه بردارند؟ یا باید از افراد پرداخت کننده ی فطریه مطالبه کنند؟
- چیزی را که انسان بابت زکات به فقیر می دهد، آیا لازم است به او بگوید که زکات است؟
- بین شراب و تریاک چه فرقی وجود دارد که شراب حرام است و حد دارد ولی تریاک خیر؟
- آیا زکات را می توان به فقیر سنی مذهب پرداخت نمود؟
- آیا فقیر شیعه می تواند از یک نفر سنی، زکات بگیرد؟
- 2) آیا با پول فطریه می توان بدون اطلاع فقیر، برای وی لباس خرید؟
- آیا می توان زکات را صرف فرستادن بچّه های افراد بی بضاعت به مدرسه نمود؟
- آیا دهنده ی زکات فطره می تواند برای فقیر شرایطی تعیین کند، مثلاً به فقیر شرط کند که "مقداری از فطره خود را مصرف کن و بقیّه را به فقیر دیگر بده"؟
- کسی فقیر نیست؛ ولی توانایی تهیه ی جهیزیه دخترش را ندارد، آیا زکات را می توان به این فرد داد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] فروش تریاک به کسانی که معتاد آن هستند چه صورت دارد؟
- [آیت الله سیستانی] آیا کسی که معتاد به سیگار یا تریاک باشد و در ماه مبارک فقط در صورتی می تواند روزه بگیرد که سیگار یا تریاک مصرف نماید آیا می تواند روزه بگیرد یا خیر؟
- [آیت الله مظاهری] فردی که معتاد به تریاک است و نمیتواند آن را در روز ترک کند، تکلیف روزهاش چیست؟ آیا میتواند فقط به مقدار لازم تریاک استفاده کند و مابقی روز را روزه باشد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] تشویق و ترغیب افراد به استفاده از این موادّ و معتاد نمودن آنان چه حکمی دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسانی که معتاد به دخانیات (سیگار، قلیان) و حتّی مواد مخدّرند (تریاک و این گونه چیزها) آیا در حالت روزه میتواند به مقدار ضرورت استفاده نمایند و مبطل روزه نیست؟
- [آیت الله خوئی] استعمال تریاک یعنی خوردن آن برای کسی که معتاد هست و به هیچ وجه نمیتواند ترک کند و ترک آن منجر به مرگ اگر نباشد یقیناً موجب بیماری شدیدی خواهد بود چه صورت دارد و نیز برای غیر معتاد از جهت دوای خوردن آن به مقداری که اعتیاد پیدا نکند چه صورت دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا بر افراد واجب است که از باب امر به معروف و نهی از منکر افراد معتاد را به ترک از اعتیاد وادار سازند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجّه به عمومیّت یافتن استفاده از موادّ مخدّر، و مفاسد مترتّب بر آن، نیاز است که احکام مربوط به این موضوع به صورت واضح مشخّص شود، و در اختیار عموم قرار گیرد. مستدعی است در خصوص موارد زیر نظر مبارک را مرقوم فرمایید. 1 حکم استفاده از انواع موادّ مخدّر، مانند: تریاک، هروئین، مرفین، حشیش، چرس، ماری جوانا، ال، اس، دی، و موادّی که اثراتی به مانند این مواد دارند، برای معتاد و غیر معتاد چیست؟ 2 حکم خرید و فروش موادّ مخدّر چیست؟ آیا شخص در صورت فروش یا خرید مواد، مالک پول دریافتی، یا مادّه خریداری شده می شود؟ 3 حکم شرکت در جلساتی که در آن از موادّ مخدّر استفاده می شود چیست؟ در مواردی که احتمالِ خطرِ معتاد شدن وجود داشته باشد چه می فرمایید؟ 4 ارتباط جوانان با افراد معتاد، به ویژه در مواردی که می تواند زمینه ای برای اعتیاد آنان باشد، چه حکمی دارد؟ 5 حکم ازدواج با افراد معتاد چیست؟ آیا سختگیری خانواده ها در خصوص شرط عدم اعتیاد مرد برای ازدواج، می تواند مجوّز شرعی داشته باشد؟ 6 آیا بر افراد واجب است که از باب امر به معروف و نهی از منکر، افراد معتاد را به ترک اعتیاد وادار سازند؟ 7 آیا بودن مجوّز پزشک، و به بهانه استفاده دارویی و با تشخیص شخصی، می توان از موادّ مخدّر استفاده کرد؟ 8 حکم استفاده تفنّنی و سرگرمی از موادّ مخدّر، به خصوص تریاک چیست؟ به ویژه که امروزه استفاده تفنّنی از این مواد، بیشترین کمک به فروشندگان این مواد است، و آن‌ها را در گسترش آن یاری می کند. 9 با نظر به این که شروع اعتیاد اکثر افراد معتاد به موادّ مخدّر از سیگار بوده، و علّیّت مُقدِّمی آن برای اعتیاد به این مواد غیر قابل انکار است، حکم استفاده از سیگار، به خصوص برای نوجوانان و جوانان چیست؟
- [سایر] باسلام برادری دارم 27ساله که معتاد به تریاک (خوردن ) بود حدود 2هفته است که تحت نظر پزشک اقدام به ترک کرده است . چه مواد غذایی مصرف کند که زودتر سر حال شود ؟
- [آیت الله وحید خراسانی] اینجانب با داشتن استطاعت مالی و هفتاد و دو سال سن چون معتاد به خوردن تریاک هستم طبق مقررات کشوری اداره بهداشت از رفتن حج جلوگیری می کند از نظر شرع تکلیف حج چیست
مسائل مرتبط از این مرجع
- موقع دادن زکات به فقیر لازم نیست به او بگوید که زکات است.
- زن میتواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد؛ اگرچه شوهر، زکات را صرف مخارج خود آن زن نماید.
- اگر کسی را وکیل کند که زکات مال او را بدهد، چنانچه وکیل موقع دادن زکات به فقیر، از طرف مالک نیت زکات کند، بنابر اظهر کافی است.
- هنگام جدا کردن گندم و جو از کاه و هنگام چیدن خرما و انگور، باید زکات آن را به فقیر داد یا از مال خود جدا کرد. و زکات طلا، نقره، گاو، گوسفند و شتر را بعد از تمام شدن ماه دوازدهم باید به فقیر بدهد یا از مال خود جدا نماید، ولی اگر منتظر فقیر معینی باشد یا بخواهد به فقیری بدهد که از جهتی برتری دارد، میتواند زکات را جدا کند و ادای آن را بهخاطر آن فقیر تأخیر بیندازد.
- کسی که میگوید فقیرم و قبلاً فقیر نبوده، یا معلوم نیست فقیر بوده یا نه، اگر از ظاهر حالش گمان پیدا شود که فقیر است، می‌شود به او زکات داد.
- مستحب است در دادن زکات فطره، خویشان فقیر را بر دیگران مقدم دارد و بعد همسایگان فقیر را و بعد اهل علم فقیر را، ولی اگر دیگران از جهتی برتری داشته باشند، مستحب است آن‌ها را مقدم بدارد.
- انسان میتواند به فقیر و مسکین بیش از مخارج سالیانهاش زکات بدهد، ولی اگر این کار موجب بیانصافی شده و به دیگر فقرا اجحاف شود، مثل اینکه همه مردم بخواهند زکاتشان را به یک فقیر بدهند و بقیه فقرا تنگدست بمانند، خالی از اشکال نیست. و مستحب است که به هر فقیر کمتر از زکات نصاب اول طلا و نقره که قبلاً گفته شد ندهند.
- اگر مالک یا وکیل او بدون قصد قربت زکات را به فقیر بدهد و پیش از آنکه آن مال از بین برود، خود مالک نیت زکات کند، زکات حساب می‌شود.
- اگر طفل یا دیوانهای از شیعه فقیر باشد، انسان میتواند به ولیّ او زکات بدهد که به مصرف او برساند.
- اگر به خیال اینکه شخصی فقیر است به او زکات بدهد، بعد بفهمد فقیر نبوده، یا از روی ندانستن مسئله به کسی که میداند فقیر نیست زکات بدهد، چنانچه چیزی را که به او داده باقی باشد، میتواند از او بگیرد و به مستحق بدهد و اگر از بین رفته باشد اظهر این است که گیرنده در صورت جهل ضامن نیست، امّا اگر کسی که آن چیز را گرفته میدانسته یا احتمال میداده که زکات است و میدانسته که خودش فقیر نیست و ممکن است آن چیز یا عوضش را از او بگیرند، اگر میتواند باید عوض آن را از او بگیرد و به مستحق بدهد و اگر گیرنده ادعا کند نمیدانسته آن مال زکات است، همین که دهنده زکات میگوید، بهعنوان زکات دادم، پذیرفته می‌شود، و در صورت بقای عین آن مال، حق پس گرفتن آن را دارد، ولی میتواند پس نگیرد و از مال خود دوباره بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که فقیر بودنش معلوم نیست نمی توان به او زکات داد، ولی اگر از ظاهر حالش گمان پیدا شود که فقیر است، زکات دادن به او جایز است، همچنین اگر افراد مورد اعتماد خبر دهند که او فقیر می باشد.
- [آیت الله اردبیلی] احتیاط واجب آن است که فقیر و مسکین اگر زکات را میگیرد تا به مصرف برساند، بیشتر از مخارج سال خود و افراد تحت تکفّلش را از زکات نگیرد؛ ولی اگر زکات را میگیرد تا با آن کسب و کاری برای خود ایجاد کند و از گرفتن زکات بینیاز شود، گرفتن بیشتر از مخارج یک سالش نیز جایز است.
- [آیت الله بروجردی] فقیر نمیتواند زکات را به کمتر از مقدار آن صلح کند، یا چیزی را گرانتر از قیمت آن بابت زکات قبول نماید، یا زکات را از مالک بگیرد و به او ببخشد، ولی کسی که زکات زیادی بدهکار است و فقیر شده و نمیتواند زکات را بدهد، چنانچه بخواهد توبه کند، فقیر میتواند زکات را از او بگیرد و به او ببخشد.
- [آیت الله مظاهری] فقیر نمیتواند زکات را به کمتر از مقدار آن صلح کند یا چیزی را گرانتر از قیمت آن بابت زکات قبول نماید، یا زکات را از مالک بگیرد و به او ببخشد، ولی کسی که زکات زیادی بدهکار است و فقیر شده و نمیتواند زکات را بدهد فقیر میتواند زکات را به او ببخشد.
- [آیت الله خوئی] فقیر نمیتواند زکات را به کمتر از مقدار آن صلح کند یا چیزی را گرانتر از قیمت آن بابت زکات قبول نماید، یا زکات را از مالک بگیرد و به او ببخشد. ولی کسی که زکات زیادی بدهکار است و فقیر شده و نمیتواند زکات را بدهد چنانچه توبه کند، فقیر میتواند زکات را از او بگیرد و به او ببخشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چیزی را که انسان بابت زکات به فقیر می دهد لازم نیست به او بگوید که زکات است، بلکه اگر فقیر خجالت بکشد، مستحب است مال را به قصد زکات به او داده ولی زکات بودنش را اظهار ننماید.
- [آیت الله خوئی] چیزی را که انسان بابت زکات به فقیر میدهد لازم نیست به او بگوید که زکات است، بلکه اگر فقیر خجالت بکشد، مستحب است مال را به قصد زکات به او داده و زکات بودنش را اظهار ننماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] چیزی را که انسان بابت زکات به فقیر میدهد، لازم نیست به او بگوید که زکات است، بلکه اگر فقیر خجالت بکشد، مستحبّ است مال را به قصد زکات داده و زکات بودنش را اظهار ننماید.
- [آیت الله سبحانی] اگر پیش از آنکه زکات بر او واجب شود، چیزی بابت زکات به فقیر بدهد،زکات حساب نمی شود و بعد از آنکه زکات بر او واجب شد. اگر چیزی را که به فقیر داده از بین نرفته و تملیک او نکرده باشد و آن فقیر هم به فقر خود باقی باشد می تواند چیزی را که به او داده بابت زکات حساب کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر پیش از ان که زکات بر او واجب شود چیزی بابت زکات به فقیر بدهد زکات حساب نمی شود و بعد از ان که زکات بر او واجب شد اگر چیزی را که به فقیر داده از بین نرفته باشد و ان فقیر هم به فقر خود باقی باشد می تواند چیزی را که به او داده بابت زکات حساب کند