صادرات و واردات
صادرات و واردات یعنی صادر کردن کالا از کشور و وارد کردن آن از سایر کشورها می‌باشد. از آن در مسائل مستحدثه سخن گفته‌اند.
آیا معامله و صادرات و واردات به دولت های کفر و یا کشورهای مسلمان که دولت جایز دارند، مصداق کمک به ظالم محسوب می شود؟
موارد آن مختلف است.
موارد آن مختلف است.
عنوان سوال:
آیا معامله و صادرات و واردات به دولت های کفر و یا کشورهای مسلمان که دولت جایز دارند، مصداق کمک به ظالم محسوب می شود؟
پاسخ:
موارد آن مختلف است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا توپ های ورزشی چرمی که در بازار مسلمین فروخته می شود یا توسط دولت اسلامی از خارج وارد می شود و معمولاً واردات آن ها از کشورهایی (هم چون چین، ژاپن، تایوان، آلمان و سایر کشورهای) غیر مسلمان است که ذبح در آن جاها غیر شرعی است، از حیث طهارت و نجاست چه حکمی دارند؟ بازی کردن با آن ها که احتمال آلودگی به نجاست زیاد است چه حکمی دارد؟
- اگر یک کشور اسلامی با کشور و مملکت کفر در حال جنگ باشد، آیا مسلمانان دیگر وظیفه کمک و یاری آن کشور را دارند یا خیر؟ و اگر کسی برای کمک برود و کشته شود، ضمان دیه بر عهده چه کسی خواهد بود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] با توجه به اینکه بعضی از بانکهای موجود در کشورهای اسلامی مربوط به دولتهای ظالم هستند و بعضی هم وابسته به دولتهای کافر و بعضی هم متعلّق به مؤسسات خصوصی مسلمانان یا غیر آنان هستند، انجام هر نوع معامله ای با این بانکها چه حکمی دارد؟
- [سایر] نظر اسلام در رابطه با کشورهای کفر چیست ؟
- [سایر] آیا جایز است که یک زن مسلمان، قضاوت های قانونی، از قبیل پشتیبانی مالی از سوی شوهرش را از دادگستری آمریکا درخواست کند؟ (با توجه به این که طلب کمک از حکومت ظالم از نظر اسلام مردود است.)
- [سایر] وظیفه 6/1 میلیارد مسلمان و وظیفه قریب 60 دولت در کشورهای اسلامی، نسبت به این پروژه اسلام ستیزی چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] معامله با کشورهای کفار یا افراد کافر و گرفتن سود از آنها چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا ساخت بنایی که شامل زندان و مرکز پلیس است و تحویل آن به دولت ظالم، جایز است؟ و آیا اشتغال در کارهای ساختمانی آن نیز جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا نشستن و نماز خواندن یا عبور کردن از مکان هایی که دولت ظالم آنها را غصب می کند، جایز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا همکاری رابطه یا کمک به دولت غاصب اسرائیل جایز است؟
- [سایر] فرار از پرداخت عوارض گمرکی در کشورهای خارجی اعم از کشورهای مسلمان و کفّار جایز است یا خیر ؟
- [آیت الله خامنه ای] واردات گوسفندان و چارپایان از جزایر ایرانی مجاور به دولتهای خلیج فارس افزایش پیدا کرده است و نزد تجّار معروف است که صادرات آنها از جمهوری اسلامی ممنوع می باشد و به شکل غیر قانونی قاچاق می شوند، بنا بر این آیا خرید آنها از بازارهای دولتهای مزبور جایز است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- گرفتن پول از بانکهای غیر اسلامی مانند بانکهای کشورهای کفر، چه دولتی باشد و چه شخصی جایز است، ولی نه بهعنوان قرض؛ و تصرف در آن احتیاج به اجازه حاکم شرع و یا وکیل او ندارد، مگر آنکه مال مسلمانی در بانک کفار باشد که باید نسبت به سهم آن مسلمان به وظیفه مخصوصی که در مورد بانکهای کشورهای اسلامی گفته شد عمل نماید.
- اگر مسلمان از کافری که در پناه اسلام نیست ربا بگیرد اشکال ندارد، ولی مسلمان نمیتواند به کافر ربا و زیادتی در معامله بدهد. و همچنین پدر و فرزند، زن و شوهر میتوانند از یکدیگر ربا بگیرند.
- غسل بچه مسلمان اگرچه از زنا باشد، بنابر احتیاط، واجب است. و غسل، کفن، دفن کافر و اولاد او، جایز نیست. و کسی که از بچگی دیوانه بوده و به حال دیوانگی بالغ شده، چنانچه پدر و مادر او یا یکی از آنان مسلمان باشند، باید او را غسل داد و اگر هیچ کدام از آنان مسلمان نباشند، غسل دادن او جایز نیست.
- اگر از فاسق یا کافر امانتی گرفته و او آن را مطالبه کند، واجب است آن را رد نماید، ولی بنابر اظهر واجب نیست که امانت کافر حربی را رد کند و جایز است مسلمان آن را برای خودش تملّک نماید، بلکه اگر امانت وسایل جنگی باشد، رد کردن آن در زمان جنگ جایز نیست.
- خرید و فروش گوشت، پیه و چرمی که از دست مسلمان گرفته شود اشکال ندارد، ولی اگر انسان بداند که آن مسلمان آن را از دست کافر گرفته و تحقیق نکرده که از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده یا نه، خریدن آن حرام و معامله آن باطل است.
- اگر کافر ذمّی زمینی را از مسلمان بخرد، یا به طریقی دیگر مثل صلح به او منتقل شود، باید خمس آن را بدهد و اگر پول آن را هم بدهد، اشکال ندارد، و بنابر اظهر بین زمین مزروعی و یا غیر مزروعی فرقی نیست، ولی اگر خانه و دکان و مانند اینها را از مسلمان بخرد، در صورتی که مقصود اصلی او از این معامله زمین باشد و یا زمین و بنا هر کدام جداگانه قیمتگذاری و مورد معامله واقع شود، باید خمس زمین آنها را بدهد و در صورتی که مقصود او از خرید، بنای آن باشد، ولو زمین هم به تبع بنا داخل معامله است خمس ندارد، و بنابر احتیاط واجب کسی که خمس را از ذمّی میگیرد و به اهلش میدهد باید در وقت گرفتن و دادن نیت داشته باشد.
- وصیت به صرف کردن مالی در معصیت جایز نیست، پس وصیتی که مشتمل بر کمک ظالم در ظلمش و فاسق در فسقش است باطل می‌باشد، بهشرط اینکه مقصود او منحصراً این مصرف خاص بوده باشد، وگرنه اصل وصیت صحیح است، ولی در راههای خیر مصرف میگردد و همچنین اگر مورد وصیت مشترک بین حلال و حرام باشد، حمل بر حلال میشود، مگر آنکه بدانیم که در وصیت قصد حرام نموده، که در این صورت صحیح نیست، و اگر وصیت به چیزی کرد که استفاده از آن غالباً در حرام است، ولی بدانیم که مقصود او منفعت حلال بوده است واطمینان به مصرف در حلال باشد و عرفاً کمک به انجام معصیت نباشد، وصیت صحیح است.
- اگر چیزی را که میشود استفاده حلال از آن ببرند، به این شرط بفروشد که آن را در حرام مصرف کنند، مثلاً انگور را به این شرط بفروشد که از آن شراب تهیه نمایند، معامله آن حرام و باطل است، اما اگر معلوم باشد که خریدار در حرام مصرف میکند، ولی فروشنده شرط نمیکند و همچنین قصد او، مصرف در حرام و کمک به خریدار در این امر نیست، بنابر اظهر معامله جایز است، اگرچه در صورت عدم عُسر و حرج اَولی و احوَط ترک آن است، و همین حکم برای فروختن غذا به کسی که در ماه رمضان از روی معصیت افطار میکند جاری است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] مسلمان از کافر حربی می تواند ربا بگیرد و کافری که در پناه اسلام است معامله ربا با او جایز نیست ولی بعد از معامله اگر ربا گرفتن در شریعتش جایز باشد می تواند بگیرد و پدر و فرزند و شوهر و زن دایمی می توانند از یکدیگر ربا بگیرند
- [آیت الله اردبیلی] خرید و فروش روغن و داروهای روان و عطرهایی که از ممالک غیر اسلامی میآورند، اگر نجس بودن آنها معلوم نباشد، اشکال ندارد و همچنین شربتی که به عنوان دارو از کشورهای غیر اسلامی وارد میشود هرچند بعضی از اجزای آن نجس باشد اگر جایگزین نداشته باشد، معامله آن جایز و صحیح است؛ ولی روغنی که از مردار گرفته میشود چه از دست کافر و چه از دست مسلمان گرفته شود نجس و معامله آن باطل است؛ اما روغنی که معلوم نیست که از مردار گرفته شده یا نه و شک در ذبح آن وجود دارد، چنانچه از دست مسلمان گرفته شود، پاک و معامله آن صحیح است و اگر از دست کافر گرفته شود، نجس و معامله آن باطل است، مگر آن که بداند آن کافر آن را از مسلمان خریده است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] دفن مسلمان در قبرستان کفار و دفن کافر در قبرستان مسلمانان بنا بر احتیاط جایز نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] دفن مسلمان در قبرستان کفّار ودفن کافر در قبرستان مسلمانان جائز نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] دفن مسلمان، در قبرستان کفار و دفن کافر در قبرستان مسلمانان جایز نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . دفن مسلمان، در قبرستان کفار و دفن کافر، در قبرستان مسلمانان جایز نیست.
- [آیت الله مظاهری] دفن مسلمان در قبرستان کفّار و دفن کافر در قبرستان مسلمانان جایز نیست.
- [آیت الله سبحانی] دفن مسلمان، در قبرستان کفّار و دفن کافر در قبرستان مسلمانان جایز نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] دفن مسلمان در قبرستان کفار و دفن کافر در قبرستان مسلمانان جایز نیست
- [آیت الله سیستانی] دفن مسلمان در قبرستان کفّار ، و دفن کافر در قبرستان مسلمانان جایز نیست .