شرع مقدس
شَریعت به معنی آنچه خداوند متعال براى بندگان خود وضع و تشریع کرده است، می باشد. به شریعت، شَرع، شریعت الهی، شریعت مُنزِلِه و قانون الهی نیز گفته می شود.
از نظر شرع مقدس اسلام چند قسم ربا وجود دارد؟
دو قسم ربا وجود دارد: 1) ربای معامله ای، و آن ربایی است که یکی از دو چیز مثل هم با زیاده ی همان چیز به مثل دیگر فروخته می شود، مانند فروختن یک کیلو گندم به دو کیلو از آن و این قسم از ربا در مکیل و موزون است. 2) ربای قرضی، و آن شرط زیاده کردن در قرض و وام است، مثل این که مالی را وام بدهد، به شرط آن که وام گیرنده بیشتر از مقداری که وام گرفته بپردازد، و فرقی نمی کند که این زیاده پول یا جنس یا کار و خدمتی بوده باشد.
دو قسم ربا وجود دارد: 1) ربای معامله ای، و آن ربایی است که یکی از دو چیز مثل هم با زیاده ی همان چیز به مثل دیگر فروخته می شود، مانند فروختن یک کیلو گندم به دو کیلو از آن و این قسم از ربا در مکیل و موزون است. 2) ربای قرضی، و آن شرط زیاده کردن در قرض و وام است، مثل این که مالی را وام بدهد، به شرط آن که وام گیرنده بیشتر از مقداری که وام گرفته بپردازد، و فرقی نمی کند که این زیاده پول یا جنس یا کار و خدمتی بوده باشد.
پاسخ:
دو قسم ربا وجود دارد: 1) ربای معامله ای، و آن ربایی است که یکی از دو چیز مثل هم با زیاده ی همان چیز به مثل دیگر فروخته می شود، مانند فروختن یک کیلو گندم به دو کیلو از آن و این قسم از ربا در مکیل و موزون است.
2) ربای قرضی، و آن شرط زیاده کردن در قرض و وام است، مثل این که مالی را وام بدهد، به شرط آن که وام گیرنده بیشتر از مقداری که وام گرفته بپردازد، و فرقی نمی کند که این زیاده پول یا جنس یا کار و خدمتی بوده باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- از نظر شرع مقدس، بهترین سن ازدواج برای دختران چه سنی می باشد؟
- اینجانب نوزادی را به عنوان فرزندی گرفته و او را حسین نام گذاری و به همین اسم شناسنامه گرفته ام، در صورتی که پدر و مادر کودک معلوم نیست، از نظر شرع مقدّس اسلام چه صورتی دارد؟
- در صورتی که مرد از دادن نفقه به خانواده اش خودداری کند، شرع مقدس چه راهی را بیان می فرماید؟
- مجسّمه سازی از نظر شرع چه حکمی دارد؟
- مردی است زرتشتی به زن مسلمانی مراجعه و خود را مسلمان و پیرو شریعت مقدّس اسلام معرّفی می کند. مطابق موازین شرع اسلام، نزد عاقد مسلمان و واجد شرایط با انعقاد عقد ازدواج به طریقه ی اسلمی و به صورت موقت آن زن را تزویج و در سند نکاحیّه رسمی ، مذهب خود را مسلمان اعلام می دارد. بعدا معلوم می گردد که او مجوسی است، حاصل این ازدواج دو فرزند است. حکم ازدواج فوق چیست؟ آیا این مرد و دو نفر فرزندان مذکور مسلمان شناخته می شوند؟ زوجه مذکوره چه وظیفه ای دارد؟
- اخیرا پنیرهایی ساخت بعضی از کشورهای غیر اسلامی در بازار برخی از کشورهای اسلامی به فروش می رسد که بنا به اظهار بعضی افراد مطّلع، مایه ی اوّلیه ی آن از معده گوساله تازه به دنیا آمده، تهیّه می گردد و چون ذبح آن گوساله به طریق شرع مقدّس اسلام نمی باشد، استفاده از آن چگونه است؟
- کنترل جمعیت و راه های جلوگیری از بارداری از نظر شرع، آیا ایرادی دارد؟
- ازدواج موقّت از نظر اسلام چه حکمی دارد؟
- آیا تعدّد قضات از نظر اسلام صحیح است؟
- شاکی برای سرقت مال علیه دیگری شاهدی ندارد، منکر هم قسم نمی خورد و ردّ قسم می کند و شاکی قسم می خورد.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] بستن لوله های رحم از نظر شرع مقدّس اسلام در بیماریهای مختلف چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا در شرع مقدس اسلام اجاره دادنِ (جواز) جایز است؟
- [آیت الله سبحانی] اعتبار پرونده مختومه در شرع مقدس اسلام چه جایگاهی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا بررسی کارهای مسؤولی از مسؤولین نظام مقدّس جمهوری اسلامی در غیاب او با عنایت به مفاد حدیث شریف (کلّکم راعُ و کلّکم مسؤول عن رعیته) از نظر شرع مقدّس اسلام غیبت محسوب می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا بررسی کارهای مسؤولی از مسؤولین نظام مقدّس جمهوری اسلامی در غیاب او با عنایت به مفاد حدیث شریف (کلّکم راعُ و کلّکم مسؤول عن رعیته) از نظر شرع مقدّس اسلام غیبت محسوب می شود؟
- [آیت الله سیستانی] حک کردن تصویر زن بر روی سنگ قبر از نظر شرع مقدس را بیان بفرمائید ؟
- [آیت الله سیستانی] می دانیم در شرع مقدس اسلام حق طلاق با شوهر است و مرجع یا حاکم شرع در موارد خاص می تواند زن را مطلقه نماید . این موارد کدامند ؟
- [آیت الله سیستانی] می دانیم در شرع مقدس اسلام حق طلاق با شوهر است و مرجع یا حاکم شرع در موارد خاص می تواند زن را مطلقه نماید . این موارد کدامند ؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر لباس احرام مرد کوتاهتر از مقداری باشد که در شرع مقدّس اسلام تعیین شده است، احرامش صحیح است یا نه؟
- [سایر] با سلام، آیا از نظر شرع مقدس اسلام، ساده بودن مسجد و بی زرق و برق بودن آن بهتر است یا آن که هر چند سال بر زینت مسجد افزوده شود و مساجد به شکل مکان های زینتی در آید؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- قسم چند شرط دارد: 1 کسی که قسم میخورد باید بالغ و عاقل باشد و از روی قصد و اختیار قسم بخورد، پس قسم خوردن بچه، دیوانه، مست و کسی که مجبورش کردهاند درست نیست، و همچنین است اگر در حال عصبانیت بدون قصد قسم بخورد. 2 کاری را که قسم میخورد انجام دهد، باید حرام و مکروه نباشد و کاری را که قسم میخورد ترک کند، باید واجب یا مستحب نباشد و قسم بر ترک امری که راجح است، هر چند دنیوی باشد، منعقد نمیشود، و متعلق قسم با رجحان بهطور قطع کفایت میکند، ولی انعقاد قسم در امر متساویالطرفین، یعنی مباح، مبنی بر احتیاط است. 3 به یکی از اسامی خداوند عالم قسم بخورد که به غیر ذات مقدس او گفته نمیشود؛ مانند (خدا) و (اللّه)، و نیز اگر به اسمی قسم بخورد که به غیر خدا هم میگویند، ولی بهقدری بر خدا اطلاق میشود که هر وقت کسی آن اسم را بگوید ذات مقدس حق در نظر میآید، مثل آنکه به (خالق) و (رازق) قسم بخورد، صحیح است. 4 قسم را به زبان بیاورد، و اگر بنویسد یا در قلبش آن را قصد کند، صحیح نیست، ولی شخص لال اگر با اشاره قسم بخورد، صحیح است. 5 عمل کردن به قسم برای او ممکن باشد، و اگر موقعی که قسم میخورد ممکن بوده، ولی بعداً تا آخر وقتی که برای قسم معین کرده عاجز شود، یا برایش مشقت داشته باشد، قسم او از وقتی که عاجز شده بههم میخورد.
- شریکی که با سرمایه شرکت معامله میکند، اگر بگوید سرمایه تلف شده و پیش حاکم شرع قسم بخورد، باید حرف او را قبول کرد.
- اگر برای از بین بردن حق مسلمانی قسم بخورد حرام است، و اگر برای اینکه خودش یا مسلمان دیگری را از شر ظالمی، نجات دهد قسم دروغ بخورد اشکالی ندارد، بلکه گاهی واجب میشود.
- گوشت و پیه و چرمی که در بازار مسلمانان فروخته می شود پاک است و همچنین است اگر یکی از اینها در دست مسلمان باشد. ولی اگر بدانند آن مسلمان از کافر گرفته و رسیدگی نکرده که از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده یا نه، نجس می باشد.
- اگر پدر، فرزند را از قسم خوردن نهی کند و یا شوهر، همسرش را از قسم خوردن نهی نماید، قسم آنان صحیح نیست، بلکه اگر پسر بدون اذن پدر، و زن بدون اذن شوهر قسم بخورد، قسم آنان نیز منعقد نخواهد شد.
- خرید و فروش گوشت، پیه و چرمی که از دست مسلمان گرفته شود اشکال ندارد، ولی اگر انسان بداند که آن مسلمان آن را از دست کافر گرفته و تحقیق نکرده که از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده یا نه، خریدن آن حرام و معامله آن باطل است.
- تخلّف از قسم در صورت اضطرار یا فراموشی کفاره ندارد.
- اگر زن نداند استحاضه او از چه قسم است، در صورت امکان باید مقداری پنبه داخل فرج نماید و کمی صبر کند و بیرون آورد و بعد از آنکه فهمید استحاضه او کدام یک از آن سه قسم است، کارهایی را که برای آن قسم دستور داده شده انجام دهد.
- وام گرفتن از بانک در صورتی که در آن شرط سود شده باشد، جایز نیست و ربا و حرام است.
- اگر انسان قسم بخورد که کار واجب یا مستحبی را انجام دهد، و یا معصیت یا مکروهی را ترک کند، باید به مفاد قسم عمل کند و مخالفت آن کفاره دارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] قسم چند شرط دارد: اول: کسی که قسم میخورد باید بالغ و عاقل باشد و اگر میخواهد راجع به مال خودش قسم بخورد باید در حال بالغ شدن سفیه نباشد و حاکم شرع او را از تصرف در اموالش منع نکرده باشد و از روی قصد و اختیار قسم بخورد، پس قسم خوردن بچه و دیوانه و مست و کسی که مجبورش کردهاند، درست نیست، و همچنین است اگر در حال عصبانی بودن بیقصد قسم بخورد. دوم: کاری را که قسم میخورد انجام دهد، باید حرام و مکروه نباشد و کاری را که قسم میخورد ترک کند، باید واجب و مستحب نباشد و اگر قسم بخورد که کار مباحی را به جا آورد باید ترک آن در نظر مردم بهتر از انجامش نباشد و نیز اگر قسم بخورد کار مباحی را ترک کند باید انجام آن در نظر مردم بهتر از ترکش نباشد. سوم: به یکی از اسامی خداوند عالم قسم بخورد که به غیر ذات مقدس او گفته نمیشود مانند (خدا) و (اللَّه) و نیز اگر به اسمی قسم بخورد که به غیر خدا هم میگویند ولی بقدری به خدا گفته میشود که هر وقت کسی آن اسم را بگوید، ذات مقدس حق در نظر میآید، مثل آن که به خالق و رازق قسم بخورد صحیح است.بلکه اگر به لفظی قسم بخورد که بدون قرینه، خدا به نظر نمیآید ولی او قصد خدا را کند بنا بر احتیاط باید به آن قسم عمل نماید. چهارم: قسم را به زبان بیاورد و اگر بنویسد یا در قلبش آن را قصد کند صحیح نیست ولی آدم لال اگر با اشاره قسم بخورد صحیح است. پنجم: عمل کردن به قسم برای او ممکن باشد و اگر موقعی که قسم میخورد ممکن باشد و بعد تا آخر وقتی که برای قسم معین کرده عاجز شود یا برایش مشقت داشته باشد قسم او از وقتی که عاجز شده به هم میخورد.
- [آیت الله سبحانی] در چند مورد ربا گرفتن حرام نیست: 1 ربا گرفتن مسلمان از کافر که در پناه اسلام نیستند. 2 ربا گرفتن پدر و فرزند از یکدیگر. 3 ربا گرفتن زن و شوهر از یکدیگر. شرایط خریدار و فروشنده
- [آیت الله مکارم شیرازی] در چند مورد ربا گرفتن حرام نیست: 1 ربا گرفتن مسلمانان از کفاری که در پناه اسلام نیستند. 2 ربا گرفتن پدر و فرزند از یکدیگر. 3 ربا گرفتن زن و شوهر از یکدیگر.
- [آیت الله بروجردی] قسم چند شرط دارد:اوّل:کسی که قسم میخورد باید بالغ و عاقل باشد و از روی قصد و اختیار قسم بخورد، پس قسم خوردن بچّه و دیوانه و مست و کسی که مجبورش کردهاند، درست نیست و همچنین است اگر در حال عصبانی بودن بیقصد قسم بخورد.دوم:کاری را که قسم میخورد انجام دهد باید حرام و مکروه نباشد و کاری که قسم میخورد ترک کند باید واجب و مستحب نباشد و اگر قسم بخورد که کار مباحی را به جا آورد، باید ترک آن در نظر مردم بهتر از انجامش نباشد و نیز اگر قسم بخورد کار مباحی را ترک کند، باید انجام آن در نظر مردم بهتر از ترکش نباشد.سوم:به یکی از اسمهای خداوند عالم قسم بخورد که به غیر ذات مقدس او گفته نمیشود، مانند خدا و الله و نیز اگر به اسمی قسم بخورد که به غیر خدا هم میگویند، ولی به قدری به خدا گفته میشود که هر وقت کسی آن اسم را بگوید، ذات مقدس حق در نظر میآید، مثل آن که به خالق و رازق قسم بخورد صحیح است.چهارم:قسم را به زبان بیاورد و اگر بنویسد یا در قلبش آن را قصد کند صحیح نیست، ولی آدم لال اگر با اشاره قسم بخورد، صحیح است.پنجم:عمل کردن به قسم برای او ممکن باشد و اگر موقعی که قسم میخورد ممکن باشد و بعداً از عمل به آن عاجز شود، از وقتی که عاجز میشود، قسم او به هم میخورد و همچنین است اگر عمل کردن به نذر به قدری مشقّت پیدا کند که نشود آن را تحمّل کرد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مسلمان از کافری که در پناه اسلام نیست ربا بگیرد اشکال ندارد و نیز پدر و فرزند و زن و شوهر می توانند از یکدیگر ربا بگیرند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مسلمان از کافری که در پناه اسلام نیست، ربا بگیرد اشکال ندارد، و نیز پدر و فرزند و زن و شوهر میتوانند از یکدیگر ربا بگیرند.
- [امام خمینی] اگر مسلمان از کافری که در پناه اسلام نیست ربا بگیرد اشکال ندارد،و نیز پدر و فرزند و زن و شوهر می توانند از یکدیگر ربا بگیرند
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . عمل به برنامه هایی که برخلاف شعائر و دستورات و احکام شرع مقدس اسلام باشد حرام است و بر هر مسلمانی خودداری و جلوگیری از عمل به آن، واجب است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مسلمان ازکافری که در پناه اسلام نیست، ربا بگیرد اشکال ندارد و نیز پدر وفرزند و زن وشوهر میتوانند از یکدیگر ربا بگیرند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مسلمان میتواند از کافری که در پناه اسلام نیست یا از کافری که در پناه اسلام است و ربا گرفتن در شریعتش جایز است ربا بگیرد و نیز پدر میتواند از فرزند خود و شوهر از زن خود ربا بگیرد و بنا بر احتیاط واجب پسر از پدر و زن از شوهر خود ربا نگیرد.