ازدواج
میتوانید با اصلاح نحوهٔ ارجاع به منابع بر طبق شیوهنامهٔ ارجاع به منابع، به ویکیشیعه کمک کنید.
زن و مردی که با داشتن اولاد، با یکدیگر ازدواج می کنند آیا دخترها و پسرهایی که از همسر اوّل خویش دارند، بر دیگری محرم هستند؟ اگر مرد، همسر اولش در نکاح او باشد، پسران او بر همسر دوم مرد محرمند یا خیر؟ دامادهایی که هر کدام دارند آیا بر دیگری محرمند یا خیر؟
در فرض اوّل، آن دخترها و پسرها به همدیگر محرم نمی شوند و در فرض دوم پسران آن مرد به همسر دوم محرم اند؛ ولی دامادهای هر کدام به دیگری محرم نیستند.
در فرض اوّل، آن دخترها و پسرها به همدیگر محرم نمی شوند و در فرض دوم پسران آن مرد به همسر دوم محرم اند؛ ولی دامادهای هر کدام به دیگری محرم نیستند.
عنوان سوال:
زن و مردی که با داشتن اولاد، با یکدیگر ازدواج می کنند آیا دخترها و پسرهایی که از همسر اوّل خویش دارند، بر دیگری محرم هستند؟ اگر مرد، همسر اولش در نکاح او باشد، پسران او بر همسر دوم مرد محرمند یا خیر؟ دامادهایی که هر کدام دارند آیا بر دیگری محرمند یا خیر؟
پاسخ:
در فرض اوّل، آن دخترها و پسرها به همدیگر محرم نمی شوند و در فرض دوم پسران آن مرد به همسر دوم محرم اند؛ ولی دامادهای هر کدام به دیگری محرم نیستند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- مردی دارای دو زن است و از هر زنی چند دختر دارد و تمام دخترها را شوهر داده است. آیا شوهر آن دخترهای زن اوّلی به زن دوّمی مرد، و یا شوهر آن دخترهای زن دوّمی به زن اوّلی مرد محرم هستند؟ و آیا نوه های زن اوّلی بر زن دوّمی مرد و هم چنین نوه های زن دوّمی بر زن اوّلی مرد محرم می باشند؟
- مردی از همسرش جدا شده و همسر او بعد از گذشت عدّه ازدواج کرده و صاحب اولاد گشته است، آیا این مرد می تواند دختر همسر سابقش را برای خود یا پسرش بگیرد؟ در صورت برعکس شدن مسأله، آیا زن می تواند با پسر او در فرض شوهر نداشتن، ازدواج کند؟
- هر گاه مردی با زنی ازدواج کند و او از شوهر قبلی دارای دختری باشد و به حدّ بلوغ برسد، آیا بر این مرد محرم است؟
- آیا مرد و زن محرم می توانند در یک صف از نماز جماعت کنار همدیگر باشند؟
- زنی پس از فوت همسرش، با مرد دیگری ازدواج نموده است، به یاد آوردن همسر اولش، صدقه دادن برای او و رفتن بر سر مزار او، چه حکمی دارد؟
- اگر پزشکان مردی را از عمل زناشویی منع کنند، آیا زن حق دارد مرد را به این کار وادار کند؟
- مردی دارای دو همسر است. آیا می شود نطفه ی مرد را با نطفه ی همسر اوّل در خارج رحم ترکیب کنند و در رحم زن دوّم قرار دهند؟
- خانمی دختر نابالغ خویش را برای مدّت دو روز برای مردی صیغه می خواند. آیا بعد از اتمام زمان صیغه به طور دایمی برای این خانم محرم است یا خیر؟
- آیا ربیبه که بر شوهر زن محرم است، بر پدر شوهر هم محرم است؟
- اگر مردی برای این که با خواهر زن خود ازدواج کند، او را به شکل ظاهری طلاق دهد، در حالی که زن در خانه او باقی بماند، آیا مرد می تواند با خواهرش ازدواج کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] مردی دارای دو زن است و از هر دو دارای اولاد است و می دانیم که اولاد پسر و اولاد اولاد پسر این زن با آن زن محرمند، اینک سؤال این است که آیا اولاد دخترآن زن (نوه دختری زن اوّل) نیز به زن دیگر محرم می باشند؟
- [آیت الله مظاهری] اگر مردی زن خود را طلاق دهد و زن با مرد دیگری ازدواج کند و از او دختری پیدا کند، آیا این دختر بر مرد اول محرم است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] مردی دارای دو زن است و از هر دو دارای اولاد است و میدانیم که اولاد پسر و اولاد اولاد پسر این زن با آن دیگر زن محرم است حال آیا اولاد دختر آن زن (مثل پسر دختر و پسر پسر دختر) نیز به این زن دیگر محرم میباشند یا نه؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] مردی دارای دو زن است و از هر زنی چنددختر دارد همه دخترها را شوهر داده، آیا شوهران این دختران به زن دیگر آن مرد محرمند؟ و آیا فرزندان و نوه ها چه از این دختران و چه از آن دختران، نسبت به زنهای دیگر آن مرد محرمند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] هرگاه مردی زن خود را طلاق دهد و زن با دیگری ازدواج کند و از او دختری پیدا کند، آیا این دختر بر مرد اول محرم است؟
- [آیت الله مظاهری] اگر زنی به ازدواج مردی درآید و از شوهر سابق خود پسری داشته باشد، آیا این پسر به زن دیگر آن مرد محرم است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] فردی چند سال پس از اتمام مدت عقد ازدواج موقت با زن دیگری ازدواج دایم میکند و از او صاحب اولاد پسر میشود. این پسر به همسر قبلی موقت پدرش محرم است یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] فردی چند سال پس از اتمام مدت عقد ازدواج موقت با زن دیگری ازدواج دایم میکند و از او صاحب اولاد پسر میشود. این پسر به همسر قبلی موقت پدرش محرم است یا خیر؟
- [آیت الله مظاهری] مردی که دارای دو زن باشد، آیا داماد یکی از این زنها به زن دیگر آن مرد محرم است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا با ازدواج مردی که فرزند پسر دارد با زنی که فرزند دختر دارد, آن پسر و دختر را بر یکدیگر محرم می کند؟ ج) ازدواج آن مرد و زن، موجب محرمیت پسر و دختر نمی شود. س: آیا آن پسر و دختر بر والدین و اجداد این زن و مرد محرم می شوند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- ازدواج با زنهایی که به انسان مَحرَم هستند، مثل مادر و خواهر و مادر زن، حرام است.
- اگر زنی بچهای را شیر داد که شیر از شوهر اولش بود، ولی هنوز ده مرتبه نشده، مثلاً بعد از طلاق از شوهر اول و تمام شدن عدّه با کسی ازدواج نمود و از او آبستن و دارای شیر شد، اگر بقیه شیر را از این شیر دوم به بچه بدهد، موجب محرم شدن نمیشود.
- پدر و جدّ مرد، هرچه بالا روند، و پسر و نوه پسری و دختری او هرچه پایین آیند، چه در موقع عقد باشند، یا بعداً به دنیا بیایند، به زن او محرم هستند.
- اگر کسی زنی را برای خود عقد نماید، اگرچه با او نزدیکی نکند، مادر و مادرِ مادر آن زن و مادر پدر او، هرچه بالا روند به آن مرد مَحرَم میشوند.
- اگر زنی را عقد کند و با او نزدیکی نماید، دختر و نوه دختری و پسری آن زن هرچه پایین آیند، چه در وقت عقد باشند، یا بعداً به دنیا بیایند، به آن مرد مَحرم میشوند.
- اگر کسی چند زن داشته باشد و هر کدام آنان با شرایطی که گفته شد بچهای را شیر دهند، همه آن بچهها به یکدیگر و به آن مرد و به همه آن زنها محرم میشوند.
- اگر مردی در حال مرض با زنی ازدواج دائم نماید و در آن مرض بمیرد و نزدیکی هم نکرده باشد، زن از آن مرد ارث نمی برد و حق مهر هم ندارد، و اگر نزدیکی کرده باشد و یا از آن مرض خوب شده و به غیر آن مرض از دنیا رفته باشد آن زن هم از او ارث می برد و هم حق مهر دارد، و اگر زنی که شوهرش با او نزدیکی نکرده در زمان مریضی شوهر از دنیا رفت شوهر از آن زن ارث نمی برد و حق مهر هم برای زن نیست بنابر اظهر، اگرچه احتیاط مستحب در صلح است.
- اگر زن پیش از عقد بگوید بهواسطه شیر خوردن بر مردی حرام شده، نمیتواند با آن مرد ازدواج کند و اگر بعد از عقد بگوید، مثل صورتی است که مرد بعد از عقد بگوید که زن بر او حرام است و حکم آن در مسئله قبل گفته شد.
- اگر زنی که در حال احرام است، با مردی که در حال احرام نیست، ازدواج کند، عقد او باطل است، و اگر زن میدانسته که ازدواج کردن در حال احرام، حرام است، احتیاط واجب آن است، که بعداً با آن مرد ازدواج نکند.
- اگر خود زن و مرد بخواهند صیغه عقد غیر دائم را بخوانند، بعد از آنکه مدت و مهر را معین کردند، چنانچه زن بگوید: (زَوَّجْتُکَ نَفْسِی فِی الْمُدَّةِ الْمَعْلوُمَةِ عَلَی الْمَهْرِ المَعْلُوم)، و سپس مرد بلافاصله بگوید: (قَبِلْتُ)، صحیح است، و اگر دیگری را وکیل کنند و اول وکیل زن به وکیل مرد بگوید: (مَتَّعْتُ مُوَکِّلَتِی مُوَکلَکَ فِی الْمُدَّةِ الْمَعْلُومَةِ عَلَی الْمَهْرِ الْمَعْلُوم)، پس بلافاصله وکیل مرد بگوید: (قَبِلْتُ لِمُوَکِّلی هکَذَا)، صحیح میباشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر برای غسل دادن میتی که مرد است، مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند و محرمند مثل مادر و خواهر و عمه و خاله یا به واسطه شیرخوردن با او محرم شده اند می توانند از زیر لباس غسلش بدهند. و نیز اگر برای غسل میت زن، زن دیگری نباشد مردهائی که با او نسبت دارند و محرمند، یا به واسطه شیرخوردن با او محرم شده اند، می توانند از زیر لباس، او را غسل دهند.
- [امام خمینی] اگر برای غسل دادن میتی که مرد است مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند و محرمند مثل مادر و خواهر و عمه و خاله، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شده اند، می توانند غسلش بدهند. و نیز اگر برای غسل میت زن، زن دیگری نباشد، مردهایی که با او نسبت دارند و محرمند، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شده اند، می توانند از زیر لباس او را غسل دهند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زنی بچه را با شرایطی که در مسأله (2483) و بعد از آن گفته میشود شیر دهد، پدر آن بچه - اگر چه رضاعی باشد - نمیتواند با دخترها و نوههای نسبی آن زن ازدواج کند؛ ولی ازدواج او با دخترها و نوههای رضاعی آن زن، مانعی ندارد و همچنان پدر آن بچه نمیتواند با دخترها و نوههای شوهری که شیر از اوست - اگر چه رضاعی باشند - ازدواج نماید؛ بلکه بنا بر احتیاط واجب مادر آن بچه نیز نمیتواند با اولاد مردی که شیر از اوست - اگر چه با واسطه باشند - یا با اولاد نسبی زن شیر دهنده - اگر چه با واسطه باشند - ازدواج کند، همچنان که نباید در نگاه کردن و دست دادن و مانند آن، آنها را محرم بداند.
- [آیت الله مظاهری] اگر برای غسل میتّی که مرد است، مرد پیدا نشود زنانی که با او محرمند میتوانند غسلش بدهند. و نیز اگر برای غسل میّت زن، زن دیگری نباشد مردهایی که با او محرمند، میتوانند او را غسل دهند. ولی در هر صورت باید عورت میّت پوشانده شود و اگر محرم هم پیدا نشود، غسل و تیمّم ساقط است.
- [آیت الله خوئی] اگر برای غسل دادن میتی که مرد است مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند و محرمند مثل مادر و خواهر و عمه و خاله، یا به واسطة شیر خوردن یا ازدواج با او محرم شدهاند، میتوانند از زیر لباس یا چیزی که بدن او را بپوشاند غسلش بدهند، و نیز اگر برای غسل میت زن، زن دیگری نباشد، مردهائی که با او نسبت دارند و محرمند، یا به واسطة شیر خوردن یا ازدواج با او محرم شدهاند، میتوانند از زیر لباس و مانند آن او را غسل دهند.
- [آیت الله جوادی آملی] .شنیدن اذان و اقامه مرد برای مرد و زن کفایت می کند و شنیدن اذان و اقامه زن برای زن و برای مردی که محرم اوست , کفایت میکند و برای مرد نامحرم, احتیاط, عدم اکتفاست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن پیش از آنکه با مردی ازدواج کند، بگوید که محرم اوست یا بعد از عقد چنین اعترافی نماید، مانند اعتراف مرد است که در مسأله قبل گذشت.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زنی از شیر یک شوهر، پسر و دختری را شیر کامل بدهد، خواهر و برادر آن دختر، به برادر و خواهر آن پسر محرم نمیشوند، لیکن زن شیردهنده و مردی که شیر از اوست، بنا بر احتیاط واجب نباید با اولاد - نسبی و رضاعی - پدر آن پسر و دختر و با اولاد نسبی مادر آنها ازدواج کنند؛ همچنان که نباید در نگاه کردن و مانند آن، آنها را محرم بدانند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زنی یکی از خویشان مردی را به تفصیلی که گفته میشود شیر دهد - هر چند از شیر آن مرد نباشد - احتیاط مستحبّ آن است که از ازدواج با آن مرد خودداری کند و اگر قبل از شیر دادن همسر آن مرد بوده، این شیر دادن زن را بر او حرام نمیکند؛ ولی بهتر است این کار را نکند: 1 - برادر یا خواهر مرد. 2 - نوه - با واسطه و بیواسطه - شوهر خود را، هر چند از زن دیگر باشد. 3 - عمو یا عمه یا دایی یا خاله - با واسطه و بیواسطه - مرد. 4 - اولاد بیواسطه عمه یا خاله مرد. 5 - اولاد بیواسطه خواهر مرد یا نوه دختری - با واسطه و بیواسطه - او.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر برای غسل دادن میّتی که مرد است، مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند ومحرمند مثل مادر وخواهر وعمّه وخاله، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شدهاند میتوانند از زیر لباس یا چیزی که بدن او را بپوشاند، غسلش بدهند و نیز اگر برای غسل دادن میّت زن، زن دیگری نباشد، مردهایی که با او نسبت دارند و محرمند، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شدهاند میتوانند از زیر لباس او را غسل دهند.