طلاق خلع
خُلع به ضم خاء طلاق در ازای دریافت مالی معیّن است. از آن در باب خلع سخن گفته‌اند.
اگر در طلاق خلع، زوج با مجری صیغه شرط کند که در صورتی طلاق خلع می دهم که زن به هیچ وجه فرزندش را نبیند و طلاق هم واقع شده و زن از این شرط خبر نداشته باشد، آیا شرط مذکور و طلاقی که مشروط به این شرط شده است، صحیح است؟
این شرط و طلاق خلعِ مشروط به این شرط، باطل است. مانند این است که عوض در خلع چیز حرمی مانند خمر باشد؛ ولی در بطلان اصل طلاق، تأمّل است.
این شرط و طلاق خلعِ مشروط به این شرط، باطل است. مانند این است که عوض در خلع چیز حرمی مانند خمر باشد؛ ولی در بطلان اصل طلاق، تأمّل است.
عنوان سوال:
اگر در طلاق خلع، زوج با مجری صیغه شرط کند که در صورتی طلاق خلع می دهم که زن به هیچ وجه فرزندش را نبیند و طلاق هم واقع شده و زن از این شرط خبر نداشته باشد، آیا شرط مذکور و طلاقی که مشروط به این شرط شده است، صحیح است؟
پاسخ:
این شرط و طلاق خلعِ مشروط به این شرط، باطل است. مانند این است که عوض در خلع چیز حرمی مانند خمر باشد؛ ولی در بطلان اصل طلاق، تأمّل است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی صیغه ی طلاق را به وکالت از زوج اجرا کرده و پس از آن زن اعلام نموده که طلاق در طهر مواقعه واقع شده و مجری صیغه دوباره آن را در طهر دیگری بخواند، آیا طلاق دوّم صحیح است؟
- اگر در ضمن اجرای طلاق خلع، علاوه بر بذل مهر با زن شرط شده است که وی حقّ ملاقات با فرزندش را نداشته باشد، چون موجب ناراحتی و اضطراب طفل می شود و نگهداری آن برای زوج مشکل می شود و زوجه هم قبول نموده است. حال اگر زوجه از این شرط تخلّف کند و بخواهد با فرزندش ملاقات کند، آیا این هم مثل رجوع مهر محسوب می شود که موجب تبدّل طلاق خلع به رجعی است یا خیر؟
- در ازدواج موقت، در شرایطی که زن در عسر و حرج واقع شود، آیا اجبار مرد بر بذل مدت باقی مانده صحیح می باشد؟
- اگر نوع و مقدار تمکین توسط زن شرط شود، در چه صورتی لازم الاجرا است؟ آیا باید لزوما ضمن عقد نکاح باشد، یا این که اگر بعد از آن باشد و مورد قبول زوج باشد نیز قابل قبول است؟
- مردی زنی را به این صورت فریب داده که به او گفته من تو را به نکاح دایم خود درمی آورم، ولی شرط نکاح دایم این است که اوّل تو را به عقد موقّت درآورم. او را بدون تعیین مهر به عقد موقّت درآورده، با رضایت زن، و پس از آن، از او ازاله ی بکارت کرده و مبلغی را به او داده و او را رها کرده است. آیا این عقد صحیح است؟ حکم قضیه را بیان فرمایید.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] طلاقی که به درخواست زوجه و بدون موافقت زوج واقع می‌شود چه نوع طلاقی است آیا قاضی دادگاه میتواند بدون رضایت زوج قبول بذل نماید و رأی طلاق خلع دهد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر هنگام طلاق مبارات، به غلط صیغه خلع خوانده شود، طلاق صحیح است یا خیر؟
- [سایر] حق بخشش و رجوع زوجهای که بصورت خلع طلاق گرفته تا پایان عده طلاق خلع است.حال اگر زوج او را در ایام عده برای خود متعه کند، حق رجوع به آنچه که بابت طلاق خلع بخشیده تا چه زمانی است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی صیغه طلاق را جاری کند و دو شاهد عادل از طریق تلفن بشنوند آیا چنین طلاقی صحیح است؟
- [آیت الله بروجردی] طلاق دختر غیر مدخوله که شوهر او با گرفتن نصف مهریه میخواهد طلاق بدهد، آیا میتوان به صیغه طلاق خُلع مطلّقه نمود یا خیر؟ و اگر اجرای صیغه خُلع واقع شد و زن میدانست طلاق غیر مدخوله بائن قطعیست و شوهر نمیتواند به زن رجوع نماید، خواست خدعه کند و به آن چه بذل نموده رجوع کند، چه صورت دارد؟ و از طرفی طلاق غیر مدخوله عدّه ندارد و طلاق خُلع مستلزم عدّه است که اگر بخواهد در عدّه رجوع به بذل کند بتواند، آیا در چنین فرضی اجرای صیغه طلاق باید به چه نحو باشد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی صیغه طلاق خلع یا مبارات را عمدایا سهواصیغه رجعی بخواند، آیا صحیح است؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی به وکالت از زوجی زوجه او را در نزد دو نفر مطلّقه نموده و زن بعد از انقضای عدّه شوهر اختیار نموده، بعداً معلوم شده که آن دو نفر در حین استماع طلاق فاسق بودهاند، آیا بر طلاق دهنده واجب است که زوج و زوجه را اِعلام نماید؟ و بر فرضِ اِعلام، قبول قول مجری صیغه طلاق بر زوج و زوجه واجب است؟
- [آیت الله بروجردی] هرگاه شخصی زوجه خود را طلاق خُلعی بدهد در حالتی که زن شِدَّت تمایل را به شوهرش دارد و هیچ گونه کراهتی از طرف زن نیست، چنین طلاقی صحیح است، یا بر میگردد به طلاق رجعی، یا از اصل باطل است و بینونت حاصل نمیشود؟ و بر فرض که طلاق خُلع مذکور قبل از تمام شدن عدّه صحیح باشد، آیا میتواند خواهرِ زن را تزویج نماید یا نمیتواند؟
- [آیت الله سبحانی] اگر در ضمن عقد نکاح شرط شود که زوج بدون اذن زوجه، ازدواج مجدد نکند. در صورت تخلف و انجام عقد ازدواج موقت، آیا زن می تواند از حق وکالت در طلاق استفاده نماید؟
- [آیت الله بروجردی] زوجین در محضر طلاق حاضر شدند و با تفهیمِ شرایطِ طلاق به آنها و اطّلاع پیدا نمودن از مقرّرات آن و اقرار صریح آنها به این که زوجه در طُهر غیر مواقعه میباشد صیغه طلاق سوّم بینهما جاری شده و پس از مدّتی آمدهاند و اظهار مینمایند که در موقع انجام طلاق و اجرای صیغه شرط طلاق موجود نبوده و قبل اجرای صیغه طلاق مواقعه واقع شده بود و آن روزی که حاضر شدیم برای طلاق چون مشاجره و گفت و گو بین ما واقع شده بود از این جهت اعتراف نمودیم که شرایط طلاق موجود است و آن اقرار غیر واقع بوده و از این جهت تقاضای ابطال طلاق را مینمایند. آیا مُجری صیغه طلاق میتواند به اظهارات بعدی آنها ترتیب اثر بدهد و طلاق را باطل کند و بطلان طلاق را بنویسد و به آنها بدهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر شوهر بخواهد صیغه طلاق خُلع را بخواند، چنانچه اسم زن مثلاً فاطمه باشد میگوید: (زَوْجَتِی فاطِمَةُ خالَعْتُها عَلی ما بَذَلَتْ هِی طالِق)؛ یعنی: (زنم فاطمه را طلاق خُلع دادم، او رهاست).
- طلاق باید به صیغه عربی صحیح خوانده شود، و اگر خواندن به عربی صحیح ممکن نبود، با سایر زبانها بهصورت صحیح باید خوانده شود، و اگر به عربی میتواند بخواند، ولی عربی صحیح را نمیداند، احتیاط در این است که هم به عربی غیر صحیح و هم به لغت صحیحِ کسی که صیغه طلاق را میخواند خوانده شود. و باید دو مرد عادل صیغه طلاق را بشنوند، و اگر خود شوهر بخواهد صیغه طلاق را بخواند و اسم زن او مثلاً فاطمه باشد باید بگوید: (زَوْجَتِی فَاطِمَةُ طالِق)؛ یعنی: (زن من فاطمه رهاست)، و اگر دیگری را وکیل کند، آن وکیل باید بگوید: (زَوْجَةُ مُوَکلّی فاطِمَةُ طالِق).
- زنی که صیغه شده اگر فقیر باشد، شوهرش و دیگران میتوانند به او زکات بدهند، ولی اگر شوهرش در ضمن عقد شرط کند که مخارج او را بدهد یا بهجهت دیگری دادن مخارجش بر او واجب باشد، در صورتی که بتواند مخارج آن زن را بدهد یا زن بتواند او را مجبور کند، نمیشود به آن زن از سهم فقرا زکات داد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر خود شوهر بخواهد صیغه طلاق خلع را بخواند چنانچه اسم زن مثلا فاطمه باشد پس از بذل می گوید زوجتی فاطمه خلعتها علی ما بذلت یعنی زنم فاطمه را در مقابل چیزی که بذل نموده طلاق خلع دادم و بنابر احتیاط مستحب بعد از جمله مشتمل بر خلع هی طالق هم بگوید و در صورتی که زن معین باشد بردن نامش لازم نیست
- [آیت الله سبحانی] صیغه طلاق خلع و مبارات باید به عربی صحیح خوانده شود ولی اگر زن برای آن که مال خود را به شوهر ببخشد مثلاً به فارسی بگوید برای طلاق، فلان مال را به تو بخشیدم اشکال ندارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] صیغه طلاق خلع و مبارات باید به عربی صحیح خوانده شود؛ ولی اگر زن برای آنکه مال خود را به شوهر ببخشد مثلا به فارسی بگوید برای طلاق؛ فلان مال را به تو بخشیدم اشکال ندارد.
- [آیت الله خوئی] صیغه طلاق خلع و مبارات باید به عربی صحیح خوانده شود، ولی اگر زن برای آن که مال خود را به شوهر ببخشد مثلًا به فارسی بگوید: برای طلاق فلان مال را به تو بخشیدم، اشکال ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] احتیاط واجب آن است که صیغه طلاق خلع و مبارات به عربی صحیح خوانده شود، ولی اگر زن برای بخشیدن مال خود به شوهر به فارسی بگوید: فلان مال را به تو بخشیدم تا مرا طلاق دهی مانعی ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] صیغه طلاق خلع و مبارات باید به عربی صحیح خوانده شود، ولی اگر زن برای آن که مال خود را به شوهر ببخشد مثلا به فارسی بگوید برای طلاق فلان مال را به تو بخشیدم اشکال ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] صیغه طلاق خلع و مبارات باید به عربی صحیح خوانده شود، ولی اگر زن برای آن که مال خود را به شوهر ببخشد مثلاً به فارسی بگوید: (برای طلاق، فلان مال را به تو بخشیدم) اشکال ندارد.
- [امام خمینی] اگر شوهر بخواهد صیغه طلاق خلع را بخواند، چنانچه اسم زن مثلا فاطمه باشد می گوید: "زوجتی فاطمة خالعتها علی ما بذلت هی طالق" یعنی زنم فاطمه را طلاق خلع دادم او رها است.
- [آیت الله سبحانی] اگر شوهر بخواهد صیغه طلاق خلع را بخواند، چنانچه اسم زن مثلاً فاطمه باشد می گوید: زَوْجَتِی فاطِمَةُ خلعتها عَلی ما بَذَلَتْ هِیَ طالِق (یعنی زنم فاطمه را طلاق خلع دادم او رها است).
- [آیت الله سیستانی] اگر خود شوهر بخواهد صیغه طلاق خلع را بخواند ، چنانچه اسم زن مثلاً فاطمه باشد ، پس از بذل میگوید : (زَوْجَتِی فاطِمَةُ خَلَعْتُها عَلی ما بَذَلَتْ) و بنابر احتیاط مستحب نیز بگوید : (فَهِیَ طالِقٌ) یعنی زنم فاطمه را در مقابل چیزی که بذل نموده طلاق خلع دادم او رها است . و در صورتی که زن معیّن باشد ، بردن نامش لازم نیست ، و همچنین در مبارات .