جراحت
زخمهای ایجاد شده در بدن بوسیله آلات جرح و مانند آن را جراحت می گویند که عمده احکام جراحتها در باب قصاص و دیات مطرح شده، لیکن در بابهاى طهارت، جهاد و شهادت نیز از آن سخن رفته است.
1) در نزاع ها و درگیری های گروهی که جماعتی ضارب یک نفرند، صدمات وارده مشخص است، ولی ضارب هر جراحت به صورت مشخص معلوم نیست. حکم دیه به چه صورت است؟
دیه ی هر جراحتی را که معیّن است به مضروب می دهند، ولی مقداری را که از دهندگان می گیرند، باید احتیاطا حاکم صلح بالسّویه یا امر به صلح بالسّویه بین ضاربین کند.
دیه ی هر جراحتی را که معیّن است به مضروب می دهند، ولی مقداری را که از دهندگان می گیرند، باید احتیاطا حاکم صلح بالسّویه یا امر به صلح بالسّویه بین ضاربین کند.
عنوان سوال:
1) در نزاع ها و درگیری های گروهی که جماعتی ضارب یک نفرند، صدمات وارده مشخص است، ولی ضارب هر جراحت به صورت مشخص معلوم نیست. حکم دیه به چه صورت است؟
پاسخ:
دیه ی هر جراحتی را که معیّن است به مضروب می دهند، ولی مقداری را که از دهندگان می گیرند، باید احتیاطا حاکم صلح بالسّویه یا امر به صلح بالسّویه بین ضاربین کند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در نزاع دسته جمعی که حدود 25 نفر از دو طرف شرکت داشته اند. یک نفر بر اثر دو ضربه کشنده کشته می شود که تقدّم و تأخّر ضربات مشخص نیست و ضارب یا ضاربین این دو ضربه از گروه مقابل بوده، لیکن مشخص نیست کدام یک می باشند. آیا حکم قضیه باید با قرعه و پرداخت دیه تمام شود و یا قصاص امکان پذیر است؟ و اگر حکم، قرعه باشد، چون دو ضربه بوده یک نفر با قرعه محکوم شود یا دو نفر؟ چنان چه گروه قاتل با رضایت خود حاضر باشند که جمعا دیه مقتول را بپردازند آیا باز هم قرعه لازم است؟
- شخصی در اثر نزاع از ناحیه ی بیضه ی چپ صدمه دیده است. پزشکی قانونی اعلام کرده است به علّت ضربه ی وارده مصدوم از ناحیه ی بیضه ی چپ دچار تورّم و خون ریزی داخل بیضه شده و متقابلاً طی عمل جراحی دو سوّم از بیضه ی چپ برداشته شده است. 1) آیا موضوع کلاًّ از موارد تعیین ارش است؟ 2) آیا خصوص تورّم و نیز خصوص برداشته شدن دو ثلث بیضه ی چپ به نسبت کلّ دیه، از موارد پرداخت دیه و خصوص خون ریزی داخل بیضه مورد از موارد پرداخت ارش می باشد؟ 3) آیا مورد فوق از موارد تداخل محسوب می شود (یعنی فقط دیه ی قطع دو سوّم بیضه ی چپ که طی عمل جرّاحی برداشته شده است به نسبت کلّ دیه ی آن موضع محاسبه و تعیین می شود)؟ 4) آیا دیه تورّم بیضه ی چپ مانند قطع بیضه ی چپ دو ثلث است یا تورّم دو بیضه مساوی است؟
- 1) اینجانب کارگرهای متعدّدی داشتم. دو نفر از آنان، هنگام کار با هم مزاح و شوخی می کردند تا کم کم منجرّ به نزاع شد. یکی از آن دو با زدن مشت، چشم کارگر دیگر را از حدقه درآورد. آیا اینجانب (صاحب کار) با این که دنبال کارگر رفتم و او را به کار دعوت کردم و در حین مزاح و نزاع تماشا می کردم و تا حدّی مشوّق مزاح و نزاع آن ها بودم، مسؤول شرعی هستم و دیه و غرامتی به ذمّه ام تعلّق می گیرد؟
- ماده 482 مجازات اسلامی مصوب 8/4/70 چنین مقرر داشته است: (دیه جراحتی که به درون بدن انسان وارد می شود به ترتیب زیر است: 1) جائفه: جراحتی که با هر وسیله و از هر جهت به شکم یا سینه یا پشت و یا پهلوی انسان وارد شود، ثلث دیه کامل است. 2) هرگاه وسیله ای از یک طرف بدن فرو رفته و از طرف دیگر بیرون آمده باشد ثلث دیه کامل دارد. تبصره) وسیله وارد کننده جراحت اعمّ از سلاح سرد و گرم است.) با توجه به عدم ذکر و تصریح اعضای بدن (شکم، سینه، پشت و پهلو) در بند (2)، آیا نظر معظّم له آن است که بدن شامل تمامی اعضا مانند: دست و پا نیز می شود و مثلاً اگر تیری به ران فردی وارد و از طرف دیگر ران وی خارج شود، از مصادیق جائفه می باشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر درگیری طرفین دعوی محرز شود، ولی مدّعی در مورد جراحت وارده شاهد نداشته باشد، و فقط یک نفر اظهار نماید که من چاقو را در دست مدّعی علیه مشاهده نمودم. آیا مورد از موارد لوث محسوب می شود، یا لازم است مدّعی علیه به عنوان منکر قسم یاد نماید؟ آیا در صدمات جزئی نیز منکر و یا مدّعی می توانند قسم یاد نمایند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] دو یا چند نفر، شخصی را مورد ضرب و جرح قرار داده، و صدمات و جراحات متعدّدی، که موجب دیه است بر او وارد کرده اند، برای قاضی به علم اجمالی محرز است که صدمات و جراحات مذکور، توسّط دو یا چند نفر مشخّص ایجاد شده، ولی مصدوم نمی تواند معیّن کند که هر یک از صدمات و جراحات را کدام یک از ضاربین وارد کرده است. ضاربین نیز منکر هر گونه ایراد صدمه و جراحت بر مصدوم هستند، تکلیف پرداخت دیه چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] دو یا چند نفر، شخصی را مورد ضرب و جرح قرار داده، و صدمات و جراحات متعدّدی، که موجب دیه است بر او وارد کرده اند، برای قاضی به علم اجمالی محرز است که صدمات و جراحات مذکور، توسّط دو یا چند نفر مشخّص ایجاد شده، ولی مصدوم نمی تواند معیّن کند که هر یک از صدمات و جراحات را کدام یک از ضاربین وارد کرده است. ضاربین نیز منکر هر گونه ایراد صدمه و جراحت بر مصدوم هستند، تکلیف پرداخت دیه چیست؟
- [آیت الله جوادی آملی] جهت تنصیف دیه زنان، چه دیهای باید به ثلث دیه کامل برسد: [1-] دیه هر جرح به تنهایی؛ دیه کل جراحات وارده بر هر عضو؛ دیه کل جراحات وارده بر بدن؟ [2 -] فلسفه یا حکمت تنصیف دیه زنان چه میباشد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا در صدمات وارده بر بدن، حکم ارش با حکم دیه یکی است که در زن اگر به ثلث برسد برمی گردد به نصف؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در مورد تعیین ارش صدمات وارده بر اعضا بفرمایید: الف) آیا محاسبه ارش باید نسبت به کلّ دیه همان عضو باشد، یا دیه کامل انسان؟ ب) در صورت محاسبه ارش نسبت به دیه کامل، آیا مقدار ارش صدمه وارده به عضو می تواند بیش از دیه آن عضو تعیین گردد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کسی یکی از ناخنهای پا یا دست کسی را از بین ببرد، آیا به جز دیه جراحت وارده، دیه دیگری برای خود ناخن به مجروح تعلق می گیرد؟ و همینطور در مواردی که قسمتی از ناخن از بین برود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی به سر دیگری ضربه زده است که آن ضربه موجب جراحت پوست سر نشده، ولی منجر به خونریزی مغزی مضروب شده است. آیا ضارب باید به حکم مأمومه ثلث دیه را بپردازد یا ارش بدهد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چنانچه هر نوع جراحتی بر صورت کسی وارد گردد و جراحت التیام یابد ولی اثر جراحت بر روی پوست صورت مجنی علیه باقی بماند بنحوی که هرکس ببیند متوجه آن اثر گردد و از طرف دیگر نوعی نقص زیبایی ایجاد کند، آیا در چنین حالتی حاکم می تواند علاوه بر محکوم کردن ضارب به پرداخت دیه مقرره ضارب را به پرداخت مبلغی بعنوان ارش تحت عنوان نقص زیبایی محکوم کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا پدر و جد پدری ولایت دارند تا حق کودک در مورد دیه صدمات وارده به او و ضرب و جرح، یا فحاشی و اهانت به او را ببخشند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
مسئله مرتبط یافت نشد