موونه
هزينه‌اي که براي گذران زندگي لازم است
آیا مخارجی که برای اعیاد و وفیات مذهبی هزینه می‌شود، هر چند زیاد باشد جزء مؤونه سال محسوب می‌شود؟
بلی از مؤونه حساب می‌شود.
بلی از مؤونه حساب می‌شود.
عنوان سوال:
آیا مخارجی که برای اعیاد و وفیات مذهبی هزینه می‌شود، هر چند زیاد باشد جزء مؤونه سال محسوب می‌شود؟
پاسخ:
بلی از مؤونه حساب می‌شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- به استحضار میرساند در مورد حمل و نگهداری پاسور یا تخته نرد ابهامات زیر وجود دارد؟ الف - آیا وسائل ذکر شده (پاسور یا تخته نرد) جزء آلات قمار محسوب میشوند؟
- مردی که در اثر قتل عمد یا شبه عمد یا خطای محض فوت می‌شود و نتیجه موضوع به پرداخت دیه به یکی از شقوق شرعی منتهی می‌شود، آیا این مال (دیه) جزء ترکه محسوب است که دیون به آن تعلّق گیرد و بدواً پرداخت شود سپس باقیمانده تقسیم گردد و یا اینکه دیون متوفّی از آن استخراج نمیشود؟
- بیمه مبلغی به عنوان دیه به خانواده مقتول پرداخت نموده که زن میّت و دخترش و مادرش هر کدام طبق قانون بیمه سهم خود را دریافت نمودند. آیا مبلغی را که بیمه به مادر مرحوم داده است جزء ما ترک میّت محسوب می‌شود یا خیر؟
- در منطقه ما شغل اکثر مردم منبّت کاری است و کارهای خود را معمولاً به چکهای مدّت دار میفروشند. در سر سال، آیا به این چکهای مدّت دار خمس تعلّق میگیرد یا خیر؟ آیا می‌شود آنها را جزء درآمد سال بعد حساب کرد یا خیر؟
- زمینی را به علت سفت بودن قبل از شخم زدن مجبوریم آبیاری کنیم تا خاک نرم گردد و بعداً شخم بزنیم آیا پولی که بابت خرید آب میدهیم جزء مخارج سال است؟ و میتوان آنرا از محصول کسر نمود یا خیر؟
- آیا سربازی که در حین انجام مأموریت برای بردن سوخت در قسمت نگهداری اسراء جنگی به دره سقوط نموده و از دنیا رحلت کرده و کارشناسان ارتش در دولت اسلامی ایشان را جزء شهداء محسوب کرده و از مزایای خانواده شهید بهره مند نموده اند . آیا این نظر صحیح می باشد ؟ و اخذ این مزایا به عنوان شهید برای وارث جایز است ؟ و بالاخره از لحاظ ثواب مسأله ایشان چطور است ؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا هزینه درمان و معالجه جزء نفقه واجب محسوب می‌شود؟
- [آیت الله سیستانی] آیا هزینه درمان و هزینه دارو و بیمارستان جزء نفقه زن محسوب می شود یا خیر ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا هزینه لازم برای ازدواج پسر جزء نفقه محسوب شده و بر عهده پدر است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجّه به اینکه مداوای بیماری عرفاً جزء نیازهای اولیّه هر انسانی است، آیا هزینه دارو و درمان زوجه مریض نیز جزء نفقه زوجه محسوب می شود؟
- [آیت الله سبحانی] پاداش پایان سال بازنشستگی متوفی جزء ماترک محسوب می شود؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که سهم امام علیهالسلام دریافت کرده و با آن چیزی خریده و یک سال از آن گذشته است، در صورتی که آن چیز جزء مؤونه زندگی او محسوب نشود، خمسش واجب است یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا سرقفلی، جزء مؤونه حساب می‌شود یا جزء سرمایه؟ در صورت افزایش ارزش سرقفلی، حکم آن چیست؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا واجب است خمس مالی را که معلوم است تا پایان سال جزء مؤونه نمی شود، فوراً پرداخت کرد یا می توان تا سر سال خمسی صبر نمود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا هزینه دارو و درمان زوجه مریض با توجّه به این که مداوای بیماری عرفاً جزء نیازهای اوّلیّه هر انسانی می باشد نیز جزء نفقه زوجه محسوب می شود؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی هدیهای بدهد یا مخارجی کند که مطابق شأن و منزلت او باشد، این گونه مخارج، خمس ندارد و جزء مؤونه شخصی حساب می‌شود. سؤال این است که ملاک در تشخیص شأن افراد چیست؟
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی در یک سال خمسی، درآمدش از هزینه او کمتر بود و از سرمایه مصرف کرد، نمی تواند کسری این سال را از درآمد سال بعد جبران و جایگزین نماید و اگر برای تأمین هزینه سال قبل وام گرفته باشد، می تواند این وام را از درآمد سال بعد کم نماید و جزء هزینه او محسوب می گردد و خمس ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی هزینه های سفر حج یا زیارتهای مستحبی یا عروسی فرزند خود را در روزهای پایانی سال خمسی انجام داد که بخشی از این هزینه ها در پایان سال خمسی و بخش دیگر آن در سال جدید انجام شد، آن مقداری که در سال خمسی جاری هزینه می شود، جزء مؤونه همان سال شمرده می‌شود و خمس ندارد . مقداری که در سال جدید هزینه می شود، مربوط به محاسبات سال جدید است. خمس مطلق درآمد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر درخت بید و چنار بکارد یا قالی بزند جزء درآمد سالی است که وقت فروش آنها است لذا اگر در آن سال صرف مؤونه نشد و عین یا پول آن باقی ماند در آخر سال باید تخمیس شود. شاخه ها یا منافعی که معمولاً در هر سال از آن استفاده می کنند جزء درآمد همان سال محسوب می شود که اگر تا آخر سال باقی ماند باید تخمیس شود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] همان گونه که اشاره شد هزینه سفر حج یا زیارتهای مستحبی اگر از درآمد همان سال باشد خمس ندارد و اگر ناچار باشد از چند سال قبل اسم نویسی کند و هزینه را بدهد، جزء مخارج همان سالش محسوب می شود و خمس ندارد، نه در آن سال و نه در سالهای بعد.
- [آیت الله اردبیلی] زمینهای موات چنانچه برای تجارت یا بهرهبردن از کشت و زرع آن آباد شود، جزء سرمایه به حساب میآید؛ ولی اگر برای تفریح و استراحت شخصی خود و زن و فرزندانش باشد و قصد تجارت و کسب نداشته باشد، در صورتی که عرفا خارج از شأن او نباشد، جزء سرمایه محسوب نمیشود بلکه مؤونه است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر چیزی را با پول مخمس خریده تا از منافع آن استفاده کند مثلاً درختی خریده تا میوه آن را بفروشد یا گاو خریده تا شیر آن را بفروشد میوه و نمای آن جزء درآمد سال او محسوب می شود که اگر تا آخر سال خمسی صرف مؤونه نشد باید تخمیس شود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] قرضهایی که بر ذمه انسان آمده خواه برای هزینه زندگی باشد یا خسارت و غرامت و یا غیر اینها، می تواند از درآمد سال آنها را ادا کند، ولی قرضهایی را که به اقساط می پردازد فقط قسطهایی را که در آن سال باید بپردازد جزء مخارج آن سال محسوب می شود.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی برای تأمین کسری هزینه خود وام گرفته باشد و میتوانست آن وام را در سال قبل تسویه نماید؛ ولی انجام نداد، میتواند آن وام را از درآمد سال بعد پرداخت نماید. اگرچه این وام, هزینه سال قبل است؛ ولی پرداخت آن, جزء هزینه سال جدید شمرده می‌شود و خمس ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی در یک سال خمسی درآمدی نداشت، نمیتواند هزینه آن سال را از درآمد سال بعد کسر نماید . بلی , اگر برای مخارج این سال مقداری قرض کند، در سال بعد میتواند آن وام را از درآمد سال جدید پرداخت نماید و جزء هزینه سال بعد قرار دهد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی به عمد جنایتی کرده، پرداختن دیه یا ارش و غرامت مانند جنایت خطای ی جزء هزینه او شمرده می شود; اما اگر کسی بی مبالات است و مال یا جان مردم را از بین می برد و مجبور می شود کفاره، دیه و غرامت بپردازد، بعید است این هزینه ها جزء هزی نه او محسوب شود و در این گونه موارد نیز باید خمس آن را بپردازد.