عقد نکاح
نکاح در لغت بنابر مشهور به معنی وطی است. پس استعمال آن در عقد و تزویج مجاز خواهد بود.
اگر در عقد نکاح زن و شوهر توافق کنند که شوهر زن دیگری نگیرد و اگر گرفت فلان مبلغ به زوجه بدهد، چه حکمی دارد؟
عقد صحیح است ولی شرط باطل است و عمل به آن لازم نیست.
عقد صحیح است ولی شرط باطل است و عمل به آن لازم نیست.
عنوان سوال:
اگر در عقد نکاح زن و شوهر توافق کنند که شوهر زن دیگری نگیرد و اگر گرفت فلان مبلغ به زوجه بدهد، چه حکمی دارد؟
پاسخ:
عقد صحیح است ولی شرط باطل است و عمل به آن لازم نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر در ضمن عقد لازم شرط کند که هرگاه مبیع مستحقٌّ للغیر درآمد فلان مبلغ به مشتری بدهد، آیا مشروط علیه مشغول الذمه می‌شود؟
- لازم است خاطر عالی را مستحضر کنم که در سند ازدواج شرط شده اگر زوجه بدون تقصیر مطلقه شود باید زوج نصف دارایی خود را (که از تاریخ ازدواج بدست آورده است) عیناً، هر چه بدست آورده یا قیمت آن را بلاعوض به زوجه مطلقه بدهد.بر فرض اینکه زوج موقع ازدواج از نازایی زن اطلاع و آگاهی نداشته، آیا نازایی زن تقصیر حساب می‌شود تا زوجه از شرط مذکور در سند محروم شود (نصف دارایی زوج را نگیرد) یا نازائی زن تقصیر نیست و باید نصف دارایی زوج را بگیرد؟ یا مسأله دارای تفصیل دیگری میباشد؟
- اگر زن در ضمن عقد شرط کرده است که شوهرش باید ریش داشته باشد و ریشش را از ته نزند بنابراین اگر شوهر ریش خود را بتراشد آیا زوجه میتواند به استناد تخلف از شرط تقاضای طلاق کند؟
- اینکه در قولنامهها معمولاً مینویسند که هریک از طرفین که پشیمان شد باید فلان مبلغ به دیگری بدهد آیا به این قول و قرار عمل کردن لازم است؟
- آیا از نظر شرعی جایز میباشد که پدر زوجه (زن) و پدر زوج (شوهر) در تعیین مقدار مهریه دخالت کنند؟
- در نکاح دائمی اگر زن قبل از نزدیکی، به علّت عنین بودن مرد طلاق بگیرد یا به هر علّت دیگری عقد نکاح فسخ شود در اینصورت شوهر نسبت به نصف مهر مشغول الذمه است و اگر هم قبلاً کل مهر را پرداخت کرده نسبت به نیمی از آن حق رجوع دارد. حال اگر قبلاً زن مهر خود را به طور کامل به شوهر خود هبه کرده باشد آیا در اینصورت نیز باید به میزان نصف مهر به شوهر سابق خود برگرداند؟
- آیا ازدواج با دختر زن پدر جائز است؟ و آیا فرقی وجود دارد بین اینکه دختر زن پدر از شوهر سابق بوده یا از شوهر لاحق؟
- آیا پسرِ شوهر که از زن اوّل میباشد میتواند با دختری که از زن دوّم است ولی از شوهر دیگر میباشد ازدواج نماید؟
- اگر مردی همسر و فرزند دارد و مجدداً با خانمی ازدواج کند و نمیخواهد به غیر از خانم کسی بداند، بنابراین در مورد ارث میتوانند با یکدیگر قرار بگذارند که از همدیگر ارث ببرند یا نه؟ و اگر نتوانند آیا باید وصیت کنند که فلان آقا یا فلان خانم این مبلغ را از من طلب دارد که بجای ارث او باشد؟
- زنی که انسان عقد دائم و یا متعه کرده ولیکن دخول نشده تا زمانی که به طلاق یا بخشش مدت، جدائی واقع شده، مسلما با دخترهای این زن نمیشود ازدواج کرد، آیا با نوادههای این زن هم نمیشود ازدواج کرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] زوج در هنگام عقد ازدواج دائم به عنوان شرط ضمن عقد متعهّد می شود بدون اذن زوجه ازدواج مجدّد نکند در غیر این صورت زوجه وکیل در طلاق یا حقّ توکیل به غیر خواهد داشت حال اگر زوجه ناشزه شده و ترک خانه شوهر کند و منتظر شود تا زوج ازدواج مجدّد نموده تا زوجه طلاقش را بگیرد از آنجا که زوجه خود زمینه ازدواج مجدّد زوج را فراهم کرده آیا میتواند از شرط ضمن عقد استفاده کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا در عقد نکاح دائم می توان شرط کرد که نزدیکی زن و مرد صورت نگیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] در عقد موقت زن و شوهر با توافق و رضایت طرفینی جنین یک ماههای را سقط کردهاند. وضعیت دیه جنین چگونه است؟
- [آیت الله بروجردی] مردی زوجه خود را مطلّقه به سه طلاق نموده و در ضمن طلاق، یا در ضمن عقد خارج او را ملتزم نموده که چنان چه تا پنج سال دیگر شوهر برود پنج هزار تومان به شوهر مطلِّق خود دادنی باشد و زوجه در ضمن پنج سال شوهر نموده، آیا ملزم است به دادن مبلغ مزبور یا خیر؟
- [سایر] برای ازدواج موقت با زنی از اهل کتاب آیا اجازه شوهر از همسر مسلمان دائم، لازم و ضروری است؟ و اگر اجازه نگیرد عقد باطل است یا نه؟
- [آیت الله سبحانی] اگر در ضمن عقد نکاح شرط شود که زوج بدون اذن زوجه، ازدواج مجدد نکند. در صورت تخلف و انجام عقد ازدواج موقت، آیا زن می تواند از حق وکالت در طلاق استفاده نماید؟
- [آیت الله سبحانی] 40سال قبل مبلغ 5 هزار تومان به عنوان مهر تعیین شد و در شرایط ضمن عقد زوج متعهد شد که تا سر یک ماه پس از تاریخ عقد در ازای این مبلغ قطعه زمینی را به نام زوجه نماید و در صورت عدم انجام این تعهد مبلغ 500 تومان دیگر به زوجه بدهد اگر زوج به تعهد خود عمل نکند، و پس از 17 سال فوت نماید وارث چه تکلیفی دارد؟
- [سایر] آیا زن میتواند در ضمن عقد ازدواج، شرط کند که شوهر او همسر دوم اختیار نکند؟
- [سایر] آیا زن میتواند در ضمن عقد ازدواج، شرط کند که شوهر او همسر دوم اختیار نکند؟
- [سایر] آیا زن و شوهر باید در مجلسی که صیغه عقد خوانده می‌شود، حضور داشته باشند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر به واسطة آنکه مرد عِنِّین است و نمی تواند وطی و نزدیکی کند ؛ زن عقد را بهم بزند ، شوهر باید نصف همر را بدهد . ولی اگربه واسطة یکی از عیبهای دیگری که گفته شد مرد یا زن عقد را بهم بزند ، چنانچه مرد با زن نزدیکی نکرده باشد ، چیزی بر او نیست و اگر نزدیکی کرده ، باید تمام مِهر را بدهد . عدّه ای از زنها که ازدواج با آنان حرام است
- اگر زن انسان ، از شوهر سابقش دختری داشته باشد ؛ انسان می تواند آن دختر را برای پسر خود که از آن زن نیست ، عقد کند و همچنین اگر زن انسان از شوهر سابقش پسری داشته باشد انسان می تواند دختر خود را که از آن زن نیست به ازدواج آن پسر در بیاورد . و نیز اگر دختری را برای پسر خود عقد کند می تواند با مادر آن دختر ازدواج نماید .
- اگر زنی را برای خود عقد کند ، دائمه باشد یا صیغه ، تا وقتی که آن زن در عقد او است ، نمی تواند با خواهر آن زن ازدواج نماید .
- طلاق باید به صیغة عربی صحیح خوانده شود و دو مرد عادل آن را بشنوند و اگر خود شوهر بخواهد صیغة طلاق را بخواند و اسم زن او مثلاً فاطمه باشد باید بگوید : زَوْجَتی فاطِمَهُ طالِقٌ یعنی زن من فاطمه رها است و اگر دیگری را وکیل کند که آن وکیل باید بگوید : زَوْجَهُ مُوَکِلی فاطِمَهُ طالِقٌ .
- اگر شوهر در عقد شرط کند که زن باکره باشد و بعد از عقد معلوم شود که باکره نبوده ، می تواند عقد را بهم بزند .
- اگر زنی را دو بار طلاق دهد و به او رجوع کند یا دوبار اورا طلاق دهد و بعد از هر طلاق عقدش کند ، بعد از طلاق سوّم آن زن بر او حرام است ، ولی اگر بعد از طلاق سوّم به دیگری شوهر کند ، با چهار شرط به شوهر اوّل حلال می شود ، یعنی می تواند آن زن را دوباره عقد نماید : اوّل : آنکه عقد شوهر دوّم عقد دائم باشد و اگر مثلاً یک ماهه یا یک ساله او را صیغه کند ، بعد از آنکه از او جدا شد ، شوهر اوّل نمی تواند او را عقد کند . دوّم : شوهر دوّم بالغ و با او نزدیکی و دخول کند و بنا بر اقوی باید نزدیکی از جلوی زن صورت بگیرد ولی انزال لازم نیست . سوّم : شوهر دوّم طلاقش دهد یا بمیرد . چهارم : عدّة طلاق یا عدّة وفات شوهر دوّم تمام شود . طلاق خُلع
- اگر مرد پیش از آنکه زنی را برای خود عقد کند ، بگوید به واسطة شیر خوردن ، آن زن براو حرام شده : مثلاً بگوید شیر مادر او را خورده ؛ چنانچه تصدیق او ممکن باشد ، نمی تواند با آن زن ازدواج کند و اگر بعد از عقد بگوید و خود زن هم حرف او را قبول نماید ، عقد باطل است پس اگر مرد با او نزدیکی نکرده باشد ، یا نزدیکی کرده باشد ، ولی در وقت نزدیکی کردن ، زن بداند بر آن مرد حرام است ، مهر ندارد و اگر بعد از نزدیکی بفهمد که بر آن مرد حرام بوده ، شوهر باید مهر او را مطابق زنهائی که مثل او هستند ، بدهد .
- اگر انسان بداند زنی شوهر دارد و با او ازدواج کند باید از او جدا شود و بعداً هم نمی تواند او را برای خود عقد کند . و همچنین است اگر نداند که آن زن شوهر دارد ولی بعد از ازدواج با او نزدیکی کرده باشد .
- برای شیر دادن بچّه بهتر از هر کس مادر او است و سزاوار است که مادر برای شیردادن از شوهر خود مزد نگیرد و خوب است که شوهر مزد بدهد . و اگر مادر بخواهد بیشتر از دایه مزد بگیرد ، شوهر می تواند بچّه را از او گرفته و به دایه بدهد .
- مخارج سفر زن اگر بیشتر از مخارج وطن باشد با شوهر نیست ولی اگر شوهر مایل باشد که زن را سفر را ببرد باید خرج سفر اورا بدهد .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زن مهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگر نگیرد، واجب است که زن مهر را نگیرد و شوهر هم با زن دیگر ازدواج نکند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر زن، مهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگری نگیرد، باید زن مهر را نگیرد، و شوهر هم با زن دیگری ازدواج نکند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر زن مهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگر نگیرد؛ واجب است که زن مهر را نگیرد و شوهر هم با زن دیگر ازدواج نکند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زن مهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگر نگیرد و شوهر هم قبول نماید، واجب آن است که زن مهر را نگیرد و شوهر هم با زن دیگر ازدواج نکند.
- [آیت الله بروجردی] اگر زن مَهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگر نگیرد، احتیاط واجب آن است که زن مَهر را نگیرد و شوهر هم با زن دیگر ازدواج نکند.
- [امام خمینی] اگر زن مهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگر نگیرد، احتیاط واجب آن است که زن مهر را نگیرد و شوهر هم با زن دیگر ازدواج نکند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن مهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگری نگیرد، احتیاط واجب آن است که زن مهر را نگیرد و شوهر هم با زن دیگری ازدواج نکند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برای شیر دادن بچه بهتر از هر کس مادر او است و سزاوار است که مادر برای شیر دادن از شوهر خود مزد نگیرد و خوب است که شوهر مزد بدهد. و مادر می تواند برای شیر دادن بچه خود از شوهر طلب مزد کند و اگر زن دیگری که راضی باشد به کمتر از آن مبلغ به کودک شیر بدهد، نباشد شوهر باید مزد مادر را بدهد تا کودک خود را شیر بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زن مهر خودرا به شوهر صلح کند که زن دیگر نگیرد زن نمی تواند مهررا بگیرد و بر شوهر هم واجب است که زن دیگر نگیرد
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن مهریّه خود را با شوهر صلح کند که زنِ دیگری نگیرد، زن نباید مهریّه را بگیرد و شوهر هم نباید با زن دیگری ازدواج کند، مگر این که با رضایت یکدیگر، صلحِ انجام شده را به هم بزنند.