زمان مرگ
برای انسان مانند سایر موجودات، محدودیت زمانی برای حیات و زندگی مقرر شده است که بیش از آن محدوده زمانی نمی‌تواند عمر نماید.
آیا بر طبیبی که بیماری لاعلاج و زمان مرگ مریض خود را می‌داند واجب است آن را به او اعلام نماید (جهت انجام امور ضروری چون وصیت و غیره....)؟
واجب نیست.
واجب نیست.
عنوان سوال:
آیا بر طبیبی که بیماری لاعلاج و زمان مرگ مریض خود را می‌داند واجب است آن را به او اعلام نماید (جهت انجام امور ضروری چون وصیت و غیره....)؟
پاسخ:
واجب نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- با توجه به اینکه تشخیص بیماری و تجویز دارو بعهده پزشک معالج واگذار شده و طبق قوانین موجود داروساز موظف به تحویل داروی تجویزی میباشد، آیا داروساز نسبت به عوارض یا عواقب مفسده ناشی از تجویز غیر علمی یا غیر ضروری و احیاناً تجویز بر اساس سودجویی و غیره ضامن است؟ و با توجه به شرح فوق و با توجه به اطلاع علمی از عوارض مترقبه بعدی برئُ الزمه میباشد؟
- زنی که واجب الحجّ است وصیّت کرده که از اص ترکهاش برای او حجّ بلدی توسط وصیش انجام شود، حال استطاعت جانی و مالی و غیره برای وصی او فراهم است، فقط از حیث عدم شرکت در نام نویسی برای حجّ، آنهم با عذری، استطاعت راهی ندارد، آیا میتواند حجّ نیابی را انجام دهد؟
- زنی که واجب الحجّ است وصیّت کرده که از اص ترکهاش برای او حجّ بلدی توسط وصیش انجام شود، حال استطاعت جانی و مالی و غیره برای وصی او فراهم است، فقط از حیث عدم شرکت در نام نویسی برای حجّ، آنهم با عذری، استطاعت راهی ندارد، آیا میتواند حجّ نیابی را انجام دهد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی وصیت به انجام عمره مفرده کند، بعد از مرگ او ورثه واجب است به این وصیت عمل کنند؟
- [آیت الله خوئی] طفلی مریض است که مشرف به هلاکت است، ولیّ او یا ندارد و یا دارد خرج نمیکند و عدهای از مؤمنین از قضیه آگاهند و میدانند که بچه را اگر طبیب ببرند هلاک نمیشود، آیا بر مؤمنین که تمکن مالی دارند و میتوانند بچه را از مرگ نجات دهند واجب است که خرج نمایند و بچه را از مرگ نجات دهند یا واجب نیست؟
- [آیت الله بهجت] کسی به اولاد و دوستان و آشنایان خود وصیّت کرده و مطالبی را شفاهی در زمان حیات گفته از قبیل دفن در مکان معیّن و غیره... و وصیّ معیّن نکرده است. آیاعمل به آن واجب است؟
- [آیت الله بهجت] آیا وصیّت به این که بعض اعضای موصی را پس از وفات به مریضی مسلمان که در معرض خطر مرگ قرار گرفته بدهند، جایز است؟ و مریض غیر مسلمان چگونه است؟ و اگر چنین وصیّتی صورت گرفته، آیا اهل او می توانند ممانعت کنند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا نفقه به محض ایجاد علقه زوجیّت واجب میشود یا شرائط دیگری را قائلید و آیا وسائل تنظیف و آرایش ، مخارج مداوا و لو در بیماری صعب العلاج، هزینه زایمان، هزینه تجهیز و غیره را نیز جز نفقه میدانید یا خیر به طور کلّی نفقه چیست؟
- [آیت الله وحید خراسانی] زنی که واجب الحج است وصیت کرده که از اصل ترکه اش برای او حج بلدی توسط وصیش انجام شود حال استطاعت جانی و مالی و غیره برای وصی او فراهم است فقط از حیث عدم شرکت در نام نویسی برای حج انهم با عذری استطاعت راهی ندارد ایا می تواند حج نیابی را انجام دهد
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر پزشکی خطرناک بودن بیماری بیمار و نا امید بودنش را از حیات بیمار به وی بگوید، اسباب نگرانی شدید روحی بیمار و کسان وی را فراهم می نماید. ولی از طرف دیگر برای گرفتن اذن از بیمار و کسان وی در صورت نیاز به عمل جرّاحی گفتن آن لازم است. و چه بسا موجب می شود بیمار وصیّت نماید، یا امانات مردم را به آنان بازگردانده، و از آنها کسب حلّیّت کند، و خود پزشک هم مورد اعتراض بعدی بازماندگان بیمار نسبت به عدم اخبار به آنان در مورد خطرناک بودن بیماری قرار نگیرد. و چنانچه خطرناک بودن بیماری را اطّلاع ندهد، صدمه روحی و فکری به بیمار وارد نمی شود هرچند تأثیری هم در جهت بهبودی مریض ندارد اگر راه منحصر در گفتن صریح خطرناک بودن بیماری و یا نگفتن باشد، طبیب چه بکند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر فرد ثروتمندی کلیّه حقوق واجب شرعی خود، نظیر خمس و زکات را ادا کند، ولی در جامعه اسلامی افرادی را مشاهده نماید که به دلیل فقر و گرفتاری دچار بیماری هایی نظیر سوء تغذیه اند، که به تدریج منجر به مرگ آنها می شود، یا بیمارانی را سراغ داشته باشد که به دلیل نداشتن هزینه درمان در معرض مرگ هستند، آیا وظیفه دارد بخشی از دارائیش را برای موارد فوق الاشاره اختصاص دهد؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی در بیماری منجر به موت، به دو نفر به عنوان وصی و نائب وصی وصیّت کرده و بعد از آن نظرش تغییر نموده و وصیّت را باطل کرده و وصی و نائب را از آن مطلع نموده است و وصیّت نامه دیگری نوشته و در آن یکی از نزدیکان خود را که غائب می باشد، وصی خود قرار داده است، آیا وصیّت اول بعد از عدول و تغییر آن به حال خود باقی می ماند و اعتبار دارد؟ و اگر وصیّت دوم صحیح و شخص غائب وصی باشد در صورتی که وصی اوّل و نائب او که عزل شده اند به وصیّتی که موصی آن را باطل نموده استناد کنند و اقدام به اجرای آن نمایند، آیا تصرّفات آنان عدوانی محسوب می شود و واجب است آنچه را از مال میّت انفاق کرده اند به وصی دوم برگردانند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] بیماران مرگ مغزی در علم پزشکی اشخاصی هستند که دچار توقّف تمامی فعّالیّتهای شناخته شده مغزی شده، ولی قلب و بعضی از اعضای دیگر بدن آنها به کار خود ادامه می دهد. تنفّس در این بیماران متوقّف شده، و با استفاده از دستگاه تنفّس دهنده (اسپیراتور) می توان تنفّس را برقرار کرد. این گونه بیماران در فواصل زمانی چند ساعت یا بیشتر نهایتاً دچار ایست قلبی و مرگ خواهند شد، آیا می توان با توجّه به فروض ذیل این گونه بیماران را از دستگاه تنفّس دهنده جدا نمود: الف) هزینه سنگین دستگاه های تنفس دهنده. ب) استهلاک این دستگاه ها در حدّی که در موارد ضروری تر کارآیی کافی را نخواهد داشت. ج) تحمّل اضطراب و انتظار طولانی خانواده بیمار، در حالی که بیمار آنها بهبود نخواهد یافت. د) وجود بیماری که شانس بهبودی بیشتری داشته، و همزمان محدودیّت در تعداد دستگاههای تنفّس دهنده وجود دارد. نظر شما چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که نشان های مرگ را در خود می بیند اگر نماز و روزة قضا ، دارد باید وصیّت کند که از مال خودش برای آنها اجیر بگیرند ، بلکه اگر مال نداشته باشد ولی احتمال بدهد کسی بدون آنکه چیزی بگیرد آنها را انجام می دهد ، باز هم واجب است وصیّت نماید ، و اگر قضای نماز و روزه او به تفصیلی که در مسأله 1389 گفته شد ، بر پسر بزرگترش واجب باشد ، باید به او اطّلاع دهد ، یا وصیّت کند که برای او بجا آورند .
- کسی که نشانه های مرگ را در خود می بیند ، اگر خمس و زکات و مظالم بدهکار است ، باید فوراً بدهد و اگر نمی تواند چنانچه از خودش مال دارد ، یا احتمال می دهد کسی آنها را ادا نماید ، باید وصیّت کند و همچنین است اگر حجّ بر او واجب باشد .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان بفهمد کسی او را وصی کرده چنانچه به اطلاع وصیّت کننده برساند که برای انجام وصیّت او حاضر نیست، لازم نیست بعد از مردن او به وصیّت عمل کند ولی اگر پیش از مردن او نفهمد که او را وصی کرده، یا بفهمد و به او اطلاع ندهد که برای عمل کردن به وصیّت حاضر نیست در صورتی که مشقّت نداشته باشد، باید وصیّت او را انجام دهد و نیز اگر وصی پیش از مرگ، موقعیملتفت شود که مریض به واسطه شدّت مرض نتواند به دیگری وصیّت کند بنابر احتیاط واجب باید وصیّت را قبول نماید.
- [امام خمینی] اگر انسان بفهمد کسی او را وصی کرده، چنانچه به اطلاع وصیتکننده برساند که برای انجام وصیت او حاضر نیست، لازم نیست بعد از مردن او به وصیت عمل کند. ولی اگر پیش از مردن او نفهمد که او را وصی کرده، یا بفهمد و به او اطلاع ندهد که برای عمل کردن به وصیت حاضر نیست، باید وصیت او را انجام دهد و اگر وصی پیش از مرگ، موقعی ملتفت شود که مریض به واسطه شدت مرض نتواند به دیگری وصیت کند، احوط استحبابی و اولی آن است که وصیت را قبول نماید.
- [آیت الله مظاهری] کسی که حجّ واجب بر عهدهاش میباشد وقت مرگ واجب است وصیّت به آن کند و ورثه باید حجّ او را از اصل ترکه ادا کنند گرچه وصیّت به حجّ نکرده باشد، ولی اگر میّتوصیّت به ثلثکرده باشد ورثه میتوانند حجّ را از ثلث ادا کند.
- [آیت الله سبحانی] کسی که نشانه های مرگ را در خود می بیند، اگر نماز و روزه قضا دارد، باید وصیت کند که از مال خودش برای او اجیر بگیرند، بلکه اگر مال نداشته باشد ولی احتمال بدهد کسی بدون آنکه چیزی بگیرد آنها را انجام می دهد، باز هم واجب است وصیت نماید، و اگر قضای نماز و روزه او بر پسر بزرگترش واجب باشد، باید به او اطلاع دهد، یا وصیت کند که برای او به جا آورند.
- [آیت الله بروجردی] کسی که نشانههای مرگ را در خود میبیند، اگر نماز و روزهی قضا دارد، باید وصیت کند که از مال خودش برای آنها اجیر بگیرند، بلکه اگر مال نداشته باشد ولی احتمال بدهد کسی بدون آن که چیزی بگیرد آنها را انجام میدهد، باز هم واجب است وصیت نماید و اگر قضای نماز و روزهی او به تفصیلی که در (مسأله 1399) گفته شد، بر پسر بزرگترش واجب باشد، باید به او اطلاع دهد، یا وصیت کند که برای او به جا آورند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر امانتدار نشانههای مرگ را در خود ببیند و به وظیفهای که در مسأله پیش گفته شد عمل نکند، چنانچه آن امانت از بین برود، باید عوض آن را بدهد، اگرچه در نگهداری آن کوتاهی نکرده باشد و بیماری او خوب شود یا بعد از مدّتی پشیمان شود و وصیّت کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که نشانههای مرگ را در خود میبیند، اگر نماز وروزه قضا دارد، باید وصیّت کند که از مال خودش برای آنها اجیر بگیرند، بلکه اگر مال نداشته باشد ولی احتمال بدهد کسی بدون آن که چیزی بگیرد آنها را انجام میدهد، بازهم واجب است وصیّت نماید و اگر قضای نماز وروزه او به تفصیلی که در بحث نماز و روزه گفته شد، بر پسر بزرگش واجب باشد، باید به او اطلاع دهد یا وصیّت کند که برای او بجا آورند.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که نشانه های مرگ را در خود می بیند اگر نماز و روزه قضا دارد باید برای انجام انها وصیت کند مثل این که وصیت کند که از مال خودش برای انها اجیر بگیرند و اگر مال نداشته باشد و احتمال بدهد کسی تبرعا انجام بدهد بازهم واجب است وصیت نماید و اگر قضای نماز و روزه او به تفصیلی که در مساله گذشت بر پسر بزرگترش واجب باشد باید به او اطلاع دهد
- [آیت الله خوئی] کسی که نشانههای مرگ را در خود میبیند، اگر نماز و روزه قضا دارد، باید وصیت کند که از مال خودش برای آنها اجیر بگیرند، بلکه اگر مال نداشته باشد ولی احتمال بدهد کسی بدون آن که چیزی بگیرد آنها را انجام میدهد، باز هم واجب است وصیت نماید، و اگر قضای نماز و روز او به تفصیلی که در باب نماز قضاء گفته شد، بر پسر بزرگترش واجب باشد، باید به او اطلاع دهد یا وصیت کند که برای او بهجا آورند.
- [آیت الله سیستانی] اگر انسان بفهمد کسی او را وصی قرار داده است، چنانچه به اطلاع وصیّت کننده برساند که برای انجام وصیّت او حاضر نیست، لازم نیست بعد از مردن او به وصیّت عمل کند، ولی اگر پیش از مردن او نفهمد که او را وصی کرده، یا بفهمد و به او اطلاع ندهد که برای عمل کردن به وصیّت حاضر نیست، در صورتی که مشقّت نداشته باشد، باید وصیّت او را انجام دهد. و نیز اگر وصی پیش از مرگ موصی، موقعی ملتفت شود که موصی به واسطه شدّت مرض، یا مانع دیگر نتواند به دیگری وصیّت کند بنا بر احتیاط واجب باید وصیّت را قبول نماید.