بیماری
مقابل سلامت و تندرستی را بیماری گویند. از آن در بابهای طهارت، صلات، زکات، صوم، اعتکاف، حج، جهاد، حجر، ضمان، وصیّت، نکاح، طلاق، اطعمه و اشربه، ارث، حدود، قصاص و دیات سخن رفته است.
شخصی بخاطر بیماری هرشب محتلم می گردد و قادر نیست هر روز غسل کند و لباس خود را تطهیر کند آیا می تواند با تیمم و لباس نجس نماز بخواند؟
با عدم تمکّن از غسل، وظیفه او تیمم است هرچند مدت عذر طولانی باشد. ولی باید لباس را برای نماز عوض کند و با لباس پاک نماز بخواند و اگر غیر از لباس نجس، ساتر دیگری نداشته باشد باید به دستوری که در توضیح المسائل مسأله 802 در مورد نماز برهنگان گفته شده عمل کند. بلی اگر به خاطر سرما یا عذر دیگر نمی تواند برهنه نماز بخواند نماز خواندن او در همان لباس نجس صحیح است.
با عدم تمکّن از غسل، وظیفه او تیمم است هرچند مدت عذر طولانی باشد. ولی باید لباس را برای نماز عوض کند و با لباس پاک نماز بخواند و اگر غیر از لباس نجس، ساتر دیگری نداشته باشد باید به دستوری که در توضیح المسائل مسأله 802 در مورد نماز برهنگان گفته شده عمل کند. بلی اگر به خاطر سرما یا عذر دیگر نمی تواند برهنه نماز بخواند نماز خواندن او در همان لباس نجس صحیح است.
عنوان سوال:
شخصی بخاطر بیماری هرشب محتلم می گردد و قادر نیست هر روز غسل کند و لباس خود را تطهیر کند آیا می تواند با تیمم و لباس نجس نماز بخواند؟
پاسخ:
با عدم تمکّن از غسل، وظیفه او تیمم است هرچند مدت عذر طولانی باشد. ولی باید لباس را برای نماز عوض کند و با لباس پاک نماز بخواند و اگر غیر از لباس نجس، ساتر دیگری نداشته باشد باید به دستوری که در توضیح المسائل مسأله 802 در مورد نماز برهنگان گفته شده عمل کند. بلی اگر به خاطر سرما یا عذر دیگر نمی تواند برهنه نماز بخواند نماز خواندن او در همان لباس نجس صحیح است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- مریضی روی تخت افتاده و قادر به حرکت نبوده و نتوانسته خود را تطهیر کند، و با همان بدن و لباس نجس، با تیمم نمازش را خوانده، آیا فعلا که خوب شده باید آن نمازها را قضا کند؟
- اگر بدن و لباس نجس باشد و وقت تطهیر نباشد وظیفه چیست؟
- شخصی دو لباس داشته که یکی پاک و دیگری نجس بوده و اشتباهاً لباس نجس را پوشیده، به اعتقادِ اینکه لباسِ پاک را پوشیده و نماز خوانده است، بعداً معلوم شده اشتباه کرده، نماز او چه حکمی دارد؟
- بیماری که امکان تطهیر را ندارد (قطع نخاع شدگان) برای نماز چه وظیفه ای دارد؟
- کسی که به خاطر بیماری، ناگزیر از تیمّم شده است، اگر قبل از شروع به نماز، بتواند وضو یا غسل کند، تکلیف چیست؟
- آیا نجاست مرده کافر، با غسل میت، برطرف می شود یا قابل تطهیر نیست؟
- میت را باید تیمم دهند ولی مواضع تیمم نجس و خون آلود است و امکان تطهیر نیست، یا نمی توان جلوی خون را گرفت، وظیفه چیست؟
- شخصی از غسل جنابت معذور است و تیمم کرده و شاید عذرش چند روز باقی باشد، آیا برای نمازهای بعد، وضو کافی است یا باید در هر وقتِ نماز، تیمم بدل از غسل را تکرار کند؟
- از شخصی در اثر بیماری، بدون اختیار، منی خارج می شود، آیا موجب غسل می شود؟
- شخصی که به علّت بیماری، برای انجام وضو و غسل، نمی تواند از آب سرد استفاده کند و آب گرم در دسترس نباشد، چنانچه تیمم کرد، تکلیف او در دو مورد زیر، بعد از امکان استفاده از آبگرم چیست؟ الف قبل از نماز صبح؟ ب بعد از نماز؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] آیا شخص جنب می تواند در صورت تنگی وقت با تیمم و نجاست بدن و لباس نماز بخواند یا این که باید بعد از تطهیر و غسل، نماز را قضا نماید؟
- [آیت الله بهجت] اگر انسان محتلم شود و وقت برای غسل و شستن بدن نباشد، اگر لباس را عوض کند و با بدن نجس نماز بخواند، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شخصی همراه عدّهای در جائی جنب شود و آب برای غسل و تطهیر ندارد، برای نماز تیمّم کرد آیا لازم است لباسی که بر تن بوده و نجس شده بیرون آورد یا خیر و آیا باید برهنه نماز بخواند؟
- [آیت الله بهجت] شخصی نزدیک صبح جنب شده و زمانی که از خواب بیدار می شود می بیند وقت غسل و تطهیر کردن ندارد، لذا بدل از غسل تیمم می کند، آیا می تواند با همان لباس نماز به جای آورد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی که به علّت بیماری، برای وضو و غسل نمی تواند از آب سرد استفاده کند و آب گرم در دسترس نداشته باشد، چنان چه تیمّم نماید و نماز بخواند، تکلیف او بعد از امکان استفاده از آب گرم چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در فرض فوق، شخص جنب که وقت برای غسل ندارد و بخواهد با تیمّم نماز بخواند، آیا لباسی که بر تن او بوده و نجس شده لازم است بیرون آورد؟ و اگر بدن نجس شده و وقت تطهیر دارد، آیا باید تطهیر کند؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی در محلّی زندانی شده و لباس و بدنش نجس است و مقدار آبی که به او دادهاند، فقط برای آب کشیدن لباس و بدن یا برای وضو گرفتن کافی است و از طرفی وسیلهای هم برای تیمّم کردن ندارد تا بعد از آب کشیدن لباس و بدن، با تیمّم نماز بخواند. در این صوررت چه وظیفهای دارد؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که بر اثر بیماری کنترل ادرار خود را ندارد و در نماز نجس می‌شود، چه وظیفهای برای تطهیر دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] در مواردی که تطهیر بدن یا لباس به دلیل زخم یا بیماری، دارای حرج شخصی یا نوعی باشد و از موارد عفو قروح و جروح محسوب نشود، نماز را چگونه باید خواند؟
- [آیت الله بهجت] آیا شخصی که جنب شده است می تواند در صورت تنگی وقت با تیمم و نجاست بدن نماز بخواند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر در بین نماز بفهمد که مسجد نجس است، چنانچه وقت تنگ باشد باید نماز را تمام کند، و اگر وقت وسعت دارد و تطهیر مسجد نماز را بهم نمی زند باید در بین نماز تطهیر کند، بعد بقیّه نماز را بخواند و اگر نماز را بهم می زند باید نماز را بشکند و مسجد را تطهیر نماید بعد نماز را بخواند.
- کسی که نمی داند نماز با بدن و لباس نجس باطل است، اگر با بدن یا لباس نجس نماز بخواند نمازش باطل می باشد.
- اگر امام جماعت به واسطه عذری یا تیمّم یا با وضوی جبیره ای نماز بخواند، می شود به او اقتدا کرد ولی اگر به واسطه عذر با لباس نجس نماز می خواند بنابر احتیاط واجب نباید به او اقتدا کرد.
- اگر نجس بودن چیزی را فراموش کند و بدن یا لباسش با رطوبت به آن برسد و در حال فراموشی نماز بخواند و بعد از نماز یادش بیاید نماز او صحیح است. و اگر بدون این که محل تماس با نجس را آب بکشد با آب قلیل غسل کند و نماز بخواند غسل و نماز او باطل است اما اگر با آب جاری یا کُر غسل کند چون با تماس اول محل پاک می شود غسل او صحیح است و نماز او هم اشکال ندارد. اما اگر محل تماس با نجس، یکی از اعضای وضو باشد و شخص بدون تطهیر با آب قلیل و با یک بار شستن وضو بگیرد و نماز بخواند وضو و نماز او باطل است و در فرض سابق اگر با آب کثیر وضو بگیرد یا محل وضو را سه بار بشوید تطهیر انجام شده و وضو و نماز او صحیح است.
- لباس نمازگزار باید پاک باشد و اگر کسی عمداً با بدن یا لباس نجس نماز بخواند نمازش باطل است.
- کسی که در وسعت وقت مشغول نماز است اگر در بین نماز بدن یا لباس او نجس شود و پیش از آنکه چیزی از نماز را با لباس نجس بخواند متوجه شود یا بفهمد که بدن یا لباس او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده، در صورتی که آب کشیدن بدن یا لباس یا عوض کردن لباس یا بیرون آوردن آن نماز را بهم نمی زند باید در بین نماز بدن یا لباس را آب بکشد یا لباس را عوض کند یا اگر چیز دیگری عورت او را پوشانده لباس را بیرون آورد و نماز را ادامه دهد. ولی چنانچه طوری باشد که اگر بدن یا لباس را آب بکشد یا بخواهد لباس را عوض کند یا بیرون آورد نماز بهم می خورد و یا اگر لباس را بیرون آورد برهنه می ماند، باید نماز را بشکند و با بدن و لباس پاک نماز بخواند.
- اگر بدن و لباس یا وسائل شخصی فرد مسلمانی نجس شود و او از ما جدا شود بعد از اینکه مجدّداً او را دیدیم لباس و بدن و وسائل او با شرایط زیر محکوم به طهارت است: 1 بداند که لباس یا بدن یا وسائل او نجس شده است. 2 استفاده از آن وسائل مشروط به طهارت باشد. 3 احتمال اینکه او بدن و لباس و وسائل را تطهیر کرده، وجود داشته باشد.
- کسی که وظیفه اش تیمم است، اگر بداند یا احتمال بدهد تا آخر وقت عذر او باقی می ماند، در وسعت وقت می تواند با تیمم نماز بخواند، ولی اگر بداند که تا آخر وقت عذر او برطرف می شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند، یا در تنگی وقت با تیمم نماز را بجا آورد.
- اگر زن حائض به اندازه غسل وقت ندارد ولی می تواند با تیمم نماز را در وقت بخواند آن نماز بر او واجب نیست، اما اگر گذشته از تنگی وقت تکلیفش تیمم است مثل آن که آب برایش ضرر دارد، باید تیمم کند و آن نماز را بخواند و اگر نخواند واجب است قضای آن را بجا آورد.
- کسی که غیر از لباس نجس لباس دیگری ندارد و وقت تنگ است یا احتمال نمی دهد که لباس پاک پیدا کند باید نماز را به دستوری که برای برهنگان گفته شد به جا آورد ولی همین شخص اگر به واسطه سرما یا عذر دیگر نمی تواند لباس را بیرون آورد در همان لباس نماز بخواند و نمازش صحیح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] کسی که بدن یا لباسش نجس است و کمی آب دارد که اگر با آن وضو بگیرد یا غسل کند; برای آب کشیدن بدن یا لباس او نمی ماند، باید بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمّم نماز بخواند. ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر آن تیمّم کند، باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند. ششم از موارد تیمّم:
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که بدن یا لباسش نجس است و کمی آب دارد که اگر با آن وضو بگیرد یا غسل کند؛ برای آب کشیدن بدن یا لباس او نمی ماند؛ بنا بر احتیاط؛ بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمم نماز بخواند؛ ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر آن تیمم کند؛ باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند. ششم از موارد تیمم:
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که بدن یا لباسش نجس است وکمی آب دارد که اگر با آن وضو بگیرد یا غسل کند ، برای آب کشیدن بدن یا لباس او نمی ماند ، باید بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمم نماز بخواند . ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر آن تیمم کند ، باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و یا لباس نجس نماز بخواند . ششم ، وضو یا غسل مستلزم ارتکاب حرام باشد
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که بدن یا لباسش نجس است وکمی آب دارد که اگر با آن وضو بگیرد یا غسل کند، برای آب کشیدن بدن یا لباس او نمیماند، باید بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمّم نماز بخواند، ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر آن تیمّم کند، باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند.
- [آیت الله بروجردی] کسی که بدن یا لباسش نجس است و کمی آب دارد که اگر با آن وضو بگیرد یا غسل کند، برای آب کشیدن بدن یا لباس او نمیماند، باید بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمّم نماز بخواند، ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر آن تیمّم کند، باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند.
- [امام خمینی] کسی که بدن یا لباسش نجس است و کمی آب دارد که اگر با آن وضو بگیردیا غسل کند برای آب کشیدن بدن یا لباس او نمی ماند، باید بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمم نماز بخواند. ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر آن تیمم کند،باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند
- [آیت الله بهجت] کسی که بدن یا لباسش نجس است و کمی آب دارد که اگر با آن وضو بگیرد یا غسل کند برای آب کشیدن بدن یا لباس او نمیماند، باید بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمّم نماز بخواند. ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر آن تیمم کند، باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند. 6 نداشتن آب مباح:
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که بدن یا لباسش نجس است و کمی آب دارد که اگر با آن وضو بگیرد یا غسل کند، برای آب کشیدن بدن یا لباس او نمی ماند، باید بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمم نماز بخواند، ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر آن تیمم کند، باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند.
- [آیت الله مظاهری] کسی که بدن یا لباسش نجس است و کمی آب دارد که اگر با آن وضو بگیرد یا غسل کند، برای آب کشیدن بدن یا لباس او نمیماند باید بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمّم نماز بخواند. ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر آن تیمّم کند باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که بدن یا لباسش نجس است و مقداری اب دارد که اگر با ان وضو بگیرد یا غسل کند برای اب کشیدن بدن یا لباس او نمی ماند باید بدن یا لباس را اب بکشد و با تیمم نماز بخواند ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر ان تیمم کند باید اب را به مصرف وضو یا غسل برساند و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند