تقسیم
تقسیم (بلاغت)، استیفای اقسام موجود برای یک شیء و بیان وضع آن‌ها است.
زمینی است موروثی است که به آن خمس تعلّق گرفهت و قبل از پرداخت خمس تقسیم شده است، الآن وظیفه چیست؟
لازم است هریک از ورثه به نسبت سهم خود، خمس آن را بپردازند.
لازم است هریک از ورثه به نسبت سهم خود، خمس آن را بپردازند.
عنوان سوال:
زمینی است موروثی است که به آن خمس تعلّق گرفهت و قبل از پرداخت خمس تقسیم شده است، الآن وظیفه چیست؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زمینهای موروثی که متعلّق خمس نیست، اگر قیمت آن بالا رود، آیا ترقی قیمت آن خمس دارد؟
- اینجانب معلّم هستم. مبلغی پول که در سال قبل خمس آن را پرداخت کرده ام به صورت علی الحساب به شرکت تعاونی مسکن فرهنگیان واریز کرده ام تا در آینده قطعه زمینی به اینجانب بدهند. اکنون سال خمسی ام فرا رسیده، آیا به این پول خمس تعلق می گیرد؟
- زمین موروثی از شخصی به ورثه اش منتقل شده است. ورثه آن را بین خودشان تقسیم کرده اند. بعداً ثابت شده که حصّه یکی از ورثه غصبی بوده، آیا این وارث یا ورثه های او حقّ به هم زدن آن تقسیم اوّلی زمین موروثی مذکور را دارند یا خیر؟
- کسانی که خمس بدهکارند و پرداخت نمی کنند، وظیفه زن و فرزند آن‌ها چیست؟
- شخصی مقداری پول داشته که به آن خمس تعلّق گرفته و قبل از پرداخت خمس، پولهای مذکور مفقود شده است، تکلیف او چیست؟
- شخصی با مقداری پول خمس داده زمینی خریداری کرده و به صورت باغ درآورده تا از میوه آن جهت تجارت استفاده کند، آیا به این باغ خمس تعلق می گیرد؟
- شخصی خانه ای جدید خریده است و برای پرداخت قیمت آن، خانه سابق خود را فروخته است، آیا به پول آن خمس تعلّق می گیرد؟
- شخصی فوت می کند که چیزی ندارد. و وارثی هم ندارد مگر همسرش. ولی مقداری قرض دارد، و همچنین مهر زنش را نپرداخته است. این شخص سهم الارث پدری دارد که هنوز تقسیم نشده است و حدود چهارصد تومان می شود که مادرش با رضایت بقیه وارثین در خانه موروثی پدری ساکن است، آیا می شود خانه را از مادر گرفته و تقسیم کرده و دین و مهر زوجه متوفی را پرداخت؟
- اینجانب مقداری پول خمس داده شده را به عنوان پیش قسط خرید اتومبیل سواری مورد نیاز پرداختم و سایر اقساط آن را بطور ماهیانه از درآمدم پرداخت می کنم. آیا به این اتومبیل خمس تعلّق می گیرد؟
- شخصی دارای خانه مسکونی است و در بین سال از درآمد خود زمینی خریداری کرده و خانه جدیدی بنا می کند، آیا به این خانه خمس تعلق می گیرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] سلام هر ماه غیر از حقوق مبلغی بین همه کارکنان تقسیم و پرداخت میشود آیا به این پول خمس تعلق میگیرد؟ با سپاس
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی مقیّد به پرداخت خمس نباشد و بمیرد، آیا به پول و املاک او خمس تعلّق میگیرد؟ اگر خمس تعلّق میگیرد، از چه چیز باید پرداخت شود؟
- [سایر] اگر با پولی که خمس آن داده شده است زمینی بخریم و چند سال بعد آنرا به چندین برابر قیمت خرید بفروشیم به این درآمد خمس تعلق میگرد؟ اگر به پول اولیه خمس تعلق گرفته باشد ولی پرداخت نشده باشد دراین حالت چه؟
- [آیت الله بهجت] خمس مالی را پرداخت کرده. آیا سال بعد هم به آن مال خمس تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله سبحانی] زمینی که به ارث به ما رسید در طرح شهرداری قرار گرفت و شهرداری عوض آن را به صورت زمین یا بهای روز پرداخت کرد آیا بر آن خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله سبحانی] زمینی که به ارث به ما رسید در طرح شهرداری قرار گرفت و شهرداری عوض آن را به صورت زمین یا بهای روز پرداخت کرد آیا بر آن خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله بهجت] مدت دو سال برای پدرم کار می کردم و او دستمزدم را نمی پرداخت تا این که زمینی مسکونی برایم خرید، آیا به این زمین خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا با شک به تعلّق خمس، پرداخت خمس واجب میشود یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] آیا به مبلغی که بابت رهن منزل پرداخت می شود، خمس تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا به شهریه طلاب که در اول هر ماه به آن‌ها پرداخت میشود، خمس تعلّق میگیرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- به طور کلی قرض داشتن مانع تعلق خمس نمی شود. 1 مثلاً کسی که یک میلیون تومان قرض دارد اگر سر سال خمسی یک میلیون تومان درآمد مازاد داشته باشد باید خمس آن را بدهد و نمی تواند آن را بابت بدهی خود کسر کند. 2 اگر عین پولی که قرض کرده موجود باشد یا آن را تبدیل به چیز دیگری کرده باشد لازم نیست خمس آن را بدهد. 3 اگر عین پولی که قرض کرده موجود باشد یا آن را تبدیل به چیز دیگری کرده باشد که مؤونه او نیست چنانچه مقداری از قرض خود یا تمام آن را از درآمد خود باز پرداخت کرده باشد باید به میزان باز پرداخت خمس آن را بپردازد. 4 اگر مبلغی را که خرج کرده صرف مؤونه خود کرده باشد یا تلف شده باشد می تواند از درآمد سال بدون پرداخت خمس قرض خود ادا کند.
- اگر انسان در زمینی که ملک کسی نیست گنجی پیدا کند مال خود او است و باید خمس آن را بدهد.
- کسی که حساب سال نداشته و تا به حال خمس نداده است اگر فردی حقوق بگیر، کارمند یا کارگر است و با دستمزد خود اشیایی فراهم کرده که مطابق شأن و مورد نیاز است خمس ندارد و اگر چیزی تهیه کرده که زائد بر شأن اوست یا جزء مؤونه او محسوب نمی شود باید خمس آن را بدهد. و همچنین اگر چیزی تهیه کرده که می داند پول آن را قبل از خرید یک سال داشته است باید خمس آن را بدهد. واگر درآمد اواز سرمایه ای تهیه می شده که به آن خمس تعلق گرفته و پرداخت نشده مثلاً کارخانه ای داشته و خمس آن را نداده است باید خمس تمام اموال خود را بدهد. 2 معدن
- کسی که از معدن چیزی به دست می آورد، باید خمس آن را بدهد چه معدن روی زمین باشد یا زیر آن، در زمینی باشد که ملک است یا در جایی که مالک ندارد.
- چنانچه در هنگام دفاع در برابر هجوم کفار بر مسلمانان از آن‌ها غنیمت گرفته شود بر آن خمس غنیمت واجب می شود. 7 زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد
- اگر بچه صغیر مالی داشته باشد که متعلق خمس شده مثلاً درآمدی کسب کرده که زائد بر مؤونه سال او بوده یا معدن استخراج کرده، پرداخت خمس آن واجب است و بنابر احتیاط واجب ولی او باید خمس آن را بدهد والا خود او بعد از بلوغ باید بلافاصله خمس آن را بدهد.
- کسی که خمس به مالش تعلق گرفته است نمی تواند آن را به ذمّه بگیرد یعنی خود را بدهکار اهل خمس بداند و در تمام مال تصرّف کند و چنانچه تصرّف کند، و آن مال تلف شود باید خمس آن را بدهد.
- اگر مسلمان زمینی را بغیر خرید و فروش، ملک کافر ذمّی کند و عوض آن را بگیرد مثلا به او صلح نماید، کافر ذمّی بنابر احتیاط باید خمس آن را بدهد.
- اگر کافر ذمّی صغیر باشد و ولی او زمینی را برایش بخرد بنابر احتیاط واجب لازم است ولیّ او خمس آن را از همان زمین یا قیمت آن بپردازد.
- کسی که خمس یا زکات بدهکار است، و کفّاره و نذر و مانند اینها هم بر او واجب است و قرض هم دارد، چنانچه نتواند همه آن‌ها را بدهد، اگر مالی که خمس یا زکات آن واجب شده از بین نرفته باشد باید خمس و زکات را بدهد، و اگر از بین رفته باشد مخیّر است می تواند خمس یا زکات را بدهد یا کفّاره و نذر و قرض و مانند اینها را ادا نماید ولی بهتر است بین آن‌ها تقسیم کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کافر ذمّ ی، یک پنجم زمینی را که از مسلمان خریده بود، به ولیّ خمس (ولی فقیه یا حاکم شرع ) به عنوان خمس تحویل دهد ; سپس همان مقدار زمینی را که خمس بوده, دوباره بخرد، باز هم باید خمس این مقدار زمینی را که دوباره خریده است بپردازد. خمس زمین مبادله شده در فرض اسلام ذمّی
- [آیت الله بهجت] در تعلق خمس به سودی که به مال طفل تعلق میگیرد، اشکال است و ظاهر عدم تعلق خمس است به مال طفل، ولی احوط ادای خمس بعد از بلوغ است و وقت تعلق آن گذشتن سال بر اولین سودی است که علم به وقت آن دارد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کافر ذمّی صغیر باشد و ولّی او برایش زمینی بخرد ، باید خمس زمین را از او بگیرند . مصرف خمس
- [آیت الله جوادی آملی] .تعلّق خمس مانن د زکات نیست که پس از حلول سال، واجب گردد, بلکه با پدید آمدن سود، خمس به آن تعلّق می گیرد, بنابراین اگر کسی تجارت و یا کاری انجام داد و درآمدی به دست آورد، خمس به آن تعلّق میگیرد و می تواند همان زمان خمس آن را بپردازد , نیز می تواند تا پایان سال صبر کرده و هزینههای سال را کسر کند و خمس مانده درآمد را بپردازد. خمس انواع درآمدها
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی مواد معدنی را قبل از آنکه خمس آن را پرداخت کند یا به ذمّه بگیرد، بفروشد و سود ببرد، در این صورت, معامله نسبت به یک پنجم (خمس) فضولی است , چون خمس به عین مال تعلق می گیرد، اگر اولیای خمس (امام معصوم(ع) و ولیّ امر مسلمین ) آن را امضاء کند، معامله صحیح و منجّز خواهد شد و سود خمس به اولیای آن برمی گردد و اگر استخراج کننده معدن، خمس آن را پیش از داد و ستد از مال دیگر خود پرداخت نم اید، تمام این مواد معدنی مِلک او می شود و معامله او صحیح و همه سود آن, متعلق به او خواهد بود.
- [آیت الله جوادی آملی] .زمینی که کافر ذمّی آن را از مسلمان خریده و پیش از پرداخت خمس، به همان مسلمان فروخت، این زمین , اگ ر به قبض و اقباض خریدار مسلمان رسیده و تحت ید او قرار گرفته باشد، هر دو ضامن خمس آناند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کافر ذمّی صغیر باشد و ولیّ او برایش زمینی بخرد، باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر کافر ذمی صغیر باشد، و ولیّ او برایش زمینی بخرد، باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله جوادی آملی] .مال خُمسی، به شش سهم تقسیم می شود: سه سهم (نصف خمس) آن، برای خدا و پیامبر و امام (ع) است که به امام می رسد، و در دوران غیبت باید آن را به فقیه جامع شرایط فتوا پرداخت کنند و سه سهم دیگر برای سادات (ذوی القربی ) است که ب اید به ایتام , مساکین و ابن السبیل آنان پرداخت شود و اختیار این سه سهم نیز، با فقیه جامع الشرای ط است ؛ یعنی با اذن او میتوان به سادات فقیر پرداخت کرد.
- [آیت الله سبحانی] اگر حکومت اسلامی معدنی را استخراج کند، خمس به آن تعلق نمی گیرد. 3 گنج